Kinesiologie Flashcards
gewrichten schoudergordel
- synoviale gewrichten
- glenohumerale: humerus x scapula
- sternoclaviculaire: sternum x clavicula
- acromioclaviculaire: clavicula x scapula
–> vaak gevoelige zone
- eerste costovertebrale gewricht: costa prima x atlas - niet-synoviale gewrichten = functionele gewrichten
- scapulothoracale gewricht: scapula x costae door m. subscapulae
- subdeltoide gewricht: glijvlak van spieren in subacromiale ruimte
=> meeste ROM van lichaam
hoeken clavicula, scapula & humerus
- clavicula
- 20° met frontale vlak naar posterior
= volgen van ribben - scapula
- 35° met frontale vlak naar anterior
= volgen van ribben
= scapulaire vlak
- cavitas glenoidalis 5° met verticale naar superior
–> cavitas staat naar omhoog - humerus
- inclinatie hoek: caput humeri x corpus humeri = 135°
- retroversie hoek: mediolaterale as elleboog x caput humeri = 30°
–> humerus kop staat naar achter, enkel bij volwassenen
beweging van schouder
= 3 vrijheidsgraden
- anteflexie 180° - retroflexie 60°
- abductie 180° - adductie 0°
- zuivere adductie niet mogelijk door romp, anders 75°
- abductie tot 90° vanuit endorotatie arm
–> groot verschil door tuberculum majus tegen acromion - endorotatie-exorotatie = elk 90°
- horizontale abductie 30° - abductie 130° (in horizontale vlak)
- vanuit arm 90° naast lichaam (frontaal vlak) - elevatie in scapulaire vlak = scaption = 30° naar anterior
–> veilig & functioneel vlak
- anteflexie: scapula meer in sagitale vlak
- abductie: scapula meer in frontale vlak - circumductie
de elevatie
- scapulothoracaal ritme
- 2:1
- elke graad that scapulothoracaal beweegt, beweegt 2 graden glenohumeraal
- humerus kop goed poitioneren tegen cavitas
- juist gebruik van kracht armen : optimale lengte-spanningsvrerhouding - fases
fase 1 = setting fase
- 0-60°
- 4:1 ritme = weinig beweging van scapula
- setting van scapula
fase 2
- 60-140°
- 1:1 ritme = midrange
fase 3
- 140-180°
- 4:1 ritme
- laatste graden = lateroflexie, rotatie & extensie thoracale wervelzuil
graden schouder
- nulstand = afhangend van lichaam tussen exo/endorotatie
- ruststand LPP = 45° elevatie in scapulaire vlak, neutrale exo/endorotatie = relevanter, functioneel voor ADL + comfortabel bij frozen shoulder
- CPP = max exorotatie, 90° abductie
- kapsulair patroon: exorotatie > abductie > endorotatie
–> vooral antero-infereure deel van kapsel, bij posterieure deel = vooral endorotatie vanuit 90° abductie beperkt = soort 2e CPP voor posterieure deel
ROL/GLIJ
- algemeen
- als concaaf vast = convex bewegend: rol <=> glij
- als concaaf bewegend = convex vast: rol = glij - glenohumerale-
- cavitas glenoidalis = concaaf & vast
- caput humeri = convex & bewegend
- rol <=> glij - elleboog
- trochlea (x radius) & capitulum (x ulna) op humerus = convex
- ulna & radius = convex
- rol = glij
statische stabilisatoren
= laks gewricht door anatomie <=> grote mobiliteit
- anatomische componenten = retroversie bevordert stabiliteit. Gewrichtscongruentie door anteversie van scapula
- labrum glenoidale
- caput humeri > cavitas glenoidalis: 1/3 raakt
- vergroting fossa door labrum
- shock-block functie: verhindering afvallen
- vergroeid met caput longum biceps brachi - limited joint volume
- omliggende spieren trekken aan kapsel
- intra-articulaire druk
- humerus gezogen tegen scapula door negatieve druk - ligamenten
glenohumerale ligamenten
- lig. coracohumerale
- ophangen van humerus
- verhindert translatie naar inferior vanuit nulstand, zwaartekracht opvangen - lig. glenohumerale superior
- verhindert translatie naar inferior vanuit 0-45° abductie - lig. glenohumerale mediale
- verhindert translatie naar anterior bij exoroatie in 45-60° abductie - lig. glenohumerale inferior
- alle = axillary pouch = hangmat = verhindert inferieure translatie tijdens abductie
- anterieure band = verhindert translatie naar anterior tijdens exorotatie
- posterieure - = verhindert translatie naar posterior tijdens nulstand & verhindert translatie naar inferior tijdens hogere abductie = 90°+ - exorotatie opgevangen door:
- 0°: M subscapularis, sup. GH lig
- 45° abductie: sup GH lig
- 90° abductie: ant band inf GH lig
sternoclaviculaire gewricht
- gewricht
- zadelgewricht
- beide opp. convex & concaaf
- mediaal clavicula convex in long. <=> concaaf in horizontaal <=> sternum - lig.
