Onderwerp 2.1 Korporatiewe Flashcards
Agtergornd, beginsels, toepassings en openbaarmaking -
Die direksie se primêre bestuursrol en -verantwoordelikhede:
- Verskaf die rigting vir hoe bestuursareas benader, aangespreek en uitgevoer moet word.
- Formuleer beleide, kodes, standaarde en planne om die strategie te verwoord en implementeer.
- Hou toesig oor implementering en uitvoering en die plan in terme van aanbevole praktyke.
- Verseker verantwoordbaarheid vir die prestasie van bestuursareas deur verslagdoening en openbaarmaking.
6 Etiese waardes vir etiese leierskap
- Verantwoordelikheid
- Aanspreeklikheid
- Gelykheid
- Deursigtigheid
- Integritiet
- Bevoegdheid
17 Beginsels:
1. Hoe moet die beheerliggaam lei?
- eties en effektief
- Die direksie moet goeie eienskappe
(bv.
bevoegdheid,
deursigtigheid en
integriteit,
redelikheid,
en verantwoordbaarheid)
toon ten einde ‘n etiese kultuur te kweek en effektief te lei.
Beginsel 1:
Hoe moet direkteure op tree teenoor die maatskappy?
Ten goeder trou van die maatskappy
Beginsel 1:
Maniere hoe die direksie met integriteit kan op tree
- Direkteure moet nie hulle posisie gebruik om voordeel te trek en die besigheid skade doen nie
- Op tree in die beste belang van maatskappy
- Vermy konflik van belange
17 Beginsels:
2. Hoe moet die raad die entiteit bestuur
- Bestuur dat dit n etiese kultuur kweek en onderhou
- Goedkeuring en kommunikasie van gedragskodes.
- Toesien dat beleide toegepas/nagekom word (bv. aanstellings, prestasie-evaluerings, ens.).
- Tree op teenoor diegene wat gedragskodes oortree.
- Beskerm fluitjieblasers.
- Toesien dat die gewenste resultate bereik word.
- Voldoen aan openbaarmakingsvereistes.
17 Beginsels:
3. As wat moet die entiteit beskou word en wat moet die direksie doen om dit reg te kry
As n verantwoordelike korporatiewe burger met betrekking tot:
- die werkplek (aanstellingsgelykheid, regverdige vergoeding, veiligheid, gesondheid ens.)
- die ekonomie (transformasie, voorkoming, ontdekking en reaksie op bedrog en korrupsie)
- die samelewing (publieke gesondheid en veiligheid, ontwikkeling, menseregte beskerming)
- die omgewing (besoedeling, rommelverwydering, biodiversiteit beskerming)
17 Beginsels:
4. Wat moet die direksie besef oor die entiteit se doel, risiko’s, geleenthede, sakemodel, strategie, prestasie en volhoubare ontwikkeling
- Dit is onafskeibaar van die waardeskeppingsproses
17 Beginsels:
5. Wat moet die raad toesien in die verslae?
- die belanghebbendes in staat stel om ingeligte prestasie-evaluerings uit te voer en die kort-, medium- en langtermynvooruitsige bevat.
17 Beginsels:
6. Wat moet die raad as dien en wat moet hulle doen?
- Die direksie moet dien as die fokuspunt en bewaarder van korporatiewe beheer.
- Die raad lei die organisasie en stel die strategiese rigting.
17 Beginsels:
7. Waaruit moet die raad bestaan van n entiteit
- Die raad moet ‘n balans van kennis, vaardighede, ervaring, diversiteit en onafhanklikheid bevat om die bestuursrol en verantwoordelikhede objektief en doeltreffend te kan nakom.
- Hoe werk die nominasie, verkiesing en aanstelling van die raad
- Nominasie van kandidate vir die verkiesing as beheerliggaamlede moet deur die raad as geheel goedgekeur word en die prosesse vir nominasie, verkiesing en aanstelling moet formeel en deursigtig wees.
