Pesten Flashcards
Pesten houdt in dat …
… iemand vaak en langdurig door anderen opzettelijk vervelend behandeld wordt, wat leidt tot lichamelijke verwonding en/of psychisch lijden
algemene risicofactoren van pesten
- beginnende groep
- bestaande groep waar nieuwe kinderen bijkomen
- vmbo
- 10-14 jaar, piek bij overgang middelbare school
- jongens vaker dan meisjes
Risicofactoren pester
- weinig aandacht of betrokkenheid of ontbreken toezicht ouders
- mishandeling
- opgroeien in achterstandsbuurt
- onvolledig of groot gezin
- thuis onoplosbare problemen
- soms eerst zelf gepest
Kenmerken van pester
- willen graag domineren
- willen waardering krijgen van anderen
- kunnen goed aanvoelen wat anderen denken en voelen
- misbruiken macht
risicofactoren slachtoffer
- weinig zelfvertrouwen
- geen of weinig vrienden (eenzaam)
- soms extra kwetsbaar door vroeggeboorte, lichamelijke of verstandelijke beperking, gedragsproblemen of fysieke en emotionele afhankelijkheid van de ouders
- oudere broers of zussen die pesten
- vertonen gedrag dat irritatie kan oproepen
Welke rollen onderscheiden we bij pesten?
- de assistent
- de meeloper
- de zwijger
- de verdediger
wat is het zondebokfenomeen?
dit is een groepsverschijnsel: als je valt in de groep kinderen ‘die er niet toe doen’ loop je meer risico om gepest te worden.
frustratie en onvermogen wordt afgereageerd op de zwaksten in de groep
signaal van pesten
vijandig gedrag tegen een onschuldig, hulpeloos slachtoffer
definitie van de assistent
iemand die de pester in zijn gedrag aanmoedigt vanaf de zijlijn
definitie van de meelopers
een meeloper is een kind dat zwijgend of lachend onbewust de acties van de pester goedkeurt, ook al pesten ze zelf niet mee. Zo erkennen ze de dominante positie van de pester en dragen negatief bij aan het pesten.
- zijn vaak bang en onzeker
definitie van de zwijger
kinderen die wel weten dat er gepest wordt, maar niets doen. Ze negeren het pesten en zeggen niets vanuit angst zelf slachtoffer te worden. Zij lachen niet en kijken niet toe (zoals de meeloper). Zij tolereren onbewust het gedrag van de pester en zijn assistent.
definitie van de verdediger
durft af en toe op te komen voor de gepeste, maar zal waarschijnlijk niet optreden tegen de pester. Ondanks de groepsdruk gaat hij wel om met het slachtoffer en kan hij een grote steun zijn voor de gepeste.
definitie plagen
af en toe een grapje of lolletje maken zonder dat er ongelijkheid is.
- geen kwaad in de zin
- iedereen is gelijk
- rollen wisselen
- gebeurt 1-op1
- gemakkelijk te stoppen
kenmerken van pesten
- ongelijke machtsverhouding
- gaat om meerdere kinderen tegelijkertijd
- sfeer is negatief
- pester heeft macht en wil de ander kwetsen
definitie direct pesten
als iedereen kan zien of horen dat je gepest wordt.
jongens doen dit sneller dan meisjes
vormen van direct pesten
- fysiek geweld
- materieel geweld
- verbaal geweld
- pesten via sociaal-media
- mentaal geweld (achtervolgen, opwachten)
- afpersen
definitie indirect pesten
stiekem pesten, anderen kunnen het niet zien, het valt minder op.
meisjes doen dit vaker dan jongens
vormen van indirect pesten
- roddelen
- iemand negeren of uitsluiten
- stiekem spullen stukmaken of verstoppen
algemene signalen van pesten
dit zijn uitingen van pestgedrag, die vaak aanwezig zijn in de hele groep
bijv. een onprettige groepssfeer, stiekem doorgeven van briefjes of gefluister
primair signaal van pesten
dit is een signaal dat in het hier en nu zichtbaar is en rechtstreeks in verband staat met het pesten
bijv. samenscholingen of opstootjes, uitschelden, uitlachten, vernederen, bedreigen, commanderen
secundair signaal van pesten
dit is een verborgen signaal dat pas later opgemerkt wordt en niet direct met het pesten in verband lijkt te staan.
bijv. een kind dat niet naar school wil of bij de docent in de buurt wil blijven, psychosomatisch klachten (zoals hoofdpijn en buikpijn) en slechte prestaties.
signalen bij de pester
- stoer en imponerend gedrag
- fysiek groter en sterker
- overheersend met dominant gedrag
- overschatten zichzelf
- impulsief en agressief bij tegenwerking
- gevreesd maar niet populair
gevolgen voor slachtoffer van pesten
- verliezen vertrouwen in leeftijdgenoten
- bang om naar school te gaan
- minderwaardigheidsgevoel
- psychosomatische klachten die leiden tot afname concentratie
- vaker spijbelen
- slechtere prestaties
- isolement
- depressie
- moeite om relaties te onderhouden
- extreem: zelfdoding
gevolgen voor de pester
later (adolescentie):
- sociale problemen (ze leren niet om samen te werken en blijven onaangepast gedrag vertonen)
- justitie
- alcoholisme
- zelfdoding
- vechtpartijen
- tienermoeder
- huiselijk geweld
- kinderen krijgen die ook weer gaan pesten