Ostre stany przyzębia

Question 1

Jakie przypadłości zaliczamy do ostrych stanów przyzębia?

Answer 1

• martwiczo-wrzodziejące choroby przyzębia
• ropnie
• zespoły perio-endo

Question 2

Jakie wspólne cechy mają ostre stany przyzębia?

Answer 2

• gwałtowny początek
• ostry przebieg
• występowanie silnych dolegliwości bólowych
• objęcie procesem chorobowym tkanki otaczające ząb
• wymagają natychmiastowej terapii

Question 3

Które ostre stany przyzębia są częstym powikłaniem nieleczonego zapalenia przyzębia?

Answer 3

ropnie i zespoły perio-endo

Question 4

Czym są wywołane martwiczo-wrzodziejące choroby przyzębia?

Answer 4

specyficzną florą bakteryjną - krętkami i wrzecionowcami (które są saprofitami w warunkach zdrowia)

Question 5

Jakie wyróżniamy postacie martwiczo-wrzodziejących chorób przyzębia?

Answer 5

• martwiczo-wrzodziejące zapalenie dziąseł (NUG - necrotizing ulcerative gingivitis)
• martwiczo-wrzodziejące zapalenie przyzębia (NUP - nectrotizing ulcerative periodontitis)

Question 6

Jak inaczej nazywane jest martwiczo-wrzodziejące zapalenie dziąseł?

Answer 6

choroba wrzecionowcowa / choroba Plauta-Vincenta / choroba ubytków błony śluzowej ju

Question 7

W jakich warunkach dochodzi do rozwoju martwiczo-wrzodziejącego zapalenia dziąseł?

Answer 7

w warunkach obniżonej odporności organizmu, np. u osób zarażonych wirusem HIV
• najczęściej występuje u dorastających i młodych dorosłych ze złą higieną ju i obniżoną odpornością
• u palaczy
• u osób narażonych na stres
• u osób ze współistniejącymi chorobami ogólnymi (takimi jak AIDS)
• u osób przyjmujących leki immunosupersyjne

Question 8

Jak objawy występują w martwiczo-wrzodziejącym zapaleniu dziąseł?

Answer 8

• krwawienie samoistne
• silny ból
• tworzenie białych zmian rzekomobłoniastych w obrębie dziąseł
• martwica brodawek dziąsłowych
• gorączka, niepokój, powiększenie węzłów podżuchwowych
• obecność metalicznego smaku
• nieprzyjemny zapach z ust

Question 9

Która postać martwiczo-wrzodziejącego zapalenia przyzębia występuje częściej? NUG czy NUP?

Answer 9

NUG

Question 10

W jakich warunkach dochodzi do rozwoju martwiczo-wrzodziejącego zapalenia przyzębia?

Answer 10

u osób, u których wcześniej doszło do utraty przyczepu łącznotkankowego (CAL)

Question 11

Czy NUP rozwija się na tle pogłębiania NUG?

Answer 11

NUP może być kontynuacją NUG lub może rozwijać się u osób, u których wcześniej nie występowały epizody choroby

Question 12

Jakie objawy występują w martwiczo-wrzodziejącym zapaleniu przyzębia?

Answer 12

• silne zaczerwienienie dziąsła brzeżnego i błony śluzowej pokrywającej wyrostek zębodołowy
• martwica brodawek pokrytych białym nalotem
• spontaniczne krwawienie
• kratery dziąsłowe i utrata typowego kształtu girlandy dziąsłowej (na skutek znacznej utraty przyczepu wokół zębów)
• ból
• nieprzyjemny zapach z ust
• podwyższona temperatura, powiększenie węzłów chłonnych

Question 13

Czym jest ropień?

Answer 13

jama wypełniona treścią ropną utworzoną z rozkładającej się tkanki

Question 14

Jak dzielimy ropnie ze względu na ich lokalizację?

Answer 14

• ropień dziąsła
• ropień przyzębny
• ropień okołokoronowy

Question 15

Kiedy dochodzi do rozwoju ropni?

