Pathologie van de heup Flashcards
Hoe heet een asymmetrisch looppatroon waarbij er een verkorte steunfase is?
Antalgische gang
Hoe heet aan gangpatroon dat bij alcoholgebruik of ten gevolge van schade aan de vermis van de kleine hersenen ontstaat, met een wijde beenstand en instabiele, waggelende manier van lopen
Atactische gang
Waar ligt ongeveer het zwaartepunt van het lichaam?
Ter hoogte van L2
Hoe meer de heup in coxa valga staat, hoe ______ efficiënt de momentarm wordt (krachtenkoppel), maar hoe ________ fracturen er ook optreden.
Hoe meer de heup in coxa valga staat, hoe minder efficiënt de momentarm wordt (krachtenkoppel), maar hoe minder fracturen er ook optreden.
Welke 2 duidelijke klinische tekenen kan je opmerken bij een heupprobleem?
Wankelende gang (Duchenne)
→ De massa van het lichaam gaat altijd overhellen naar de PATHOLOGISCHE kant van de heup!
Teken van Trendelenburg
→ De niet-aangetaste kant zakt weg
Welke beweging verlies je als eerste bij artrose van de heup?
Inwendige rotatie (endorotatie)
Waarom is het meten van een heupextensie moeilijk? Wat kunnen we doen?
Als je niet volledig in extensie geraakt, ga je lumbaal lordoseren om te compenseren.
Test van Thomas: de tegenovergestelde heup en knie maximaal flexen! Dan zie je de echte extensie wel …
Naar waar luxeert een heup voornamelijk? Hoe komt dit? Hoe hangt het been dan?
Voornamelijk naar posterieur. Heupluxatie = URGENTIE!
Door een HET → rechtstreekse impact op de knie bij een geplooide heup
ADDUCTIE, FLEXIE en INWENDIGE rotatie van de heup
ADDUCTIE, FLEXIE en INWENDIGE rotatiestand van de heup. Waar denk je aan?
Posterieure heupluxatie
ABDUCTIE, FLEXIE en UITWENDIGE rotatiestand van de heup. Waar denk je aan?
Anterieure heupluxatie
Wat check je allemaal bij een heupluxatie?
Bekkenstabiliteit
N. ischiadicus (bv. achillespeesreflex)
Vasculaire status en pulsaties
Zo snel mogelijke reductie, echt een urgentie!
Wat is de behandeling van een heupluxatie?
Reductie
Tractie
Steunverbod tot pijnvrij
Welke pathologieën zijn vaak geassocieerd met een heuplucatie?
Acetabulumfractuur
Femurfractuur (caput of diafyse)
Wat zijn verwikkelingen van een heupluxatie?
Osteonecrose
N. Ischiadicus uitval
Kraakbeenschade met coxartrose tot gevolg
Hoe delen we proximale femurfracturen in?
Femurhals fractuur
- Subcapitaal
- Transcervicaal
- Basocervicaal
→ Gebruik van de Garden classificatie (I tot IV)
Pertrochanter fractuur
Wat is de Garden Classificatie? Wat is de behandeling bij de verschillende graden?
Een classificatiesysteem voor femurhalsfracturen.
1 = valgisatie impactie: soms genezen zonder HK
2 = complete fractuur femurhals, geen verplaatsing
3 = complete fractuur femurhals met partiële verplaatsing
4 = complete fractuur femurhals met volledige verplaatsing
4 = altijd een heupprothese, want de BV zijn beschadigd, dus een osteosynthese kan nog zo mooi zijn … (groeit niet aan elkaar)
2 en 3 is afwegen tussen osteosynthese en prothese
Wanneer neigen we bij een proximale femurfractuur naar een osteosynthese, wanneer naar een prothese?
Osteosynthese:
- Jongere mensen
- Lager risico op osteonecrose (Garden I)
- Stabiele fractuur
Prothese → onmiddellijk steunen!
- Oudere mensen
- Hoger risico op osteonecrose
- Instabiele fractuur
Welk klinisch beeld treedt op bij een pertrochantere fractuur? Wat doen we?
Verkorting van het lidmaat + exorotatie
Verkorting doordat de M. Psoas trekt op de trochanter minor.
R/ Heelkunde (osteosynthese), maar T. minor laten we voor wat het is (te complexe operatie)
Was is osteonecrose van de heup?
= aseptische necrose of avasculaire necrose
Komt het vaak uni- of bilateraal voor?
Een necrose van een deel van het bot van de femurkop.
Vaak bilateraal!
