Hormonaal systeem

Question 1

Levothyroxine

Answer 1

groep: thyroid hormoon (T4)
indicatie: hypothyroidie, na bereiken van status euthyroidie in ziekte van Graves (samen met thyrostaticum)
effect: normale groei van alle weefsels, normale ontwikkeling CZS, regulatie van zuurstofverbruik en metabolisme, postitief inotroop en chronotroop op het hart, neuronen meer exciteerbaar in CZS

Question 2

Propylthyiouracil

Answer 2

groep: thyrostaticum
indicatie: hyperthyroidie (ziekte van Graves), smaen met thyroid hormoon na bereiken status euthyroidie, acuut met β-blokker om effecten op hart te compenseren
effect: minder vrijstelling thyroidhormonen (na latentieperiode van 1-2 weken)

Question 3

Cortisol (= hydrocortisone)

Answer 3

groep: glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 4

Aldosteron

Answer 4

groep: mineralocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 5

Prednisolone

Answer 5

groep: synthetische glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 6

Methylprednisolone

Answer 6

groep: synthetische glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 7

Triamcinolone

Answer 7

groep: synthetische glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 8

Betamethasone

Answer 8

groep: synthetische glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: STERK, onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 9

Dexamethasone

Answer 9

groep: synthetische glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma, DIAGNOSTISCH
effect: STERK, onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 10

Beclomethasone

Answer 10

groep: synthetische glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: STERK, onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 11

Fludrocortisone

Answer 11

groep: synthetische glucocorticoïd
indicatie: adrenocorticale insufficiëntie (ziekte van Addison), auto-immuunziekten, na transplantatie, reumatoïde artritis (IBD), astma
effect: onderdrukking immuunsysteem en inflammatie, toegenomen BP, vochtretentie en hypertensie (langdurig), hyperglycemie (langdurig) (, insuline antagonistisch)

Question 12

Desmopressine

Answer 12

groep: vasopressine analoog
indicatie: centrale diabetes insipidus, willekeurig bedplassen bij kinderen > 7j.
effect: analoog ADH maar langduriger –> meer waterretentie ter hoogte van distale tubulus (V2-R selectief)

Question 13

Terlipressine

Answer 13

groep: vasopressine analoog
indicatie: bloeding van oesophagale varices bij portale hypertensie
effect: vasoconstrictie van gastro-intestinale bloedvaten en slokdarmspieren (V1-R selectief)

Question 14

Estradiol (, estron, estriol)

Answer 14

groep: natuurlijk oestrogeen
indicatie: anticonceptie, hypogonadisme, na ovariectomie, postmenopauzaal, preventie endometriale hyperplasie
effect: minder botresorptie, waterretentie, stijging gehalte aan triglyceriden, toename van stollingsfactoren (met risico op thrombose!) (sterke first pass metabolisatie)

Question 15

Ethinyl estradiol

Answer 15

groep: synthetisch estradiol derivaat
indicatie: anticonceptie, hypogonadisme, na ovariectomie, postmenopauzaal, preventie endometriale hyperplasie
effect: minder botresorptie, waterretentie, stijging gehalte aan triglyceriden, toename van stollingsfactoren (met risico op thrombose!)

Question 16

Levonorgestrel

Answer 16

groep: progestogen
indicatie: anticonceptie, endometriosis, hormoon-afhankelijke endometriumcarcinoom, postmenopauzale substitutie
effect: inhibitie van endometriumproliferatie, negatieve feedback op hypothalamo-hippofysaire as, cervix mucosa wordt harder in minder permeabel

Question 17

Progesterone

Answer 17

groep: progestogen
indicatie: anticonceptie, endometriosis, hormoon-afhankelijke endometriumcarcinoom, postmenopauzale substitutie
effect: inhibitie van endometriumproliferatie, negatieve feedback op hypothalamo-hippofysaire as, cervix mucosa wordt harder in minder permeabel

Question 18

Desogestrel

Answer 18

groep: progestogen
indicatie: anticonceptie, endometriosis, hormoon-afhankelijke endometriumcarcinoom, postmenopauzale substitutie
effect: inhibitie van endometriumproliferatie, negatieve feedback op hypothalamo-hippofysaire as, cervix mucosa wordt harder in minder permeabel

Question 19

Clomiphene

Answer 19

groep: selectieve oestrogeen-receptor modulator, anti-oetrogeen
indicatie: binding van natuurlijke oestrogenen voorkomen
effect: oestrogeen-antagonist in alle weefsels met oestrogeen-receptoren, onderdrukt negatieve feedbackloop –> levels FSH en LH stijgen

Question 20

Tamoxifen

Answer 20

groep: selectieve oestrogeen-receptor modulator, anti-oetrogeen
indicatie: binding van natuurlijke oestrogenen voorkomen, hormoon-afhankelijke borstcarcinoom (pre- en postmenopauzaal)
effect: endogeen oestrogeen kan niet op de receptoren in de borst binden en groei van de tumor uitlokken, onderdrukt negatieve feedbackloop –> levels FSH en LH stijgen

Question 21

Bromocriptine

Answer 21

groep: dopamine-R agonist t.h.v hypofyse
indicatie: post-partum suppresie van lactatie, hyperprolactinemie, Parkinson (< DA-toediening heeft stimulerend effect op prolactine secretie)
effect: inhibitie van lactatie en hyperprolactinemie

Question 22

Cabergoline

Answer 22

groep: dopamine-R agonist t.h.v hypofyse
indicatie: post-partum suppresie van lactatie, hyperprolactinemie, Parkinson (< DA-toediening heeft stimulerend effect op prolactine secretie)
effect: inhibitie van lactatie en hyperprolactinemie

Question 23

Oxytocine

Answer 23

groep: oxytocine ( & analogen)
indicatie: inductie van bevalling, postpartum bloedingen, preventie van baarmoederatonie na keizersnede
effect: uteruscontracties (& mogelijkheid tot melkejectie)

Question 24

Salbutamol

Answer 24

groep: β2-mimeticum als tocolyticum
indicatie: premature contracties (tot 34ste week)
effect: minder frequente en minder hevige uteruscontractie

Question 25

Nifedipine

Answer 25

groep: β2-mimeticum als tocolyticum
indicatie: premature contracties (tot 34ste week)
effect: relaxatie van uterusspieren

Question 26

Indometacine

Answer 26

groep: NSAID als tocolyticum
indicatie: premature contracties (grote risico’s bij gebruik na 34 weken zwangerschap!)
effect: minder prostaglandine synthese in de uterus –> inhibitie van contractiliteit