LESSON 7_ TIMELINE NG PAG UNLAD NG WIKANG PAMBANSAmula sa panahon ng Biakna-Bato hanggang 2024

Question 1

• Itinatag ng Republika ng Biak-na Bato ang Tagalog bilang opisyal na wika ng pamahalaan.
• Hindi pa ito ang pormal na pambansang wika
• Nagsilbi itong unang hakbang tungo sa pagkakaroon ng sariling wika ng mga Pilipino bilang pagkakakilanlan sa gitna ng pakikibaka laban sa kolonyalismo.

Answer 1

Konstitusyon ng Biak-na-Bato (1897)

Question 2

• Sa panahong ito, ginamit ng mga Amerikano ang Ingles bilang wikang panturo sa mga paaralan. Bagaman Ingles ang pangunahing wika, nagpatuloy ang paggamit ng mga wikang katutubo, lalo na ang Tagalog, sa iba’t ibang aspeto ng pamumuhay.
• Ipinakilala rin ang paggamit ng mga lokal na wika sa pagtuturo sa primaryang antas, na nagbigay-daan sa mas sistematikong pagtuturo at pag-aaral ng mga wikang katutubo

Answer 2

Panahon ng mga Amerikano (1901-1935)

Question 3

• Itinatag ng pamahalaang Komonwelt ang Surian ng Wikang Pambansa (SWP) upang pag-aralan ang mga umiiral na wika sa bansa at tukuyin kung aling wika ang magiging batayan ng pambansang wika.
• Sa pag-aaral ng SWP, napili ang Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa dahil sa lawak ng gamit at sa masaganang panitikang nasusulat dito.

Answer 3

Batas Komonwelt (1963)

Question 4

• Sa panahon ni Pangulong Manuel L. Quezon
• Ipinahayag na ang wikang pambansa ay ibabatay sa Tagalog.
• Ito ang unang pormal na hakbang upang kilalanin ang isang pambansang wika na nagbigay-daan sa mas sistematikong pagtuturo, pagsulat, at pagsasalita ng wikang Filipino.

Answer 4

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 (1937)

Question 5

• Sinimulan ang pagtuturo ng Wikang Pambansa sa mga paaralan noong 1940 sa bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263.
• Nagsilbing paraan ito upang maipakilala ang pambansang wika sa kabataan

Answer 5

Pagpapalaganap ng Wikang Pambansa (1940)

Question 6

• Pinalitan ng mga Hapones ang Ingles ng mga wikang katutubo, partikular na ang Tagalog, sa mga paaralan at opisina bilang bahagi ng propaganda para sa Greater East Asia Co-Prosperity Sphere.
• Dahil dito, mas lumawak ang paggamit at pagtuturo ng Tagalog, na lalong nagpatibay sa papel nito bilang pambansang wika.

Answer 6

Panahon ng mga Hapon (1942-1945)

Question 7

• Sa ilalim ng pamumuno ni Pangulong Ramon Magsaysay,
• Iprinoklama ang pagdiriwang ng Linggo ng Wika tuwing Marso 29 hanggang Abril 4. Noong 1955, inilipat ito sa Agosto 13-19 bilang paggunita sa kaarawan ni Pangulong Quezon, ang “Ama ng Wikang Pambansa.”

Answer 7

Proklamasyon Blg. 12 at 186 (1954-1955)

Question 8

Kelan Iprinoklama ang pagdiriwang ng Linggo ng Wika

Answer 8

Marso 29 hanggang Abril 4

Question 9

Kelan pinalitan ang pagdiriwang ng Linggo ng Wika bilang paggunita sa kaarawan ni Pangulong Quezon, ang “Ama ng Wikang Pambansa.”

Answer 9

Agosto 13-19

Question 10

Ama ng wikang pambansa

Answer 10

Pangulong Manuel L. Quezon

Question 11

• Sa ilalim ni Kalihim Jose Romero,
• Ipinahayag na ang “Pilipino” ang magiging opisyal na katawagan sa wikang pambansa upang higit na maging inklusibo ang konsepto ng pambansang wika na binubuo ng iba’t ibang katutubong wika.

Answer 11

KAutusang Pangkagawaran Blg. 7 (1959)

Question 12

Inatasan ang Batasang Pambansa na magsagawa ng mga hakbang para sa pagpapaunlad at pormal na pagaampon ng isang “wikang pambansang tatawaging Filipino.

Ang hakbang na ito ay nagbigay-daan sa mas aktibong pagkilala sa iba pang mga wikang katutubo bilang bahagi ng paghubog ng wikang pambansa.

Answer 12

Konstitusyon 1973

Question 13

Ipinatupad ang Patakarang Bilingguwalismo sa edukasyon, kung saan gagamitin ang parehong Ingles at Filipino bilang mga wikang panturo sa mga paaralan. Nagdulot ito ng mas malawak na pagtuturo at paggamit ng Filipino sa sistema ng edukasyon.

Answer 13

Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 (1974)

Question 14

• Nagbigay ng pormal na pagkilala sa Filipino bilang pambansang wika at isa sa mga opisyal na wika ng Pilipinas. Nakasaad din dito ang tungkulin ng pamahalaan na itaguyod at payabungin ang paggamit ng Filipino bilang isang dinamikong wika na bukas sa pag-aambag ng iba’t ibang wika ng Pilipinas.