- zeer stabiel
- lig. costovlavicularis
- enige synoviale gewricht dat arm met romp verbind - beweging
- elevatie-depressie, potractie-retractie, rotatie psterior-anterior
acromioclaviculaire gewricht
- beide opp redelijk vlak
- sterke lig
- bijna geen beweging
–> opwaartse & neerwaartse rotaties + ant/pos translaties - elevatie arm: opwaartse rotatie AC
bewegingen scapulothoracale gewricht
- elevatie & depressie = verticale translatie
- protractie & retractie = horizontale translatie volgens curvatuur van ribben
- opwaarte & neerwaartse rotatie = in frontaal vlak
- posterior & anterior tilt = in saggitaal vlak
- externe & interne rotatie = in horizontale vlak
Arm vlledig heffen: scapula: opwaartse rotatie, post. tilt, externe rotatie. Evt ook protractie of retractie.
rotator cuff
m. subscapularis, supraspinatus, infraspinatus, & teres minor
functies
1. specifieke bewegingen (ligamenten vooral in eindstanden)
2. bulk-functie = caput humeri in positie houden
3. caput humeri trekken in cavitas door antagonistische functie = stabilisatie/transversale krachtenkoppel
4. verbonden met glenohumerale ligamenten = structuren verbeteren
5. voorkomen naar craniaal schieten humerus = verkleining van subacromiale ruimte
6.
krachtkoppel schouder
= trapezius & serratus anterior
- opwaartse rotatie
- as rond spina scapulae
- pars descendens m. trapezius
- serratus anterior - posterior tilt
- as rond cavitas glenoidalis
- pars ascendens m. trapezius
- serratus anterior - externe rotatie
- trapezius geheel
- serratus anterior
gewrichten onderarm
- art. humero-ulnaris
- art. humero-radialis
= elleboog - art. radio-ulnaris prox.
- art. radio-ulnaris dist.
hoeken humerus & ulna
- hoeken
- condylen van humerus staan op 45° naar anterior tov. humerus
- opening van olecranon staat op 45° naar craniaal tov. ulna - nut
- inc. trochlearis en trochlea voor lengteas humerus & ulna
- grotere ROM van gewricht door latere botsing van beendigere structuren
- anders minder beenderige structuren & minder stabiliteit
supinatie as
elleboog in 90° flexie = endo/exorotatie van schouder vermijden, moeilijk te onderscheiden (endo-pronatie, exo-sup)
- tussenstand = duim naar craniaal
- hand op tafel
- door pink - hand afhangend
- door middelvinger
standen humeroradiale & humer-ulnaire gewricht
- standen
- nulstand = maximale extensie & supinatie
- ruststand = 70° flexie & neutrale postie
- CPP = meximale extensie
- kapsulair patroon flexie > extensie - rol glij
- beide gewrichten rol = glij
- caput radii & ulna = concaaf
- capitulum humeri & trochlea = convex
statische stabilisatoren van elleboog
= van nature stabiel door 1 vrijheidsgraad
- lig.
- collaterale lig. vanaf uit CPP
–> lateraal tegen varus & mediaal tegen valgus
- lig. annulare = tegen distractie (dragen zwaar gewicht) = caput radii uit positie - einde extensie
- olecranon x fossa olecrani = harde stop
–> weinig functie ligamenten
- rek anterieure capsuloligamentaire structuren
- rek anterieure musculatuur (biceps & brachialis) - einde flexie
- spiermassa van biceps & brachialis
- botsen proc. coronoideus x fossa coronoidea
- rek posterieure musculatuur (triceps) & capsuloligamentaire structuren
dynamische stabilisatoren elleboog
= alle epicondylus lateralis & medialis spieren
+ triceps & biceps
- strekking
- samentrekking van antagonisten
- compressie kracht
- vb: bicep & tricep - gebogen
- brachialis = stabiliserend ulna
- biceps = destabiliseren
–> lig. annulare radii vermijdt disclocatie - distale radio-ulnaire gewricht = pronator quadratus trekt beide tegen elkaar
prox & dis radio-ulnaire gewricht
- supinatie/pronatie beweging proximaal
- caput radii beweegt in insicura radialis: rotatie, geen translatie
- lig. annulare radi loopt van ventraal insicura naar dorsaal
- houd radius zodat deze rond eigen as draait - beweging distaal
- ulna convex & radius concaaf
- niet rond eigen as = rond 3e vinger draaien
- rol = glij - pathologie
- beperking van globale beweging bij beperking van 1/2
- invloed van prox <=> dist
- invloed op elleboog & pols
statische stabilisatoren prox & dist. radio ulnaire gewricht
- prox.
