Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

bioloska psihologija - ispit > II > Flashcards

II Flashcards

1
Q

senzorni sistem

A

opsti senzorni putevi (taktil, mehano, termo, noci, iz un. organa) i specijalizovani senz. sistemi (olf, gust, viz, vestibulo-kohlearni).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

opsti senzorni sistemi

A

opsti somatski i opsti viscelarni aferentni sistemi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

opsti somatski aferentni sistemi

A

donose senzorne info iz som. struk. (koza i misici) do CNS.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

opsti viscelarni aferentni sistemi

A

donose info iz un. organa do CNS.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

anatomski smisao, tri projekcije OpSenzS DO cns

A

ushodne, duz snopova bele mase KM i mozd. stabla:

  1. antero-lat. sistem
  2. put medijalnog lemniskusa dorz. kolone
  3. somato-senz. putevi do malog mozga
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

antero-lat. sistem

A
  1. spino-talamicki
  2. spino-retikularni
  3. spino-mezencefalni
  4. spino-tektalni
  5. spino-hipotalamicki
  • putevi iz KM, prostiru se duz lat. i ant. (ventralnih) snopova bele mase KM, prenose info o bolu i temperaturi i slabodiskr. info o pritisku, dodiru i delom propriocep. info.
    prenose se kroz niz od tri neurona do visih integrativnih celina.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

niz od tri neurona

A

neuron I, II, III reda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

neuron prvog reda

A

senzorni, pseudounipol. u gangliji dorz. korena mozdinskog nerva.
kraj aksona je culni receptor (slobodni/ucaureni n. zavrsetak).
prenose senz. info sa periferije (koza, misici, un. organi) do dorz. sive mase KM.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

neuron drugog reda

A

u dorz. sivoj masi KM, akson se najcesce ukrsta (prelazi na suprotnu stranu KM od one gde je telo neurona), prostire se navise, prema visim mozdanim strukt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

neuron treceg reda

A

u talamusu, akosn se prostire ipsilat. i zavrsava na specif. somato-senz. zoni kore v. mozga.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

info iz nocicept, termorec. i nediskr. takt. receptora

A

prenose se posredstvom spinotal. puteva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

later. spino-talamicki put

A

prenosi nocicep. info (ostecenje tkiva) i termorec. info.
nocicept. i termorec. su slobodni nervni zavrseci (koza, zidovi un. organa, tetive, zglobovi, kosti), a akosinu su ili Adelta (brzo propag.) ili C tip (sporo propag.)
celijska tela su u gangl. dorz. korena
centralni nastavak Adelta ulazi kroz dorz. koren spin. nerva u KM, pravi sinapsu sa neuronom u marg. zoni (II red).
akson neurona II reda putem prednje komisure prelazi na drugu stranu, ulazi u lat. snop. BM i pruza se do VPL jedra talamusa (nIII) u sastavu lat. spino-tal. puta.
aksoni C tipa nakon ulaska u KM prave sinapsu sa n zelatinozne supstance (n II).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

paleospinotal. put

A

aksoni C tipa, ulaze u snop BM, najvecim delom ostaju na istoj strani.
prenos nocicept, toplotnih i slabodiskr. info o dodiru do intralaminarnih jedara talamusa (pripadaju retikularnoj formaciji).
put je najvecim delom neukrsten, a info prolaze kroz retik. formaciju m. stabla (odgovorno za budjenje i budnost).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ascedentni retikularni aktivirajuci sistem (RAS)

A

paleospinotal. put je deo toga; funkcionise kao alarmirajuci sistem celog NS, cilj da zacne pocnasanje kojim ce se izbeci dalje povredjivanje organizma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

nepspinotalamicki put

A

aksoni Adelta tipa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

ventralni spino-talamički put

A

prenos nediskrim. takt. info iz koze; prenose se info koje poticu iz grubih takt. receptora, Pacinijevih telasaca.
centr. nastavak senz. n pravi sinapsu sa N supstantia spongiosa KM (neuron II reda).
akson nII se pruza ventralnom komisurom na suprotnu stranu KM, ulazi u ventr. snop B; i formira ventr. spino-talamicki put koji se zavrsava na Ns VPL jedra talakmusa (nIII)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

info iz koznih receptora

A

osim na talamus, projektuju se i na nize delove mozd. stabla i na hipotal.
obrada ima ulogu u koordinisanom odvijanju refleksnih i homeostatskih procesa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

spino-mezencefalna vlakna

A

zavrsavaju se na periakvaduktalnoj SM, srMozga, na N koji su ukljuceni u modulaciju prenosa nocInfo, kao i na N ciji se aksoni projektuju na bademasta jedra (limb. sistem) koja su odgovorna za afekt. komponentu bola.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

spino-tektalna vlakna

A

zavrsavaju se na gornjim kvrzicama srM, koje su deo viz. sistema, uloga u refleksnom pomeranju gornjeg dela tela, vrata i ociju u pravcu izvora bolnog S.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

spino-hipotalamicka vlakna

A

zavrsavaju se u hipotalamusu, na N ciji aksoni formiraju nishodni hipotalamo-spin. put, koji je u vezi sa autonomnim i refleksnim endokrinim i srcanim odgovorima na bolne S.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

put medijalnog lemniskusa dorzalne kolone

A

obuhvata tanani snop, klinsati snop, medijalni lemniskus.

prenose lokalizovane info o dodiru, vibracijama i polozaju tela. info su iz diskrimin. takt. receptora u kozi (Merkelovi diskovi, Majsnerova telasca) i propriorec. u misicima (misicno vreteno i Goldžijev tetivni organ).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

taktilni receptori

A

prenose precizne info o dodiru i pritisku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

proprioceptori

A

signaliziraju o statickim i dinamickim aspektima pokreta.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

staticka propriocepcija

A

svest o polozaju tela i delova telai

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

dinamicka propriocepcija

A

kinesteticke senzacije, svest o pokretima tela i delova tela.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

taktilni, staticki i dinamicki proprioceptori

A

ucaureni zavrseci aksona (Abeta), celijeska tela u gangliji (n I), a centralni nastavak senzN ulazi direktno u dorz. snop BM KM i bez pravljenja sinapse, uspinje se do PM, istoimenih jedara, tananog jedra/klinastog jedra, sa cijim n pravi sinapsu (nII reda).
akson n ulazi u sastav medijalnog lemniskusa (sredisnja traka) i projektuje se do VP jedra talamusa (n III).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

najveci deo propriocep. i deo nocicep. info

A

nije deo svesne obrade, projektuje se do MM.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

somoatosenzorni putevi do MM

A

prednji, zadnji i rstralni spino-cererbralni put, kao i kuneo cerebralni put.

ti dvoclani projek. putevi prenose info koje imaju ulogu u odrzavanju ravnoteze, polozaju tela i odigravanju slozenih motornih programa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

primarna somatosenz. zona

A

obrada u somatosenz. kori, koja je na postcentralnom girusu.

