Long Flashcards
verwekker pneumonie ….
pnuemokok (streptokokkken pneumonie), H. influenzae, klebsiella
atypische verwekker
mycoplasma, legionella (bilateraal, denk aan sauna en vakantiehuisjes, spa), coxiella burnetti (Q koorts), schapen en geitenb
bij COPD pneumonie bang voor
pseudomonas bacterie vaker gezien
iemand die eerder ziek is geweest en dan plots verergering klachten en hoesten etc. denk aan bacterie …
S. aureus
pneumonie bloed …
CRP en pro-calcitonine, neutrofiele (bacterieel), lymfopenie (viraal)
X-thorax ….
infiltraat, pleuravocht (empyeen, als iemand moeilijk opknapt denk dan miss een drain plaatsen), tumor die een luchtwegobstructie veroorzaakt waarachter een pneumonie).
diagnostiek voor verwekker …
sputumkweek, bloedkweek, PCR test,
CURB score ..
confussion, ureum >7, respiratory rate (>30, BD <90 en <60, of 65+
CURB 0-1 geef …, 2 geef, 3-5 geef
amoxicilline, iv penicilline, cefuroxim
acute dyspnoe denk aan pulmonaal …
astma, copd exacerbatie, pneumonie, LE, pneumothorax, LE,
acute dyspnoe cardiaal …
DC (links), harttamponade, MI
metabole acute dyspnoe …
DKA, hypercapnie (veel CO2)
hypercapnie …
COPDers wennen aan CO2 waarde en gebruiken O2 als ademprikkel. Uitademen gaat moeilijk (obstructieve longziekte) dus raak je moeilijk je CO2 kwijt. Geef je teveel O2 kan iemand een ademprikkel kwijtraken en dus nog meer CO2 stappelen.
hemoptoe kan bij …
bronchogeen carcinoom, LE< mitralisstenose (waardoor meer in LA en dus meer druk longvaatbed), LHF, hevige pneumonie, TBC
verhoogd LDH …
kan bij maligniteiten verhoogd zijn, laat celverval/ celschade zien. Bij maligniteiten is er meer celdeling en dus meer celverval.
risicofactoren voor een longembolie …
eerder trombose, overgeicht, immobilisatie, operatie, OAC, vliegrueis, zwangerschap, roken, malignitent
YEARS criteria …
- hemoptoe, 2. klinisch DVT tekenen, 3)meest wss diagnsoe
1-3 creiteria –> doe een d-dimeer met 500 als afkapwaarde. anders 1000 als afkapwaarde
hestia criteria …
maat voor buiten ziekenhuis behandeling van een LE, voral belangrijk of iemand O2 behoeftis is, hemodynamisch stabiel etc.
legionella pneumoniae …
vaak volwassene na een reis, verloopt is ernstig, bilateraal, urine sneltest kan al soms stoffen worden aangetoont.
pleuritis …
is een ontsteking van je pleura, scherpe pijn die vastzit aan het ademhalen, het longvlies zit vol zenuwen. kan bij:
pneumonie, COPD, TBC, LE
Longembolie kan je horen. bij auscultatie …
pleurawrijven, want de LE kan leiden tot irritatie van de longpleura, je kan ooke ee rechteras zien op een ECG
Behandeling DVT
Behandel met DOAC of VKA bij geen uitlokkende factor voor 3 maanden anders kan langer beleid
Beoaal kreatinine en egfr als <3 maanden geleden, kan namelijk je medicatie of dosering aanpassen.
DOAC starten
Geef vóór het starten met dabigatran of edoxaban eerst 5 dagen een LMWH. Anders dan bij behandeling met VKA’s/LMWH is er dus géén initiële gelijktijdige behandeling
primarie hemostase …
antitrombocyten, bleodplaatjes.
rem stollingssysteem ,…
antitrombine (remt geactiveerd factor 2 en factor 10) en proteine C
heparine …
werkt antitrombine beter: remt dus activiteit van factor 2 en factor 10
DOAC grijpt aan op …
factor Xa en dabigatran (remt trombine)
oplossen van fibrine …
plasmine centraal, plasminogeen –> plasmine (plasmine breekt fibrine af). trombolyse gebruikt dit principe
trias van virchow …
veranderingen in de vaatwand, trage bloedstroom en een veranderde samenstelling van het bloed.
2x dik rood been
erysipeleas, cellulitis
hartfalen, veneuze insufficient, bakers cyste
Wells score …
d-dimmer, anders echo (2 punt in de vena illiaca en de knieholte)
YEARS criteria afkapwaarde ..
gelijk of meer dan 1 dan isd e afkapwaarde <500 anders <1000
zwangeren en YEARS …
belangrijk klinische tekenen DVT (zo ja? echo van het been), dan positief: start antistolling, is de echo negatief dan doe je CTa
ECG afwijking LE …
diepe S in 1, Q in 3 en negatieve T 3
LE behandel
DOAC tenzij
andere behandeling nodig bij ….
zwangeren: LMWH
antifosfolipidensyndroom: VKA
voorkeur DOAC …
apixaban en rivaroxaban. bij andere DOAcs moet je soms eerst 5 dagen LMWH geven
hoelang geef je behadneling LE ?
als er een PROVOKED is doe je 3 maanden, unprovoked doe je 3 maanden en door tenzij (iemand hoger bloedingrisico heeft of nierinsufficientie)
DVT lokale therapie …
compressiekousen, voorkom een trombotisch syndroom
Trombotisch syndroom
De druk in de aderen en kleine bloedvaten neemt toe waardoor bloed in de omliggende weefsels terecht kan komen. Op den duur geeft dit klachten zoals vocht in het been, een vermoeid gevoel in de benen, spataderen en (in uitzonderlijke gevallen) een open been. Deze klachten samen noemen we het posttrombotisch syndroom.
astma zie je pathofysiologie
Slijmvorming, oedeemvorming, bronchoconstrictie. Bij astma is dit reversibel. Is door hyperreactiviteit op ofwel allergische ofwel niet allergische prikkels
Expiratoir piepende ademhaling
Atopische syndroom
Astma, eczeem, hooikoorts
Copd en astma gevoelig voor …
Astma wel gevoelig voor corticosteroiden.
Copd minder gevoelig voor corticosteroiden en soms sprake van emfyseem (mindere elasticiteit)
Astma waarschijnlijker bij …
Piepen, hoesten en kortademigheid
Periodiek(komt en gaat)
Snachts vaak het ergst
Treed op in reactie op sigarettenrook
Behandeling astma
Beta sympatocomimeticum: bronchodilatati
Bijwerking: tachycardie, tremorren, irritatie mond en keel
CAVE b-blokker
Parasympaticomimenticum: gaat btonchoconstrictie tegen
- remmen acetylcholine
- droge mond (caries), irritatie aan mond en keel
CAVE NSAID- zorgt voor bronchoconstrictie doordat ze vorming van prostaglandine remmen.
Corticosteroiden:
1) geveoliger voor B receptoren
2) remmen mediatoren
3) minder slijm/ irritatie
Bijwerking is de candida infectie
Copd geef behandeling
Tiotropium = lamgwerkend anticholinergica