- Samestelling van Nominasiekomitee
- Nominasiekomitee moet bestaan uit NUD.
- ‘n Meerderheid van die NUD moet onafhanklik wees.
- Waar mag n voorsitter nie die nie
- Ouditkomitee
- Onafhanklikheid - Finansiële Belange
- Raadslede moet jaarliks hul finansiële, ekonomiese en ander belange verklaar.
- Konflikbelange moet verklaar word m.b.t. agenda-aangeleenthede voor vergaderings.
- Onafhanklikheid - NUD
NUD mag geen belange, posisies, assosiasies of verhoudings hê wat besluite onbehoorlik sal beïnvloed nie.
Onafhanklikheid moet jaarliks geëvalueer / hersien word, veral na 9 jaar
- Voorsitter - Onafhanklike Uitvoerende Direkteur (ONUD)
- ONUD moet die voorsitter wees.
- HUD mag nie die voorsitter wees nie.
- Voorsitter - Afgetrede Hoof Uitvoerende Direkteur (HUD)
- ‘n Afgetrede HUD mag eers na drie volledige jare verloop het na die HUD-termyn dien as die voorsitter.
17 Beginsels:
8. Strukturele Delegering
Direksie moet toesien dat delegering onafhanklike oordeel bevorder.
Delegering moet die balans van mag handhaaf.
17 Beginsels:
8. Skriftelike Goedkeuring
Delegering moet skriftelik geskied.
Dit moet goedgekeur word deur die beheerliggaam.
17 Beginsels:
8. Samestelling van Komitees
Komitees moet minstens drie lede bevat.
Lede moet die nodige kennis, vaardighede, ervaring en kapasiteit hê om hul pligte uit te voer.
- Vergaderings met Ouditkomitee
- Jaarlikse vergaderings met interne en eksterne ouditeure sonder teenwoordigheid van bestuur.
- Ouditkomitee moet oor nodige finansiële geletterdheid, vaardighede en ondervinding beskik om hul pligte uit te voer.
- Vergoedingskomitee:
NUD, meerderheid onafhanklik.
Voorsitter moet onafhanklik wees.
Voorsitter van die raad moet nie die voorsitter van die vergoedingskomitee wees nie.
- Sosiale en etiese komitee:
UD & NUD.
Minstens 3 lede.
Voorsitter van die raad moet nie die voorsitter van die vergoedingskomitee wees nie.
9.Wat moet die beheerliggaam toesien?
Die beheerliggaam moet toesien dat die evaluering van die direksie se prestasie en die van komitees voortdurend verbeter.
- Wie moet verantwoordelikheid aanvaar om die prestasie van die direksie, voorsitter, en direkteure te evalueer?
Die direksie moet verantwoordelikheid aanvaar om sy eie prestasie en dié van sy voorsitter en direkteure te evalueer.
- Wie moet aangestel word om die evaluering van die voorsitter te lei indien ‘n hoof ONUD nie aangestel is nie?
Die direksie moet ‘n ONUD aanstel om die evaluering van die voorsitter te lei indien ‘n hoof ONUD nie aangestel is nie.
- Watter proses moet gevolg word om die direksie se prestasie en dié van sy komitees, voorsitter en direkteure te evalueer?
’n Formele proses moet gevolg word om die direksie se prestasie, sy komitees, sy voorsitter en sy direkteure te evalueer.
- Wat behoort die direksie elke alternatiewe jaar in sy jaarlikse werkplan te skeduleer?
Die direksie behoort elke alternatiewe jaar ‘n geleentheid te skeduleer om sy prestasie en dié van sy komitees, voorsitter en direkteure te oorweeg, te besin en te bespreek.
- Aan watter vereistes moet voldoen word?
Voldoen aan openbaarmakingsvereistes.
