Leki układu współczulnego i przywspółczulnego Flashcards

1
Q

Neurotransmitery ukł. współczulnego

A
  • acetylocholina (uwalniana z neuronu przedzwojowego, działa na rec.N zwoju -> neuron pozazwojowy uwalnia NA i A do efektorów)
  • noradrenalina
  • adrenalina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Receptory układu adrenergicznego

A

a1,2 (NA ma większe powinowactwo do a)

b1, 2, 3 (A ma większe powinowactwo do b)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Efekt pobudzenia rec. a1

A

tylko postsynaptyczne na narządach efektorowych:

  • mm. gładkie naczyń -> skurcz -> wzrost ciśnienia krwi
  • mm. gładkie dróg moczowo-płciowych -> skurcz
  • mm. gładkie jelit -> rozkurcz
  • wątroba -> glikogenoliza, glukoneogeneza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Efekty pobudzenia rec. a2

A
  • presynaptyczne a2:
  • > hamowanie uwalniania NA, A -> sedacja i HIPOTENSJA!
  • postsynaptyczne a2 na narządach efektorowych:
  • > trombocyty -> agregacja
  • > mm. gładkie naczyń -> skurcz (w mniejszym stopniu niż a1)
  • > hamowanie uwalniania INSULINY
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Efekty pobudzenia rec. b1

A

wyłącznie postsynaptyczne b1 na narządach efektorowych:

  • serce -> efekt inotropowy +
  • > efekt dromotropowy +
  • > efekt chronotropowy +
  • > efekt batmotropowy +
  • wzrost wydzielania INSULINY, reniny i hormonu antydiuretycznego
  • nasilenie lipolizy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Efekty pobudzenia rec. b2

A

wyłącznie postsynaptyczne na narządach efektorowych:

  • > mm. gładkie (naczyń, macicy, oskrzeli, dróg moczowych, pokarmowych) -> rozkurcz
  • > m. sercowy -> wzrost skurczów (mniej niż b1)
  • > mm. szkieletowe i wątroba -> glikogenoliza
  • > tkanka płucna -> hamowanie uwalniania histaminy
  • > limfocyty -> hamowanie proliferacji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Efekty pobudzenia rec. b3

A

postsynaptyczne:

  • > tkanka tłuszczowa -> lipoliza
  • > pp
  • > pęcherzyk żółciowy
  • > gr.krokowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Leki adrenomimetyczne

A
  • a - adrenomimetyczne
  • b - adrenomimetyczne
  • a i b - adrenomimetyczne
  • pośrednio działające adrenomimetyczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Leki adrenolityczne

A
  • a - adrenolityczne
  • b - adrenolityczne
  • a i b - adrenolityczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Leki alfa i beta - adrenomimetyczne

A

Noradrenalina, adrenalina, dopamina, etylefryna, efedryna, oksilofryna!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Noradrenalina - MD

A
  • pobudza zarówno rec. A jak i B, ale silniej Alfa
  • skurcz naczyń -> wzrost ciśnienia krwi
  • krótkotrwałe pobudzenie czynności serca -> następnie odruchowa bradykardia
  • niewielkie zwiotczenie mięśniówki pp i oskrzeli (rec. B2)
  • niewielkie podwyższenie poziomu cukru we krwi (glukoneo i hamowanie uwalniania insuliny = A1 + A2) i skurcz macicy (A1)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Noradrenalina - zastosowanie

A
  • miejscowo przy rozległych krwawieniach
  • wstrząs anafilaktyczny
  • dodatek do leków miejscowo znieczulających
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Adrenalina - MD

A
  • AG rec. alfa i beta (ale mocniej beta)
  • zwężenie naczyń krwionośnych
  • pobudzenie akcji serca (tachykardia)
  • rozszerzenie oskrzeli, rozkurcz macicy
  • zahamowanie reakcji alergicznych
  • wzrost stężenia cukru we krwi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Adrenalina - WSK

A
  • wstrząs anafilaktyczny
  • reanimacja serca
  • dodatek do środków miejscowo znieczulających
  • miejscowo w miejscu obrzęku
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Adrenalina - PWSK

A
  • jaskra
  • wstrząs o etiologii niealergicznej
  • poród
  • rozszerzenie serca lub niewydolność pochodzenia wieńcowego
  • nadczynność tarczycy, cukrzyca, nadciśnienie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Dopamina - MD

A
  • agonista rec. D w naczyniach nerkowych, wieńcowych, trzewnych -> stymulacja cAMP, rozszerzenie naczyń
  • agonista rec. Alfa i Beta -> pobudzenie czynności serca, efekt inotropowy (+)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Dopamina - WSK

A
  • wstrząs anaflikatyczny i kardiogenny (!)

