დავით IV - ლექცია 12/13

Question 1

როგორ დაიწყო პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა?

Answer 1

ბიზანტიის იმპერატორმა ალექსი I კომნენოსმა დახმარება თხოვა რომის პაპურბან II რომლემაც წმინდა ომი გამოაცხადა იერუსალიმის ტერიტორიის დასაბრუნებლად ასევე ყველა მონაწილეს ცოდვების შენდობას დაჰპირდა ამიტომ ჯერ გლეხთა ლაშქრობა ხოლო შემდგომ ბარონთა და პრინცთა ლაშქრობა დაიწყო 1096 წლისთვის.

Question 2

როგორ წარიმართა პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა ?

Answer 2

ჯვაროსნებმა დაიკავეს ჩრდილოეთ სირია/ანტიოქია და დროის მოგების მიზნით ფატიმმიანთა ვეზირს ალ -აფდალს დაუზავდნენ თუმცა შემდგომ წავიდნენ იერუსალიმისკენ რათა აეღოთ იგი და 1099 წელს ალყის საფუძველზე ივლისში აიღეს კიდეც ქალაქი

Question 3

რა ფაქტრომა მისცა ჯვაროსნებს საშუალება საბოლოოდ შესულიყვნენ ქალაქში?

Answer 3

თუ მოიერიშეები აგებდნენ საალყო მანქანებს დამცველები მაგრად იყვნენ გამაგრებული თუმცა მოიერიშეთა ნასროლმა ცეცხლის ისარმა დაწვა გალავნებზე გადაკიტებული ტომარები და კვამლმა აიძულა გარნიზონი უკან დაეხიათ რის ფონზეც ჯვაროსნები შევიდნენ ქალაქი და დაიწყეს ხალხის ამოხოცვა.

Question 4

ვინ გახდა იერუსალიმის მეფე?

Answer 4

ჯერ ფიქრობდნენ სასულიერო პირებზე თუმცა შემდეგ აზრი გადაიტანეს სამხედრო საერო პირებზე ამიტომ ორი კანდიდატიდან რაიმონდ და გოდფრი დე ბულონს შორის აირჩიეს გოდფრი რომელმაც არა მეფის არამედ მაცხოვრის საფლავის მცველის ტიტული მიიღო.

Question 5

რატომ არ დაეხმარა თურქ-სელჩუკთა სულტანი ბარქიავუკი ფატიმიანებს ჯვაროსნების წინააღმდეგ ბრძოლაში?

Answer 5

ჯერ ერთი იმიტომ რომ შიდა დაპირისპირება აქვს და მეორე ფატიმიანები რადგან არ დაეხმარენ თურქებს ანტიოქიაში ეხლა იერუსალიმი იყო ფატმიანტა და არ სურდა მათი დახმარება ეს თურქებს არაფერ სარგებელს არ აძლევდა.

Question 6

რომელი სამეფოები ჩამოაყალიბეს ჯვაროსნებმა დაპყრობილ ტერიტორიებზე?

Answer 6

იერუსალიმის სამეფო
ტრიპოლის საგრაფო
ანტიოქიის საგრაფო
კილიკიის სომეხთა სამეფო
ედესას საგრაფო

Question 7

სად და როდის გაიმართა არაბებსა და ფრანკებს შორის მთავარი ბრძოლა?

Answer 7

პუატიესთან 732 წელს სადაც არაბები შარლ მარტელმა გაანადგურა

Question 8

ვინ დაარსა პირინეის ნახევარკუნძულზე დამოუკიდბეელი ომაინათა სახალიფო ანდალუსია?

Answer 8

აბდ ალ რაშმანმა,რომელიც გადაურცა აბასიანტა მიერ ომაიანების ამოხოცვას.

Question 9

საბოლოდ რომელი ბრძლა იყო ყველაზე მნშვნელოვანი რეკონკისტაში?

Answer 9

ლას ნავას დე ტოლოსა სადაც ქრისტიანებმა გაიმარჯვეს კასტილიის მეფე ალფონსო VII მეთაურობით.

Question 10

რა კიხვებთან ასოცირდება დავით IV გამეფება?

Answer 10

ფაქტი რომ დავითის ისტორიკოსის თქმით გიორგი მეფე თავისი ნებით გადადგა და დაუთმო ტახტი,აქ ზოგს მიაჩნია რომ მოხდა გადატრიალება ხოლო ზოგს მართლაც,რომ მშვიდობიანი გზით ამ ყვეაფერში ეჭვს ის აცენს რომ მშვიდობიანი გზით სამეფო ტახტის გადაცემა ქართველ მეფეთა ისტორიაში არ გვქონია

Question 11

რა შიდა მდგომარეობა იყო დავითის გამეფებისას საქართველოში?