aksoni n III reda (specif. jedara talamusa, VPL i VL) pruzaju se u sastavu unutrasnje caure i zrakastog snopa do somatosenzorne zone koju cine prim, sek. i asoc somatosenzorna zona.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

primarna S-I

A

Brodmanova polja 3a, 3b, 1 i 2 na postcentralnoj vijugi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

sekundarna zona S-II

A

Brodmanovo 43 polje, svesna integracija opstih somatskih i visceralnih info.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

najvise aksona VPL i VP jedra

A

najpre stize do neurona Brodmanovog polja 3b, u zonu inicijalne obrade takt. S.

iz 3b, aksoni se porjektuju do polja 1 i 2.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

polje 1

A

odgovorno za integraciju taktilnih info vezanih za teksturu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

polje 2

A

odgovorno za prepoznavanje oblika i velicine objekata.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

polje 3a

A

na njega pristizu info iz misicnih vretena.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

iz S-I

A

info se projektuju na S-II, na koju se direktno projektuje i mali br. vlakana VPL i VL N.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

primarna motorna zona (i VPL jedro talamusa)

A

somatotropska org. na osnovu koje se odvija fina lokal. i prostorna diskrim. S.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

nociceptivni signali

A

obrada u S-I, S-II i u prednjoj pojasnoj kori, prednjoj insularnoj kori i u pomocnoj motornoj zoni (SMA).

do tih zona stizu info iz limb. struktura, intralam. jedara talamusa i hipotalamusa (paleospinotal. put); uloga u afektivnom aspektu bola.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

pluca, srce i mozak

A

nisu opremljeni nocicep.
ne mogu da nas bole

slobodni nervni zavrseci nocicep. nalaze se u zidovima krvnih sudova koji te organe snabdevaju krvlju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

glavobolja

A

usled promene dijametra krvnih sudova u mozgu ili usled akt. ncocieptora u tvrdoj mozdanici.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

tkivo mozga

A

nema nociceptore

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

visceralni nociceptori u zidovima un. organa i krvnih sudova

A

aksoni C tipa, info se prostiru istim anatomskim putem koji je opisan za somatske nociceptore (anterolat. snopovima do intralam. jedara talamusa, retik. formacije i hipotalamusa).

deo info stzie do somatosenz. zone postcentralne vijuge, ali najveci deo stize do hipotalamusa i limb. struktura u kojima se integrisu info o autonomnim i refleksnim i emotivnim aspektima bola.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

intralam. jedra talamusa

A

nemaju somatotrposku org.
visceralne nocic. info izazivaju difuznu i slabo lokalizovanu osecaj bola koja se obicno svesno percipira kao bol somatske strukture koja se nalazi u blizini organa koji je izvor bola.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

protok info iz nociceptora

A

moze se modulisati na nivou neuronskih kola u KM, kao i u jedru trigeminalnog nerva u mozdanom stablu (prenosi nocicept. info iz glave).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

kontrola kapije

A

blaga taktilna stimulacija bolne povrsine koze
umanjuje osecaj akutnog bola. modulacija se odvija na nivou neurona substantia gelatinosa (lamina II) dorzalne SM KM, na mestu ulaska nocicep. i termorec. info u spinotal. ushodni sistem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

nemijlinizovana vlakna C tipa i tanko mijelinizovana vlakna Adelta

A

stvaraju sinapse sa NII, ciji A ulaze u sastav spinotal. puta.

drugim ogrankom, uspostavljaju se InhSinapse sa InhInterneuronima KM.

akt samo nociceptori - kapija za protok info je otvorena.

taktilna Adelta/Abeta vlakna (sinapse sa nII (aksoni ulaze u sastav ventr. spinotal. puta)), eksc. sinapse sa istim inh. interneuronima sa kojima sinapse uspostavljaju i nocicept. vlakna.

istovremena akt. nocicept. C/Adelta i taktilnih Adelta/Abeta vlakana dovodi do akt inh. interneurona koji ostvaruju presinap. inh. na NII, zatvarajuci kapiju prema talamusu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

opijati

A

droge, derivati opijuma, efikasno umanjuju osecaj bola; H: vezuju se za receptore na N koji su namenjeni nekim endogenim opijatima (i pre nego sto su otkriveni, nazvani su opioidni).

3 tipa endogenih opioida:
1. enkefalin
2. beta-endorfin
3. dinorfin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

serotoninsko-opioidni analgetski sistem

A

stresni i emotivni dogadjaji, regioni ceone kore, hipotal. i limb. sistema, ukljuceni u obradu emocija, stimulisu neurone periakvaduktalne SM i okolne regione SM koji oslobadjaju enkefalin.

A tih N formiraju eksc. sinapse sa serotoninskim neuronima smestenim u nucleus raphe magnus i nucleus gigantocellularis koji se nalaze u retik. formaciji PM.

A tih N pruzaju se obostrano kroz lat. snop BM KM i zavrsavaju na N zelatinozne zone SM KM. oslobadjaju serotonin i inh. N ukljucene u prenos nocicept. signala.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

noradrenalinski analgetski sistem

A

dorzolat. deo retik. formacije mozd. mosta, a zavrsava se na istim N zelatinozne zone KM.
vlakna oslobadjaju GABA, izaziva se inh, NII koji se nalaze u lamini V KM.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

olfaktorni put

A

olf. epitel misa (oko 1 mil. olf celija, svaka eksprimira jedan od 600-1000 razl. tipoval OR receptora, zavisno od vrste).

na trepljama svake olf. celije eksprimira se samo jedan tip OR recpetora; br. tipova olf. celija poklapa se sa brojem razlicitih OR receptora (svaki je proizvod jednog gena).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

I kranijalni nerv

A

A olfC, pruza se zajedno sa nekoliko susednih A kroz siten otvore kribriformne (sundjeraste) kosti. ti snopovi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

mirisna kvrzica

A

na drugoj strani sundjeraste kosti, ovoidna. po obodu je 5slojna SM, a centralno je B;.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

I sp sloj SM m. kvr.

A

sloj olf.nerva, cine ga ulazni aksoni olf. nerva

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

II sp. sloj SM mKvr

A

glomerularni sloj, sastavljen od glomerula, u kojima aksoni olf. neurpna prave sinapse sa dendritima cubastih neurona koji cine sp. pleksiformni sloj sa dendritima mitralnih neurona koji cine sloj mitralnih celija.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

V sloj SM mKvr.

