NEUS Flashcards
Diagnose primaire ciliaire dyskinesie?
Trilhaarbiopt en cultuur
Primaire cilaire dyskinesie: 3 gevolgen
- Deficiënte afvoer mucus –> chronische sinusitis, bronchitis en bronchiëctasiën
- Mannelijke infertiliteit
- Situs inversus (50%)
PCD + situs inversus = ?
Syndroom van Kartagener
Secundaire ciliaire dyskinesie: na wat?
Door schade aan cilia, bv. BLWI
Epitheel van sinussen?
Respiratoir trilhaarepitheel
Functies sinussen (5)?
- Resonantieruimte
- Lichtere schedel
- Reuk ondersteunen
- Mucociliair transport
- Aëratie
Vorming sinussen volledig op XX jaar.
12
2 uitmondingen van de sinussen (naam en locatie) en welke sinussen ze bevatten?
- Ostio-meataal complex (onder conchea media dus meatus medius): frontaal, maxillaris en ant ethmoidalis
- Recessus spheno-ethmoidalis (onder concha superior dus meatus superior): sphenoidalis en post ethmoidalis
6 functies neus
- Ademhaling
- Airconditioning
- Reiniging
- Resonantie
- Reuk: drank/voedsel en gevaar
- Esthetiek: neus ~ karaktertrekken
Airconditioning: hoe en wat?
- Bevochtigen: mucuslaag verzadigt de lucht met waterdamp (verlies 0,5L per dag!)
- Verwarmen: contact lucht met grote oppervlakte mucosa en submucosale vaatplexus
Reinigen: welke structuren dragen bij?
- Filtratie door haren vestibulum: grote partikels
- Mucociliar transport: kleine partikels die gevangen worden
- Specifieke afweer: IgA/M/E, lymfocyten en mestcellen
Resonantie: welke klanken en wanneer falen?
M, N en NG gaat niet bij verstopte neus. Andere klanken door afsluiten orofarynx.
Ademhaling: flow?
Laminair: inademen via middenste neusgang, uit via onderste
Weerstand in neus bij ademhalen door? (3)
- Conchae en zwellichamen (cyclus)
- Vorm skelet
- Beweeglijkheid neusvleugels
2 structuren die vernauwing en dus turbulentie geven bij inademen?
Conchae en isthmus
4 onderzoeksmethodes van neus en sinussen?
- Voorste rhinoscopie
- Achterste rhinoscopie
- Neusendoscopie
- Onderzoek doorgankelijkheid
Voorste rhinoscopie: hoe, met wat, wat zie je (houding hoofd) en waar let je op?
- Spreiden neusvleugels met speculum (beentjes niet tegen septum!) onder 45°
- Mbv koplamp kijken: vooroverbuigen hoofd is onderste deel, achterover is bovenste deel.
- Asymmetrie, slijmvlies, conchae en doorgankelijkheid.
Hulp bij neusendoscopie (2)?
LA + decongestiva, zeker bij dikke endoscopen
Achterste endoscopie: welke 3 instrumenten en wat doet de pt?
- Spiegeltje, spatel en hoofdlamp
- Door de neus ademen: palatum molle zakt en geeft zo beter zicht.
Achterste endoscopie: let op voor (2)?
Braak- en wurgreflex
Wat omringd de opening van de buis van Eustachius in de nasofarynx?
Torus tubarius
3 neusdoorgankelijkheids-onderzoeken en leg uit?
- Proef van Zwaardemaker: ademen op spiegel: condensvlekken even groot?
- Rhinomanometrie: drukverval en debiet meten is weerstand berekenen voor beide neusholte.
- Akoestische rhinometrie: met geluidsgolven de doorsnede meten van de neusopening.
- -> 2 + 3 doen met en zonder decongestiva. Als geen effect: structureel probleem, anders slijmvliesprobleem.
4 symptomen furunkel uitwendige neus en verwekker?
Rood, zwelling, pijn koorts; S. aureus
Furunkel: risico op … ? Waarom?
Trombose sinus cavernosus omdat de venen van de neus en onderlip via vv. facialis en ophthalmica zonder kleppen hierin uitmonden.
Furunkel: R/? Wat ZEKER niet?
- Systemische AB
- Lokaal verwekende zalf
- GEEN incisie: sepsis!
Vestibulitis: wat en oorzaken (Z)?
= ontsteking van de huid in het vestibulum veroorzaakt door chronische rhinitis met secreties of gebrekkige neushygiëne/peuteren.
Vestibulitis: R/?
Goede neushygiëne en evt. lokale AB zalf
Verschil in behandeling vestibulitis en furunkel qua AB?
Furunkel: systemisch
Vestibulitis: lokale zalf (evt.)
Speciaal voor vestibulum?
Voorbeschiktheid tot dragerschap MRSA –> Wisser, ook van keel en perineum en evt te eradiceren
Rhinophyma: wat en R/?
= hypertrofie talgklieren van de neuspunt (geeft grote, knobbelige roodpaarse neus); te behandelen door overtollig weefsel te verwijderen met een laser.
Uitwendige afwijkingen vorm neus: meest frequentie en wanneer herstellen?
Schisis, op 3m neusvleugel juist positioneren
Te nauwe voorste neusklep: R/?
Rhinoseptoplastie met spreading grafts (KB van op de top om hoek breder te maken; geplaatst tussen triangulair KB en septum)
Alaire collaps: wat en R/ (2)?
= dichtvallen neusopening door te flexibel alair KB.
- Dilatatoren
- Rhinoseptoplastie: extra KB toevoegen van aan het septum.