- poprawia ukrwienie nerek i filtrację nerkową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Dopamina DN

A
  • tachykardia
  • arytmie
  • hipotensja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Dobutamina - MD, WSK

A
  • syntetyczny analog dopaminy
  • agonista rec. B1, B2 i A1 - adrenergiczne
  • głównie działa na B1 i serce
  • lek szybko działający, do krótkotrwałego leczenia ostrej niewydolności serca (kardiomiopatie), wstrząsu
  • nie powoduje wyrzutu NA i nie rozszerza naczyń trzewnych i nerkowych (jak dopamina)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Dobutamina - DN

A
  • tachykardia, arytmie
  • hipotensja
  • nerwowość
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Etylefryna - MD

A
  • agonista rec. alfa i beta

- dłuższy okres półtrwania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Efedryna - MD

A
  • pośredni sympatykomimetyk (->wzrost uwalniania NA) + działanie bezpośrednie
  • działa jak A, ale przechodzi przez BBB -> silne działanie ośrodkowe, pobudzenie ośrodka oddechowego i krążenia, rozszerzenie oskrzeli i zwiększenie wydolności fizycznej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Efedryna - WSK

A
  • astma oskrzelowa
  • zaburzenia krążenia, zapaść
  • pobudzenie ośrodka oddechowego i krążenia po lekach działających depresyjnie na OUN
  • doping u koni
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Leki alfa 1, 2 - adrenomimetyczne

A

Wykorzystywane głównie działanie na Alfa1:

stosowane miejscowo w stanach zapalnych błon śluzowych nosa i spojówek (obkurczają naczynia):

  • nafazolina
  • oksymetazolina
  • ksylometazolina
  • fenylefryna (dodatkowo rozszerza źrenicę)

w stanach hipotonii (=hipotensji), także polekowej:
- norfenefryna

+ ksylazyna, detomidyna (nieselektywne Alfa-2-AG)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Leki alfa-1 - adrenomimetyczne - wymienić + WSK

A
  • metoksamina
  • korbadryna
  • midodryna
  • tramazolina
  • fenylopropanolamina
  • fenylefryna*!
  • nafazolina*
  • oksymetazolina *
  • ksylometazolina*
  • norfenefryna* (*-działają też na Alfa2, ale wykorzystywane pod kątem Alfa1)
  • > obkurczenie naczyń, podnoszenie ciśnienia (leczenie hipotensji, wstrząsu)
  • > dodatek do leków miejscowo znieczulających
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Leki alfa 2 - adrenomimetyczne

A
  • ksylazyna (też na alfa 1)
  • detomidyna
  • medetomidyna
  • deksdemetomidyna (najsilniejszy znany agonista rec. alfa 2)
  • romfidyna (duże zwierzęta)
  • klonidyna!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Ksylazyna - MD

A
  • hamuje uwalnianie NA z cz. presynaptycznej
  • działanie p/bólowe, uspokajające, miorelaksacyjne
  • przez dodatkowy wpływ na alfa 1 powoduje:
  • hipertensję, arytmię
  • skurcz mm. gładkich, m.in. macicy
  • ślinienie
  • silne działanie wymiotne! u kotów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Ksylazyna - WSK

A
  • krótkotrwałe znieczulenie + sedacja + analgezja + premedykacja
  • środek wymiotny u kotów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Ksylazyna - DN

A
  • bloki serca, arytmie
  • bradykardia
  • spadek motoryki pp
  • wzdęcia, wymioty
  • hiperglikemia
  • poronienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Ksylazyna - PWSK

A
  • ciążą
  • choroby krążenia

INTERAKCJE: inne leki OUN i kardiodepresyjne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Selektywni agoniści alfa - 2 - działanie

A
  • działanie bardzo mocno hipotensyjne
  • działanie uspokajające
  • krótko analgetyczne
  • miorelaksujące
  • premedykacja -> obniżają zapotrzebowanie na wziewne środki z.o.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Selektywni agoniści alfa-2 - DN

A
  • hiperglikemia, drżenie mięśni
  • wymioty, atonia pp
  • bradykardia, spadek kurczliwości serca
  • niewielki wpływ na ukł.oddechowy
  • hipotermia
  • przy podaniu dożylnym możliwa zapaść krążeniowa i zgon
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Agoniści alfa-2 - antidotum

