McCrae en Costa

Question 1

Cattell trait theorie

Answer 1

• Inductieve methode voor dataverzameling
• Drie verschillende soorten van observatie
  -> L data (levensverhaal/gegevens)
  -> Q data (zelfrapportage)
  -> T data (objectieve testen)
• Gedeelde en unieke trekken
• Empirische benadering: factor analyse
  -> 35 primaire of eerste-orde traits

Question 2

Essentie factoranalyse

Answer 2

• Correlatiecoëfficiënt
• Factor analyse
• Factoren
• Factor ladingen (correlatie variabelen met factoren)
• Unipolaire en bipolaire trekken/traits
• Eysenck  orthogonale rotatie
• Cattell  oblieke rotatie (resulteert gewoonlijk in meer factoren dan orthogonale rotatie)

Question 3

Vijf factoren

Answer 3

Extraversie <-> introvert
Neuroticisme <-> stabiel
Openheid <-> gesloten
Altruïsme <-> wantrouw
Consciëntieusheid <-> doelloos/ongestructureerd

Question 4

Eenheden v/d vijf factoren theorie

Answer 4

Centrale componenten van de persoonlijkheid
- Fundamentele tendensen
- Karakteristieke aanpassingen
- Zelfconcept

Perifere componenten
- Biologische basis
- Objectieve biografie
- Externe invloeden

Question 5

Axioma’s voor fundamentele tendensen

Answer 5

1. Individualiteit
2. Origine
3. Ontwikkeling
4. Structuur

Question 6

Axioma’s voor karakteristieke aanpassingen

Answer 6

1. Aangepast
2. Onaangepast
3. Plasticiteit

Question 7

Onderzoek - consistentie en verandering doorheen de levensloop

Answer 7

• Consistentie: hoog niveau van stabiliteit gevonden voor bv N, E, O over 6-9 jaren (bv. McCrae & Costa, 2003)
• Stabiliteit van adolescentie naar volwassenheid ligt vooral aan genetische factoren (bv. Takahashi e.a., 2007)
• Maar er is toch een zeker mate van verandering (Roberts, Walton & Viechtbauer, 2006): bv. van adolescentie naar late volwassenheid nemen A en C toe
• Omstandigheden in levensomstandigheden of hersenschade leiden tot meeste verandering, bv. Terraciano & Sutin, 2019: dementie/hersenschade gaat samen met toename N en afname E en C

Question 8

Onderzoek - Big Five/FFM meten door onze digitale voetafdruk

Answer 8

• Onze digitale voetafdruk voorspelt onze persoonlijkheidstrekken (Kosinski, Stillwelll & Graepel, 2013)
• Digitale afdruk voorspelt beter onze zelfbeoordeling van persoonlijkheid (Hind & Joinson, 2019) en levensuitkomsten (Youyou, Kosinskis & Stillwell, 2015) dan beoordelingen door vrienden etc.
• Onze persoonlijkheid bepaalt ook hoe we sociale media gebruiken (verschillende studies)

Question 9

Evaluatie trait en factor theorieën

Answer 9

Trait en factor theorieën zijn;

• Zeer hoog in het genereren van onderzoek en spaarzaam zijn
• Hoog in het organiseren van kennis
• Gemiddeld qua falsifieerbaarheid
• Gemiddeld tot laag als gids voor de praktijk en wat betreft interne consistentie

Question 10

Opvattingen over de mensheid

Answer 10

• McCrae en Costa zijn niet begaan met de concepten van determinisme versus vrije keuze, optimisme versus pessimisme en causaliteit versus teleologie
• Biologie is wel belangrijker dan sociale invloed
• Bewuste meer dan het onbewuste
• Unieke is belangrijker dan similariteit