Wat zijn risicofactoren voor het krijgen van een avasculaire necrose van de femurkop (osteonecrose)
Trauma (luxatie, femurhalsfractuur)
Medicatie (corticosteroïden)
Abusus van alcohol en nictone
Caisson ziekte, bestraling, HIV infectie, Crohn, Lupus, …
Wat is het klinisch beeld van osteonecrose? Klinische tekenen?
- Plots optreden van pijn in de LIES en thv de grote trochanter
- Vaak nachtelijke pijn
- Toenemend manken
Pijn bij straigt leg raise
Trendelenburg positief!
Wat is de pathofysiologie/histologie van osteonecrose van de femurkop?
Het kraakbeen blijft ten allen tijde intact!
Er is celdood → het necrotische bot nlijft initieel structureel intact, maar de botappositie kan de osteoclasie niet bijbenen → structureel falen.
Eerst falen subchondraal!
Welk technisch onderzoek bij vermoeden van osteonecrose van de femur?
MRI
Wat is de behandeling en prognose van een osteonecrose van de heup?
Behandeling = TENDER, LOVE & CARE
→ steunverbod, core decompressie, …
In stadium van collaps van de heup → prothese
Hoeveel knie- en heupcycli doen we per jaar?
3 miljoen
Welke factoren spelen een rol in de belasting en draagkracht van het heupgewricht?
- Lichaamsgewicht
- Activiteitsniveau (beroep/vrije tijd)
- Structureel (heupdysplasie, …)
P = F / A
→ soms acetabulum dat te ondiep is
Hoe zou je gemakkelijk artrose beschrijven?
Verlies van kraakbeen
Bot-bot contact met hogere piekdrukken, wrijven en verlies van congruentie
Microfracturen in de subchondrale plaat
(synoviaal vocht geeft druk door)
Wat is de kliniek van coxartrose?
Belastingebonden pijn
Startstijfheid
Bewegingsbeperking (trappen, sokken aandoen, …)
(!) Impact levenskwaliteit
R/ van een coxartrose?
Conservatief:
- NSAID geven bij opstoten
- Wandelstok (of 2)
- Vermageren
Heupprothese
Artrodese niet vaak gedaan, want knie en lumbale WZ dan meer belast, maar wel een optie bij wervels, pols en vingers.
Langs welke kant hou je een wandelstok?
Langs je GOEDE zijde
Langs welke kant hou je een wandelstok?
Langs je GOEDE zijde
Wat is het DOEL van een heupprothese (3 zaken)
Verlichten van de klachten/pijn
Behoud van functie (normale kinematica)
Langdurig resultaat (15 - 20 jaar)
Welke 2 mogelijkheden qua heupprothese?
Resurfacing + Acetabulum plaatsen
→ geeft stabiele heup en beweging is goed te herstellen, maar wordt weinig gedaan
Nek afzagen en pin insteken (?)
+ zonder/met PMMA (botcement)
Niet doen bij allergie, voor tijdswint, het is toxisch
Voorwaarde is dan dat de fixatie rigide moet zijn er de openingen (cancereus bot) gelijk moeten zijn!
Wat zijn de voornaamste oorzaken van langetermijnfalen van een heupprothese?
Slijtage van de kop én pan
→ er komen micropartikels vrij die door macrofagen worden opgenomen, ze kunnen dit niet verteren en er treedt osteolyse en inflammatie op.
Infectie
Oxidatie
Luxatie
Wat is de indicatiestelling voor een heupprothese?
Een structureel ernstige aantasting (RX)
EN
Ernstige pijn of functionele beperking
(afhankelijkheid pijnstillers, gangperimeter, nachtelijke pijn, gebruik van krukken, …)
Welke verwikkelingen treden frequent op post-operaties na een heupprothese?
Infectie (0.5%)
Longembool
DVT
Hematoom
Parese
Cardiovascualir
Luxatie
Welk beleid hanteer je bij een trochanter brusitis (heup)
Anti-inflammatoire fysiotherapie
NSAID
CS injectie
Bij wie komt een septische arthritis vaak voor en hoe herken je dit?
- Kinderen
- Immuun-gecompromitteerde volwassenen
- Antalgische houding en koorts
- Flexie van de heup met exorotatie
Hoe stel je de diagnose bij verdenking van een septische artritis? Behandeling?
Puntie nemen + cytologie op doen
Chirurgische evacuatie + IV antibiotica
Bij welke vorm van benen treedt vooral een stressfractuur op?
Coxa vara
Waar krijg je pijn bij een stressfractuur van de femurhals?
Liespijn en aan de voorzijde van de dij
Knie
+ na periode van verhoogde fysieke activiteit