A

alfa-2 antagoniści:

  • atipamezol (najbardziej selektywny -> podawany po medetomidynie i deksmedetomidynie)
  • johimbina (po ksylazynie i detomidynie)
  • tolazolina (nieselektywna -> działa na alfa-1,2)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Leki beta - 1,2 - adrenomimetyczne

A
  • izoprenalina (izoproterenol)

- orcyprenalina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Izoprenalina - MD

A

+ beta 1:

  • pobudzenie akcji serca
  • glikogenoliza, lipoliza

+ beta 2:
- rozszerzenie naczyń, oskrzeli

  • ma krótki czas działania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Izoprenalina - WSK

A
  • bradykardia
  • bloki serca
  • wstrząs, niewydolność serca
  • choroby dróg oddechowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Izoprenalina - DN

A
  • hipotonia

- tachykardia, arytmie (wysoce arytmogenny!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Beta-1 AG - MD + WSK

A
  • dobutamina
  • > efekt inotropowy (+), bez wpływu na naczynia i ciśnienie krwi
  • > stosowana w ostrej niewydolności serca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Leki beta-2 - adrenomimetyczne

A

Broncholityki:

  • klenbuterol
  • fenoterol
  • terbutalina
  • salbutamol
  • albuterol

Tokolityki:

  • klenbuterol
  • fenoterol
  • bufenina
  • izoksupryna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Broncholityki - WSK

A
  • stany spastyczne oskrzeli, astma, duszności na tle alergicznym, zapalenie oskrzeli
41
Q

Broncholityki - DN + PWSK

A

DN: rozszerzenie naczyń, tachykardia, drżenie mięśni, poty, przyrost tk.mięśniowej, hipokaliemia, hiperglikemia

PWSK: tachykardia, nadczynność tarczycy

42
Q

Tokolityki - WSK

A
  • zwiotczają macicę -> utrzymanie zagrożonej ciąży

- przy zagrażającym poronieniu lub przedwczesnej akcji porodowej

43
Q

Alfa-1,2 - adrenoLITYKI

A
  • fentolamina
  • tolazolina -> odwracanie działania ksylazyny
  • fenoksybenzamina
44
Q

Fentolamina - MD

A
  • antagonista rec. alfa-1,2
  • silnie rozszerza naczynia -> spadek ciśnienia
  • nasila uwalnianie NA (bo nie hamuje rec.beta)
  • nasilenie perystaltyki -> biegunka
  • możliwa tachykardia kompensacyjna
45
Q

Fenoksybenzamina - MD

A
  • antagonista nieodwracalny rec. alfa-1,2
  • > rozkurcz cewki moczowej kotów
  • > leczenie ochwatu
  • możliwa tachykardia kompensacyjna
46
Q

Alfa-1 - adrenoLITYKI - leki + działanie

A
  • prazosyna
  • > rozszerzenie naczyń, rozkurcz cewki moczowej
  • bez tachykardii kompensacyjnej!
47
Q

Alfa-2-adrenoLITYKI

A
  • atipamezol

- johimbina

48
Q

Alkaloidy sporyszu - MD

A
  • alfa-adrenolityki (wyj.ergometryna) + wpływ na 5-HT, DA (+) + bezpośrednio na mm. gładkie
  • > silnie obkurczają naczynia i niszczą śródbłonek
49
Q

Alkaloidy sporyszu - wymienić

A
  • ergometryna, metylergometryna
  • bromokryptyna
  • ergokryptyna, ergokornina, ergokrystyna, ergotamina, ergozyna
  • rozkurczające naczynia: dihydroergokrystyna, dihydroergotamina
50
Q

(metyl-) ergometryna (maleinian ergometryny) - WSK

A

Środki kurczące macicę, bez wpływu alfa-adrenolitycznego, WSK:

  • poporodowa atonia macicy, krwawienie poporowe
  • przyspiesza wydalanie łożyska
51
Q

bromokryptyna - MD, WSK

A
  • agonista rec. D2 -> hamuje uwalnianie prolaktyny
  • > leczenie ciąży urojonej, przerywanie ciąży
  • > leczenie zespołu Cushinga (hamuje uwalnianie ACTH)
52
Q

bromokryptyna - DN

A
  • wymioty, osowiałość
53
Q

dihydroergokrystyna, dihydroergotamina - MD + WSK

A
  • antagonizm rec. alfa
  • > rozkurcz naczyń (bezpośrednie działanie kurczące u nich słabe)

