Oncologie Flashcards
griekse dokter hippocrates (5)
gebruikte als eerste de woorden carcinos en carcinoma om tumoren te beschrijven
universum
lichaam
gezondheid
ziekte
kanker
Henri Francois Le Dran
kanker is een lokale aandoening en geen systematische ziekte
kanker vordert in fases, en begint als een lokal ziekte
epidomologie kanker (3)
- borstkanker
- longkanker
- dikke darm kanker
hoofdtypen kanker (5)
carcinoma
sacroma
melanoma
leukemia
lymphoma
carcinoma
kanker dat begint in het epithelium
sacroma
kanker dat begint in de botten, kraakbeen, vet, spieren, of andere aanliggende weefsels
melanoma
een type huidkanker dat begint in de huid cellen die pigment produceren
leukemia
kanker die begint in weefsel dat bloed vormt (zoals beenmerg)
lymphoma
begint in de lymfe
kanker definitie
een term voor ziekte waarin abnormale cellen delen zonder controle en kunnen binnendringen in dichtbij zijn de weefsel
metastasis
kanker cellen kunnen ook verspreiden naar andere delen van het lichaam door bloed en lymfe systemen of dit gebeurd hangt deels af van kanker type en kanker fase
ontwikkeling van kanker
veroorzaakt door veranderingen in genen die de cel functie controleren, vooral hoe ze groeien en delen
genentische veranderingen die kanker veroorzaken kunnen komen door erfelijkheid, fouten tijdens het delen, beschadeging van DNA, veroorzaakt door schadelijke stoffen in de omgeving
karakteristieken van kanker cellen
groeien in de afwezigheid van signalen die ze vertellen om te groeien
binnneballen in nabijgelegen gebieden en verspreiden naar andere delen van het lichaam
vertellen bloedvaten om naar tumor te groeien
verstoppen voor het immuunsysteem
rekenen op verschillende soorten voedingsstoffen
negeren apoptose signalen door middel van pro survivel schildem
apoptose
normale cellen die elimeren als ze zich abnormaal gedragen
lymfe systeem
lymfe vaten, lymfe vloeistof en lymfe knopen
lymfe knopen
filters voor schadelijke substanties
edema
opbouwen van lymfe vloeistof a;s het niet afgevoerd wordt
kanker diagnose –> klinische interview met patient
specifieke symptomen en kanker type specifieke symptomen (kortademigheid)
vormen van kanker onderzoek
imaging (radiologie)
endoscopie
biopsie
cytologie
mammografie
cytologie
het diagnostiseren van ziekten door te kijken naar afzonderlijke cellen en kleine clusters van cellen
pathologie van kanker
fase bepaald de prognose
Ct scan of MRI
behandelingopties kanker
lokaal
regionaal
op afstand
stappen metastase
binnendringen van nabijgelegen normaal weefsel
door de wanden van lymfe en bloed
reizen naar andere delen
groeien in weefsel tot er een kleine tumor ontstaat
nieuwe bloedvaten groeien zodat tumor kan blijven groeien
kanker behandeling
opereren –> lokaal
chemotherapie –> systematisch
hormoon therapie (medicatie moet 8 jaar gebruikt worden) –> systematisch
radiotherapie –> lokaal of systematisch
hyperthermie –> lokaal
immuuntherapie
doelgerichte therapie
stamcel transplantatie
bijwerkingen kanker behandeling
misselijk
vermoeiheid
vormen van radiotherapie (3)
externe (geen speciale maatregelen thuis nodig)
interne
systematische
bijwerking doelgerichte therapie
huidproblemen
psychologische aspecten - detecteren psychosociale problemen
disstress thermometer
ontkenning
het bewust of onbewust verwerpen van de totale betekenis van een ziekte of een deel ervan om angst weg te nemen en emotionele stress te minimaliseren
vaker mannen die ouder zijn
richtlijnen proffesionals bij ontkenning
sluit andere dingen uit zoals,
niet goed geinformeerd
dementie
niet kunnen uiten van emoties
niet begrijpen wat er wordt gezegt
respecteer en stel stimulerende vragen