les 7: Perifeer zenuwstelsel (hersenen & ruggenmerg)

Question 1

perifeer zenuwstelsel (PZS)

• wat?
• taken?

Answer 1

-verbinding tussen CZS en de rest van het lichaam

-alle sensorische informatie en motorische impulsen worden via axonen van het PZS geleid → deze axonen vormen perifere zenuwen:
.hersenzenuwen ontspringen aan de hersenen
.ruggenmergszenuwen zijn verbonden met het
ruggenmerg

• PZS bevat ook cellichamen en axonen van het autonome zenuwstelsel
• cellichamen van het PZS zijn gegroepeerd in ganglia

Question 2

hersenzenuwen of craniale zenuwen

-wat / hoeveel?

Answer 2

aan de hersenen ontspringen 12 paar hersenzenuwen

Question 3

hersenzenuwen of craniale zenuwen

-naam?

Answer 3

-N (zenuw) en Romeins cijfer (plaats)

• daarnaast ook een naam afgeleid van de functie of de vorm
  (vb. nervus opticus (= N II): optische zenuw, geleid visuele info vanaf de ogen)

Question 4

hersenzenuwen of craniale zenuwen

-functies?

Answer 4

• verantwoordelijk voor de zintuigen van de reuk, gezichtsvermogen, het gehoor en evenwicht
• aansturen van de spieren van het oog, de kaak, aangezicht en tong
• ook aansturen van de oppervlakkig gelegen spieren van de hals, rug en schouders (o.a. m. trapezius, m. sternocleidomastoideus)
• geleiden van sensorische info afkomstig van het aangezicht, hals en bovenste deel van de borst
• geleiden van autonome impulsen naar organen in de borst-, buik- en bekkenholte

Question 5

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

-wat / hoeveel?

Answer 5

-31 paar ruggenmergszenuwen

-ingedeeld a.d.h.v. welk gedeelte van de wervelkolom ze ontspringen:
.8 paar zenuwen cervicaal (halsstreek): C1-8
.12 paar zenuwen thoracaal (borststreek): T1-12
.5 paar zenuwen lumbaal (lendenstreek): L1-5
.5 paar zenuwen sacraal (heiligbeen): S1-5
.1 paar zenuwen coccygeaal (staartbeen): Co1

Question 6

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• hoe ontspringen deze uit het ruggenmerg?
• A, B

Answer 6

twee dorsale wortels (A) = radix dorsalis

• en hun dorsale wortelganglia = ganglion spinale (B)
• de ganglia bevatten de cellichamen van de sensibele neuronen

Question 7

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• hoe ontspringen deze uit het ruggenmerg?
• C

Answer 7

twee ventrale wortels (C) = radix ventralis

-die bevatten de axonen van de motorische neuronen

Question 8

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• hoe ontspringen deze uit het ruggenmerg?
• D

Answer 8

ruggenmergzenuwen of spinale zenuwen (D):

-gevormd door de ventrale en dorsale wortel die aan elke kant samen komt

-komen naar buiten via het foramen intervertebrale
→ alle ruggenmergzenuwen zijn dus gemengde zenuwen dwz bevatten zowel sensorische als motorische vezels.

Question 9

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• splitst kort na de doorgang in:?
• A

Answer 9

ramus (r.) dorsalis/posterior (A):

-bezenuwen de rughuid en rugmusculatuur

Question 10

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• splitst kort na de doorgang in:?
• B

Answer 10

ramus ventralis/anterior (B):

-bezenuwen de voorste en laterale lichaamswand en de extremiteiten

Question 11

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• splitst kort na de doorgang in:?
• C

Answer 11

r. meningeus (C):

- terug naar het wervelkanaal, bezenuwing van de ruggenmergvliezen

Question 12

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• splitst kort na de doorgang in:?
• D

Answer 12

r. communicans albus (D)

- autonoom zenuwstelsel

Question 13

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• splitst kort na de doorgang in:?
• E

Answer 13

r. communicans grisea (E)

- autonoom zenuwstelsel

Question 14

ruggenmergszenuwen of spinale zenuwen

• in het gebied van de extremiteiten:?
• A, B, C, D

Answer 14

de voorste takken / ramus ventralis (A) van de spinale zenuwen (B) vormen:

-vlechtwerken of plexussen (C)
–>uit deze vlechtwerken vormen zich de perifere zenuwen (D) die de extremiteiten gaan bezenuwen:
.plexus cervicalis
.plexus brachialis (a)
.schoudergordel en arm
.plexus lumbosacralis (b)
.bekkengordel en been
.plexus coccygeus