KA5: De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur

Question 1

Wie zijn volgens traditie de Griekse oerwezens waar de andere Goden uit zijn voortgekomen?

Answer 1

Gaia (aarde), Kronos (tijd), Okeanos (zee) en Ouranos (hemel)

Question 2

Noem wezenlijke verschillende tussen de Griekse godenverhalen vergeleken met die van andere volkeren.

Answer 2

-menselijk met emoties en ze mengden zich onder het volk.

Question 3

Griekse wetenschappers en filosofen vonden het verschil tussen mensen en Goden niet zo groot. Hoezo?

Answer 3

Wie zegt dat Goden op mensen lijken kan dat ook omdraaien. Mensen lijken op Goden. Mensen kunnen op zichzelf vertrouwen, eigen inzichten ontwikkelen en zelf ‘goddelijke wijsheid’ tot stand brengen.

Question 4

Overmoed van ‘goddelijke wijsheid’ kwam Prometheus duur te staan. Waarom?

Answer 4

Stal vuur van goden voor de mens. Werd gestraft aan de berg Kaukasus. Adelaar pikte uit zijn lever, die elke dag weer aangroeide.

Question 5

Wie was Herakleitos (540-475 v.C.) en welke uitspraak deed hij?

Answer 5

Natuurfilosoof. ‘Alles stroomt, niets blijft.’ ‘Niemand kan ooit twee keer in dezelfde rivier stappen.’

Question 6

Wie was Hippokrates (460 - 370 v.C.) en met welke theorie is hij bekend geworden?

Answer 6

Arts. Mens is een met beenderen bij elkaar gehouden zak met 4 vloeistoffen. -Cholera (gele gal) -Melas Cholera (zwarte gal) -Flegma (slijm) -Sanquin (bloed) Deze vier moeste in balans zijn, anders werd een mens ziek.

Question 7

Wat is de overeenkomst tussen Hippokrates, vergeleken met de medici van nu?

Answer 7

Hippokrates geloofde ook niet dat een mens ziek werd door goden en geesten. Offeren en bidden helpt dus niet.

Question 8

Aan wie gaf Perikles opdracht om een tempel te bouwen op de Akropolis? Voor wie was deze tempel en hoe heet deze tempel? Zij gingen filosofisch te werk, waarom?

Answer 8

architect Iktinos beeldhouwer Fidias Stadsgodin Athena Parthenon Rationeel en logisch

Question 9

Welke drie Griekse bouwstijlen heb je voor de tempels.

Answer 9

-Dorische -Ionische -Korintische bouwstijl

Question 10

Noem de kenmerken val elke Griekse bouwstijl.

Answer 10

Dorisch: simpel / strakke lijnen  Zuilen zonder voetstuk als bomen op de grond.  Op de zuilen een balk: architraaf.  Daarop lagen dan vroeger de dwarsbalken.  Indeling van de 2e balk: het fries.  Driehoeksvorm vorm van het timpaan Ionisch: smaller / versiering sierlijke krullen = Voluten Korinisch: veel versieringen / bladeren  Zuilen nu met voetstukken.  Meer verfijndheid en elegantie.

Question 11

Griekse beeldhouwers maakten door precies naar mensen te kijken en zo zorgvuldig mogelijk af te beelden, grotere graad van realisme mogelijk. Hoe verliep die ontwikkeling?

Answer 11

 7e eeuw v.C. nog beetje Egyptische stijl = stijf, volgens traditie geleerd.  Loop van de 5e eeuw v.C. deze stijl geheel verdwenen.

Question 12

Noem drie beeldhouwers uit de 5e eeuw v.C. en geef hun kenmerk weer.

Answer 12

 C. 450 v.C. Myron de ‘discuswerper’.  Tweede helft van de 5e eeuw v.C. Polykleitos beeldhouwen ‘zoals schoonheid hoorde te zijn’.  Praxiteles 400-340 v.C. beeld van god Hermes, toonbeeld van elegantie en gratie:

Question 13

Wie was Sokrates?

Answer 13

Griekse Filosoof (470-399 v.C.)

Question 14

Waar was Sokrates teleurgesteld over?

Answer 14

Dat de mensen gebrek hebben aan waarden en normen. Geen rechtvaardigheid. (Vn. ontstaan na de peloponnesische oorlog.)

Question 15

Wie was de tegenhanger van Sokrates? Waarom?

Answer 15

Protagoras (485-415 v.C.) Hij stelde dat de mens de maat is van alle dingen.

Question 16

Wie was de leerling van Sokrates?

Answer 16

Plato

Question 17

Wat is de kern van de leer van Plato?

Answer 17

Twee werelden: 1. bovennatuurlijk, metafysisch onveranderlijk, eeuwig en perfect 2. zintuigelijke wereld - de wereld waarin wij leven, die altijd verandert, en dus nooit perfect kan zijn.

Question 18

Wie zat er op de school (Akademie) van Plato?

Answer 18

Aristoteles / natuurwetenschapper / planten en dieren doen wat de natuur van hen verwacht. / mensen hebben dat niet en dat moet worden aangeleerd. / Een sociaal wezen (zoön politikon) die een polis nodig heeft om te kunnen overleven.

Question 19

Samengevat in juiste volgorde de 3 grote Griekse filosofen:

Answer 19

Sokrates Plato Aristoteles

Question 20

Noem 2 zaken die de Romeinen overnamen van de Grieken.

Answer 20

-Vereenzelvigen hun goden met die vd Grieken. Oppergod Jupiter wordt gelijk gesteld aan Zeus. Godin van de liefde, Venus, gelijk aan Afrodite. Maakten kopieën van Griekse beelden en hun eigen beelden en portretten realistische en mooi.