Verschil operatie bij te nauwe voorklep en alaire collaps: waar komt KB vandaan?
Alair collaps: van septum
Te nauwe voorklep: van top neus
Acute rhinitis: 2 synoniem en symptomen.
= common cold = coryza
- Neusloop
- Neusobstructie
Acute rhinitis: verloop en complicaties?
Max 10 dagen
- 1-3 dagen incubatie
- 3d virale fase
- evt bacteriële surinfectie (H. inl, S. pneumoniae en staf) met meer mucopurulent dan sereuze neusloop
- C: sinusitis, tonsillitis, otitis media, laryngotracheobronchitis
Acute rhinitis: R/ en cave?
Vasoconstrictorische neusdruppels of sprays met adrenalinederivaten (pseudo-ephedrine) voor snelle congestie
+ evt bedrust en spoelen met fysiologisch. Geen AB!
CAVE: rhinitis medicamentosa: verslaving doordat je steeds meer nodig hebt wegens zwelling die ze gaan veroorzaken. Dus: max 7 dagen.
Acute rhinosinutis vanaf wanneer?
Na verergering symptomen na 5 dagen of persisterend na 10d.
Acute rhinosinusitis: Welke 4 symptomen?
- Neuscongestie en neusloop
- Pijn en drukgevoel
- Reukverlies
- Algemene malaise en subfebrilitas
Sinusitis maxillaris: symptomen.
- Pijn en druk rond de ogen, wangen, bovenkaak en tanden; vnl ‘s ochtend, bij schokbewegingen en vooroverbuigen.
- Kloppijn op uittredepunt n. infraorbitalis
Sinusitis frontalis: symptomen en complicaties.
- Drukpijn op uittredepunt n. supraorbitalis + tussen en boven ogen (voorhoofd)
- Soms licht oedeem oogleden
C: intracranieel: osteomyelitis en meningitis
Sinusitis ethmoidalis: symptomen en kinderen.
~ sinus frontalis.
Kinderen: periorbitale zwelling in de mediane ooghoek met als complicaties cellulitis orbita, subperiostaal abces en meningitis/sinus cavernosus trombose.
DUS: Opname
Sinusitis sphenoidalis: kenmerken.
Meestal samen met de andere sinussen. Moeilijk te herkennen: soms hoofdpijn in het achterhoofd met soms wazige visus door druk op chiasma.
Sinusitis: onderzoeken (2) en resultaten?
- Anterieure rhinoscopie: hyperemie en mucosazwelling, mucopurulent secreet vanuit middenste neusgang.
- CT: holtes met secreten en gezwollen slijmvlies.
Sinusitis maxillaris: oorsprong (2)?
- Sinusitis maxillaris acuta = complicatie van rhinitis, dus bacteriële infectie sinus.
- Dentogene sinusitis maxillaris: oorsprong is periapicaal (wortel) abces van een tand die doorreikt tot in de sinus maxillaris.
R/ van acute rhinosinusitis (4)
- Decongestiva; vasoconstrictorisch (max 7 d) of intranasale CS (duurt paar dagen voor effect maar geen rebound dus onderhoudsbehandeling)
- Analgetica
- AB: amoxicilline (H. infl, S. pneumoniae, M. catarrhalis; ENKEL als ernstige/persisterende symptomen.
- Drainage: onbruik
Wanneer en hoe drainage bij acute rhinosinusitis?
Op ICU bij pt die te ziek is voor CT en als kweek nodig is.
- Maxillair: sinusspoeling na punctie door laterale neuswand
- Frontaal: endonasaal of incisie boven wenkbrauw
- Ethmoidaal: endonasale ethmoidectomie
Complicaties acute sinusitis (2 gebieden)? Hoe behandelen?
- Hersenen: meningitis, extraduraal abces, …
- Preseptale cellulitis/abces. Meest voorkomend (vnl < 10 jaar) maar relatief onschuldig. AB.
- Intra-orbitale cellulitis/abces = gevaar voor visus dus draineren met AB.
Altijd CT maken om onderscheid te maken tss preseptale en intra-orbitale cellulitis + oftalmoloog.
Alarmsymptomen bij acute rhinosinusitis (6)?
- Periorbitaal oedeem/zwelling oogleden
- Verplaatsen oogbol of oftalmoplegie
- Dubbelzien
- Verminderde visus
- Frontale zwelling (Pott’s puffy tumor = doorbraak etter door voorwand naar SC. Vaak ook achteraan dan = subdurale etter)
- Tekenen van meningitis of focale neurologische tekens.
S/ van vroege allergische reactie?
Niezen - neusloop - neusobstructie (minuten)
S/ late allergische reactie?
Neusobstructie - submucosaal infiltraat vol eosinofielen na enkele uren
Inhalatieallergenen (6)?
- Pollen (intermittent)
- Huisdieren
- Huisstofmijt (perenniaal)
- Schimmels en gisten: overal
- Kakkerlakken (streken in VS en ZO Azië)
- Ficus
Allergische rhinitis: intermittent vs. persistent
Intermittent: <4 dagen per week of <4 weken.
Over de 4 = persistent.
Allergische rhinitis: mild vs matig-ernstig?
- Normale slaap
- Geen invloed op ADL, sport en vrije tijd
- Normale werk- en schoolprestaties
- Geen hinderlijke symptomen
= mild. Vanaf 1 item anders = matig-ernstig.
Sneezers en runners: symptomen
Vnl vroege symptomen:
- Paroxysmaal niezen
- Waterige neusloop
- Jeuk aan neus
- Vaak conjunctivitis: tranende en jeukende ogen
- Variabele neusconstrictie