Answer 15

• na skutek zmiany składu flory bakteryjnej poddziąsłowej lub zmniejszonej odporności organizmu
• czynniki wpływające na występowanie: zamknięcie kieszonki, objęcie furkacji, stosowanie ogólne antybiotyków, cukrzyca

Question 16

Ropnie mogą być objawem klinicznym czego?

Answer 16

nieleczonego agresywnego lub zaawansowanego przewlekłego zapalenia przyzębia

Question 17

Jakie objawy towarzyszą występowaniu ropni?

Answer 17

• ból i wrażliwość na dotyk
• wygórowanie lub obrzęk tkanek
• patologiczna ruchomość zębów
• może występować powiększenie węzłów chłonnych ze złym samopoczuciem i podwyższoną temperaturą

Question 18

Ropień dziąsła:

Answer 18

• miejscowa ropna infekcja dziąsła brzeżnego lub brodawki m-zębowej, często spowodowana ciałem obcym
• występuje stosunkowo rzadko
• bolesne wygórowanie w obrębie dziąsła brzeżnego z czerwoną, gładką, mocno napiętą, lśniącą powierzchnią
• bez utraty przyczepu łącznotkankowego lub z jego utratą
• bez ubytku kości lub z ubytkiem kości wyrostka zębodołowego

Question 19

Ile trwa tworzenie się ropnia?

Answer 19

24-48 h

Question 20

Ropień przyzębia:

Answer 20

• umiejscowiony w tkankach przyzębia przyległych do kieszonki przyzębnej
• może prowadzić do destrukcji włókien ozębnej i kości wyrostka zębodołowego
• mogą występować w przebiegu agresywnego lub przewlekłego zaawansowanego zapalenia przyzębia
• obrzęk, zaczerwienienie i bolesność okolicy ropnia
• najczęściej towarzyszy głęboka kieszonka przyzębna, z której wypływa treść ropna
• ząb może być wrażliwy na opukiwanie lub może występować jego ruchomość
• w badaniu na żywotność ząb reaguje (chyba, że był wcześniej leczony endo)
• w badaniu radiologicznym najczęściej widoczny pionowy ubytek kości

Question 21

Jak dzielimy ropnie ze względu na ich przebieg?

Answer 21

ostre i przewlekłe

Question 22

Ropień okołokoronowy:

Answer 22

• infekcja ropna wokół korony zęba częściowo wyrzniętego lub wokół trudno wyrzynającego się zęba (najczęściej 8)
• zazwyczaj w okolicy płata dziąsłowego pokrywającego koronę 8 w żuchwie
• zaczerwienienie i obrzęk dziąsła, bolesność przy dotyku, może wystąpić wysięk ropny i szczękościsk, na ogół towarzyszą temu złe samopoczucie, temperatura oraz powiększenie okolicznych węzłów chłonnych
• infekcja może rozprzestrzeniać się na sąsiednie okolice, włączając okolicę przygardłową i podstawę języka
• mogą wystąpić na skutek trudności w utrzymaniu prawidłowej higieny lub nieprawidłowej pozycji i braku miejsca dla wyrzynającego się zęba

Question 23

Gdzie może rozpoczyna się proces chorobowy w przypadku zespołu perio-endo i gdzie się szerzy?

Answer 23

• w przyzębiu brzeżnym lub wierzchołkowym przy ujściu kanału korzeniowego lub kanałów bocznych i stopniowo obejmować całe przyzębie → bakterie z kieszonki przyzębnej drogą kanałów bocznych lub kanałem wierzchołkowym dostają się do miazgi i wywołują w niej stan zapalny
• złamania w obrębie korzenia mogą być powodem rozwoju zapalenia miazgi, a także późniejszego zapalenia przyzębia

Question 24

Jakie wyróżniamy choroby przyzębia związane z chorobami miazgi?

Answer 24

• endo-perio (choroba przyzębia jest skutkiem choroby miazgi)
• perio-endo (choroba przyzębia jest przyczyną choroby miazgi)
• zmiany połączone (choroba miazgi i choroba przyzębia rozwijają się niezależnie i nie można określić co było pierwsze)

Question 25

Co jest czynnikiem determinującym obecność lub progresję choroby przyzębia i jaki ma ono związek z płytką nazębną?