A

un. pleksiformni sloj, u njemu su granularni neuroni, obnavljaju se tokom celog zivota i nemaju akson.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

na 1 glomerulu zavrsavaju se aksoni koji eksprimiraju isti OR receptor

A

za svaki tip OR receptora postoji najvise 2 glomerula u celoj mirisnoj kvrzici.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

na N mKvrz

A

zavrsavaju se aksoni iz drugih delova CNS (locus coeruleus, nuclei raphe).m

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

mKvrz

A

prima komisuralna vlakna sa suprotne strane, nakon obrade tih ulaza u prednjem olf. jedru.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

centralni olf. snop

A

A mitralnih i cubastih neurona formiraju izlazni snop mKvrz.
pruza se posteriorno, deli se na 2 snopa, medijalni i lateralni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

A medijalnog olf. snopa

A

projektuju se do medijalnog septalnog jedra, a odatle do limb. sistema.
ta projekcija je odgovorna za emotivnu i visceralnu komponentu reakcije na miris.

drugi deo snopa u sastavu prednje komisure dospeva od kontralat. mKvrz, dok se jedan deo zavrsava na N prednjeg mirisnog jedra, ciji se aksoni vracaju natrag na ipsilat. mKvrz.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

lateralni olf. put

A

najveci deo vlakana olf. snopa se odvaja bocno i formira ga.

A tog snopa se zavrsavaju u piriformnoj kori (uloga primarne mirisne zone, 28 Brodmanovo polje; obrada i integracija olf. signala).

vlakna se sa prim. mirisne zone, projektuju na dorzomed. jedro talamusa, a odatle info stizu do orbitofront. kore ceonog reznja (cini neokortekst olf. sistema).

projekcija PmKvrz, odgovorno je za svesno olf. iskustva.

manji deo se projektuje na neokorteks, hipotalamus, bademasta jeddra, II mirisnu zonu, entorinalnu koru _> obzebedjuju olf. ulaze koji doprinose ispoljavanju reproduktivnog i majcinskog ponasanja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

centralni vizuelni put

A

mreznjaca oka (oko 100 mil. fotorec. celija, stapica i cepica koje su slozenim kolima povezani sa ostalim N mreznjace (bipolarni i ganglijski)).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

II kran. (opticki) nerv

A

oko 1 mil. aksona gangl. N ga formira.
na izlazu iz mreznjace, pruza se kroz masno tkivo iza oka prema lobanjskoj orbiti i nastavlja da konvergira pod uglom od 30 stepeni ka sredisnjoj liniji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

opticka hijazma

A

neposredno ispred hipotalamusa, levi i desni opticki nerv se sustizu.

A koji poticu od gangl. N iz polovine mreznjace koja je bliza nosu, prelaze sredisnju liniju i odlaze na suprotnu stranu, dok A blize slepoocnicama ostaju na istoj strani.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

iza opticke hijazme

A

na svakoj strani nalaze se A i leve i desne polovine mreznjace; snop A cini retikofugalnu projekciju (pruza se ispod pijalne povrsine duz lateralne povrsine medjumozga).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

retino-hipotalamicki put

A

mali br. A opt. nerva, izdvaja se u nivou hijazme i zavrsava na obliznjem suprahijazmatskom jedru.
uloga u regulaciji dnevno-nocnog ritma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

retino-pretektalni put

A

oko 5% aksona opt. nerva projektuje se na pretektum, oblast smestenu izmedju talamusa i SM:

sa pretektuma A se projektuju na jedro koje zadrzi pregangl. parasimp. N, ciji se aksoni u sastavu III kran. nerva zavrsavaju na cilijarnoj gangliji i inverviraju misic sfinkter zenice, od kog zavisi refleksno suzenje otvora zenice u reakciji na svetlost.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

retino-taktilni put

A

10% opt. nerva prolazi pored talamusa i zavrsava se na gornjim kvrzicama SM.
odgovorno za koordinaciju pokreta glave i ociju.
N gornjih kvrzica akt. svetloscu, putem indirektne veze sa motoneuronima u m. stablu, iniciraju okretanje ociju i glave u pravcu objekta od interesa, sto omogucava da se slika o objektu projektuje na oblast zute mrlje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

retino-genikulatno-striatni put

A

najveci br. aksona optickog nerva, projektuje se na bocno kolenasto jedro talamusa (LGN) koje predstavlja specif, relejno jedro.

aksoni LGN se u sastavu un. caure projektuju i zavrsavaju u primarnoj vidnoj zoni kore (V-1) koju cini Brodmanova oblast 17.

smestena je duz kalkarinske brazde potiljacnog reznja. -> primarni vizuelni put, odgovoran za svesnu percepciju, ostecenje rezultuje slepilom.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

centralni gustativni put

A

info iz gust. rec, prenose se VII i IX kranN. njihova senz. jedra sadrze pseudounip. senz. N ciji perif. nastavci uspostavljaju sinapsu sa gustat. celijom, dok centralni nastavak ulazi u sastav odgovarajuceg kranijalnog nerva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

A u sastavu VII kranN.

A

inverviraju gust. celije smestene u prednje 2/3 jezika.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

A IX kranN.

A

inerviraju zadnju trecinu jezika.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

sastav X kranN.

A

gustat. info iz epitela usne duplje, prenose se i senz. aksonima koji ulaze u sastav.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

VII nerv

A

ulazi u m. stablo u nivou mozdanog mosta.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

IX i X kran. nerv

A

nalaze u nivou produzene mozdine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

ulaz u mozdano stablo

A

senz. aksoni koji prenose gustat. info iz sva tri kran. nerva, spajaju se u zajednicki snop, solitarni snop, koji se zavrsava na gustatornom jedru u PM, koje je deo veceg jedarnog kompleksa, solitarnog kompleksa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

od solitarnog kompleksa

A

centr. gustat. divegira na 2 strane

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

svesna percepcija ukusa

A

solitarno-talamicki snop, sacinjen od aksona N gustatornog jedra koji se ipsilat. projektuju do ventro-posteriorno-medijalnog jedra (VPM) talamusa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

akosni neurona VPM Jedra

A

u sastavu talamo-kortikalne projekcije prostiru se do primarnog gustat. koretksa (36 polje), a projekcija obuhvata prednji deo insule i frontalni operkulum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

drugi snop aksona neurona gustatornog jedra

A

projektuje se na regione m. stabla, na jedra PM odgovorna za gutanje, salivaciju, povracanje i osnovne fizioloske funkcije, vezane za varenje i disanje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

gustativne informacije

A

projektuju se i na hipotalamus i obliznje strukture bazalnog telencefalona i limb. sistema koje su ukljucene u percepciju ukusa hrane i razvijaju motivacije za unos hrane.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

percepcija ukusa hrane

A

hemijski sadrzaj, temperatura i fiz. svojstva.

gust. percepcija je zasnovana i na akt. taktilnih receptora u sluzokozi usne duplje i termorec. koji se akt. usled ljute i zacinjene hrane.

te info se prenose u sastavu aksona V kranN., a jedan od najznacajnijih doprinosa ukusa hrane, daje akt. olf. sistema.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

vestibulo-kohlearni put

A

info iz aud. sistema, prenose se kohlearnim nervom.

info iz cula ravnoteze, prenose se vestibularnim nervom.

oni zajedno cine VIII kranijalni nerv.

