MR2 Flashcards
Następstwa niedokrwienia narządów
- OSTRA PRZEDNERKOWA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK.
- ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI.
- Ostra niewydolność oddechowa.
- Ostra niewydolność wątroby.
- Niedrożność porażenna jelit.
- TRANSLOKACJA BAKTERII JELITOWYCH.
- Krwawienie z przewodu pokarmowego:
Typy wstrząsu
Hipowolemiczny
Dystrybucyjny
Obturacyjny
Kardiogenny
Toksyczny (metaboliczny)
Mechanizm wstrząsu hipowolemicznego:
Spadek całkowitej objętości krwi
Mechanizm wstrząsu dystrybucyjnego
Dylatacja naczyń (hipowolemia względna)
Mechanizm wstrząsu obturacyjnego
Mechaniczna przeszkoda utrudniająca krążenie
Mechanizm wstrząsu kardiogennego
Zaburzenia czynności serca
Mechanizm wstrząsu toksycznego
Mechanizm zależny od przyczyny
Potencjalne przyczyny wstrząsu hipowolemicznego
- Krwotoczne
- Niekrwotoczne: cukrzycowa kwasica ketonowa, odwodnienie
Potencjalne przyczyny wstrząsu dystrybucyjnego
Sepsa
Anafilaksja
Uszkodzenie RK (wstrząs neurogenny)
Potencjalne przyczyny wstrząsu obturacyjnego
Tamponada serca
Odma prężna
Zatorowość płucna
Potencjalne przyczyny wstrząsu kardiogennego
Zawał serca
ZRS
Dysfunkcja zastawek
Kardiomiopatie
Potencjalne przyczyny wstrząsu toksycznego
Niewydolność nadnerczy
Przełom tarczycowy
Zatrucia
Reakcje kompensacyjne wstrząsu
Pobudzenie współczulne - hiperglikemia, przesięki
Pobudzenie RAA, wydzielania wazopresyny i GKS
Wzrost ekstrakcji tlenu
Klasyczna triada objawów wstrząsu to:
HIPOTENSJA
TACHYKARDIA
SKĄPOMOCZ
Bradykardia we wstrząsie
- bradykardia występuje w fazie terminalnej wstrząsu, poprzedzając NZK.
MAP wzory
MAP = ⅓ SBP + ⅔ DBP
MAP = DBP + ⅓ (SBP – DBP)
HIPOTENSJA:
– obniżenie SBP < 90 mmHg lub jego znaczny spadek,
– obniżenie MAP < 70 mmHg,
objawy krwotoku i wstrząsu krwotocznego to:
osłabienie;
pragnienie;
bladość powłok;
tachykardia;
tachypnoe;
spadek ciśnienia tętniczego krwi;
zimne poty;
opóźnienie nawrotu kapilarnego;
omdlenie - utrata przytomności;
zapadnięcie żył szyjnych;
zmniejszenie diurezy.
WSKAŹNIK ALLGOWERA
to iloraz częstotliwości rytmu serca (HR) i skurczowego ciśnienia tętniczego (SBP).
WSKAŹNIK ALLGOWERA = HR/SBP
0,5 – osoby zdrowe
>1 – WSTRZĄS
5) Poziom MLECZANÓW:
- wzrost jest wykładnikiem hipoperfuzji tkankowej,
- często podwyższony zanim pojawią się jawne zmiany podstawowych parametrów życiowych.
Przyczyny zawyżenia wyniku SpO2 na pulsoksymetrze
- Karboksyhemoglobina w zatruciu CO
Zethemoglobinemia
Przyczyny zaniżenia wyniku SpO2 na pulsoksymetrze
- Anemia
- Ciemny lakier na paznokciu
- Intensywna pigmentacja skóry
- Grzybica paznokci
OBJĘTOŚĆ WYDALANEGO MOCZU:
- > 1,0 ml/kg mc./h PRAWIDŁOWA DIUREZA,
- 0,5–1,0 ml/kg mc./h obniżenie diurezy,
- < 0,5 ml/kg mc./h ZNACZNE OBNIŻENIE DIUREZY.