- lig. annulare radii: dislocatie in alle richtingen
- m. pronator teres: supinatie beperken bij verkorting - geheel
- spanning van membrama interossea: beperking supinatie
- stabiliteit door botsen van botstukken bij pronatie - dist.
- lig. anterius: supinatie beperken/verstevigen
- m. pronator quadratus: supinatie beperken bij verkorting
flexoren van elleboog
- spieren
- biceps brachii in supinatie
- brachialis in pronatie
- brachioradialis in neutrale stand
- pronator teres - biceps brachii
- bi-art = kracht afh van schouder
- helpt anteflexie als gecombineerde arm flexie - kracht = afh van lengte spier & moment armen
- grootste kracht rond 90°
- voornamelijk biceps & brachialis
extensoren van elleboog
- spieren
- triceps
- hulp door anconeus - triceps
- bi-art = kracht afh van schouder
- retroflexie van schouder - kracht = afh van lengte spier & moment armen
- grooste kracht arm op 20-30°
- optimale lengte op 90°
- effectief sterkst in elleboog 90° flexie - combinatie met schouder = best in extensie & schouder retroversie
supinatoren & pronatoren van de onderarm
- supinatoren
- biceps & supinator
- supinator = gewikkeld rond collum radii = afwikkelen
- biceps = mediaal aan tuberositas radii
- biceps grootste effect bij 90° elleboog flexie
–> triceps isometrisch samentrekken voor functie biceps tegen te werken - pronatoren
- pronator teres (tractie op radius) & pronator quadratus (afwikkelen)
- minderkrachtig dan supinatoren
–> versterken door abductie van de schouder
pull-down syndrome
= door grote trekkrachten aan onderarm = luxatie
- caput radii uit lig. annulare radii ring
- vooral bij kinderen
- arm trekken tijdens aanklede, stappen, trappen, spelen, …
polsgewrichten
- radiocarpale gewricht: radius x os scaphoideum, lunatum & triquetrum
- ellipsoïdaal
- radius dubbel concaaf
- 25° t.o.v. horizontale richting ulnair = grotere ulnaire deviatie
- 10° sagitaal = grotere ROM palmair flexie - mediocarpale gewricht = tussen proximale & distale rij
- carpale tunnel
- door vorm & ligging
- dak door lig. transversale carpale
- doorlopen musculaire, vasculaire & neurogene structuren
standen pols
- bewegingen
- palmair/dorsi flexie
- radiale/ulnaire deviatie - nulstand = in verlengde van onderarm
- ruststand = lichte palmair flexie & ulnaire deviatie
- CPP = maximale dorsiflexie & radiale deviatie
artrokinematica pols
- rotatie as = os capitulum
- radiocarpaal gewricht
- radius = vast = concaaf
- rol <=> glij - mediocarpaal gewricht
- os scaphoidum, lunatum & triquetrum = vast = concaaf
- rol <=> glij
spierwerking pols
- moment armen
- afstand van LL-as = laterolaterale as = meer werking dorsi of palmair flexie
- afstand van DV-as = dorsoventrale as = meer werking radiale of ulnaire deviatie - movers = beste moment armen
- flexoren = flexor carpi radialis & ulnaris
- extensoren = extensor carpi radialis & ulnaris
- doorsnede flexoren > extensoren - moment armen
- geen enkele spier op as tegenover os capitulum
- enkel m. flexor carpi ulnaris hecht op carpale beenderen
- allemaal werking sagittaal en frontaal
- M ext digitorum communis: eerder extensor dan ulnaire deviator
statische stabilisatoren van gewricht
- lig.
- collaterale lig = op spanning tijdens ulnaire & radiale deviatie
- ventrale lig = tijdens dorsiflexie
- dorsale lig = tijdens plantair flexie - verschillende art
- art. mediocarpale = stabiel & weinig ROM
- art. radiocarpale = instabiel & meer ROM
–> effect van accordeoneffect bij compressietrauma
dislocatie os lunatum, fractuur os scaphoideum & gescheurde lig.