-> leczenie nadciśnienia, stanów skurczowych naczyń obwodowych

54
Q

B-1,2-ANTG (beta-blokery I generacji) - wymienić (4)

A
  • propranolol
  • timolol
  • oksprenolol
  • sotalol
55
Q

beta-blokery I generacji - MD

A

ANTG rec.beta-1,2

  • obniżenie pracy serca i jego zapotrzebowania na tlen
  • skurcz oskrzeli, macicy
  • obniżenie ciśnienia (nie przez rozkurcz naczyń a hamowanie osi RAA)
  • zahamowanie glikogenolizy i lipolizy
  • propranolol -> dodatkowe działanie stabilizujące błony
  • propranolol, metoprolol przechodzą przez BBB -> sedacja
56
Q

beta-blokery I generacji (propranolol) - WSK

A
  • tachykardia, arytmie
  • nadczynność tarczycy (jej hormony pobudzają serce)
  • pobudzenie czynności skurczowej macicy! UTERONIKI
57
Q

beta-blokery I generacji (propranolol) - dn + pwsk

A

DN: bradykardia, bloki serca, skurcz oskrzeli, poronienia
PWSK: astma, bloki serca

58
Q

karazolol - WSK

A
  • tachykardia

- ułatwienie akcji porodowej

59
Q

B1-ANTG (II generacji) - wymienić (4)

A
  • atenolol
  • bisoprolol
  • metoprolol
  • esmolol
  • nie blokują beta-2 -> bezpieczniejsze u zwierząt z chorobami oddechowymi
60
Q

B-blokery rozszerzające naczynia - wymienić (5)

A
  1. Beta + Alfa-1 - blokery:
    - labetalol
    - karwedilol
    - medroksolol
    - bucindolol
  2. B1-blokada + uwalnianie NO:
    - nebiwolol
61
Q

Beta-blokery - WSK

A
  • przerost lewej komory serca
  • tachykardia, arytmie
  • niewydolność serca, wieńcowa
  • nadciśnienie
  • nadczynność tarczycy
  • uterotoniki
62
Q

Beta-blokery - PWSK

A
  • astma
  • cukrzyca, zaburzenia lipidowe
  • choroby naczyń obwodowych
  • bloki serca, bradykardia
  • wstrząs kardiogenny
63
Q

Receptory układu przywspółczulnego

A
  • nikotynowe N
  • > obecne w synapsach szybkich (nerwowo-mięśniowych i zwojowych)
  • muskarynowe M
  • > obecne w synapsach wolnych (mięśnie gładkie, grr.wydzielnicze, serce)
64
Q

Efekty pobudzenia układu przywspółczulnego

A
  • zwężenie źrenicy
  • ślinienie się, łzawienie, pocenie (wyj. koń)
  • hamowanie czynności serca
  • zwężenie oskrzeli
  • rozszerzenie naczyń -> spadek ciśnienia
  • nasilenie perystaltyki -> biegunki/ wymioty
  • moczenie
  • wzrost wydzielania insuliny
65
Q

Neurotransmiter układu przywspółczulnego

A
  • acetylocholina
66
Q

Receptory muskarynowe - podział

A
  • M1 -> OUN, neurony obwodowe, kom. okładzinowe żołądka
  • M2 -> serce, neurony obwodowe
  • M3 -> mm. gładkie narządów, naczyń, gruczoły zewnątrzwydzielnicze (najpowszechniejsze rec.M)
  • M4, M5 -> OUN
67
Q

Mechanizm działania receptorów M1,3,5

A
  • > aktywują specyficzne białko G -> w komórkach mm. gładkich aktywuje fosfolipazę C -> hydroliza difosforanu fosfatydyloinozytolu do trifosforanu inozytolu (IP3)
  • > IP3 powoduje uwolnienie Ca2+ zmagazynowanego w siateczce -> zwiększenie stężenia Ca2+ w cytozolu i pobudzenie czynności komórek
  • > M1, M5 -> pobudzenie OUN, nasilenie perystaltyki pp
  • > M3 -> skurcz mm.gładkich/ nasilenie wydzielania grr.egzogennych
68
Q

Mechanizm działania receptorów M2,4

A
  • > interakcja z białkami G -> hamowanie cyklazy adenylanowej -> stymulacja kanałów K+ i zahamowanie kanałów Ca2+ zależnych od potencjału
  • > powoduje to m.in. zmniejszenie szybkości przewodzenia bodźców i skurczów serca
69
Q

Receptory nikotynowe - opis + podział

A
  • pentamery (2 podjednostki alfa i po jednej beta, gamma, delta)
  • receptory jonotropowe
  • występują zarówno w zwojach układu przywspółczulnego jak i współczulnego
  • agoniści: ACh, nikotyna
  • > Nn (neuronalne) - neurony, rdzeń nadnerczy, OUN
  • > Nm (mięśniowe) - połączenie nerwowo-mięśniowe
70
Q

Mechanizm działania receptorów nikotynowych

A

-> przyłączenie 2xACh -> zmiana komformacji receptora -> otwarcie kanału jonowego -> napływ Na+ i Ca2+ do komórki

  • > Nn -> przewodnictwo zwojowe/ uwalnianie AK z rdzenia nadnerczy
  • > Nm -> depolaryzacja płytki ruchowej i skurcz m.szkieletowego
71
Q

Receptory Nn - agoniści + antagoniści

A

AG: nikotyna, epibatydyna, cytyzyna
ANTG: trimetafan, heksametonium, mekamylanina

72
Q

Receptory Nm - agoniści + antagoniści

A

AG: nikotyna, deksametonium, suksametonium
ANTG: tubokuraryna, pankuronium, atrakurium

73
Q

Agoniści rec. M - działanie

A
  • chrono-, dromo- i inotropowe (-)
  • rozkurcz naczyń krwionośnych (uwolnienie NO)
  • zwężenie źrenicy
  • wzrost wydzielania gruczołów (pp, oskrzelowych, potowych)
  • skurcz mm. oskrzeli
  • rozkurcz mm. zwieraczy
  • brak wpływu na macicę!
74
Q

Leku układu cholinergicznego

A
  • cholinomimetyki bezpośrednie - pobudzają rec. M
  • cholinomimetyki pośrednie - inhibitory AChE (-> wzrost poziomu ACh)
  • cholinolityki - blokują rec.M
  • leki pobudzające zwoje
  • leki blokujące zwoje (rec. Nn)
  • leki blokujące płytkę nerwowo-mięśniową (rec. Nm)
75
Q

Cholinomimetyki bezpośrednie (4)

A
  • karbachol
  • betanechol
  • metacholina
  • pilokarpina
76
Q

Cholinomimetyki pośrednie (inhibitory AChE)

A
  • pochodne kwasu karbaminowego (kończące się na -stygmina):
  • > fizostygmina
  • > neostygmina
  • > edrofonium
  • związki fosfoorganiczne (arekolina, trichlorfon) - blokują AChE nieodwracalnie, stosowane np. w insektycydach, zwalczaniu pasożytów. Przechodzą przez BBB!
77
Q

Cholinolityki (8)

A
  • atropina (antidotum na cholinomimetyki bezp.)
  • homatropina
  • skopolamina (=hioscyna)
  • hioscyjamina
  • propantelina
  • oksybutynina
  • glikopyrolat
  • tropikamid
78
Q

Leki pobudzające zwoje

A
  • nikotyna
  • epibatydyna
  • cytyzyna
79
Q

Leki blokujące zwoje - przykłady + zastosowanie

A
  • trimetafam, heksametonium, mekamylanina

- > wyłączenie całego ukł.autonomicznego (np. po wypadku), głównie przywspółczulnego

80
Q

Leki hamujące płytkę nerwowo-mięśniową - przykłady + wskazania

A
  • propantelina (wyższe dawki), tubokuraryna, pankuronium

- > w anestezjologii do zwiotczenia mm.szkieletowych

81
Q

Cholinomimetyki bezpośrednie - WSK

A
  • jaskra (pilokarpina - tylko miejscowo, bo przechodzi przez BBB)
  • atonia jelit (niestrawność, kolki) i pęcherza moczowego (zatrzymanie moczu)
82
Q

Cholinomimetyki bezpośrednie - DN

A
  • nadmierna potliwość, ślinotok
  • skurcze jelit, oskrzeli
  • nudności, wymioty, biegunka
  • bradykardia
83
Q

Inhibitory AChE - zastosowanie

A
  • jaskra, miastemia
  • atonia jelit i pęcherza moczowego
  • zatrucia atropiną (fizostygmina), kurarynami
  • znoszenie działania leków zwiotczających
  • zwalczanie pasożytów
84
Q