Answer 25

• płytka nazębna jest inicjującym czynnikiem etiologicznym choroby przyzębia
• odpowiedź immunologiczna gospodarza jest czynnikiem determinującym obecność lub progresję choroby
• czynniki ogólne mogą wpływać na wszystkie postacie chorób przyzębia przez modyfikowanie odpowiedzi immunologicznej i mechanizmów obronnych

Question 26

Jakie objawy towarzyszą zespołowi perio-endo?

Answer 26

• gładki, lśniący obrzęk dziąseł
• ból
• wysięk z kieszonki przyzębnej
• utrata przyczepu łącznotkankowego i kości wyrostka
• zęby mogą być wrażliwe na opukiwanie

Question 27

Dlaczego martwiczo-wrzodziejące zapalenie dziąseł wymaga natychmiastowego leczenia?

Answer 27

• ponieważ w jego przebiegu szybko dochodzi do ubytku brodawek dziąsłowych, a następnie dziąsła brzeżnego
• w przypadku niewłaściwego leczenia lub jego braku NUG przechodzi w NUP (z charakterystycznymi kraterami m-zębowymi), może nawet dochodzić do wrzodziejącego zapalenia ju

Question 28

Na czym polega leczenie NUG?

Answer 28

wymaga kilku codziennych wizyt, aż do stwierdzenia całkowitego wyleczenia ostrego zapalenia, a następnie kilku wizyt kontrolnych dla upewnienia się, że nie dochodzi do rozwoju NUP

Question 29

NUG - leczenie miejscowe:

Answer 29

• wstępny skaling podczas pierwszej wizyty (zależy od tolerancji bólu pacjenta)
• do oczyszczenia zmian martwiczych można wykorzystać płukanie wodą utlenioną rozcieńczonej w równych proporcjach z wodą
• do czasu pełnej możliwości szczotkowania zębów (najdłużej przez 7 dni) pacjent płucze ju w domu 2 razy dziennie 0,2% r-rem chlorheksydyny
• na kolejnych wizytach należy przeprowadzić dokładny skaling nad- i poddziąsłowy (z wykorzystaniem skalerów ultradźwiękowych i kiret ręcznych) z jednoczesnym podawaniem do opracowanych kieszonek 1% żelu chlorheksydynowego (ewentualnie 0,5% r-ru jodopiwonu, ale tego już nikt nie stosuje) - w zależności od rozległości złogów wykonywane są codzienne zabiegi w kwadrantach lub połówkach
• konieczny jest instruktaż higieny
• podawanie miejscowo antybiotyków nie jest rekomendowane
• w przypadku NUG i stwierdzenia występowania czynników ryzyka infekcji HIV konieczne jest skierowanie pacjenta na określenie statusu surowiczego względem tego zakażenia

Question 30

Jak długo należy miejscowo leczyć NUG?

Answer 30

do czasu całkowitego ustąpienia ostrych objawów zapalnych i opanowania zasad prawidłowej higieny

Question 31

NUG - leczenie ogólne:

Answer 31

•

Question 32

NUG - wizyty kontrolne:

Answer 32

A. po wyleczeniu wszystkich widocznych zmian martwiczo-wrzodziejących
• dokładne sprawdzenie jakości uzupełnień zachowawczych i protetycznych pod względem występowania zachyłków jatrogennych
• minimalna interwencja antynikotynowa (jeśli pacjent pali)
• pomoc psychologiczna w zwalczaniu permanentnego stresu
B. w przypadku utrzymywania się stanu zapalnego dziąsła i pojawienia się ubytków dziąsła (odwrócenia konfiguracji dziąsła w przestrzeniach międzyzębowych = kratery) → konieczne jest natychmiastowe skierowanie pacjenta na leczenie specjalistyczne (gingiwoplastyka)

Question 33

Na jakie objawy należy być szczególnie wyczulonym w przypadku pacjentów z martwiczo-wrzodziejącymi chorobami przyzębia?

Answer 33

na występowanie czynników ryzyka infekcji HIV → należy skierować pacjenta na określenie statusu surowiczego pod względem tego zakażenia