Jaar 3 Periode 2 Flashcards
Borstvlies in Latijns
Pleura parietalis
Longvlies in het Latijns
Pleura visceralis
Hoe gaan de lagen in een long van buiten naar binnen
Borstvlies, pleuraholte, longvlies
Inademing
Actief
Uitademen
Passief
Waar ligt het ademhalingscentrjm
In de hersenstam (truncus cerebri)
Hoe werkt het met ademhalen
Als het koolstofdioxide gehalte (co2) stijgt, krijgt het ademhalingcentrum een prikkel om sneller/vaker in te ademen om zuurstof weer op peil te houden
Ademhaling waarden in rust
12-18 per minuut
Wat gebeurd er bij een pneumonie
Er zit een ontsteking in de long. Een blokkade in de bronchioli (kleine aftakkingen) en de longblaasjes (alveoli) zijn gevuld met vloeistof
Diagnose pneumonie
Anamnese, auscultatie met stethoscoop, x-thorax, sputumkweek, bloedkweek
Oorzaak pneumonie
Lage weerstand, verminderde kracht, immobiliteit, verminderde hoest functie, virussen, bacteriën, schimmels, parasieten
Risicofactoren pneunomie
-jonger dan 10 of ouder dan 75
-chronische aandoeningen (COPD enz)
-te weinig eten
-te veel alcohol
-roken
-ondervoeding
-binnen een jaar in het ziekenhuis opgenomen te zijn
-aspiratie
Symptomen pneumonie
Koorts, koude rillingen, hoesten met/zonder sputum, eenzijdige pijn op borst, benauwdheid, pijn bij ademen, sneller ademhalen dan 20 pm
Behandeling pneumonie
Geneest meestal zelf, pijnstilling, vernevelen, toedienen van zuurstof, bij bacteriël antibiotica
Wat is een pneumothorax
Klaplong
Symptomen pneumothorax
Benauwdheid, angst, asymmetrische borstademinghaling ( aan 1 kant)
Diagnose pneumothorax
Observatie of x-thorax
Behandeling pneumothorax
Drainage (slangetje voor vochtophoping) of operatie
Aandachtspunten voor verpleegkundige bij pneumonie of pneumothorax
Informeren, kalmeren, ademhalingsoefeningen, rechtop zittende houding voor beter ophoesten, toedien n zuurstof
Hoe ontstaat Parkinson
Er is te weinig dopamine. Hierdoor communiceren hersencellen niet goed met elkaar. De zwarte kern wordt steeds meer beschadigd waardoor dopamine dus steeds minder aangemaakt wordt.
Werking dopamine in limbisch systeem
Beloning en motivatie
Werking dopamine in frontaalkwab
Concentratie
Werking dopamine in basale kernen
Motoriek
Wat is piramidale motoriek
Motorische schors, bewust gekozen bewegingen
wat is extra piramidale motoriek
Evenwicht en balans, gebaren, mimiek, automatische bewegingen
Diagnose Parkinson
Klinisch beeld/anamnese, MRI scan, dopamine scintigrafie
Oorzaken Parkinson
Mogelijk erfelijk of door gifstoffen
Symptomen Parkinson
Evenwichtsstoornis, slaapstoornissen, problemen met plannen en concentratie, trillen, langzame bewegingen, stijve spieren
Verschil tussen Parkinson en Parkinsonisme
Parkinson is de ziekte waarbij dopamine te kort is, bij parkinsonisme is dit niet het geval, hier zie je alleen klachten die lijken op Parkinson maar dat is het niet
Behandeling Parkinson
Medicatie: levo-dopa, sinemet, madopar, dopergin, parlodel, requip
Operatie: DBS
Leefstijladviezen zoals bewegen
Wat is dbs
Deep brain stimulation, operatie. Elektrode in hoofd die stroomschokken geven aan hersencellen waardoor ze weer beter communiceren
Wat is ms
Multiple sclerose. Een ontstekingsziekte, waarbij myeline schede is aangetast. Een zenuwcel krijgt te weinig voedingsstoffen en kan niet goed functioneren. Prikkel wordt niet goed doorgegeven, waardoor je niet alles meer kan doen. Lopen bijv.
