KA8: de ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Flashcards
Wanneer vergrepen de Romeinen zich aan de tempel van JHWH? Wat was het gevolg.
66 n.C. Een vierjaar durende Grote Opstand waarna Jeruzalem werd ingenomen en de tempel verwoest werd.
Wanneer en onder leiding van wie kwamen de Joden wederom in Opstand. Als wat werd deze persoon gezien?
- n.C. Simon bar Kochba. Hij werd gezien als de Messias (= de verlosser).
Keizer Hadrianus trad keihard op. Wat deed hij?
Jeruzalem werd verboden gebied voor de Joden. Naam van de staat Judea werd vervangen door Syria Palestina.
Tijdens de Romeinse overheersing werd er onder de Joden hevig gediscussieerd. Waarover?
- Over de regels van hun godsdienst
- Over de mate waarin compromissen met Romeinen wel of niet toelaatbaar waren.
- Verwachtingen over een Messias.
Eén van de mensen die meediscussieerde was Jezus van Nazareth. Wat deed hij vervolgens?
Verzamelende volgelingen en trok predikend rond in Judea en Galilea.
Wie waren de 4 evangelisten die de getuigenissen van Jezus van Nazareth opschreven? En wie was de eerste.
Markus, Mattheüs, Lukas en Johannes. Verhaal Markus het oudst.
Wat betekent ‘Evangelie’?
Grieks voor ‘goede boodschap’.
Waarom is het onmogelijk om over Jezus historische feiten vast te stellen?
De evangeliën zijn met elkaar in strijd en kennen een fabelachtige inhoud.
Wat zijn de mogelijke scenario’s die betrekking hebben op Jezus?
- Mogelijk had hij met andere Joodse leiders een conflict over de gewenste opstelling tegenover de Romeinen.
- Mogelijk hebben Joodse leiders die goed met de Romeinen wilde samenwerken hem uitgeleverd om hem te laten kruisigen.
Wie liet Jezus kruisigen en wanneer?
30 n.C. Romeinse gouverneur Pontius Pilatus.
Wat geloofden de volgelingen van Jezus na zijn dood?
Dat hij de Messias was en dat hij drie dagen na zijn dood is opgestaan om terug te keren en een nieuw koninkrijk te stichten.
Veel toekomst leken deze volgelingen (Joodse sekte) niet te hebben. Totdat Paulus van Tarsus verscheen en zich bij hen aansloot. Wie was hij eigenlijk?
- Jood
- Romeins burgerrecht
- Goed aangepast in Romeinse Rijk
- Kwam van Tarsus, in Cilicië in Klein-Azië (huidig Turkije)
- Gedreven man met eigen visie!
Paulus kan beschouwd worden als de stichter van het Christendom. Waarom?
De OUDSTE christelijke geschriften zijn niet de vier evangeliën, maar de geschriften van Paulus die hij opstelde in de vorm van brieven aan groepen volgelingen van Jezus in diverse Romeinse steden.
Hoe ziet het verhaal uit de brieven er uit?
- Jezus is de zoon van God
* Gestuurd door de vader om de mensheid te verlossen van de zonde.
Waarom noemde Paulus Jezus ‘de Christus’?
Grieks voor ‘de gezalfde’. (Een gezalfde is een gezagsdrager met een goddelijke opdracht.)
Wat had Jezus duidelijk gemaakt door mens te worden, door te sterven en door te herrijzen als overwinnaar van de dood?
Voor iedereen die in hem geloofde zou de dood niet het einde zijn, maar het begin van een nieuw leven bij God (De hemel dus).
Waarom verloor het Christendom zijn status van Joodse sekte?
Omdat Paulus meende dat de boodschap van Jezus voor iedereen gold. Joods, of niet-joods.
Waarom namen de Christenen de oude Joodse geschriften op in hun christelijke Bijbel onder de noemer ‘oude testament’?
Ze zagen in de komst van Christus de vervulling van de Joodse profetieën zoals ze waren vastgesteld in de Joodse heilige boeken.
Wat wordt bedoeld met het ‘nieuwe testament’ ?
De vier evangeliën + de brieven van Paulus + nog enkele geschriften
Wat vonden de joden hiervan?
Die waren het niet eens dat hun geschriften als deel 1 van een nog niet compleet boek werden gezien.
Hoe werd in de eerste eeuw n.C. het Christendom in het oostelijke Romeinse Rijk verspreid?
Volgens de Bijbel heeft Paulus daarin een grote rol gespeeld. Tijdens de zendingsreizen heeft hij een aantal christelijke ‘gemeentes’ hebben gesticht. Daarna bleef hij contact met hen onderhouden middels de eerder genoemde brieven.
Op het einde van de 1e eeuw zijn er ook bronnen geschreven door niet-christenen. Tacticus schrijft hierover. Wat wordt over de christenen verteld?
- Asociale groep die de mensheid haatte en verwachtte dat het Romeinse Rijk zou instorten en dat Messias zou komen om het einde der tijden in te leiden.
- Zij wilden geen dienst nemen in het leger
- Zij wilden geen openbare ambten vervullen
- Zij weigerden om de keizer te vereren
- Zij wilden niet deelnemen aan religieuze feesten voor de Goden.
Plinius (politicus en letterkundige) werd door Trajanus naar Bithynië gestuurd om orde op zaken te stellen. Hij had niet veel op met christenen. Wat schreef hij aan Trajanus?
Christenen laten arresteren, maar bleken onschuldig van gepleegde misdrijven. Ze werden daarna gedwongen om voor het beeld van de keizer de goden aan te roepen. Wie weigerde werd gedood.
Er waren meer godsdiensten die afweken van de staatsreligie. Hoe noem je deze godsdiensten, wat waren de kenmerken en noem voorbeelden.
Mysteriegodsdiensten. Geheim bestaan en alleen deelname door inwijdingsritueel.
De culten Isis, Cybele, Orpeheus en Attis. Leven na de dood belofte en initiatieriten.
Cultus van Mithras. Populair bij leger. Oorsprong Perzische god. Streed samen met de zonnegod tegen het kwaad.