Les 3 Flashcards
het transtheoretisch model noemen we ook
stages of change
transtheoretisch model, toepassingen
- stoppen met roken, voedingsgewoonten, fysieke activiteit, drugs- en alcoholverslaving…
Kern van het transtheoretisch model
- complexiteit van het menselijk gedrag is niet te vatten in één enkele theorie
- gedragsverandering is een proces dat zich ontwikkelt in de tijd en in fasen verloopt
- in elk stadium andere processen dominant
- elk stadium vereist een andere aanpak
Verscheidende stadia zijn gekenmerkt door verschillen in intentie
- precontemplatiefase- of voorbeschouwingsfase
- contemplatiefase- of beschouwingsfase
- preparatiefase- of voorbereidingsfase
- actiefase
- consolidatiefase
- einde
stadium 1: precontemplatie, houdt in
- niet de bedoeling om gezond gedrag te stellen in de nabije toekomst (6M)
stadium 1: precontemplatie, 3 types
- gebrek aan motivatie
- gebrek aan kennis
- gebrek aan risicoperceptie
Gebrek aan kennis, reden+ techniek
- reden: algemene kennis ontbreekt
- techniek: bewustwording door kennisvermeerdering + noodzakelijk maar niet voldoende
Gebrek aan motivatie, reden+ vescheidende vormen
- reeds geprobeerd zonder succes + weerstand aan verandering verscheidende vormen - ontkenning of minimalisering - rationalisatie - projecteren of externaliseren - internaliseren
technieken die men kan gebruiken bij gebrek aan motivatie
- confrontatie vs motivationele technieken
- aanvaarding en non- directiviteit
stadium 2, contemplatiefase houdt in
- intentie om binnen de 6m het gedrag te veranderen
- beslissingsbalans: voor- en nadelen afwegen van gezond en ongezond gedrag
stadium 3 preparatie, houdt in
- bedoeling om in directe toekomst gedrag te veranderen <1M
- actiegerichte programma’s
- probleem van hindernissen en barrières
- zoeken naar oplossingen
stadium 4 actie, houdt in
- verandering in gedrag in laatste 6 maanden
- doelstelling volgens smart doelen
leg SMART doelen uit
Specifiek meetbaar acceptabel realistisch timemanagement
stadium 5, consolidatie houdt in
- gezond gedrag langer dan 6 maanden, niet langer dan 5 jaar
na stadium 5 kan er … gebeuren
herval
herval, regels bij begeleiding
- eerder regel dan uitzondering
- uit herval leren
- meer inspanning en tijd
- éénmalig terugvallen is geen herval
- anticipatie en probleem- oplossen
voorkomen herval door
- externe ondersteuningen
- beloningen
stadium 6 einde, houdt in
- geen enkele neiging om in oude gedrag terug te vallen
- enkel 20% haalt dit
geef de 2 types determinanten/factoren
- proximale factoren
- distale factoren
distale determinanten, voorbeelden
- ses
- leeftijd
- geslacht
- persoonlijkheid
Meten van SES (6)
- inkomsten
- beroep
- opleiding
- eigendom
- karakteristieken van buurten
- huishoudtype
is persoonlijkheid een distale of proximale factor?
- eerder distale factor
- gevaar voor fundamentele attributiefout
fundamentele attributiefout is
neiging om gedrag van anderen toe te schrijven aan hun persoonlijkheid of karakter
predispositionele factoren bestaat uit
- gedragsfactoren
- psychologische factoren
- biologische factoren
- sociale/ culturele factoren
we doorlopen 3 fases bij het veranderen van risicovol gedrag, namelijk
- premotivationele of bewustwordingsfase
- motivationele fase
- postmotivationele of actiefase
premotivationele of bewustwordingsfase, geef kenmerken (2)
- kennis
- risicoperceptie
motivationelefase, geef kenmerken
- eigen overtuigingen
- overtuigingen van de omgeving
- vertrouwen in zichzelf
postmotivationele of actiesfase, geef kenmerken
- wilskracht
- planning
- vaardigheden
- barrières uit omgeving
