natuurwetenschappen

Question 1

kunststoffen

Answer 1

= chemische verbindingen die door N-natuurlijke chemische processen zijn vervaardigd

Question 2

thermoplasten

Answer 2

Fysische eigenschappen

1. Thermoplasten
   = vaste polymeren met lineaire of vertakte keten
   Kenmerken
   - groot aant. polymeerketens in vorm lange slieten
   - lange moleculen verstrengeld, niet met elkaar verbonden
   - uitstekend voor recyclage

Question 3

chemische en fysische processen thermoplasten

Answer 3

Chemische/ fysische processen
Verwarming
* intermoleculaire interacties tussen verschillende ketens nemen af
* trillen, PMketens bewegen + makkelijk vervormen*
* * = glastemperatuur: PM soepel, week, vervormbaar
* Via specifieke verwerkingstechnieken  voorwerpen modelleren
Bv. speelgoed, telefoonbeschermers, frisdrankflessen…

Question 4

polyetheen

Answer 4

Voorbeelden
Polyetheen (PE): door P-merisatie etheen
* In aardolie => 1,2 % gebruikt v. productie PE
* Waterdicht, bestand tegen oliën en vetten, niet giftig
* Doorlaatbaar gassen
Bv. verpakkingen, afvalcontainers, brooddozen, speelgoed, isolatiemantel in E kabels…
)

Question 5

polyvinlychloride

Answer 5

Polyvinlychloride (PVC): door P-merisatie chlooretheen (vinlychloride)
=> P-merisatie onder hoge druk en temperatuur
* Poeder verdere verwerking (stabilisator) eindproduct
* uv-bestendig, goed bestand lage T, meeste chemicaliën en vocht
bv. chemische industrie, in ramen en leidingwerk (sanitaire buizen..)
Zachte PVC: d. toevoeging weekmakers
Bv. speelgoed (plastic poppen) en regenkleding (jassen, laarzen)

Question 6

nylon 6,6

Answer 6

Nylon 6,6 vb polyamide (PA): d PC-reactie
=> bifunctionele MM hexaanzuur (dizuur, adipinezuur) en hexaan-1,6-diamine (diamine)
+ afsplitsing watermolecule

eerste 6 C atomen diamine 2de zes c atomen dicarbonzuur

polyamiden zijn sterk en slijtvast: productie kleding,..

Question 7

polyetheentereftalaat

Answer 7

Polyetheentereftalaat (PET): d PC-reactie tereftalaat en ethaan-1,2-diol
=> PC-reactie bij hoge T (220-260°C) en bij 2,7-5,5 bar
* transparant, ondoorlaatbaar v gassen
bv. verpakkingen voedingsmiddelen, frisdrankflessen en industriële textielvezels (fleece..)

Question 8

thermoharders

Answer 8

2. Thermoharders
   = PM-ketens die bij synthese onderling binden tot netwerk nauwe mazen (vernetten

Question 9

fysische en chemische processen thermoharders

Answer 9

Verwarmen
* ketens behouden vorm, bindingen niet verbroken = moeilijk vervormbaar, bros
* bij verwarming GEEN werking
* doorgedreven verhitting? => ontleding
* SLECHT RECYCLEERBAAR
* Verbranding in verbrandingsoven  vrijkomen milieuschadelijke stoffen
(CO2, dioxines en polycyclische aromatische koolwaterstoffen = PAK’s)

Question 10

voorbeelden thermoharders

Answer 10

Bv. bakeliet, alkydharsen, melamineformaldehyde, polyurethaan en ureumformaldehyde

Question 11

elastomeren

Answer 11

3. Elastomeren
   = PM-ketens die beperkt aant. plaatsen onderling gebonden zijn, vorming netwerk grote mazen
   –> koppeling PM-ketens d.m.v. zwavelbruggen  materiaal elastische eigenschappen

Question 12

fysische en chemische processen elastomeren

Answer 12

Chemische en fysische processen
* Inwerking F  vervorming
- geen inwerking meer  oorspronkelijke vorm
- externe belasting te lang  permanente vervorming
Kenmerken
* goed vervormbaar en recycleerbaar

Question 13

natuurlijk rubber en synthetisch rubber

Answer 13

Voorbeelden
Natuurlijk- en synthetisch rubber
Natuurlijk rubber
* geoogst uit sap (Braziliaanse en Indische rubberboom..)
- sap, caoutchouc of latex: 33% rubber
- sap  filtering  verdunning water  behandeld met zuur  rubber
Synthetisch rubber
* te hoge aanvraag rubber, zelf aanmaak
* grondstof aardolie
Gebruik rubber: autobanden, schoenzolen, laarzen,…

Question 14

recycleerbaarheid

Answer 14

1. mechanische recyclage
2. chemische recyclage of grondstofrecyclage

Question 15

mechanische recyclage

Answer 15

1) mechanische recyclage
= chemische bindingen niet verbroken
* fysisch eigenschappen bv. vermalen, versmelten kunststoffen
- terug korreltjes
- enkel geschikt bij afvalstroom één soort kunststof (enkel thermoplasten)

Question 16

grondstof/ chemische recyclage

Answer 16

2) grondstofrecyclage
= chemische reacties gebruiken om kunststoffen af te breken tot oorspronkelijk bouwstenen
* zo aanmaak nieuwe kunststoffen of producten
* M. gemengd kunstafval (vooral thermoharders)
* Niet frequent toegepast  kost veel energie, nieuwe infrastructuur nodig

Question 17

problematiek kunststoffen milieu, oplossingen?

Answer 17

• Bij reiniging * => productie afvalwater
• Schadelijke stoffen vrij => in bodem en lucht
• Bij sorteren => restafval stroom
• Voor recyclage => veel energie
  Oplossingen?
  Bioplastics: oorsprong materiaal, biologische afbreekbaarheid materiaal
  Biologisch afbreekbare plastics = materialen die in natuur op K termijn vergaan/verrotten door inwerking bacteriën en virussen
  Bv. Polymelkzuur (PLA) = biogebaseerd plastic en biologisch afbreekbeer
• bv. verpakking van voedingswaren, drinkbekers, bordjes, bestek, theezakjes
• bv. filament 3D-printers, hechtdraad medische wereld

Question 18

biologische afbreekbare plastics

Answer 18

= materialen die in natuur op K termijn vergaan/verrotten door inwerking bacteriën en virussen