A vestibul nerva su nastavci senz. neurona koji se nalaze u vestibularnoj gangliji.

kraci nastavak stvara sinapsu sa trepljastim celijama unutrasnjeg uha, a duzi nastavak se projektuje na vestibularno jedro u PM, kao i na mali mozak.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

vestibularno jedro

A

prima info iz drugih delova mozga, ukljucujuci mali mozak, vizuelni i somat. senz. sistem, kombinujuci info iz vestib. sistema sa motoinfo i drugim senz. modalitetima.

A vestib. jedra projektuju se na ushodne strukture mozga, kao i nishodno, na KM.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

aksoni koji nose info iz otolitnih jedra

A

projektuju se na bocno vestib. jedro, a odatle se vestibulospinalnim putem na motoneurone kicmene mozdine koji kontrolisu misice nogu i omogucavaju odrzavanje uspravnog polozaja tela.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

aksoni iz polukruznih kanala

A

projekcija na sredisnje vestibularno jedro koje salje informacije posredstvom medijalnog longitudinalnog fascikulusa na motoneurone koji kontrolisu misice vrata i trbuha.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

vestibularni sistem

A

projekcija i na talamus, a odatle i na koru mozga.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

vestibularno jedro

A

salje aksone na ventralno posteriorno jedro (VP) talamusa koje se projektuje na somatosenzorne i primarne motorne zone korteksa.

na tom nivou se odvija integracija info o pokretima tela, opciju i o vizuelnoj sceni, sto je sustinski vazno za odrzanje i percepciju ravnoteze, kao i za planiranje i izvodjenje slozenih koordinisanih pokreta.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

aksoni kohlearnog nerva

A

poticu od senzornih neurona spinalne ganglije modiolusa.

kraci nastavak uspostavlja sinapse sa aud. celijama Kortijevog organa, a duzi ulazi u sastav kohlearnog nerva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

nivo produzene mozdine

A

grananje A kohlearnog nerva, svaki A pravi sinapsu sa neuronima dorzalnog i ventralnog kohlearnog jedra.

sistem postaje slozeniji i manje poznat, jer se info prenose duz nekoliko paralelnih puteva.

91
Q

veuroni ventralnog kohlearnog jedra

A

projekcija bilateralno na gornja maslinasta jedra obe strane PM.

A gornjih maslinastih jedara penju se ushodno u okviru snopa lateralnog lemniskusa i zavrsavaju se na donjim kvrzicama SM.

92
Q

A dorzalnog kohlearnog jedra

A

prate projekciju aksona ventralnog kohl. jedra, ali zaobilaze maslinasta jedra.

sa donjih kvrzica SM, aksoni se projektuju na sredisnja kolenasta tela talamusa, a A tog jedra na primarnuaud. zonu koja se nalazi na transverzalnom slepoocnom girusu (41 polje).

93
Q

(kretanje) biljke, tropizmi

A

usmereno pomeranje dela biljke, izazvano delovanjem sunceve svetlosti, sile Zemljine teze ili usled mehanickih i hemij. s.

94
Q

jednocelijski organizmi

A

plivajuce kretanje, posredstvom bica i treplji koje koriste slicno perajima vodenih zivotinja.

95
Q

jednocelijski organizmi

A

puzece kretanje, posredstvom specificnih ispusta membrane, pseudopodija.

moze biti podstaknuto S iz sp. sredine, hemijskim ili svetlosnim drazima.

96
Q

spermatozoidi

A

plivajuce kretanje, pomocu repolikog nastavka u vidu propelera.

jedine celije visecelijskih organizama koje su zadrzale taj nacin kretanja.

97
Q

leukociti periferne krvi, astrociti, i mikroglijske celije u CNS

A

puzece kretanje, podstaknuto signalnim molekulima, hemokinima.

98
Q

kretanje unutar celija

A

organele i drugi izdvojeni odeljci unutar celija krecu se posredstvom elemenata citoskeleta. univerzalna je osobina kretanja i svojstvena svim organizmima.

99
Q

kod visecel. organizama

A

kretanje ima funkciju misicnog sistema.

100
Q

misicni sistem

A

odgovoran za vecinu interakcija organizma sa sp. svetom, za ponasanje, hodanje, trcanje, pisanje, i govor, pokrete un. organa, sadrzaja u supljim organima, pokretanje krvi, ispoljavanje visih nervnih delatnosti (govor).

101
Q

kategorizacija misica kicmenjaka (na osnovu anatomskih, histoloskih i funkcijskih svojstava)

A

visceralni misici, skeletni misici i srcani misic.

102
Q

skeletne i srcane misicne celije

A

specif. organizacija kontraktillnog aparata unutar celija, kategorija popresto-prugastih misica.

103
Q

viscelarni misici

A

glatki misici

104
Q

skeletni misici

A

kontrola somatskog dela NS, voljno.

105
Q

viscelarni i srcani misic

A

kontrola autonomnog dela NS, nevoljno.

106
Q

skeletni misici

A

40% ukupne telesne mase, glavni potrosaci energije. pricvrsceni za skelEl, primarna funkcija je generisanje sile koja omogucava promene ugla pod kojim su sskelEl medjusobno zglobljeni.

107
Q

skel. misici

A

proizvode znatne i snazne pokrete, kao i delikatne pokrete.

108
Q

orzalni misici trupa coveka

A

prilagodjeni za odrzavanje dugotrajne misicne napetosti i uspravnog polozaja tela

109
Q

misic jezika i dijafragme

A

nije povezan sa skelEl.

110
Q

skel. misici

A

pricvrsceni su za skelete tetivama i ligamentima koje pripadaju vezivnom tkivu.

oblik i velicina kostiju i aranzman skel. misica na kostima, kao i nacin na koji su misici spregnuti njima, odredjuju pokrete koje kosti mogu da izvrse.

111
Q

oko spoja dve kosti, zgloba

A

dve grupe misica, suprotan uticaj na porketanje istog zgloba, jedna se kontrahuje, druga se izduzuje (antagonisti).

112
Q

antagonisti

A

misici, izazivaju suprotne pokrete kod istog skeletnog el.

113
Q

sinergisti

A

misici, isti uticaj na pokret neke kosti ili zgloba (ispravljanje noge u kolenu).

114
Q

misicna vlakna

A

skeletne misicne celije od kojih se sastoje skel. misici.

dijametra 10-100 mikrom

vlakno moze biti dugacko nekolko cm.

115
Q

fascikulus

A

snop sacinjen od veceg br. misicnih vlakana, okruzen omotacem od vezivnog tkiva, endomizijumom.

nekoliko snopova mis. vlana, grupisano je i obaivijeno vezivnom opnom, perimizijumom.