Answer 11

უნდა აღინიშნოს რომ ოირვე ვარინატში მშვიდობიან ძალაუფლების ტრანსფერსცა და ამბოხშიც კი დავითს მოუწევდა გარკევული დაპირისპირება ერისთავებთან მათ შორის კი მთავარია ლიპარიტ V ივანე ბაღვაშის ძე,რომელიც მალიქშაჰის გარდაცვალებიდან 4 წელიწადში აუჯანყდა დავითს,მაგრამ 1096 წელს მან გააძევა იგი ბიზანტიაში და რატი IV დასვა კლდეკარის საერისთვოში + მოსახლეობა თურქების მორბევების გამო გახიზნული იყვნენ და ბარში არ ჩამოდიოდნენ.

Question 12

როგორ მიმდინარეობს საგარეო ვითარება დავითის გამეფების პერიოდში?

Answer 12

1098 წელს ჯვაროსნებმა აიღს ანტიოქია და 1099 წელს კი იერუსალიმი,ხოლო თურქ სელჩუკებთან არის შიდა დაპირისპირება მალიქშაჰის ორ შვილს ბარქიავუკისა და მუჰამედს შორის.

Question 13

როგორ იმტკიცებს დავითი საქართველოს მის გარშემო მომხდდარი მოვლენების პარალელურად?

Answer 13

1103 როდესაც გარდაიცვალა რატიIV მოსპო კლდეკარის საერისთავი თრიალეთი სამეფო დომენად და არგვეთი გელათს შესწირა,ასევე დაიმორჩილა აბულეთისძეთ საგვრაულო,რომელიც ოპოზიციაში იყვნენ ხოლო კახეთს ჯერ კვირიკე IV ზედაზენის ციხე წაართვა და როდესაც მისი შვილი აზნაურებმა შეიპყრეს(1104) და დავის მიგვარს კახეთ-ჰერეთიც შემოიერთა

Question 14

რატომ წარმოადგენდა საფრთხეს სელჩუკთა მმართველის მუჰამედისთვის დავითის მიერ კახეთ-ჰერეთის შემოერთება?

Answer 14

ვინაიდან მალიქ შაჰის შვილებმა გაიყვეს მიწები ხოლო მუჰამედს ერგო ჩრდიოეთ სირია და ცრდილოეთ ირანი მესოპოტამიანად,ასევე სამხრეთ კავკასიაში მუსლიმური სამმართველოები ამიტომ დავითი კახეთის დაკავებით პირდაპირ გაუმეზობლდა მას.,რასაც მოყვა 1104 წელს ერწრუხის ბრძოლა ქართველთა გამარჯვებით.

Question 15

რას ასახელებს მიზეზად დავითის ისტორიკოსი რუის ურბნისის კრების მოწვევისთვის?

Answer 15

იგი ამბობ,რომ ხდებოდა საეკლესიო თანამდებობესის შთამომავლობით გადაცემა და ასევე არასწორ ადამიანთ დანიშვნა თანამდებობებზე

Question 16

რა გადაწყვეტილებები მიიღეს რუის ურბნისის კრებაზე?

Answer 16

დაადგინეს სავალდებულო ასაკი სასულიერო თანამდებობების დასაკავებლად/ საჭირო გახდა ყველა თანამდებობის გავლა დაწინაურებისთვის/ განისაზღვრა ქორწინების წლები/განიკვეთა უღირსი სასულიერო პირები/აიკრძალა ერთ მონასტერში მრავალ მოძღვარეობა საზღვარგარეთ ნათლობა ან ჯვრისდაწერა და აიკრძალა ეკლესიასთან ვაჭრობა ხოლო მექრთამეები დასაჯეს.

Question 17

რა ადმნისტრაციული ცვლილება შემოიტანა დავითმა რუის-ურბნისის კრების დროს?

Answer 17

გააერთიანა უმაღლესი საერო თანამდებობა მწიგნობართ უხუცესი და უმაღლესი სასულიერო თანამდებობა ჭყონდიდელი ერთმანეთში, ასევე ჩამოაყალიბა სააჯო კარი ანუ უმღლესი სააპელაციო სასამართლო და მსოვართ ინსტიტუტი

Question 18

რატომ იყო ხელსაყრელი პერიოდი 1110 წელი სელჩუქთა წინააღმდეგ ომის დასაწყებად?

Answer 18

ამ წელს დაამარცხა დავითმა თრიალეთში სამშვილდის დაკავების შემდეგ თურქები რის შემდეგაც დალაშქრა განჯა და ამავე პერიოდშ მუაჰმედმა გამოაცხადა ჯიჰადი ედესას წინააღმდეგ 1115 წელს კი თურქები ედესასთან დამარცხდნენ.რასაც მოყვა რუსთავის აღება 1117 გიში და 1118ლორე

Question 19

რატომ ჩამოასახლა დავითმა ყივჩახები?

