Kafli 14 Flashcards
Erfðir
Arfur er samheiti þeirra réttinda sem flytjast til þeirra sem eiga erfðarétt eftir hinn látna
Fjármunir og aðrar eignir flytjast yfir á hendur annarra aðila, s.s. erfingja látna
Fjármunir skiptast í lögerfingja og þá sem taka arf eftir erfðaskrá hins látna
Lögerfðir
Skiptast í 3 flokka:
- erfð
- erfð
- erfð
Hver erfð tæmir arf gagnvart þeim sem á eftir koma, þ.e. á meðan einhver erfingi er á lífi samkvæmt 1. erfð erfa engir samkvæmt 2. erfð
Ef enginn lögerfingi er á lífi og hinn látni hefur ekki gert erfðaskrá fellur arfurinn til ríkisins í erfðasjóð
- erfð
Maki, foreldrar hans og niðjar þeirra.
Ef arfleiðandi á enga niðja á lífi tekur maki allan arf. Ef maka er ekki til að dreifa fellur allur arfur til foreldra látna.
Ef annað foreldrið er látið fá niðjar þess hans hluta, ef hann á ekki niðja fær hitt foreldrið allan arfinn.
Ef báðir foreldrar eru látnir taka börn og aðrir niðjar hvors foreldris um sig þann arf sem þau hefðu fengið
- erfð
Maki og niðjar arfleifanda. Maki tekur 1/3 og börn 2/3.
Ef barn hans er látið erfa börn barnsins.
Ekki má ráðstafa nema 1/3 með erfðaskrá
- erfð
Foreldrar hvors foreldris og börn þeirra
Ef enginn erfingi er til í 1. og 2. erfð taka ömmur og afa heminginn hvort.
Ef annað þeirra er látið taka börn þess hlutinn þeirra
Ef móðurforeldrar og börn þeirra eru látinn taka föðurforeldrar þeirra hlut
Bréferfð
Arfgreiðsla byggist ekki á lögerfðum heldur á erfðagerningi arfleiðanda, erfðaskrá hans
Einstaklingur sem er orðinn 18 ára eða hefur stofnað til hjúskapar getur ráðstafað eignum sínum með erfðaskrá ef að hann er nógu heill andlega til þess
Má ekki ráðstafa meira en þriðjungi eigna sinna með erfðaskrá
Ef hvorki maki né niðjar eru til staðar má ráðstafa með erfðaskrá 100%
Dómur (kattavinafélagið)
Erfðaskrá
Verður að vera skrifleg og arfleifandi verður að undirrita hana eða kannast við undirritun sína fyrir lögbókara eða tveimur arfleoðsluvottum
Þegar vottað er um erfðaskrá verður maður að vera viss um að arfleifandi hafi verið andlega heill til að geta gert erfðaráðstöfun
Arfleiðsluvottar verða að vera 18 ára, áreiðanlegir og mega ekki vera skyldir arfleiðanda
Erfðaskrá er ekki bindandi , arfleiðandi getur breytt henni eða afturkallað
Gagnkvæm erfðaskrá
Form erfðaskrár sem hjón nota oft
Makar geta ákveðið hvor í sinni erfðaskrá hvað verða skuli um bú hins látna
Bara hjón sem eiga börn sem eru ekki börn hins aðilans
Skipti dánarbúa
Tilkynna andlát til sýsmulanns sem gefur út vottorð og útför má ekki fara fram nema prestur eða annar sem sér um útförina annast hana nema með vottorðið
Dánarbú stofnast
Skiptimeðferð skiptist í einkaskipti og opinber skipti
Ef erfingjar eru fleiri en tveir þarf að skipta búinu en fyrst þarf að greiða allar skuldir
Óskipt bú
Við fráfall annars hjóna er hægt að fresta skiptum á dánarbúi, þannig að eftirlifandi maki þarf ekki að skipta búin, gera erfðaskipti milli barna, ef ekkert kom fram í erfðaskrá um að skipta búinu
Ef hið látna á ófjárráða niðja sem eru ekki niðjar maka á maki rétt á að sitja í óskiptu búi ef þeir sem fara með lögráð þeirra samþykkja það
Ef eignir hins látna hafi verið séreign á maki rétt til setu í óskiptu búi
Ef bú makans er undir gjaldþrotaskiptum eða makinn sviptur lögræði verður ekki veitt leyfi til setu í óskiptu búi
Gagnkvæm erfðaskrá tryggir setur í óskiptu búi
Einkaskipti
Skipting arfs kallað einkaskipti
Erfnigjar skipta búinu á milli sín eftir samkomulagi
Aðal skilyrði eru sú að erfingjarnir lýsi sig ábyrga fyrir þeim skuldum sem sá látni skyldi eftir sig. Þá er um að ræða óskipta ábyrgð, s.s. erfingjarnir eru ábyrgir fyrir öllum skuldunum án tillits til hvað þeir erfa
Annað skilyrði er að erfingjarnir séu sammála um að einkaskipti fari fram
Opinber skipti
Hvaða erfingi sem er getur krafist opinberra skipta
Ef einhver erfingjanna er ólögráða verða opinber skipti að fara fram
Héraðsdómari skipar skiptastjóra sem skiptir búinu eftir að hafa greitt skuldirnar
Ef erfingjarnir samþykkja skiptinguna kallast búið skuldaviðgöngubú
Ábyrgð erfingja er sjálfskuldarábyrgð á sama hátt og í einkaskiptum
Þegar skuldir eru umfram eignir geta þeir lýst yfir því að þeir beri ekki ábyrgð á skuldunum og kallast þá dánarbúið skuldafrágöngubú
Ástæða þess að búum er skipt opinberlega er oft vegna þess að við einkaskipti taka erfingjar ábyrgð á öllum skuldum búsins
Erfðafjárskattur
Allir greiða 10% erfðafjárskatt af öllum verðmætum umfram 1,5 milljón (verðmæti útlutuð við skipti dánarbús)
Þó er maki undanþeginn og sömuleiðs sambúðarmaki ef þess er getið í erfðaskrá
Fyrirframgreiddur arfur, þá er 10% skattur af öllu og ekki skattleysismark