Answer 14

Konstitusyon 1987

Question 15

• Ipinag-utos ni** Pangulong Corazon Aquino** ang paggamit ng Filipino sa lahat ng opisyal na komunikasyon, transaksiyon, at korespondensiya sa pamahalaan. Ito ay nagpalakas ng paggamit ng Filipino sa pamahalaan at iba’t ibang sektor ng lipunan.

Answer 15

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335 (1988)

Question 16

Patuloy na Pagpapaunlad (2000- 2024)

Lumawak ang paggamit ng Filipino sa midya, agham, batas, edukasyon, at kultura. Mas dumami rin ang mga pananaliksik at babasahin tungkol sa wikang Filipino.

Answer 16

2000’s

Question 17

Patuloy na Pagpapaunlad (2000- 2024)

Inilabas ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ang “Ortograpiyang Pambansa” na nagsilbing pamantayan sa mas maayos at sistematikong pagsulat sa Filipino.

Answer 17

2006

Question 18

• Pormal na ipinatupad ang K12 Basic Education Curriculum na naglalayong isama ang Filipino bilang isa sa mga pangunahing asignatura sa lahat ng antas ng edukasyon.
• Ang kurikulum ay nagbigay-diin sa paglinang ng kakayahang komunikatibo ng mga mag-aaral gamit ang Filipino. ino sa pagbabago.

Answer 18

2013

Question 19

Ipinasa ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 16 na nag-aamyenda sa paggamit ng Filipino at Ingles bilang mga wikang panturo sa antas tersyarya.

Answer 19

2014

Question 20

Patuloy ang mga programa at
hakbang ng KWF at iba pang ahensya sa pagaaral, pagpapalaganap, at pagpapaunlad ng
wikang Filipino. Lumalaganap ang paggamit
ng Filipino sa social media, midya, at iba’t
ibang larangan ng agham at teknolohiya. Ang
mga makabagong porma ng komunikasyon,
tulad ng paggamit ng “conyo” at “jejemon,” ay
nagpapakita ng dinamismo at pagiging bukas
ng Filipino sa pagbabago.

Answer 20

2024

Question 21

Karagdagan

Kelan at anong Artikulo
- Ang bagong wika ay ibabase sa mga kasalukuyang katutubong wikang mayroon sa ating bansa
- Nagkaroon ng unang hakbangin ang Pilipinas na magkaroon ng wikang pambansa

Answer 21

Pebrero 8, 1935
Artikulo XIV, sec. 3 Konstitusyong 1935

Question 22

Karagdagan

• Nilikha ang surian ng Wikang pambansa na gagawa ng pag- aaral sa wikang katutubo

Answer 22

October 27, 1935

Question 23

Karagdagan

• Pinagtibay ang Batas komonwelt blg. 184 na lumikha ng surian Wikang pambansa at itinakda ang kapangyarihan na ito

Answer 23

November 13, 1936

Question 24

Karagdagan

Kalihim ng tagapagpaganap na si Rafael Salas na ang lahat ng pamuhatan ng liham ng mga kagawaran at sangay nito ay maisulat sa Pilipino

Answer 24

Marso 1968

Question 25

Karagdagan

• Nanawagan sa mga pinuno at empleyado ng pamahalaan na si Ernesto Marceda

Answer 25

Agosto 7 1969

Question 26

Karagdagan

• Pagpapalabas ni Alejandro Melchor ng Memorandun sirkular na blg. 384 nagtala ng may kakayahang tauhan upang mamahala ng lahat ng komunikasyon sa Pilipino

Answer 26

Agosto 17, 1970

Question 27

Karagdagan

Pinalabas ni Alejandro Melchor ang Memorandun Sirkular na blg. 443 na lahat ng tanggapan ng pamahalaan magdaos ng palatuntunan para sa kapanganakan ni Balagtas

Answer 27

Marso 4, 1971

Question 28

Karagdagan

Nilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos ang Kautusang tagapagpaganap blg. 304. Nililiwanag ang kapangyarihan at tungkulin ng Surian ng Wikang Pambansa

Answer 28

Marso 16, 1971

Question 29

Karagdagan

Memorandun Sirkular blg. 488 lahat ng tanggapan ng pamahalaan magdaos ang palatuntunan sa **pagdiriwang ng Wikang Pambansa Agosto 13-19 **

Answer 29

Hulyo 29, 1971

Question 30

Karagdagan

Resolusyong Nagsasaad na gagamiting midyum ng pagtuturo sa lahat ng paaralan ang Pilipino

Answer 30

Agosto 7, 1973

Question 31

Karagdagan

Nilagdaan ni Kalihim Juan Manuel ang Kautusang pangkagawarang blg. 25 para sa pagpapatupad ng Edukasyong bilingwal.

Answer 31

Hunyo 19, 1974

Question 32

Karagdagan

Department memo. number 194- Ang naturang revised Filipino alphabet ay binuo ng 31 na Letra

Answer 32

Hunyo 30, 1976