OUN part 1.5 - leki only (na zajęcia)

Question 1

Leki typowe z neuroleptyków, wymienianka grup

Answer 1

• pochodne fenotiazyny z łańcuchem alifatycznym
• pochodne fenotiazyny z grupą piperyzanową
• pochodne butyrofenonu
• pochodne tioksantenu

Question 2

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych fenotiazyny z grupą alifatyczną
Typowe czy atypowe?

Answer 2

• chlorpromazyna
• lewomepromazyna
• promazyna

Typowe.

Question 3

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych fenotiazyny z grupą piperyzanową

Answer 3

• perfenazyna
• prochlorperazyna
• perazyna
• flufenazyna

Question 4

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych butyrofenonu.

Typowe czy atypowe?

Answer 4

Haloperydol

Typowe.

End of story.

Question 5

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych tioksantenu.

Typowe czy atypowe?

Answer 5

Flupentyksol
Chlorprotyksen
Zuklopentyksol

Typowe.

Question 6

Leki atypowe z neuroleptyków, wymienianka grup

Answer 6

• pochodne diazepiny i oksazepiny
• pochodne benzamidowe
• pochodne indolowe
• pochodne cholinowe
• pochodne benzoksalowe

Question 7

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych oksazepiny i diazepiny.
Typowe czy atypowe?

Answer 7

• Klozapina
• Olanzapina
• Kwetiapina

Atypowe.

Question 8

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych indolowych.

Typowe czy atypowe?

Answer 8

• Sulpiryd
• Tiapiryd
• Amisulpryd

Atypowe.

Question 9

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych benzamidowych.

Typowe czy atypowe?

Answer 9

Sertyndol
Zyprazydon

Atypowe.

Question 10

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych cholinowych.

Typowe czy atypowe?

Answer 10

Arypiprazol
Brekspiprazol.

Atypowe.

Question 11

Wymienianka neuroleptyków z pochodnych benzoksalowych.

Typowe czy atypowe?

Answer 11

Rysperydon.

Atypowe.

End of story.

Question 12

Jaki neuroleptyk (lek typowy) jest dodatkowo wymieniony w tekście?

Answer 12

Tiorydazyna

Question 13

Jakie neuroleptyki (leki atypowe) są dodatkowo wymienione w tekście?

Answer 13

Karyprazyna i Lurazydon

Question 14

Jakie przeważnie działanie neuroleptyków typowych (mechanizm)?

Answer 14

Hamowanie rec. D2, czasem słabo 5-HT2

Question 15

Jakie przeważnie działanie neuroleptyków atypowych (mechanizm)?

Answer 15

Hamowanie rec. 5-HT2, słabo na inne, w tym np D2.

Question 16

Jakie wyjątki w mechanizmach działania w grupie neuroleptyków atypowych?

Answer 16

Lurazydon - antagonista D2, 5-HT2A, 5-HT7 i częściowy agonista 5-HT1A
Molindon - silniejszy antagonista D2 niż 5-HT2
Amisulpryd - nie jest antagonistą 5-HT2

Question 17

Co ciekawego w Lumateperonie?

Answer 17

Unikalny mechanizm:
wybiórczy antagonista 5-HT2A
częściowy agonista presynaptycznych D2
antagonista postsynaptycznych D2
\+bloker transportera serotoninowego

Question 18

jak podaje się neuroleptyki? Kilka sposobów.

Answer 18

Standardowo w długotrwałej terapii podawane doustnie
W nagłych przypadkach psychozy domięśniowo lub dożylnie
Niektóre można podawać jako depot - domięśniowo z wolnym uwalnianiem np. raz na 2 tygodnie

Question 19

Gdzie, oprócz schizofrenii, można zastosować neuroleptyki?

Answer 19

• depresja
• autyzm
• zaburzenia odżywiania (jadłowstręt, bulimia)
• długotrwała czkawka

Question 20

Jakie problemy stwarzają neuroleptyki typowe?