116
Q

misic

A

sastoji se od veceg br. snopova, zatvorenih u tvrdi sp. omotac od vezivnog tkiva, epimizijum.

117
Q

na krajevima misica

A

ligamenti, pomocu kojih je misic pricvrscen za kosti skeleta.

118
Q

najveci deo unutrasnjosti skel. misicne celije

A

ispunjen je specif. proteinskim filamentima, miofilamentima, koji su grupisani u miofibrile.

svaka celija od nekoliko 100 do nekoliko 1000.

119
Q

svaka miofibrila

A

naizmenicne, pravilno postavljene svetle i tamne pruge (izgled poprecne prugavosti).

120
Q

poprecna prugavost

A

posledica pravilnog rasporeda i organizacije miofilamenata od kojih su miofibrile nacinjene.

121
Q

miofibrile

A

od dve vrste proteinskih filamenata.

tankih aktinskih i debelih miozinskih fimalenata, ciji pravilan raspored uslovljava poprecno-prugsti izgled ovih celija.

122
Q

skeletne misicne cleije

A

kontrola somatskog dela NS; svaka prima direktnu inervaciju od jednog ogranka aksona motornog neurona, cije je celijsko telo u ventralnim rogovima sive mase KM.

123
Q

nervno-misicna sinapsa/motorna ploca

A

sinapsa izmedju zavrsetka aksona motoneurona i skel. misicne celije.

funkcionise kao tipicna ekscit. hemij. sinapsa (presinap. el. (A motoneurona) oslobadja neurotrans. acetilholin, a postsin, membrana misicne celije sadrzi jonotropni nikotinski receptor za acetilholin (nAChR).
A motoneurona pred sam kraj gubi mijelinski omotac i grana se na veci br. ogranaka, a svaki usposatvlja sinapsu sa jednom skel. mis. celijom.

124
Q

motorna jedinica

A

skup svih misicnih celija i jednog aksona koje te celije inervira. sve se unutar jedne jedinice ponasaju kao celina (ili kontrakcija, ili relaksirane), jer se AP koji putuje duz jednog aksona prostire i duz svih njegovih ogranaka, dovodeci do aktivacije cele motorne jedinice.

125
Q

velicina motorne jedinice

A

br. mis. celija koje ulaze u sastav, zavisi od specif. funkcije misica.

butni = 100, 1000 mis. vlakana
misici ocnih jabucica = jedva 10.

126
Q

misici sa velikim mot. jedinicama

A

velika misicna napetost

127
Q

misici sa malim mot. jedinicama

A

ne velika sila, ali ispoljavanje finih i preciznih pokreta.

128
Q

mehanicka svojstva skel. misica

A

kontrakcija mot. jedinica izazvana je ekscit, usled AP (n-mis. sinapsa).

129
Q

AP

A

povecanje unutrasnje koncentracija Ca i specif. preklapanje aktinskih i miozinskih filamenata koje dovodi do kontrakcije misica, tokom koje se razvije misicni tonus.

130
Q

nakon kontrakcije

A

moze trajati i do 200ms, misic se relaksira.

131
Q

membrana skel. msiicne celije

A

moze se ponovo nadraziti, aiko je mis. celija jos uvek un kontrakciji. ako se to desi, razvija se dodatni tonus.

132
Q

mehanicka sumacija

A

povecanje misicnog tonusa nakon svakog sledeceg AP.

133
Q

tetanus

A

maksimalno rezultirajuce povecanje misicne napetosti, ako APs pristizu frekventno sa presinap. aksona.

134
Q

tipovi pokreta

A

refleksni, ritmicki i voljni.

135
Q

refleksi

A

pocetkom XIX, dorz. korenovi mozd. nerava nose senz. info, a ventralni sadrze mot. vlakna koja rukovode akcijom skel. misica.

136
Q

presecanje dorz. korenova mozd. nerava

A

gubitak kozne osetljivosti

137
Q

presecanje ventralnih korenova

A

paraliza tela u nivou presecenog nerva.

138
Q

eksperimenti sa spinalnim zivotinjama

A

one kod kojih je KM horizontalno presecena u nekom segmentu ispod vratnog nivoa i tako odvojena od ostatka mozga.

nepsoredno, motoneuroni KM ispoljavaju sinap. nadrazljivost. u potpunosti se gubi kozna ostljivost i motoricka paraliza, kao i stanje delimicne ili potpune arefleksije. traje nekoliko sati do nekoliko dana i naziva se stanje spinalnog soka.

139
Q

nakon spinalnog soka

A

zivotinja nema koznu osetljivost, ali bolna stimulacija izaziva refleksno povlacenje tog ekstremiteta.

uspostavljaju se viscer. ref. reakcije.

140
Q

refl reakcije

A

odvijaju se na nivou KM, unutar petlje koju formiraju senz. neuron, umetnuti neuron i motoneuron, te da refleksne reakcije ne zahtevaju ucesce drugih delova CNS van KM.

141
Q

Seringtonov zakljucak o refleksu

A

refleks je najjednostavniji vid motorickog ponasanja; nevoljni, stereotipni obrazac motorickog ponasanja izazvan aktivacijom culnog receptora specif. S.

jacina refl. pokreta izazvanog S, proporcionalna je jacini S.

142
Q

refl. reakcije

A

vecinom odbrambrene reakcije, urodjeni obrasci ponasanja. (urodjeni/bezuslovni refleksi)

143
Q

refleks fleksije ekstremiteta

A

refl. povlacenje ekstr. nakon bolne stim. koze ekstr.
cilj: udaljiti povredjeni ekstr. od izvora bolnog S.

144
Q

miotaticki refleks

A

nakon istezanja misica, koje aktivira misicna vretean, salju AP u KM, i akt. Aalfa motoneurone i izazivaju reaktivnu kontrakciju istog misica.

145
Q

urodjeni refleksi, posredstvo visceralnih misica

A

suzenje, gutanje, kasljanje; na nivou PM.

146
Q

steceni/uslovni refleksi

A

nauceni motorni obrasci ponasanja; soarivanje zvuka zvonca i lucenje pljuvacke, Pavlov.

147
Q

uslovljavanje

A

najjednostavniji vid ucenja, sparivanje uslovnog i bezuslovnog S.

148
Q

prema lokalizaciji receptora koji ga inicira, refleks

A

povrsinski i dubinski.

149
Q

povrsinski refleski

A

incirani akt. povrsinskih koznih struktura R.

150
Q

dubinski refleksi

A

akt. posredstvo visceroseptora (proprioc. i interoc)

151
Q

plantarni refleks

A

kad se preko bocne povrsine koze tabana, od pete prema palcu predje tupim predmetom.

povrsinski, savijanje palca nadole i blago grcenje stopala.

152
Q

abdominalni refleks

A

povrsinski, refl. kontrakcija misicnog trbusnog zida nakon stimul. koze trbuha tupim predmetom.

prisustvo refl. ukazuje na ocuvanost funkcije KM od nivoa 8 do 12 segmenta, kao i ocuvanosti kortiko-spinal. puta.

