KAKAYAHANG PANGWIKA Flashcards
Paliwanag sa kakayahan ng tao na mabisang magamit ang wika. Pangunahing tagapagsulong nito si Noam Chomsky.
Kakayahang Lingguwistiko
Natural na kaalaman ng tao sa Sistema ng kaniyang wika, dahilan kaya nagagamit niya ito nang tama at mabisa.
Kakayahang Lingguwistiko
Responsable sa natural na pagkatuto at paggamit ng wika.
Language Acquisition Device
Dahil dito, nagagawa ng taong masagap ang wika, maintinidhan at magamit ito, at matiyak na tama ang ayos nito upang madaling maintindihan.
Language Acquisition Device
Ang pangunahing tagapagsulong ng kakayahang lingguwistiko. Isinilang noong 1928 at isang lingguwista.
Noam Chomsky
Dahil dito, nagagawa ng isang taong makalikha o makabuo ng mga pahayag na may wasting tunog, wastong pagkakabuo at pagkakasunod-sunod ng mga salita, at angkop na kahulugan sa paraang natural.
Kakayahang Lingguwistiko
Kakambal ng kakayahang lingguwistiko. Ang aktuwal na paggamit.
Pagpapamalas lingguwistiko (Linguistic Performance)
Ay ang pagkakamali sa sinasabi o isinusulat dahil sa pamamayani ng isang kaisipan na sinubok itago sa bahaging subconscious o unconscious na isip.
Freudian Slip
Ito ang dahilan kung bakit kahit malinaw naman ang nakasulat, minsan ay namamali ang tao sa kanyang binabasa at iba ang lumalabas sa kanyang bibig; o may ibang pangalan siyang natatawag
Freudian Slip
Ayon sa kanya, hindi lamang dapat sinasaklaw ng kasanayan ang pagiging tama ng pagkakabuo ng mga pangungusap kundi ang pagiging angkop ng mga ito, depende sa sitwasyon.
Dell Hymes
Isa siyang lingguwista at antropologo
Dell Hymes
Dapat alam ng tao, hindi lamang ang tamang ayos ng sasabihin, kundi kailan dapat o hindi dapat sabihin; ano lamang ba ang pwedeng pag-usapan; kanino lamang ito puwedeng sabihin; saan sasabihin; at paano sasabihin.
Kakayahang Komunikatibo
Apat na kakayahan na nasa ilalim ng Kakayahang Komunikatibo
Kakayahang Panggramatika, Kakayahang Sosyolingguwistiko, Kakayahang Estratehiko, Kakayahang Pandiskurso
Kaalaman sa kayarian ng mga tunog, salita, pangungusap, at pagpapakahulugan ng isang wika. Ito ang katumbas ng kakayahang lingguwistiko ni Chomsky.
Kakayahang Panggramatika
Kakayahang gamitin nang angkop ang wika depende sa sitwasyon. Hindi lamang ito
nakatuon sa pagiging tama ng kayarian ng
pahayag kundi sa pagiging nararapat nito,
depende sa kung sino ang kausap, saan
nagaganap ang usapan, ano ang gamit sa
pakikipag-usap, at kailan ito nagaganap.
Kakayahang Sosyolingguwistiko
Ito ang kakayahang pagsama-samahin ang mga pangungusap upang makabuo ng iba’t ibang uri ng teksto, pasalita at pasulat, na may hustong kayarian.
Kakayahang Pandiskurso
Dahil sa kakayahang ito, nagagawa ng tao na
makabigkas o makasulat ng iba’t ibang genre ng diskurso, gaya ng kwento, tsismis, balita, talumpati, sanaysay, batas, mga palatastas at babala, tula, maikling kwento, nobela, at dula. Kasama rin dito ang mabisang pag-unawa sa
mga tekstong napapakinggan o nababasa.
Kakayahang Pandiskurso
ay lalong mapauunlad sa pagbabasa ng iba’t ibang teksto o akdang pampanitikan na
magbibigay-kamulatan sa tao sa iba’t
ibang estilo ng pagsulat.
Kakayahang Pandiskurso
ay ang natatanging kakayahang tugunan ang
nararanasang suliraning pangkomunikasyon
upang maiparating nang malinaw ang talagang nais sabihin o kahit paano’y magkaintindihan
ang nag-uusap.
Kakayahang Estratehiko
Kasama rito ang pagiging
sensitibo upang matukoy kaagad kung may
nagbabantang suliranin sa komunikasyon at
matugunan ito, gaya ng pagsasabi agad sa isang tao na lakasan ang kaniyang tinig kung may kahinaan ito at maintindihan ang mga susunod nitong sasabihin, pagpapaulit sa sinabi ng isang tao kung hindi ito naintindihan o paghiling sa kanya na bagalan ang pagsasalita.
Kakayahang Estratehiko
Higit pa sa pagiging tama ng gramatika, kaangkupan ng ng sinasabi sa sitwasyon, at pagiging buo at lohikal ng diskurso, hinihingi nito ang diskarte ng tagapagpahayag dahil
dumarating nang hindi inaasahan ang mga balakid sa komunikasyon, at kung mabagal mag-isip ang nagsasalita o hindi sanay sa dapat sabihin, maaaring tuluyang gumulo ang komunikasyon at mabigo siya sa pagpaparating ng kanyang mensahe.
Kakayahang Estratehiko
Ito rin ang pundasyon ng kaniyang generative grammar.
Kakayahang Lingguwistiko
Generate na nangangahulugang “lumikha”, “bumuo”, o “magbigay” at grammar o ang “sistema ng isang wika”
Generative Grammar
Kahulugan ng Generate sa Generative Grammar
Lumikha, bumuo, magbigay
Sistema ng isang wika
Grammar
Kahulugan ng grammar sa Generative Grammar
Sistema ng isang wika
Isang ideya ukol sa ugnayan ng wika at isip na bahagi ng mas malawak na teoryang psychoanalysis ni Sigmeund Freud
Freudian Slip
Mas malawak na teorya ni Sigmund Freud
Teoryang Psychoanalysis
Libro ni Sigmund Freud kung saan dito niya tinalakay nang masusi ang Teoryang Psychoanalysis
The Psychopathology of Everyday Life (1901)
Siya ang nagpasimula ng Teoryang Psychoanalysis at awtor ng librong “The Psychopathology of Everyday Life” noong 1901
Sigmund Freud
Pinakikialaman nito ang normal na daloy ng isip o sandaling inaagaw ang malay ng tao sa kaniyang sinasabi o isinusulat kaya nakakalusot ang ilang mali sa pagpapahayag.
Kumakawalang Kaisipan
Mga dalubhasa sa pagkatuto ng ikalawang wika na sumusuporta sa pagsusulong ng kakayahang komunikatibo.
Michael Canale at Merrill Swain
Binuo nila ang isang modelo ng kakayahang komunikatibo noong 1980
Michael Canale at Merrill Swain
Ay naiimpluwensyahan ng kultura ng mga taong nag-uusap dahil may kani-kaniyang pamantayan ang bawat kultura ng kung ano ang katanggap-tanggap na pagpapahayag.
Kakayahang Sosyolingguwistiko
