Pijn Flashcards
Welke vormen van pijn zijn er? (2)
nociceptief
niet nociceptief
Wat is nociceptieve pijn en noem de soorten nociceptieve pijn?
nociceptieve pijn = weefselschade
somatisch
visceraal
Wat is nociceptieve pijn en noem de soorten niet-nociceptieve pijn?
niet - nociceptieve pijn = geen weefselschade
psychogeen
neuropatisch
wat is allodynie
pijn zonder weefselschade
wanneer kan allodynie optreden?
bij hyperalgesie of centrale/perifere sensitisatie
wat is hyperalgesie
verhoogde gevoeligheid voor pijn
wat is centrale/perifere sensitisatie
centrale sensitisatie = gevoeligere synapsen tussen neuronen in centraal zenuwstelsel –> lagere pijndrempel
perifere sensitisatie = chemische stoffen komen vrij in een groter gebied dan alleen de wond –> nocicensoren registreren meer pijn dan past bij de weefselschade –> verergering pijnprikkel
wat is analgesie
ervaren minder pijn
noem de vormen van analgesie + voorbeeld
congenitale analgesie: aangeboren aandoening
stressanalgesie: minder pijn bij stress/fysieke inspanning. Er komen neurotransmitters vrij als noradrenaline, endorfine. Neurotransmitters activeren natuurlijke pijndemping lichaam (PAG en NRM)
stimulatie analgesie: dikke vezels (A-delta) remmen dunne vezels (C-vezel) = poorttheorie.
psychogene analgesie: minder voelen van pijn in bepaalde psychogene staat/trans. Neurotransmitters stimuleren PAG en NRM
Leg de werking van het natuurlijk remmende pijnsysteem van het lichaam uit
PAG en NRM
Endorfine, noradrenaline activeren PAG en NRM
Leg kort de werking van weefselschade tot pijnsensatie uit
weefselschade
- -> vrijkomen prostaglandine/bradykinine, histamine –> activatie C-vezels
- -> ruggenmerg –> stimulatie nociceptoren
- -> vrijkomen Substance P
- -> informatieoverdracht neuronen tr. spinothalamicus lateralis
- -> vasodilatatie + perifere sensitisatie
leg de centrale verwerking van pijn uit
ascenderend: Ad en C-vezels transporteren pijnprikkel. Komen aan in het ruggenmerg –> pijnprikkel via tr. spinothalamicus lateralis –> thalamus –> postcentrale gyrus
wanneer is er sprake van neuropatische pijn?
verstoring ascenderende pijnprikkel (van weefselschade naar hersenen). Vanaf periferie naar cortex
Op welke verschillende plekken kan een vorm van neuropatische pijn optreden? =
- perifeer
- zenuw
- plexus
- wortel (radix)
- achterhoorn
- ruggenmerg
- medulla oblongata
- thalamus
- cortex
Noem voorbeelden van neuropatische pijn + locatie
- perifeer
- zenuw - carpaaltunnelsyndroom (n. ulnaris)
- plexus - compressie plexus brachialis, TOS syndroom
- wortel (radix posterior/anterior) - hernia (radix posterior)
- achterhoorn - chronische aspecifieke rugpijn, centrale sensitisatie
- ruggenmerg - witte stof, MS
- medulla oblongata
- thalamus
- cortex