153
Q

patelarni refleks

A

dubinski, miotaticki, udarom specijalnim instrumentom, refl. cekicem neposredno ispot kolenske casice.

S, akt. misicno vreteno butnog kvadricepsa koje salje impulse i akt. motoN 4. lumbalnog segmenta KM (L4) dovodecido refl. kontrakcije istog misica i ktratkorajnog ispravljaja noge u kolenu.

154
Q

zavisno do tipa misica, refleks

A

somatski i visceralni.

155
Q

somatski refleksi

A

krajnja komponenta koja akt. skel. misice.

156
Q

visceralni refl.

A

angazuju visc. misice.

157
Q

prema br. segmenata KM koji ucestvuju u sprovodjenju refleksa

A

segmentalni, intersegmentalni refleks.

158
Q

prema broju neurona koji ucestvuju u sprovodjenju refleksa

A

monosinapticki (direktna veza izmedju senz. i motoneurona) i polisinapticki (najmanje 1 interneuron).

159
Q

refleksi, posledica bolesti ili lezije

A

ako pri stimulaciji koze tabana izazove suprotna realcija (ispravljanje palca/ekstenzija svih noznih prstiju, narocito malog) -> refleks Babinskog; patoloski plantarni refleks.

160
Q

Serington, slozeni pokreti

A

kombinacija jednostavnih refl. pokreta u specif. t sekvenci.

govor (serija refl. akcija tokom koje pokret i zvuk povezan sa svakim El govora, predstavljaju S koji izaziva S-R, u kom svaka jedinica govora izaziva sledecu).

Serington nije bio u pravu

161
Q

ritmicki i voljni pokreti

A

ispoljavanje motornih programa, koji kontrolisu i proizvode seriju komandi misicima koja u celosti nastaje pre, nego sto dodje do izvodjenja pokreta.

komande nastaju u mot. kori ceonog dela kore prednjeg mozga-

povratne info o tome kako se odvija planirani pokret, vracaju se na motorni program i koriguju ga, a njim osim motorne kore, upravlja i akt. drugih delova CNS koji cine motorni sistem.

162
Q

motorni sistem

A

vise hijerar. org. mozdanih sistema, odgovornih za kontrolu motorike; KM, m. stablo, mot. kora prednjeg mzoga.

mali mozak i bazalne ganglije predstavljaju oblasti ukljucene u regulaciju koordinacije pokreta.

163
Q

kicmena mozdina

A

komanda za kontrakciju -> do aksona motoneurona koji su smesteni u ventr. SM KM.

164
Q

nizi motoneuroni

A

komande pristizu iz m. kore; motoneuroni KM; predstavljaju zavrsni zajednicki put koji integrise komande koje stizu iz visih delova mozga.

prema debljini pripadaju Aalfa i Agama motoneuronima.

165
Q

Aalfa motoneuroni

A

medju najkrupnijim neuronima u CNS. mada i medju njima postoje razlike u velicini.

na njih pristizu info iz drugih delova mozga, veoma razvijena dendritska mreza, reaguju na inhi. i eksc. neurotransm.

aksoni Aalfa motoneurona napustaju KM kroz ventralne korenove i ulaze u sastav m. nerava kojima se pruzaju do misica.

pred kraj, A gube mijel. omotac, granaju se i svakim ogrankom inerviraju po 1 skel. misicnu celiju.

166
Q

skup motoneurona

A

moton. koji inerviraju isti misic.
moton. ciji A inerviraju skel. misice unutar istog misica, nalaze se jedni pored drugih u KM.

167
Q

veci misicni tonus

A

postzie se mobilizacijom sve veceg broja motornih jedinica tog misica.

168
Q

snazna stimulacija

A

aktivira sve motoneurone jednog skupa moton. (visok prag nadrazljivosti).

169
Q

princip velicine

A

graduisana mobilizacija ot. jedinica u cilju generisanja sve veceg tonusa misica; uocava se kod svih voljnih refl. pokreta.

170
Q

stepen kontrahovanosti misica/brzina

A

vazne info; korekcija i koordinacija i refl. i planiranih pokreta.

iz misica prenose se senz. info. do CNS, vlaknima proprioceptorima (nalaze se u okviru mis. vretena, posledicno dovodi do skracivanja susednih ekstrafuzalnih vlakana).

171
Q

Serington, presek aferentnih senz. vlakana mis. vretena jednog ekstremiteta (zivotinja)

A

ne koristi se taj ekstremitet, bez obzira sto je motorna inervacija potpuno ocuvana.

deaferentovani ekstremitet nije paralizovan, moze se pokrenuti direkt stim. Aalfa motoneurona, ali nedostatak senz. info iz misica uslovljava njegovu disfunk.

172
Q

zivotinja sa jednim deaferentovanim ekstremitotm

A

koristi samo drugi, intaktni ekstremitet, a zivotinja kojoj se normalni ekstremitet imobilise, i tako prinudi da koristi deaferentovani, mora da nauci kako da ga koristi, bice sposobna da to ucini.

173
Q

ljudi koji usled viralne infekcije gube proprio cep. sposobnosti misica jednog ekstremiteta

A

sposobnost da kontrolisu svoje skel. misice, no moraju da nauce da kontrolisu pokret posredstvom drugih senz. modaliteta, najcesce na osnovu povratnih viz. info.

174
Q

mozdano stablo

A

visi hij. nivo mot. sistema, od KM.

integracija mot. komande iz visih delova CNS, prenos ka nishodnim putevima, pre svega kortikospinalnim putem do KM.

kroz njega se prenose info iz senz. sistema prema visim delovima mozga.

175
Q

motorna kora

A

hij. najvisi deo mot. sistema; cine je primarna mot. zona (M1), pomocna mot. kora (SMA) i premotorna zona (PMA) koretksa, kao i delovi asoc. kore, prefrontalna kora i zadnja temena kora.

176
Q

primarna motorna zona

A

ceoni rezanj kore, na precentralnoj vijugi; organizovana je u VI slojeva.

za razliku od ostalih, ona je agranularna, jer IV sloj ne sadrzi gusto zbijene granularne neurone.

najrpominentniji je V sloj, krupni piramidni neuroni (Betzove celije), cine najveci udeo (oko 30%) aksona, kortiko-spinalnog ili piramidnog puta. -> nazivaju se visi motoneuroni, jer od njih polaze direktni uticaji, koji kortikospin. poutem akt. nize motoneurone KM.

177
Q

ostecenje prim. mot. zone

A

paraliza odgovarajuceg misica suprotne strane tela.