Answer 19

მას სურს თურქებს მათი მსგვასი მომთაბარე მეომრები დაუპირისპიროს,ასევე შეიძლება ცენტრალიზებულ არმიას არ ენდობა იმიტომ რომ რეპრესიებიდან გამომდინარე მის მიმართ ბევრს ენდმებოდა შურისძიება ამიტომ ყივჩაღები დასაყრდენი იქნებოდა.

Question 20

რა ვიცით დავითის პირველ ქორწინებაზე?

Answer 20

მათე ურჰაესის მიხედვით პირველი ცოლი იყო სომეხი ქალი,რომლისგანაც მას ყავდა დემეტრე კატა და თამარი(თამარი შირვანში,ხოლო კატა ბიზანტიაში გაათხოვა)ამის შემდგომ მან მოყვანა ყივჩაღი გურანდუხტი

Question 21

რა სამხედრო რეფომები ჩაატარა დავითმა ყივჩაღების ჩამოსახლების პერიოდში?

Answer 21

დაასახლა ისინი საზღვრის პირეთში რითიც თავდაცვითი ხაზი გაამყარა,ასევე შექმნა პირადი არმია “მონა - სპა” და შექმნა მუდმივი ჯარი ყივჩაღებით დაკომპლექტებული.

Question 22

როგორია ვითარება 1121 წელს დიგორის ომამდე როგორ ხდება მუსლიმთა გაერთიანება

Answer 22

1120 წელს დავითი ლაშქრავს არანსა და შირვანს,ამით შეშფოთებული თბილისის მუსლიმები დახმარებას სთხოვენ არანის მმართელ ტუღრილს,და ბიზამისი სარჯარი და ცნობილ მხედართმთავარ ნაჯმ ად- დინ ილღაზი,რომლებმაც შეკრეს კოალიციური არმია და გაილაშქრეს საქართველოშირ

Question 23

როგორი იყო თბილისის მმართველობა დავითის პერიოდში?

Answer 23

11 საუკუნის 80-იანი წლებიდან სავარაუდოდ თბილისში მყარდება თვითმმართველობა წარჩინებულთა უხუცესთა საბჭოს მიერ,მოსახლეობა და თბილისი კი ითვლება მუსლიმური სამყაროს ნაწილად.

Question 24

როგორ წარიმართა დიდგორის ბრძოლა?

Answer 24

დავითს არ სურდა თბილისის მუსლიმები და ილღაზი გაერთიანებულიყვნენ ამიტომ ისინი გზაში დიდგორთნ შეება,ჯერ მცირე შეტაკებებით გამოიწვია მათი შეჩერება ავანგრადში,ხოლო შემდგომ მთიდან დაესხა თავს რითიც მოულედნელობის ეფექტიდან გამომდინარე დაამარცხა თურქები

Question 25

როგორ მოექცა თბილისს დავით IV მას შემდეგ რაც დაიკავა იგი 1122 წელს?

Answer 25

თბილისში მუსლიმებმა გაუწიეს წინააღმდეგობა რის გამოც პირველი სამი დღე ზარცვეს და შუბზე წაასვეს ხალხი,ხოლო შემდგომ მათ მისცა ბევრი პრივილეგია აღმსარებლობის თავისუფლების,მონეტარული და საგადასახადო სისტემის საფუძველზე,რადგან შეენარჩუნებინა თბილისი როგორც ეკონომიკური ჰაბი განვითარებისთვის.

Question 26

როგორ დაიკავა ანისი დავით IV-მ

Answer 26

1124 წლს გარდაიცვალა ანისის ამირა მანუჩე და მისმა შვილმა გადაწყვიტა გაეყიდა ანისი ყარსის ამირასთვის,მაგრამ ქრისტიანი მოსახლეობა აუჯანყდა მას შემდეგ რაც მანს ნალი დადგა დიდ ტაძარზე და აჯანყებულებმა ქალაქი ჩააბარეს დავითს,რომელმაც მმართველად დანიშნა აბულეთი და ივანე

Question 27

ვინ გამეფდა დავით აღმაშენებლის სიკვდილის შემდგომ?

Answer 27

მესი ძე დემეტრე I

Question 28

რომელ ისლამურ დინასტიას ებრძოდა დემეტრე I ქალაქ ანისისთვის?

Answer 28

ქურული წარმომავლობის მუსლიმური დინასტია შადადიანები

Question 29

რა ჩამოიტანა ქალაქ განძის აღების შემდეგ გამარჯვების სიმბოლოდ დემეტრე I-მა?