Indien die maatskappysekretaris die nodige kennis van die arbeidsreg en vergoeding het, moet hy of sy dien op die vergoedingskomitee? Ja of nee? Regverdig.
Nee, hulle kan net indien hulle deel van die Nie-uitvoerende direksie is en onafhanklik is
Noem ses kenmerke wat direkteure moet vertoon ten einde eties te lei.
- Integriteit
- Bevoegdheid
- Verantwoordelikheid
- Verantwoordbaarheid
- Regverdigheid
- Deursigtigheid
Hoeveel komitees beveel King IV aan dat n maatskappy moet he?
Naamlik 5
- Risiko-
- Oudit-
- Nominasie-
- Vergoedingskomitee-
- Maatskaplik en etiek komitee
Hoekom moet die direksie uit die regte mengsel van uitvoerende en nie-uitvoerende direkteure bestaan?
- Vereiste balans en;
- Objektiwiteit te handhaaf
Waaruit moet die meerderheid nie-uitvoerende direkteure bestaan
- Onafhanklike direkteure
VB:
Jo Malone het homself as die uitvoerende voorsitter gestileer
Wat beveel King IV aan?
Die voorsitter moet n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur wees
Deur wie moet die vergoedingskomitee gelei word?
- Onafhanklike nie-uitvoerende direkteur
Uit watse lede moet die vergoedingskomitee bestaan?
- Slegs nie-uitvoerende direkteure
- Meerderheid onafhanklik nie-uitvoerend
Hoekom moet die vergoedingskomitee meestal uit onafhanlike nie-uitvoerende direksie bestaan
- Vlak van onpartydigheid
- Onafhanklikheid
- Sodat direkteure nie hulle eie betalings bepaal nie
Wat is die rol van die Sosiale en Etiese komitee?
Hou toesig oor:
- Oranisasie-etiek
- Verantwoordelike korporatiewe burgerskap
- Volhoubare ontwikkeling
- Verhounding met belanghebbendes
Waaruit moet die Sosiale en Etiese komitee bestaan?
- Uitvoerende-
- Nie-uitvoerende direksie
- Meerderheid nie-uitvoerende direksie
17 Beginsels met een woord om hulle te beskryf
- Leierskap
- Organisatoriese etiek
- Verantwoordelike korporatiewe burger
- Strategie, optrede en rapportering
- Rapportering
- Rol en verantwoordelikheid van direksie
- Samestelling van die direksie
- Kommitees
- Direksie optredes
- Direksie delegering en aanstelling
- Risiko
- Tegnologie en informasie
- Nakomingsbestuur
- Vergoeding
- Versekering
- Aandeelhouer verhouding
- Investeerder verantwoordelikheid
Wie moet die direksie aan stel as die voorsitter van die Direksie
- Onafhanklike nie-uitvoerende direkteur
Wie moet die hoof uitvoerende beampte (CEO) wees?
- Die Voorsitter kan nie die hoof uitvoerende beampte wees nie
Kan n voormalige CEO voorsitter wees?
Nee, maar kan wel na 3 jaar vandat hulle nie meer CEO is nie
Wat kan die CEO deel en nie deel van wees nie?
- Oudit kommitee
- Vergoedings kommitee
- MOET deel van die nominasie kommitee wees
- kan deel van risiko kommitee wees
- kan deel van sosial en etiek kommitee
- Wat moet die direksie toesien rakende die aanstelling van en delegering aan bestuur?
Die direksie moet toesien dat die aanstelling van en delegering aan bestuur bydra tot rol-duidelikheid en die doeltreffende uitoefening van gesag en verantwoordelikhede.
- Wat behoort die beheerliggaam aan te stel om sekere pligte uit te voer?
Die beheerliggaam behoort ‘n HUD aan te stel wat sekere pligte uitvoer.
- Hoe gereeld moet die prestasie van die HUD geëvalueer word?
HUD se prestasie moet jaarliks formeel geëvalueer word.