Penfild, izvodi exp. elekt. stimulacije mot. kore; sistematskom stimulacijom razlicitih tacaka, izaziva kontrakciju odgovarajuceg misica suprotne strane tela.

somatotropska organizacija, svaki deo zone posvecen je kontroli odgovarajuceg skel. misica suprotne strane tela.

povrsina zone namenjena odredjenom misicu, ne zavisi od velicine misica, nego broja mot. jedinica koje ulaze u njegov sastav.

178
Q

veci delovi mot. kore

A

posveceni kontroli misica koji obavljaju slozene ili delikatne pokrete, dok su relativno manji delovi kore posveceni kontroli misica koji obavljaju jednostavne pokrete.

179
Q

primarna mot. zona

A

elektrofiziol. istrazivanja; ucestvuje u neposrednoj akt. Aalfa motoneurona KM, jer njeni neuroni iniciraju AP 5-100ms pre inicijacije mis. pokreta.

kodiranje jacine kontrakcije (neophodna za izvrsenje specif. pokreta i za sel. pravca izvrsenja pokreta).

kodiranje duzine pokreta, distance do koje ruka treba da se ispruzi da bi dohvatila predmet.

kodiranje brzine kojom je neki pokret izvrsen.

180
Q

ispred prim. mot. zone

A

kontrola motorike, pomocna motorna zona, SMA -> na medijalnom aspektu obe hemisfere.

premotorna zona, ispred prim. mot. zone.

181
Q

A N V sloja pomocne mot. zone

A

ulaze u sastav kortiko-spin. puta, cineci njegov znacajn udeo

182
Q

pomocna mot. zona

A

za sekvencu motornih akcija, zahteva se i akt. ove zone.

akt. se kod ispitanika koji mentalno planiraju slozenu mot. sekvencu, bez neposrednog izvodjenja tog pokreta.

183
Q

osobe sa bilateralnom lezijom pomocne mot. zone

A

nemaju sposobnost voljne motorike, ali imaju sposobnost automatskih i refleksnih pokreta.

ukljucena je i u planiranje i inicijaciju slozenih pokreta.

184
Q

premotorna zona

A

aksoni neruona V sloja, projektuju se na prim. mot zonu, ulaze i u sastav kortiko-spin. puta, te zajedno sa A pomocne mot. zone cine cak 30% svih aksona ovog puta.

akt. se kad je motorna akt. izazvana sp. S, a ne unutrasnjim planom.

osoba sa lezijom, zadrzavaju sposobnost kontrole fine motorike prstiju ruke, ali nemaju sposobnost koordinacije motorike obe ruke.

neuroni ogledala.

185
Q

asocijativna motorna kora

A

od preceone kore je i zadnjeg dela temene kore, iako one striktno gledano, nisu motorne zone.

stimulacija ne izaziva direktnu mot. akticnost; ipak neophodne za izvodjenje adaptivnih pokreta u specif. bihejv. kontekstu.

186
Q

aksoni zadnjeg dela temene kore

A

cine 10% aksona kortiko-spinalnog puta. izvodi obradu info o prostornom odnosu objekata u sp. svetu, ucestvuju u oblikovanju predstave o sp. svetu koji nas okruzuje, kao i reprezentaciju pozeljnih trajektorija u prosstoru, koje su nezavisne od polozaja tela.

187
Q

ostecenj zadnjeg dela temene kore

A

razlicite vrste apraksija, nesposobnosti da se izvrseni slozoni, koordinisani porketi; nemaju sposobnost da rekonstruisu set kockica na zadati nacin,, iako motoricki vesto barataju kockicama.

188
Q

preceona oblast kore

A

ukljucena u izbor motoricih akcija koje odgovaraju specificnom kontekstu.

ukljucen u procenu posledica odredjene motoricke akt.
donose neodgovarajuce odluke u pogledu ishoda svijih motorickih akcija i ispoljavaju impulsivno ponasanje.

189
Q

bazalne ganglije i mali mozak

A

bocne petlje u hijerarhiji motornog sistema.

kontrola i modulacija nishodnih puteva, ispoljavanje i drugih uloga, nevezanih za motoriku.

lezije: drugacije poremecaje od kortikospinalnog puta.

190
Q

ekstrapiramidalni sistem

A

uticaj na motoneurone KM, posredstvom dva osnovna puta komunikacije: retikulospinalnog i rubrospinalnog puta.

191
Q

retikularna formacija

A

modulacija brojnih aspekata pokreta; neke zone olaksavaju pokret, druge deluju inhib, a oba tipa uticaja provode se nishodnim retikospin. putem.

192
Q

rubrospinalni put

A

polazi iz crvenog jedra srednjeg mozga i zavrsava se na motoneuronima KM, olaksavajuci njihovu ekscitaciju.

193
Q

bazalne ganglije

A

grupa medjusobno povezanih subkortik. jedara (nc. caudatus (repato jedro), putamen (ljuska) , pallidum(bledo jedro)). u anatomskoj i funkcijskoj vezi sa njima se nalaze jos dva jedra, supstantia nigra (crna supstanca) SrM i nc. subthalamicus (subtalamicko jedro) medjumozga.

svi primaju komande iz mot. kore i povratno salju info u koru preko talamusa, kroz zatvoeren kolo koje se naziva motorna ptelja.

194
Q

lezije bazalnih ganglija

A

deficit motorike, razlika kod lezija piramidnog sistema.

kod Parkinsonove ili Hatingtonove bolesti, uslovljene upravo selek. izumiranjem neurona bazalnih ganglija.

uloga u odredjivanju amplitude i smera pokreta, tj. u modulaciji motorne akt. inicirane od strane mot. zona diretkno ukljucenih u inicijaciju pokreta. vazne u egzekuciji naucenih pokreta.

deo su motorne petlje.

195
Q

motorna petlja

A

neuronski sistem, pocetak u kori, narocito mot, polju, odakle ide najveci br. ekscitat. kortikostriatnih A.

zavrsavaju se u nc. caudatusu i putameni, odatle krecu striatopalidna vlakna.

neka oslobadaju GABA (inh. su).

196
Q

iz palliduma

A

projekcija GABA na ventralna i intralaminarna jedra talamusa.

jedna grupa se projektuje na bazalne ganglije. veci deo ide na mot. i premot. zonu kore, odakle ide najveci deo aksona koji direktno kontrolise voljnu motoriku.

u mirovanju, neuroni su spontano akt. i inh. neurone ventrolat. jedra talamusa.

akt. kore izaziva akt. putamena koji inhibira palidum, pa se uklanja na inh. kontrola nad ventrolat. jedrom talamusa i on postaje akt. -> aktivacija primarne motorne zone, prenosi se na premotornu zonu.

197
Q

mali mozak

A

vazna uloga u kontroli motorike.

ostecenja: deficiti kontrole motorike i odrzanja uspravnog polozaja.

ucestvuje u adaptivnom i preciznom izvodjenju pokreta.

