Kraakbeen

Question 1

Algemene kenmerken kraakbeen

Answer 1

• stevig steunweefsel
• buigzaam
• veerkrachtig
• drukbestendig
• weinig trekvast
• omgeven door bindweefsel (=perichondrium)
  -> behalve thv gewrichten
• geen bloedvaten
• geen zenuwvezels
• embryonaal/foetaal skelet
• beperkt aanwezig in volwassenen

Question 2

Kraakbeen plaats volwassenen

Answer 2

• in gewrichten
• kraakbenige botverbindingen
• in de luchtwegen

Question 3

Functies kraakbeen

Answer 3

• steun
• glijvlak voor gewrichten
• verbindt botten
• aanleg en lengtegroei van pijpbeenderen

Question 4

3 onderdelen kraakbeen

Answer 4

• cellulaire component
• ECM
• perichondrium

Question 5

Onderdelen cellulaire component

Answer 5

• chondroblasten
• chondrocytes (chondron)

Question 6

Onderdelen ECM

Answer 6

• proteoglycanaggregaten
• collageen type II vezels
• glycoproteïnen: chondronectine, fibronectine

Question 7

Onderdelen perichondrium

Answer 7

• fibreuze laag: dens BW
• chondrogene laag
• voeding kraakbeen via diffusie
• herstel kraakbeen (traag)
  -> verkalking kraakbeen bij herstel, verouderen

Question 8

Chondrogenese

Answer 8

= vorming en opbouw van kraakbeen
ontstaat uit mesenchymale kiemlaag
op welbepaalde plaatsen in embryo

Question 9

Stap 1 chondrogenese

Answer 9

Condensatie, afronden en delen van de mesenchymale cellen

Question 10

Stap 2 chondrogenese

Answer 10

Synthese van kraakbeenmatrix: cellen verder uit elkaar, platgedrukt (weinig organellen), veel delingen => chondroblasten

Question 11

Stap 3 chondrogenese

Answer 11

Differentiatie tot chondrocyten: ronde cellen (veel organellen), vet en glycogeen, veel ECM-synthese, weinig delingen, isogene groepen of chondronen

Question 12

Stap 4 chondrogenese

Answer 12

Mesenchymaal bindweefsel rond kraakbeenlaag platgedrukt
=> perichondrium (fibreuze en chondrogene laag)

Question 13

Verdere groei van kraakbeen

Answer 13

• appositionele groei: vanuit chondrogene laag van perichondrium
• interstitiële groei: door verdere deling van chondroblasten in de ECM

Question 14

Groei onder invloed van somatotropine (=groeihormoon)

Answer 14

• vooral tijdens kindertijd, thv groeischijf (lengtegroei)
• bevordert delingsactiviteit van kraakbeencellen

Question 15

Cellulaire component

Answer 15

• centraal:
  – rijpe chondrocyten, alleen of in chondronen (isogene groepen), omgeven door territoriale matrix (celhof)
• perifeer:
  – jonge chondroblasten
• tussen kraakbeencellen
  – interterritoriale matrix

Question 16

ECM

Answer 16

• glycosaminoglycanen (GAGs)
• glycoproteïnen: chondronectine
• collageen type II

Question 17

GAGs

Answer 17

• chondroïtinesulfaat
• keratansulfaat
• ± 150 GAGs en centraal EW => PG = aggrecan
• 100-en PGs en hyaluronzuur
  => PG-aggregaat = aggrecan-aggregaat
• 60-80% water ertussen

Question 18

ECM zorgt voor

Answer 18

• veerkracht
• buigzaamheid
• drukbestendigheid

Question 19

Werking ECM

Answer 19

1) elektrostatische verbindingen tussen col. II en GAG-zijketens van PG
2) vasthouden van water door de negatief geladen GAG-zijketens
3) buigbaarheid en onderlinge verschuifbaarheid van coll. vezels

Question 20

Metachromasie ECM

Answer 20

bv tolluïdine
- andere kleur dan blauw
- door vele zure groepen dichtbij elkaar

Question 21

Interterritoriale en territoriale matrix

Answer 21

(celhof)
- territoriaal: veel PG-aggregaten, weinig collageenvezels (donker paars)
- interterritoriaal: minder PG-aggregaten, meer collageenvezels (lichter paars)
Matrix bepalend voor type kraakbeen

Question 22

Types kraakbeen

Answer 22

• Hyalien kraakbeen
• Vezelig of fibreus kraakbeen (fibrocartilago)
• Elastisch kraakbeen

Question 23

Hyalien kraakbeen kenmerken

Answer 23

• doorschijnend, wittig
• matrix:
  — grondstof: PG (75%) en glycoproteïnen
  — collageenvezels type II

Question 24

Hyalien kraakbeen voorkomen

Answer 24

• embryonaal/foetaal skelet
• gewrichtskraakbeen
• groeischijven
• in luchtwegen

Question 25

Hyalien kraakbeen aandoeningen

Answer 25

• Tumoren:
  — chondroma
  — chondrosarcoma
  Osteoporosis-artritis:
  — gewrichtsontsteking tgv verkalkingen

Question 26

Elastisch kraakbeen kenmerken

Answer 26

• gelig in verse toestand
• op plaatsen waar weinig druk wordt uitgeoefend, hoge plooi- en rekbaarheid
• matrix:
  — grondstof: PG (75%) en glycoproteïnen
  — collageenvezels type II
  — veel elastinevezels (netwerk)

Question 27

Elastisch kraakbeen voorkomen

Answer 27

• in oor (oorschelp en deel buitenste gehoorgang)
• spraakorgaan

Question 28

Vezelig/fibreus kraakbeen kenmerken

Answer 28

• fibrocartilago
• opvangen van sterke druk en torsiekrachten
• cellulair: chondrocyten en fibroblasten
• matrix:
  — kleine hoeveelheden typische kraakbeenmatrix (basofiel, metachromatisch, paars)
  — dikke bundels collageenvezels type I (eosinofiel, roze)

Question 29

Fibreus kraakbeen voorkomen

Answer 29

• tussenwervelschijven
• symphysis pubis
• gewrichtsdisci (bv kaak en knie)