Question 21

Waarin waren de Romeinen beter dan de Grieken?

Answer 21

Construeren bouwwerken en aanleggen van wegen en bruggen.

Question 22

Wat is de Romeinse betontechniek?

Answer 22

Een hardstenen buitenwand opvullen met puin en cement.

Question 23

Wat is een soort wet van de klassieke bouwkunst?

Answer 23

begange grond: Dorisch 1e verdieping: Ionisch 2e verdieping: Korinthisch

Question 24

Noem 2 belangrijke gebouwen waarin de Romeinen hun eigen techniek hebben gecombineerd met de Griekse Stijl.

Answer 24

Colosseum en Pantheon in Rome.

Question 25

Welke Griekse filosofische school had gedurende de Romeinse geschiedenis veel aanhangers? Door wie is deze school gesticht?

Answer 25

De school van het stoïcisme. Griek Zeno

Question 26

Wat is het gedachtengoed van de stoïcijnse school?

Answer 26

ZIj proberen zoveel mogelijk emoties onder controle te houden. Emotioneel denken bracht ongeluk. Emotioneel denken bracht ongeluk. Rustig en evenwichtig rationeel denken, in overeenstemming met de wetten van de natuur, zou uiteindelijk leiden tot het ware geluk.

Question 27

Noem twee belangrijke stoïcijnse Romeinse personen.

Answer 27

-Seneca -Keizer Marcus Aurelius

Question 28

Marcus Aurelius was de laatste van de 5 Goede Keizers. Wie zijn de andere 4? In welke periode regeerden zij? En wat was er zo bijzonder aan hen?

Answer 28

-Nerva, Trajanus, Hadrianus, Antonius Pius. (96-180 n.C.) -Onder hun bewind, beleefde het Romeinse Rijk - gedurende de tweede eeuw - het toppunt van zijn macht.

Question 29

Welke filosofie herleefde in de Romeinse Tijd? Hoe heet deze filosofie en tot in welke eeuw n.C. duurde deze?

Answer 29

De filosofie van Plato Neoplatonisme vanaf derde tot begin zesde eeuw.

Question 30

Een belangrijk erfgoed was het Romeinse recht. Cicero 105-43 v.C. onderscheidde drie soorten rechten. Welke waren dat?

Answer 30

 Natuurrecht, altijd en overal geldig. ‘Gij zult niet doden’.  Volkerenrecht, elk volk hanteerde voor orde binnen eigen samenleving.  Positiefrecht, bestaande rechtsregels in de samenleving.

Question 31

Welke conclusies Cicero uit het erfgoed van het Romeinse Recht?

Answer 31

godheid schepper van natuurrecht, verstand heeft kennis van dit natuurrecht, hebben van verstand niet afhankelijk van bezit, huidskleur of woonplaats. Alle mensen aan elkaar gelijk en geen polisbewoners maar kosmopolisbewoners zijn. Een mens niet alleen leven in overeenstemming met het natuurrecht, maar mag hij verwachten dat ook anderen zich aan deze regel houden.

Question 32

Wie was Hadrianus? En wanneer leefde hij?

Answer 32

Romeinse keizer, (117-138 n.C.)

Question 33

Hadrianus staat bekend staat bekend als een groot bewonderaar van de Griekse cultuur. Noem 4 voorbeelden waaruit dit blijkt.

Answer 33

*Bouwde een nieuw stadsdeel aan Athene. *Tempel Olympische Zeus herbouwen in Korinthische stijl. *Was verliefd op de jongen Antinoos. *Bouwde in Tivoli zijn Villa Hadriana met beste bouw- en beeldhouwkunst.

Question 34

Hadrianus had pech in zijn liefdesleven. Leg dat uit.

Answer 34

Zijn vriend Antinoos verdronk in de Nijl. Hij liet Antinoos tot God vereren. Dat verklaart een hoop beelden van Antinoos in het Oosten van het Rijk en in Rome.

Question 35

Wat kenmerkt keizer Hadrianus als bestuurder van het Romeinse Rijk?

Answer 35

Voerde geen veroveringsoorlogen. Zorgde voor goede grensafbakeningen en verdedeging. vb: Muur in Schotland en limes in Duitsland tussen Rijn en Donau.

Question 36

Wat vertellen de vrienden wanneer Sokrates aankomt in zijn cel? En hoe reageerde hij?

Answer 36

Dat zij het gevangenispersoneel hebben omgekocht om te ontsnappen. *Dat wegrennen voor een straf verkeerd is. Beter nog discussiëren over leven na de dood.

Question 37

Hoe is Sokrates om het leven gebracht?

Answer 37

Door een beker met gif leeg te drinken.

Question 38

Zijn laatste woorden waren; Kriton, aan Asklepios zijn wij een haan schuldig. Verzuim niet hem die te geven. Wat bedoelde Sokrates met deze laatste woorden?

Answer 38

Asklepios was God van de Geneeskunde. Haan offeren na een genezing. Sokrates was genezen van het leven. Kon eindelijk naar een betere wereld.

Question 39

Hoe heet het verzamelboek van het Burgerlijk Recht?

Answer 39

Corpus Luris Civilis van keizer Justinianus (r. 527 – 565 n.C.)

Question 40

Waarom is het Romeinse verzamelboek van het Burgerlijk Recht zo belangrijk?

Answer 40

Belangrijkste uit alle eerdere Romeinse wetboeken en leerboeken over het recht erin is verzameld.