PD.3 - Een lui oog en scheelzien Flashcards
wat is amblyopie?
= Lui oog = Verminderde gezichtsscherpte met 1 oog ontstaan door onderbreking van normale ontwikkeling van het zicht
Tot wanneer ontwikkelt ht zicht?
tot 8 jaar
wat is de pathofysiologie van amblyopie?
- reductie van het aantal neuronen in het zwakkere oog door het niet/minder gebruiken van het oog door een brekingsafwijking van het oog op jonge leeftijd waardoor geen scherp zicht aan de hersenen
–> Makkelijkste weg is het oog minder gebruiken
Berust op kwetsbaarheid van de organisatie in de visuele cortex door abnormale input in de beide ogen in de vroege (kritieke) periode
Waarom is vroege behandeling van amblyopie belangrijk?
Plasticiteit neemt af met de leeftijd
waardoor kunnen er problemen ontstaan bij amblyopie?
Er is een kwetsbaarheid van de organisatie in de visuele cortex door abnormale input in de beide ogen in de vroege kritieke periode
Hoe verloopt de visuele input?
Vanuit oog via visuele banen naar de LGN (laterale geniculate nucleus)
de LGN is een structuur van de thalamus!
–> via de radiatio optica naar de visuele cortex in de lobus occipitalis
Daar komen banen binnen via de oculaire dominantie kolommen (in V1) –> visuele banen Li en Re oog worden verbonden in laag 4B –> vanaf hier samenwerking tussen de beide ogen waardoor diepte zien
Wat gebeurt er na de geboorte in de visuele cortex?
competitie tussen neuronen van het Li en Re oog –> verhouding van de oculaire dominantie kolommen bepaald
a) iemand die met beide ogen kijkt: oculaire dominantie kolommen van beide ogen even groot
b) iemand die met 1 oog kijkt of bij amblyopie: oculaire dominantie kolommen van het oog waarmee wordt gekeken worden groter
Wat is de behandeling van amblyopie?
Afplakken goede oog waardoor slechte oog de kans krijgt om toe te nemen in oculaire dominantie kolommen waardoor de balans hersteld wordt
Moet op jonge leeftijd omdat de hersenen dan nog meer plastisch zijn
Hoe vaak komt amblyopie voor?
3% in NL –> 6500 kinderen per jaar
LO: meest voorkomende oog aandoening
1 op de 6 houdt een lui oog ondanks behandeling –> 1% wereldbevolking
Op consultatie bureau wordt verminderde zicht vaak gezien rond 3-4 jaar
wat is een groot probleem later bij onbehandelde amblyopie?
Opzich geen problemen met de visus, maar wel als bijvoorbeeld goede oog verloren gaat
En kans op langere periode van bilaterale slechtziendheid aan
Kleine kans op vermindering van QoL
wat zijn oorzaken van amblyopie?
- Strabisme: 33%
- esotropie: strabisme met oogassen naar elkaar toe staand –> convergent
- exotropie: divergent
- hypertropie: 1 oog hoger dan ander
- hypotropie: 1 oog lager dan de ander - ongelijke brilsterkte: 33%
a) astigmatisme (> 0,75D): cilindrische afwijking doordat kromming van de cornea niet hetzelfde is in alle assen (vlakke en kromme as)
b) anisometropie (> 1D): verschil in brilsterkte in beide ogen - Deprivatie amblyopie:
- congenitale ptosis
- visueel storende media troebeling = congenitale cataract - Combi van strabisme en anisometropie
hoe gaat de behandeling precies?
- bril indien ongelijke brilsterkte als oorzaak –> adaptatieperiode: 1e 12 wk van het dragen van de bril is er verbetering van de visus
- Occlusietherapie:
- indien bril niet voldoende werkt
- afplakken goede oog enkele uren per dag –> VOOR 8 jaar
Over aantal uur geen consensus –> moet geen hinder hebben bij lezen of schrijven
Eerste 200h meeste winst
/wat is de therapie trouw?
Slecht; 63%
–> hoe meer voorgeschreven hoe slechter dus laag inzetten
Omdat:
- niet ernstig genoeg gevonden (zeker als ook andere dingen)
- BH niet begrepen omdat geen kennis
- stress in gezin door bvb huilen
- logistieke problemen; plakken lastig plannen
Hoe screenen we de visus bij kinderen?
in 4 jaar op verschillende momenten
- 0-4 mnd: fundus reflex met opthalmoscoop (belichten)
a) normaal: egaal lichtrood
b) abnormaal: bvb witte vlek (cataract of retinoblastoom) - 6-9 mnd: VOV = vroegtijdige onderkenning van een visusstoornis
- lastig omdat kinderen vaak niet goed meewerken
- vaak overgeslagen - 3 jaar: visustest LH = plaatjestest
- vaak moment waarop amblyopie zonder strabisme wordt ontdekt
- landolt C ook wel
wat is de prognose van amblyopie?
- 1% vd kinderen blijvend
- nu niet meer beperking in beroepskeuze (vroeger wel)
- QoL vooral verminderd door strabisme
- vaker bilaterale slechtziendheid aan eind van het leven
Hoe wordt de visus weergegeven?
wat betekent
R: S -1,50 C – 1,25 x 38
L: S -0,75 C – 2,50 x 140
Visus van 1 is normaal
- S = sferische sterkte –> mate van myopie of metropie weer
- C = cilindrische sterkte –> mate van astigmatisme (afwijking in kromming cornea of lens)
- X = as –> richting in graden waar de cilinder gecorrigeerd moet worden
X 38: De cilinderafwijking zit in de richting van 38 graden.