les 7: Reflexen

Question 1

reflexen

-wat?

Answer 1

= automatische motorische reactie op een bepaalde prikkel

• draagt bij tot het behoud van de homeostase door te zorgen voor snelle aanpassingen (in organen of orgaanstelsels)
• reactie is weinig variabel: als een reflex wordt geactiveerd veroorzaakt hij meestal dezelfde motorische reactie

-CZS en het PZS werken samen
→ de eenvoudigste samenwerkingen om te bestuderen

Question 2

eenvoudige reflexen

-wat?

Answer 2

zenuwbanen van een eenvoudige reflex worden een reflexboog genoemd

Question 3

eenvoudige reflexen
-werking van een reflexboog
(5 stappen)

Answer 3

STAP 1: aankomst van een prikkel en activering van een zintuig

STAP 2: activering van sensibel (afferent) neuron

STAP 3: informatieverwerking door een schakelneuron

STAP 4: activering van een motorneuron (efferent)

STAP 5: de reactie door de effector (spier of klier)

Question 4

werking van een reflexboog

Answer 4

kijk afbeelding

Question 5

eenvoudige reflexen

-de reflexreactie zorgd voor?

Answer 5

• heft meestal de oorspronkelijke prikkel op

- of zorgt voor eliminatie van de prikkel (vb. wegtrekken van de hand)

Question 6

eenvoudige reflexen

• monosynaptische reflex
• wat?

Answer 6

meest eenvoudige reflexboog

sensibel neuron direct via synaps verbonden met het motorneuron

maar één synaps
→ snelste reflex

vb. strekreflex:
- receptor = spierspoeltjes in de skeletspier, detecteren verlenging in de spier
- activeert een sensibel neuron
- veroorzaakt een motorische reactie: samentrekken van de uitgerekte spier (prikkel wordt tegengewerkt)

Question 7

monosynaptische reflex

• strekreflex
• wat?

Answer 7

• strekreflexen zijn belangrijk bij het handhaven van lichaamshouding en evenwicht
• gebruikt door artsen om te kijken of het ruggenmerg, perifere zenuw en de spier zelf intact is vb. kniepeesreflex (L3/L4)

Question 8

complexe reflexen

• polysynaptische reflex
• wat?

Answer 8

er is minstens één schakelcel aanwezig tussen het sensibel en motorisch neuron

langere vertraging tussen prikkel en reactie

ingewikkeldere reacties mogelijk
→ schakelcellen kunnen meerdere spieren tegelijk aansturen

vb. terugtrekreflex: 
lichaamsdeel van prikkel wegtrekken
   -sterkste initiërende prikkel is pijn, maar 
   ook kan ook ontstaan door prikkelen 
   van tast- of drukzintuigen
   -buigreflex = terugtrekreflex in de 
   spieren van extremiteiten

Question 9

complexe reflexen

• polysynaptische reflex: buigreflex
• wat?

Answer 9

= terugtrekreflex in de spieren van extremiteiten:

vb. onverwacht hete pan aanraken
→ hand terugtrekken: pijnprikkel
→ sensibele zenuwen activeren de schakelneuronen
→ schakelneuronen stimuleren motorisch neuron in de voorhoorn
→ contractie van de elleboogflexoren
→ hand wordt weggetrokken

MAAR: flexie elleboog zorgt voor uitrekken elleboogextensoren
→ zou een strekreflex kunnen activeren in de elleboogextensoren die het wegtrekken van de hand tegenwerkt

OPLOSSING: schakelneuronen inhiberen de motorneuronen van de extensoren
= reciproke inhibitie: als de ene groep motorneuronen wordt gestimuleerd, worden de motorneuronen die de antagonisten aansturen geremd

Question 10

integratie & beheersing van ruggenmergreflexen

-wat?

Answer 10

reflexen zijn automatisch

MAAR: hogere centra in de hersenen kunnen deze reacties wel stimuleren of remmen via de schakelcellen

vb. door bewust te ontspannen, kan de reflex versterkt worden

vb. Babinski reflex:
bij baby’s: zijkant voet strelen
→ tenen worden gespreid (positieve Babinski reflex)

bij volwassen: er zijn dalende, remmende synapsen ontstaan, waardoor tenen buigen ipv spreiden (negatieve Babinski reflex)
→ als de hogere centra of dalende banen beschadigd zijn, komt reflex terug