Vroege symptomen ms
Hersenstamsyndroom, ruggenmergsyndroom
Latere symptomen ms
Spasme/parese, verandering gevoel, verlies concentratie, vermoeidheid, depressief, defecatieproblemen
Behandeling ms
Neuroloog, oogarts, fysio/ergo, medicatie tegen: pijn, spasmes, geestelijk
Waar zit de grijze stof van een zenuw
Bestaat uit cellichamen die de kern bevatten, grootste deel van grijze stof zit in de hersenen
Waar zit witte stof van een zenuw
Bestaat uit uitlopers van zenuwcellen. Bij het myelineschede
Oorzaken ms
Niet helemaal bekend, komt vaker voor in koudere landen, erfelijk
Waar worden klachten steeds erger bij ms
Primair progressieve ms
Waar heeft iemand steeds periodes van klachten bij ms
Relapsing remitting
Wanneer ga je van relapsing remitting naar secundair progressieve ms
Bij achteruitgang
Wat is ALS
Amytrofische laterale sclerose. De centrale en perifere zenuwcellen zijn aangetast (in ruggenmerg hersenstam en hersenschors). Spieren kunnen niet meer aangestuurd worden. Omdat spieren weinig signalen krijgen staan ze vaak stil en ontstaat spierstrofie.
Diagnose als
Anamnese huisarts of neuroloog, mri scan, bloedonderzoek, emg onderzoek
Waar kan als op lijken
Psma (progressieve spinale musculaire atrofie), pls (primaire laterale sclerose), pbp (progressieve bulbaire parese)
Oorzaken als
Meestal niet erfelijk, bepaalde fout in genen
Vroege symptomen als
-Kramp ‘s nachts in handen, armen, nek en tong.
-vaker onhandig gedrag
-moeite met praten
-moeite met lopen
-sneller verslkkken
Latere symptomen als
Krachtverlies, verminderde mobiliteit, slechtere ademhaling, slikstoornis, hangende nek, vermoeidheid, niet kunnen praten
Behandeling als
-pro actieve zorg planning (gesprek over wensen)
-revalidatie arts, ergo, fysio, logo, diëtist, psycholoog
-symptoom bestrijding
- leven verlenging van 3 maanden met riluzol
Waar zit de grijze stof bij de hersenen en waar zit de grijze stof bij het ruggenmerg
Hersenen: grijze stof buiten/witte binnen
Ruggenmerg: grijze stof binnen/witte buiten
Waar zit de basale ganglia
Midden van hersenen
Taken basale ganglia
-Aansturen van bewegingen zoals oogbewegingen
-werkt samen met cerebellum (kleine hersenen)
-zorgt voor denken, waarnemen, geheugen en emoties
Hoe heten de kleine hersenen en basale ganglia samen
Extrapiramidale systeem
Wat is Huntington
Afsterven van hersencellen in de basale ganglia. Je lichaam maakt bewegingen die je niet wilt. Praten en slikken gaat moeilijker en je gedrag veranderd
Diagnose Huntington
Anamnese huisarts en neuroloog gericht op familie geschiedenis. Gen-onderzoek, mri scan, bloedonderzoek. Na diagnose nog ongeveer 16 jaar te leven
Oorzaken Huntington
Er Is een afwijking bij een gen. De dna ketting wordt daardoor langer dan normaal (hij herhaald zich). Als de ketting te lang is werken eiwitten in hersenen niet goed en gaan samenklonteren waardoor hersencellen niet meer communiceren en te weinig voeding krijgen. Hersencellen sterven dan af
Symptomen Huntington
-bewegingen die je niet wilt
-stijve spieren
-rare dingen zien/denken
-moeite met lopen
-onhandig worden
-verlies gewicht
-vergeetachtig
-snel boos
-somber
Varianten Huntington
Meestvoorkomende start tussen 35 en 45.
Juvenile vorm/westhal variant start in tienerjaren en is zeldzaam. Start met spierstijfheid
Behandeling Huntington
Team met disciplines, neuroloog, fysio, ergo, logo, psycholoog, medicatie tegen pijn, spasmes en geestelijkheid
Hoeveel lobben heeft de rechter long
3
Waar vind uitwisseling van zuurstof plaats
Alveoli
Wat is een bijwerking van corticosteroïden (medicatie tegen ontstekingen)
Bloedsuiker spiegel ontregeld
Waar zit het ademhalingscentrjm
Verlengde merg (medulla oblongata)
Wat is een synaps
Prikkeloverdracht plaats van een neuronen, neurotransmitters worden doorgegeven
Wat is dopamine en waar wordt het gemaakt
Stofje in de hersenen (neurotransmitter) dat signalen doorgeeft van de ene naar de andere zenuwcel. Het wordt aangemaakt door een speciale zenuwcel, de dopaminerge cel
Wat is bradykinesie
Bewegingstraagheid bij parkinson
Hoe heet de periode dat klachten verminderen bij ms
Remissie
Wat zijn paresthesieen
Gevoelsveranderingen
Welke 3 ziektes omvatten de symptomen van Huntington
ALS, Parkinson en dementie