Answer 20

• nie działają u 1/3 pacjentów :)
• działania niepożądane:
• > pozapiramidowe
• > związane z interakcją z innymi receptorami

Question 21

Objawy ujemne czy dodatnie - na które przede wszystkim oddziałują neuroleptyki typowe?

Answer 21

na dodatnie - mają mały wpływ na objawy ujemne.

Question 22

Neuroleptyki typowe o działaniu słabym to

Answer 22

Chlorpromazyna, tiorydazyna

Question 23

Neuroleptyki typowe o działaniu silnym to

Answer 23

Flufenazyna, haloperydol

Question 24

Działania niepożądanie pozapiramidowe w klasie neuroleptyków typowych

Answer 24

• Spowodowane zahamowaniem receptorów dopaminowych w prążkowiu:
• > parkinsonizm polekowy
• > akatyzje (niepokój ruchowy)
• > dystonie
• dyskinezy późne
• zespół króliczy (drżenia ust)
• złośliwy zespół neuroleptyczny

Question 25

Jak leczyć ostre dystonie jako skutki niepożądane neuroleptyków typowych?

Answer 25

Leki przeciw ch. Parkinsona

Question 26

Jak leczyć Akatyzje?

Answer 26

zmiana leku, zmniejszenie dawki | Klonazepam lub propranolol skuteczniejsze niż leki p/ Parkinsonowi

Question 27

jak leczyć złośliwy zespół neuroleptyczny spowodowany podawaniem neuroleptyków?

Answer 27

natychmiastowo leki przeciwpsychotyczne - dantrolem i bromokryptyna

Question 28

Przyczyna późnych dyskinez przy podawaniu neuroleptyków

Answer 28

Zwiększenie występowania (rozplem) receptorów postsynaptycznych dopaminowych.

Question 29

Arypiprazol

Answer 29

Neuroleptyk atypowy | szczególność: częściowy agonista D2, wyraźna dominacja hamowania 5-HT2

Question 30

Pierwszy neuroleptyk atypowy

Answer 30

Klozapina

Question 31

Klozapina

Answer 31

Neuroleptyk atypowy pierwszy stworzony duże powinowactwo do 5-HT2, D4, mniejsze do D2.

Question 32

Działania niepożądane klozapiny

Answer 32

U części pacjentów wywoływała agranulocytozę do tego silne działania spowodowane antagonizmem cholinergicznym i adrenergicznym (hipotonia ortostatyczna, zaburzenia perystaltyki, akomodacji, suchość w jamie ustnej, sedacja)

Question 33

Olanzapina, co powodowała po dłuższym stosowaniu?

Answer 33

Zespół metaboliczny

Question 34

Olanzapina, objawy uboczne z racji mechanizmu działania

Answer 34

niewielkie objawy uboczne ze strony układu pozapiramidowego

Question 35

Dlaczego arypiprazol jest be?

Answer 35

powodował nadmierne pobudzenie

Question 36

Następca arypiprazolu?

Answer 36

Brekspiprazol

Question 37

Mechanizm działania brekspiprazolu

Answer 37

częściowy agonista 5-HT1A, D2, D3, antagonista 5-HT2A i 5-HT2B. Bardziej blokuje niż pobudza jako agonista.

Question 38

Do czego oprócz schizofrenii nadaje się brekspiprazol?

Answer 38

leczenie depresji - tak zarejestrowany

Question 39

tzw "neuroleptyki trzeciej generacji" - jakie to leki i jaki mechanizm?

Answer 39

Częściowi agoniści 5-HT1A, D2, D3 Arypiprazol Brekspiprazol Karyprazyna

Question 40

Szczególność Karyprazyny

Answer 40

szczególne powinowactwo do D3 -> sprawia nadzieję, że będzie dobra na zaburzenia poznawcze schizofrenii.

Question 41

Działania niepożądane Karyprazyny

Answer 41

- akatyzja - pobudzenie - objawy pozapiramidowe - wzrost masy ciała

Question 42

Które neuroleptyki wydłużają zespół QT?

Answer 42

``` Rysperydon Sertyndol Zyprazydon (czyli pochodne indolowe i benzoksazolowe) ```