CIŚNIENIE ZAKLINOWANIA w naczyniach włosowatych płuc:
- norma 4–12 mmHg,
- pomiar cewnikiem SWANA i GANZA,
- ocena wolemii i obciążenia wstępnego lewej komory,
9) OŚRODKOWE CIŚNIENIE ŻYLNE (OCŻ)
- norma 8–12 mmHg,
- pomiar cewnikiem założonym przez WKŁUCIE CENTRALNE, umieszczonym w żyle głównej górnej,
Rzut serca rośnie w:
Wstrząsie dystrybucyjnym
Na początku wstrząsu hipowolemicznego (potem spada)
Podstawowe zasady leczenia pacjenta we wstrząsie opisuje się akronimem VIP:
V - wentylacja - dostarczanie tlenu do tkanek,
I - infuzja - wypełnienie łożyska naczyniowego,
P - presory - utrzymanie ciśnienia tętniczego i regulacja pracy serca.
kaniule naczyniowe we wstrząsie:
- 2 wenflony O DUŻEJ ŚREDNICY do żył obwodowych, ≤ 16 G (≥ 1,8 mm),
ułożenie pacjenta we wstrząsie
w pozycji TRENDELENBURGA (stół przekrzywiamy głową do dołu)
Płynoterapia we wstrząsie
- KRYSTALOIDY ZBILANSOWANE,
- początkowo ok. 1500–2000 ml,
(3-5 ml na 1 ml utraconej krwi, 3-5:1)
Leki WAZOPRESYJNE we wstrząsie
- w razie utrzymywania się hipotensji mimo przetaczania płynów,
- NORADRENALINA / adrenalina / dopamina,
- w CIĄGŁYM WLEWIE,
- przez CEWNIK CENTRALNY.
Wstrząs - TLENOTERAPIA
- 15 l/min.
Wskazania do KKCz we wstrząsie:
- gdy pomimo powyższego postępowania utrzymuje się
hipoperfuzja (SvcO2 <70% lub SvmO2 <65%) i hematokryt <30%.
Wstrząs krwotoczny - Informacje ogólne
1) Spadek ciśnienia może nie wystąpić aż do utraty 30% krwi.
2) Hipotensję wyprzedza HIPOTONIA ORTOSTATYCZNA.
3) Spadek hematokrytu, stężenia hemoglobiny i liczby erytrocytów następuje zwykle po ≥ 1–3 h.
1 stopień wstrząsu hipowolemicznego krwotocznego
1 stopień wstrząsu hipowolemicznego krwotocznego
Utrata <15% krwi (750-100 ml)
HR <100
BP norma/ hipotonia ortostatyczna
Powrót włośniczkowy prawidłowy
Diureza godzinowa >30 ml
RR 14-20
Skóra prawidłowa
Stan przytomności - niepokój
2 stopień wstrząsu hipowolemicznego krwotocznego
Utrata 15-30% krwi (1000-1500 ml)
HR >100
BP norma/ hipotonia ortostatyczna
Powrót włośniczkowy opóźniony
Diureza godzinowa 20-30 ml
RR 20-30/min
Skóra blada
Stan przytomności - pobudzenie
3 stopień wstrząsu hipowolemicznego krwotocznego
Utrata 30-40% krwi (1500-2000 ml)
HR >120
BP obniżone
Powrót włośniczkowy opóźniony
Diureza godzinowa 5-15 ml
RR 30-40/min
Skóra blada
Stan przytomności - splątanie
4 stopień wstrząsu hipowolemicznego krwotocznego
Utrata >40% krwi (>2000 ml)
HR >140 lub bradykardia
BP obniżone bardzo
Powrót włośniczkowy opóźniony bardzo
Diureza godzinowa <5 ml
RR >30/min lub bradypnoe
Skóra blada i zimna
Stan przytomności - senność
-koloidy dawka w płynoterapii
(1-1,5 ml na 1 ml utraconej krwi, 1-1,5:1),
KKCz w krawieniu
- przetoczenie 1 j. zwiększa stężenie Hb zwykle o ~ 1 g/dl,
- docelowe stężenie Hb 7–9 g/dl,
FFP (Fresh Frozen Plasma), KKP (Koncentrat Krwinek Płytkowych) i krioprecypitat:
– KKP, gdy liczba płytek < 50 000/µl,
– zalecany stosunek KKCz : KKP : FFP to 1 : 1 : 1.
na 1 jednostkę KKCz1 jednostkę świeżo mrożonego osocza w objętości 10-15 ml/kg.
Kwas traneksamowy dawka
– dawka nasycająca 1 g i.v. przez 10 min, następnie 1 g przez 8 h.
W populacji europejskiej anafilaksji doświadcza w ciągu życia
1 na 300 osób.
Anafilaksja - Etiologia
1) POKARMY - najczęstsza przyczyna u dzieci.
2) LEKI - najczęstsza przyczyna u dorosłych.
W ok. 30% reakcji anafilaktycznych ważną rolę odgrywają KOFAKTORY (czynniki sprzyjające):
- WYSIŁEK FIZYCZNY,
- ALKOHOL,
- oziębienie,
- NLPZ,
- ostre zakażenia,
- stres emocjonalny.
- TRYPTAZA MASTOCYTARNA:
- główne białko ziarnistości mastocytów,
- swoisty test pomagający potwierdzić rozpoznanie anafilaksji,
- 3 próbki pobrane w odstępach czasowych,
- test nie jest powszechnie dostępny i nie ma większego znaczenia praktycznego.