198
Q

mali mozak

A

dobija info iz razl. izvora, iz propriocep; cula ravnoteze, somatosenz, viz; audit. sistema.

projekcija piamidalnih i nepiramidalnih puteva.

199
Q

purkinje neuroni (maM)

A

pruzaju aksone prema dubokim jedrima, sa cijih neurona polaze efer. veze malog mozga.

200
Q

ostecenje maM

A

poremecaj ravnoteze.

201
Q

mali mozak

A

deo slozene petlje koja kontrolise naucene pokrete i to brze, automatske motorne programe.

uloga u odrzavanju ravnoteze, na osnovu info koje stizu iz R cula ravnoteze i proprioR -> maM modulise komande koje stizu do mot. N KM kojima se kompenzuju promene polozaja tela i tnusa misica.

202
Q

funkcije malog mozga

A

koordinacija t obrasca i sile koju razliciti misici proizvode tokom ispoljavanja pokreta.

ukljucen u motoricko ucenje.

vrsi fino podesavanje mot. programa i omogucava glatko sprovodjenje pokreta putem procesa, pokusaj-pogreska.

203
Q

exp. o ispitivanju obrazaca akt. mozdanih regiona, fMRI

A

bazalne ganglije i mali mozak imaju razlicit obrazac aktivacije u mot. zonama kore.

204
Q

aktivnost malog mozga

A

vremenski korelira sa akt. pom. mot. zone, ali ne i prim. mot. zone, a manje se poklapa sa akt. pom. mot. zone.

205
Q

mali mozak i bazalne ganglije

A

na razl. nacin ucestvuju u dosezanju ekstremiteta prema objektu.

206
Q

Haningtonova bolest

A

deficit motorike u trenutku dosezanja objekta koji treba preuzeti u ruku, dok pacijenti sa ostecenjem maM ispoljavaju greske u motorici u inicij. usmeravanju ekstremiteta prema objektu.

207
Q

poremecaji motorike

A

zavisi od CNS i periferije; neke bolesti su uslovljene stukturalnim promenama ili poremecajem biohem. procesa u samim mis.

208
Q

misicne distrofije

A

poremecaji koje odlikuje misicna slabost usled sturkt. promena specif kontraktilnih proteina u skel. mis. celijama.

209
Q

Dusenova distrofija

A

uslovljena mutacijom jednog gena na X hromozomu. proizvod mutiranog gena je protein, distrofin.

210
Q

distrofin

A

regulacija unutracelijskog prometa kalcijuma, neophodan signal misicne kontrakcije.

kod decaka koji imaju samo jedan X hromozom, prisustvo mutiranog gena za distrofin uslovljava pojavu bolesti.

kod devojcica, usled prisustva dva X hromozoma u celijama, mutirana forma gena ne dolazi do izrazaja, ukoliko se na drugom X hromozomu nalazi ispravna kopija sa koje se sintetise funkc. distrofin.

211
Q

poremecaji motorike

A

mogu biti uzrokovani autoimunskim poremecajem, odnosno, disfunkc. imunskog sistema koji proizvodi antitela protiv sopstvenih proteina.

212
Q

miastenia gravis

A

odlikuje slabost skel. muskulature; nastaje usled toga sto imunski sistem proizvodi antitela usmerena protiv nikotinskog acetilholinskog receptora na mis. celijama, usled cega se remeti prenos signala na nervno.mis. sinapsi. uspesno se leci primenom terapeutika koji suprimiraju rad imunskog sistema.

213
Q

amiotrofna lateralna skleroza (ALS)

A

poremecaj funkcije motoneurona KM; neurodgenerativna bolest koju odlikuje progresivno umiranje motoneurona KM, sto uslovljava progresivnu paralizu, a bolest se zavrsava smrcu.

214
Q

kod infekcije polio virusom

A

gubitak inervacije motoneuronima, dovodi do misicne slabosti i atrofije.

215
Q

patoloske promene u nivou KM

A

mogu se javiti usled viralne infekcije.

216
Q

Polio virus

A

napada motoneurone KM, a u tezim slucajevima i motoneurone kran. nerava u PM; kao i kod ALS, gubitak inervacije motoneuronima, dovodi do misicne slabosti i atrofije.

217
Q

motorni poremecaji

A

najcesci uzrok su povrede mozga i KM; teske povrede KM dovode do mot. deficita.

povreda KM dovodi do gubitka senz. osetljivosti i mot. funkcije dela tela koji je pod kontrolom KM ispod mesta na kojem je doslo do povrede.

cest uzrok je slog ili drugi tip povrede mozga; ako zahvate mot. sistem, dovode do paralize (plegije) ili slabosti (pareze) volje motorike.

zbog ukrstenosti mot. puteva, pareza i paraliza zahvataju mis. suprotne strane tela od one u kojoj je nastala povreda mozga.

218
Q

apraksija

A

povrede ceone kore ili zadnjeg dela temene kore; slozene promene motorne kontrole, nesposobnost da se izvede planirana mot. akcija, uprkos ocuvanosti mot. zona.

moze biti practeci simptom drugih neurol. bolesti kao sto su slog, Alchajmerova bolest ili neki razvojni poremecaji kod dece.

219
Q

ideomotorna apraksija

A

osoba ne moze da izvede jednostavan pokret kada joj se da verbalni nalog da ga izvede; ne moze da se nasmeje, moze spontano.

220
Q

ideatorne apraksije

A

osoba ne moze da sprovede seriju mot. akcija, iako svaku pojedinacnu akt. moze korektno da izvede.

apraksija nije povezana sa jezickim deficitom, vecina pacijentata nema problema sa razumevanjem naloga ili imenovanjem objekata.

221
Q

motorni poremecaji

A

usled poremecaja funkcija u ekstrapiramidnom sistemu.

222
Q

Parkinsonova bolest

A

usled selektivnog i masovnog gubitka dopaminskih N, smestenih u jedru supstantia nigra u srednjem mozgu.

simptomi se javljaju tek kada bolest uzme maha, kada veliki br. neurona ovog jedra nestane.

izlaganje neurotoksinima dovodi do slicnog poremecaja i smrti neurona, veruje se da nastaje usled dugogodisnje izlozenosti stetnoj materiji.

vecina slucajeva nije nasledna; poremecaj slican Parkinsonovoj bolesti, javlja se kod osoba koje nose mutirani gen za protein alfa-sinuklein, pa se u tim slucajevima bolest moze prenositi na potomstvo.

javlja se i kod osoba koje nose mutirani gen za protein, parkin.

223
Q

funkcija alfa-sinukleina

A

zasniva se na interakciji sa parkinom; pretpostavlja se da je defekt jednog ili drugog proteina uslovljavaju nastanak patoloskih agregata alfa-sinukleina, poznatih pod nazivom Levijeva telasca, cije abernatno deponovanje unutar N sprecava njihovu normalnu funkciju i dovodi do celijske smrti.

bioloska psihologija - ispit (6 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions