Leki obniżające lipidy Flashcards
Miażdżyca - patofizjologia.
- hipercholesterolemia i zapalenie to parters of crime
- przewlekła odpowiedź na uraz z utratą komórek śródbłonka i odkładaniem cholesterolu i lipidów
- przewlekła odpowiedź zapalna limfocytów T (makrofagi prezentują utlenioną LDL, HSP60, B2-glikoproteinę I)
- > przewaga odpowiedzi Th1 (INF, TNF-a, IL1, IL12, IL18)
- > spadek Treg (TGF-B, IL10)
Grupy leków hipolipidemizujących
- żywice roślinne anionowo-kationowe
- leki zmniejszające wchłanianie cholesterolu w jelicie
- fibraty
- statyny
- kw. nikotynowy i pochodne
- kw. omega-3
Statyny - molekularny mechanizm działania.
- inhibitory syntezy cholesterolu
- hamują reduktazę HMG~CoA
- hamuje przekształcenie HMG~CoA do mewelonianu
- akumulujący się HMG~CoA jest rozpuszczalny w wodzie, nie ulega więc akumulacji i nie powoduje DN
- zahamowanie syntezy cholesterolu powoduje wzrost wychwytu LDL z krwi
Wymień statyny! (7)
Lowastatyna Simwastatyna Prawastatyna Fluwastatyna Atorwastatyna Rozuwastatyna Pitawastatyna
Statyny - efekt działania.
-zmniejszenie stężenia LDL
->częściowe zahamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie
->obniżenie wewnątrzwątrobowego stężenia cholesterolu
->zwiększenie ekspresji receptora LDL na hepatocytach
->zwiększone usuwanie LDL z krwi i zmniejszenie ich stężenia
(stężenie LDL-C do regresji blaszki miażdżycowej <75mg%)
↓↓↓ LDL
↓ TG
↑HDL
Lowastatyna - farmakokinetyka.
- z Aspergillus terreus
- podawana jako nieaktywna postać (lakton) przekształcana w wątrobie do kwasu hydroksylowego z otwartym pierścieniem
- metabolizowana przez CYP3A4 (przekształca lek w dobrze rozpuszczalne metabolity)
- T1/2 = 3h
Simwastatyna - farmakokinetyka.
- ze źródeł naturalnych
- podawana jako nieaktywna postać (lakton) przekształcana w wątrobie do kwasu hydroksylowego z otwartym pierścieniem
- metabolizowana przez CYP3A4 (przekształca lek w dobrze rozpuszczalne metabolity)
- T1/2 = 2h
Statyny stosowane w formie nieaktywnych laktonów (proleków)
Lowastatyna
Simwastatyna
Statyny podawane w formie aktywnej
prawastatyna fluwastatyna atorwastatyna rozuwastatyna pitawastatyna
Prawastatyna - farmakokinetyka.
- ze źródeł naturalnych
- podawana jako postać aktywna, hydroksylowana
- nie jest metabolizowana przez cytochrom p450!
Fluwastatyna - farmakokinetyka.
- ze źródeł sztucznych
- podawana jako postać aktywna, hydroksylowana
- metabolizowana przez CYP2C9
- T1/2= 1-3h
Atorwastatyna - farmakokinetyka.
- ze źródeł sztucznych
- metabolizowana przez CYP3A4
- podawana jako postać aktywna, hydroksylowana
- T1/2 leku = 14h
- T1/2 działania = 20-30h (niektóre metabolity wykazują aktywność
Rozuwastatyna - farmakokinetyka.
- syntetyczna, zawiera siarkę
- podawana jako postać aktywna, hydroksylowana
- metabolizowana przez CYP2C9
- T1/2= 19h
Pitawastatyna - farmakokinetyka.
- syntetyczna
- podawana jako postać aktywna, hydroksylowana
- metabolizowana przez CYP2C9
- T1/2= 11h
Statyny o krótkim czasie działania vs
Statyny o długim czasie działania
- krótko (Simwastatyna, Lowastatyna, Fluwastatyna) podawane są wieczorem (bo reduktaza HMG~CoA wykazuje największą aktywność około północy)
- długo (Atorwastatyna, Rozuwastatyna, Pitawastatyna) podawane mogą być rano
Atorwastatyna + Ezetymib
połączenie daje większą redukcję LDL i regresję blaszki niż monoterapia
Statyny - działanie plejotropowe - mechanizm molekularny.
- hamowanie prenylacji białek wewnątrzkomórkowych
- zmniejszenie stężenia rodników izoprenylowych (pirofosforan geranogeranylu, pirofosforan farnezylu), bo mają wspólny szlak powstawania z cholesterolem
- > reszty tłuszczowe dołączone w miejscu prenylacji, kotwiczą białka w błonie komórkowej
- zahamowanie prenylacji dotyczy głównie białek najintensywniej prenylowanych: sygnalizacyjnych monomerycznych białek G: Ras, RhoA, Rac1
Statyny - działanie plejotropowe - efekty działania.
- przeciwdziałanie dysfunkcji śródbłonka
- zmniejszenie procesu zapalnego ścian naczyń
- osłabienie agregacji płytek
- stabilizacja blaszki miażdżycowej
- działanie antytrombotyczne
- wzrost fibrynolizy
- neowaskularyzacja niedokrwionych tkanek
- spadek śmiertelności po zawale u pacjentów bez zaburzeń lipidowych