Vooral radiocarpaal aangedaan - dynamische stabilisatoren
- palmair flexie = altijd ook strekken vingers
- dorsiflexie = altijd ook buigen vingers
- grootste grijpkracht bij lichte dorsiflexie (optimale lengte) = 30°
- aandeel afhankelijk van momentarm tov as door os capitatum en cross-sectionele doorsnede
anatomische snuifdoos
- m. extensor pollicis longus
- m. extensor pollicis brevis & abductor pollicis longus
- bodem: os scaphoideum & trapezium
handbogen
= algemene concaviteit van hand
hand op grond = enkel contact met
- duim- & pinkmuis
- koppen van metacarpalen
- palmair vingers
- transversale bogen in dwarse richting
- 2 bogen
- proximaal: distale rij carpalen/prox MC & distaal: koppen metacarpalen
- os capitatum middenpunt = centrale sluitsteen, zeer belangrijk - longitudinale bogen in lengte richting
- 5 bogen
- van handwortel naar elke vinger
- sluitsteen = metacarpophalgeaal gewricht - oppositie bogen in schuine richting = tov. duim
- 4 bogen
- van duim naar 4 andere vingers
- belangerijkste = V1-2 voor pincetgreep
standen vingers
- nulstand = lengte as van verlengde
- russtand
- CMC 1 = nulstand
- MCP & IP = lichte flexie - CPP
- CMC1 = max oppositie
- MCP 1 = max extensie
- MCP II-V = flexie
- PIP & DIP = extensie
artrokinematica vingers
- CMC1
- zadelgewricht
- elk gewricht = zowel concaaf als convex
- abductie/adductie: rol <=> glij, basis MC1 convex, trapezium concaaf
- flexie/extensie: rol = glij, basis MC1 concaaf, trapezium convex - MCP
- in duim erg beperkt, bij andere groter
- flexie/extensie & abductie/adductie = 2DF
- alle bewegingen: rol = glij
- LL en DV as beiden door kop van MC - PIP & DIP
- flexie/extensie: LL as door kop proximaal liggende phalanx
- rol = glij
spierwerking in hand
- mm. lumbricales
- ventraal van MCP -> naar dorsaal buigen
- flexie MCP // extensie PIP & DIP
–> belangerlijk bij handgreep - mm. interossei
- palmares = sluiten van vingers = adductie
- dorsales = openen van vingers = abductie + bewegen van 3 vinger
–> rond 3e vinger - openen van hand
- eerst extensie over MCP -> PIP -> DIP
–> vooral door m. extensor digitorum communis & licht m. flexor carpi radialis voor betere werking extensoren
- omgekeerd voor flexie
–> vooral door m. flexor digitorum superficialis
pijnklachten
- actualiteit
- acuut/chronisch
- traumatisch/andere - pijnprovocatie & reductie
- gemeenschappelijkheid zoeken - pijnlocatie
- alle mogelijke structuren in bepaalde regio - type pijn
- dag verloop
- contraindicaties voor kinesitherapeutisch onderzoek
bias
- confirmation & observatie bias = enkel informatie die binnen denkbeeld past
- premature closure = diagnose/therapie maken voor alle info verzameld is
- search satisficing = eens een therapie bekomen niet meer aan andere mogelijkheden denken
- outcome bias = blind naar werkelijke uitkomst door verlangen naar bepaalde uitkomst
stoornis van structuur kopelen aan klinisch onderzoek
- MMS structuren
- pijn op zwakte bij testen die contractie vragen
- pijn of beperkte ROM bij testen die rek vragen - articulaire structuren
- pijn in eindstanden
- beperkte ROM bij passief onderzoek
–> in richting van kapsulair patron
- ook pijn aanwezig bij passief onderzoek - neurogene structuren
- veel manieren
- krachtverlies
- pijn bij testen die rek of compressie geven
actief onderzoek
- beperkte ROM
- tekort van spierkracht = MMS of neurogeen probleem
- verder onderzoeken in weerstandsonderzoek
–> neurogeen = ernstiger tekort
- kan ook articulair - pijn
- antagonsten op rek
- contractie van agonisten
- glijden van structuren
- onderliggende oorzaak kan neurogeen, musculotendinogeen en articulair zijn
passief onderzoek
- beperkte ROM
- meestal articulair
- minstens zelfde mate aanwezig bij actief onderzoek
- rek op andere MMS of neurogene structuren - pijn
- kan alle 3 zijn
weerstandsonderzoek
- zwakte
- incombinatie met pijn = MMS structuren
- zonder pijn = neurogene structuren - pijn
- meestal door MMS
–> vooral in richting waar ze zelf actief zijn
- kan ook articulair zijn
challenges
- irritability
- hoge irriteerbaarheid = veel meer pijnlijke tests dan structuur zelf
- acute fase
- alles wat in de buurt beweegt doet zeer
- lagere belastbaarheid
- indien laag: weinig provoceren & weinig pijn = moeilijker onderzoek - gerefereede pijn
- van ruggenmerg of organen
- vb: cardiale pathologie naar armen
- convergentie-projectie theorie - sensitiviteit (P dat test positief is in geval van aandoening) vs specificiteit (P dat test terecht positief is) van testen
- lage correlatie tussen MBV medische beelvorming & symptomen
- mensen met afwijkende structuren kunnen pijn ervaren
- mensen met pijn kunnen een normale structuur hebben - biopsychosociaal: externe en interne factoren beinvloeden ziektebeeld
ICF
functies = pijn & aandoening
activiteit = verandering van dagelijkse activiteiten
participatie = werk & stand in maatschappij