Ihibitory AChE - PWSK

A
  • choroby oskrzeli

- stany skurczowe jelita

85
Q

Fizostygmina - MD + zastosowania

A
  • łatwo przenika BBB -> pobudzenie OUN
  • reszta typowa dla cholinomimetyków
  • > pobudzanie OUN po narkozie
  • > antidotum przy związkach kurarynowych(!) i atropinie
  • > leczenie atonii pp, okulistyka
86
Q

Neostygmina - MD + zastosowanie

A
  • pobudza motorykę pp, powoduje skurcz pęcherza moczowego
  • nie przechodzi przez BBB -> mniej toksyczna od fizostygminy
  • > antidotum przy zatruciu związkami kurarynowymi i parasympatykolitykami (atropina)
  • > atonie pp, ukł.moczowego
  • > jaskra
87
Q

parasympatykolityki - działanie

A

-> blokowanie rec. M ->:
- tachykardia
- rozszerzenie źrenicy
- hamowanie wydzielania gruczołów
- rozkurcz oskrzeli
- hamowanie perystaltyki i moczenia
+ wpływ na OUN (pobudzenie/ uspokojenie)

88
Q

parasympatykolityki - WSK

A
  • skurcz mm. pp, ukł.moczowego
  • bradykardia
  • premedykacja przedoperacyjna -> wyłączenie odruchu błędnego + zmniejszenie wydzielania śluzu w oskrzelach
  • astma
  • choroba lokomocyjna (skopolamina)
  • choroba wrzodowa
  • zatrucia grzybami (muskaryną) i związkami fosfoorganicznymi
  • badanie dna oka - rozszerzenie źrenicy

antidotum = fizostygmina

89
Q

atropina - WSK

A
  • przechodzi przez BBB
  • diagnostyka okulistyczna (długotrwałe rozszerzenie źrenicy)
  • spazmolityczność (działanie rozkurczowe) -> skurcze pp (biegunki), dróg moczowych, astma
  • premedykacja przed narkozą (zapobiega spowolnieniu akcji serca)
  • hamowanie ślinotoku
  • znoszenie bradykardii
  • antidotum przy zatruciu cholinomimetykami, IAChE i preparatami fosfoorganicznymi (antagonizm kompetycyjny)
90
Q

skopolamina (hioscyna) - WSK

A
  • przenika przez BBB -> depresja OUN
  • przeciwwymiotność (choroba lokomocyjna)
  • słabsza spazmolityczność i działanie na serce
91
Q

glikopyrolat - WSK

A
  • nie przechodzi przez BBB
  • słabsza tachykardia
  • > stosowany w premedykacji
92
Q

oksybutynina - WSK

A
  • nietrzymanie moczu!

- w celu zwiększenia pojemności pęcherza moczowego i obniżenia kurczliwości dróg moczowych

93
Q

cholinolityki - DN

A
  • zahamowanie wydzielania gruczołów egzo
  • zaburzenia akomodacji, światłowstręt
  • tachykardia
  • trudności w oddawaniu moczu
  • atonia, wzdęcia, kolki
94
Q

cholinolityki - PWSK

A
  • przerost prostaty (utrudnione oddawanie moczu)
  • jaskra
  • zwężenie odźwiernika
  • wrzodziejące zapalenie j.grubego
  • atonia jelit
  • tachykardia
95
Q

Leki stosowane w okulistyce

A
  • fenylefryna (AG alfa-1) -> rozszerzenie źrenicy + obkurczenie naczyń
  • apraklonidyna, brimonidyna (AG alfa-2) -> zmniejszenie ciśnienia w gałce ocznej -> jaskra
  • timolol (ANTG beta) -> jaskra
  • pilokarpina, karbachol (AG rec.M) -> jaskra
  • neostygmina, fluostygmina (IAChE) -> jaskra
  • atropina (ANTG rec.M) -> rozszerzenie źrenicy
96
Q

Tropikamid - MD

A

Cholinolityk (jak atropina tylko krócej)

-> rozkurcz źrenicy

97
Q

Cholinomimetyki wziewne (gazy bojowe)

A

tabun, sarin, soman

98
Q

Agoniści płytki nerwowo- miesniowej (Nm)

A
  • nikotyna
  • dekametonium
  • suksametonium
99
Q

Pirenzepina, telenzepina WSK

A

cholinolityki -> choroba wrzodowa