Answer 29

1138 წელს დემეტრე მეფე ილაშქრებს განძაში და იქიდან ჩამოაქვს განძის კარი,რომელიც შესწირა გელათს და დღესაც იქ ინახება

Question 30

რომელი ჩრდილოური სახელმწიფოს მმართველს მიათხოვა დემეტრე I-მა
ქალიშვილი?

Answer 30

კიევის რუსეთის მთავარ იზიასლავ მსტისლავის ძეზე

Question 31

რა მიზანს ისახავდა კიევის რუსეთის მთავარი იზიასლავი დემეტრესთან პოლიტიკური ალიანსით?

Answer 31

მას სურდა ბიზანტიისგან საეკლესიო დამოუკიდებლობა ავტოკეფალია მიეღო,ხოლო როდესაც ბერძენი მიტროპოლიტი გარდაიცვა ადა მის მაგივრად რუსი დანშიშნეს მის წინააშმდეგ გამომსველელების წინააღმდეგ იზიასლავს ჭირდებოდა მართლმადიდებლური ძლიერი მოკავშირე-საქართველო

Question 32

რატომ აუჯანყდა უფლისწული დავითი დემეტრეს?

Answer 32

დემეტრეს ყავდა ორი ვაჟი მაგრამ იგი გიორგიზე უმცროსზე აკეთებდა რჩევას ამიტომ აუჯანყდა მას დავითი.

Question 33

როგორ დასრულდა დემეტრესა და მისი ვაჟის, დავითის დაპირისპირება?

Answer 33

დავითი 1150 წელს დამარცხდა და მისი მომხრე დიდებულები დაისაჯნენ ხოლო მასზე არ ვიცით ალბათ შეიწყალეს,ხოო 1155 წელს კიდევ როდესაც აჯანყდა დემეტრე ბერად აღიკვეცა და გამეფდა დავითი

Question 34

რა წოდებით მოიხსენიებს დემეტრე I-ს მუსლიმი ისტორიკოსი ალ-ფარიკი და რას წერს ის მეფის დამოკიდებულებაზე თბილისელი მუსლიმებისადმი?

Answer 34

ჰუსამ ალ-მასიფად(მესიის მახვილი),და იგი გამორჩიელობა კარგი დამოკიდებულებით მუსლიმების მიმართ

Question 35

რა ერქვა ბერობაში დემეტრეს და რა საგალობლის ავტორია ის?

Answer 35

დამიანე / “შენ ხარ ვენახი”

Question 36

რომელი სომხური ქალაქების დასაკავებლად ებრძოდა გიორგი III მეზობელ მუსლიმამირებს?

Answer 36

ამ პერიოდშ გაძლიერდა არანის მმართველი შაჰს ად-დინ ელდიგუზი,რომლის წინააღმდეგ დახმარების წერილი გაუგზავნა აბასიანმა ხალიფამ გიორგის მაგრამ მან გაილაშქრა შაჰ-არმენიის წინააღდეგ და დაიკავა ანისი და დვინი

Question 37

როგორ დამთავრდა ანისისა და დვინისთვის ბრძოლა გიორგისა და ელდიგუზს შორის?

Answer 37

1163 წელს მისი მეთაურობითკოალიციური ჯარი დაამარცხა გიორგიმ მაგრამ დასვენებას მიცემული გიორგი შემდეგ დაამარცხეს
1174 დაარცხდა ელდიგუზი და გიორგიმ დაიკავა ანისი
1175 ამირათა გერთიანებული არმია არბევს ახალციხეს
1177 თმობს ანისსს და იქ აღდგება შადადიანები

Question 38

ვისი დასმა სურდათ სამეფო ტახტზე გიორგი III-ს წინააღმდეგ ამბოხებულდიდებულებს და ვინ იყო მათი მოთავე?

Answer 38

დავით V ვაჟის დემნასი / ივანე ორბელი რომლის სიძეც იყო დემნა და ასევე საქართველოს ამისპასალარი. დემნა დაასაჭურისეს ივანეს თვალები დასთხარეს და მისი სანათესაო მოკლეს

Question 39

რა გადაწყვეტლება მიიღო 1179 წლის საგანგებო საკანონმდებლო კრებამ

Answer 39

გახშირებული ქურდობისა და ავაზაკობის აღმოფხვრის გამო ამ დანაშაულებზე ყველასთვსი დაწესდა ჩამოხრჩობა

Question 40

ვისზე იყო გათხოვებული გიორგი III-ის ქალიშილი რუსუდანი?

Answer 40

ბიზანტიის იმპერატორ ანდრონიკე კომნენოსის ვაჟ მანუელ კომნენოსზე,ამ ქორწინებაში მათ ეყოლათ დავითი და ალექსი,რომლებმაც შექმნეს ტრაპიზონის იმპერია.