Obsessieve-compulsieve stoornis (OCD)

Question 1

Wat is OCD?

Answer 1

Een aandoening waarbij patiënten rust en veiligheid ervaren door dwanghandelingen bij dwanggedachten uit te voeren (>1 uur per dag) die hinderlijk toenemen.

lifetimeprevalentie → 1%, aanvangsleeftijd: 22-36 jaar; comorbiditeit → depressieve stoornis, angststoornissen, schizofrenie, ticstoornissen (Tourette), cluster C-persoonlijkheidsstoornissen.

Question 2

Welke subtypes bestaan er onder OCD?

Answer 2

1. angst voor besmetting (meest voorkomende subtype)
2. angst voor gevaarlijke gebeurtenis
   3, obsessies en compulsies gebaseerd op symmetrie/agressie, seksueel vlak of religieus vlak.

Question 3

Wat is de oorzaak van OCD?

Answer 3

1. mogelijke betrokkenheid van neurotransmittersystemen (o.a. serotonine en dopamine)
2. erfelijke factoren (zeer vaak voorkomend)

Question 4

Wat zijn risicofactoren voor OCD?

Answer 4

1. stressvolle gebeurtenissen
2. laag inkomen
3. lagere opleiding
4. positieve familieanamnese

Question 5

Wat zijn de DSM-5 criteria voor OCD?

Answer 5

1. recidiverende, persisterende en ongewenste gedachten, impulsen of voorstellingen (obsessies)
2. repetitieve handelingen, psychische activiteiten in reactie op obessie(s) (compulsies) → voorkomen/verminderen angst of lijdensdruk of voorkomen van gevreesde situatie/gebeurtenis, zonder reëel verband tussen de gedachten en de handelingen.

Question 6

Hoe is OCD te behandelen?

Answer 6

1e keuze: CGT

Psycho-educatie, exposure in vivo met responspreventie

Medicamenteus → 1e keuze: SSRI; 2e keuze: TCA

Question 7

Wat is de prognose bij OCD?

Answer 7

1. Onbehandeld → episodisch beloop met (in)complete tussentijdse remissie, beloop bij 20% chronisch.
2. Behandeld → 50% voldoet niet meer aan de diagnose, 25% onvolledige symptoomreductie, 25% geen afname klachten

bij stoppen medicatie recidiveert 50-70% binnen 1 jaar.

Question 8

Wat is een obessie?

Answer 8

Een dwangmatige gedachte die de angst doet toenemen, bijvoorbeeld om je handen te wassen.

Question 9

Wat is een compulsie?

Answer 9

De uitvoering van de dwangmatige gedachte, waardoor de angst wordt verminderd.

Question 10

Wat is het typische beeld van OCD?

Answer 10

man van 25 jaar die weinig flexibel is, slecht tegen veranderingen kan, moeilijk kan samenwerken en perfectionistisch en ordelijk is.

De persoon is veel tijd kwijt aan het uitvoeren van dwanghandelingen, maar verbloemt dit vaak, zodat anderen hier geen weet van hebben.