Autonoom zenuwstelsel Flashcards
Pilocarpine
groep: muscarine agonist
indicatie: glaucoom, droge mond
effect: miosis, gedaalde IOP, kliersecretie, vasodilatatie, negatief chronotroop en inotroop
Bethanechol
groep: muscarine agonist
indicatie: blaas atonie
effect: contractie gladde spiercellen
Atropine
groep: muscarine antagonist
indicatie: ophtalmoscopie, inflammatoire ziekten, premedicatie anesthesie, intoxicatie met organofosfaten en muscarine, bradycardie, hypersecretie
effect: mydriase, gestegen IOP, verlies accomodatievermogen en wazig zicht, tachycardie, onderdrukking secreten
Scopalamine = hyoscine
groep: muscarine antagonist
indicatie: reisziekte, Parkinson, darmkoliek, hypersecretie
effect: centraal effect op evenwichtsorgaan, onderdukking centraal cholinerg effect voor Parkinsonsymptomen (evt door gebruik antipsychotica), onderdrukking secreten
Buthylhyoscine bromide (Buscopan)
groep: muscarine antagonist
indicatie: IBS, endoscopie, hyperactieve blaas
effect: relaxatie gladde spiercellen, antispasmodische activiteit
Ipratropium
groep: (lokaal) muscarine antagonist
indicatie: COPD, asthma
effect: bronchodilatatie, onderdrukking secreten
Tubocurarine
groep: niet-depolariserende neuromusculaire blokker (competitieve antagonist voor nicotine-R)
indicatie: anesthesie, intensieve zorgen
effect: paralyse dwarsgestreepte spieren
Atracurium
groep: niet-depolariserende neuromusculaire blokker (competitieve antagonist voor nicotine-R)
indicatie: anesthesie, intensieve zorgen
effect: paralyse dwarsgestreepte spieren
Cisatracurium
groep: niet-depolariserende neuromusculaire blokker (competitieve antagonist voor nicotine-R)
indicatie: anesthesie, intensieve zorgen
effect: paralyse dwarsgestreepte spieren
Suxamethonium
groep: depolariserende neuromusculaire blokker (agonist voor nicotine-R)
indicatie: anesthesie
effect: paralyse dwarsgestreepte spieren voorafgegaan door spiercontracties (KORTWERKEND)
Neostigmine
groep: cholinesterase inhibitor
indicatie: paralyse (, acetylcholine depletie)
effect:
AUTONOOM: muscarine-effecten (secretie, miosis, zweten), bij hoge dosis ganglion-blok
NEUROMUSCULAIR: spiercontractie, bij hoge dosis depolarisatieblok
Pyridostigmine
groep: cholinesterase inhibitor
indicatie: paralyse (, acetylcholine depletie)
effect:
AUTONOOM: muscarine-effecten (secretie, myosis, zweten), bij hoge dosis ganglion-blok
NEUROMUSCULAIR: spiercontractie, bij hoge dosis depolarisatieblok
Donepezil
groep: cholinesterase inhibitor voor Alzheimer’s
indicatie: Alzheimer’s
effect: uitstel van verergering symptomen, tijdelijke verbetering korte termijn geheugen
Rivastigmine
groep: cholinesterase inhibitor voor Alzheimer’s
indicatie: Alzheimer’s
effect: uitstel van verergering symptomen, tijdelijke verbetering korte termijn geheugen
Noradrenaline
groep: niet-selectieve endogene α- & β-agonist
indicatie: wordt minder gebruikt (preferabel adrenaline)
effect: vooral op α1-R –> sterke (perifere) vasoconstrictie en bijgevolg reflectoire bradycardie
Adrenaline
groep: niet-selectieve endogene α- & β-agonist
indicatie: anafylactische shock, anesthetica, hartstilstand
effect: vooral op β1 en β2 –> gedaalde perifere weerstand (< vasodilatatie) en toegenomen hartritme
(bij snelle IV toediening wel vasoconstrictie via α1 en toegenomen BP)
Phenylephrine
groep: selectieve α1-agonist
indicatie: nasale congestie
effect: vasoconstrictie
Clonidine
groep: selectieve α2-agonist
indicatie: hypertensie
effect: gedaalde BP
Dobutamine
groep: β-agonist
indicatie: cardiogene shock
effect: positief inotroop en chronotroop zonder effect op perifere weerstand (door inwerking vooral op β1)
Terbutaline
groep: selectieve β2-agonist
indicatie: astma, vroeggeboorte
effect: bronchodilatatie, uterusrelaxatie
KORTWERKEND
Salbutamol
groep: selectieve β2-agonist
indicatie: astma, vroeggeboorte
effect: bronchodilatatie, uterusrelaxatie
KORTWERKEND
Salmeterol
groep: selectieve β2-agonist
indicatie: astma, vroeggeboorte
effect: bronchodilatatie, uterusrelaxatie
LANGWERKEND
Prazosin
groep: selectieve α1-antagonist
indicatie: hypertensie, syndroom van Reynaud
effect: daling BP (zonder reflectoire tachycardie)
SIDE EFFECT: orthostatische hypotensie
Terazosin
groep: selectieve α1-antagonist
indicatie: hypertensie, prostaathypertrofie
effect: daling BP (zonder reflectoire tachycardie), relaxatie gladde spiercellen van de blaashals en prostaat –> facilitatie micturie
SIDE EFFECT: orthostatische hypotensie
Tamsulosin
groep: selectieve α1-antagonist
indicatie: prostaathypertrofie
effect: relaxatie gladde spiercellen van de blaashals en prostaat –> facilitatie micturie (heel selectief, resulteert minder in orthostatische hypotensie)
Atenolol, -lol
groep: β-antagonist
indicatie: hypertensie, angor, superventriculaire aritmieën, na myocard infarct, hartfalen (getitreerd), portale hypertensie, glaucoom (TIMOLOL), thyrotoxicosis, zenuwachtigheid (PROPANOLOL), migraine
effect: trager hartritme, gereduceerde myocardiale contractiliteit, gereduceerd zuurstofverbruik, lagere BP, lagere renine vrijstelling, centraal minder sympathische activiteit
Benserazide
groep: DOPA decarboxylase inhibitor
indicatie: gebruik van levodopa
effect: meer DOPA doorheen BBB waar het kan omgezet worden tot dopamine
