Hoofdstuk 8: Het operatiekamercomplex

Question 1

Wat gebeurt er bij de aankomst van de pt op het operatiekamercomplex?

Answer 1

Ontvangst in voorbereidingsruimte = de holding

2. Verpleegkundige overdracht
3. Controle van de patiëntengegevens
4. Aanleggen bloeddrukmeter
5. Aanbrengen ecg-elektroden
6. Aanleggen intraveneuze perfusie
7. Overdracht van de holdingmedewerker naar de anesthesiemedewerker

= Sign-in

Question 2

Wat gebeurt er bij de aankomst van de pt in de operatiezaal?

Answer 2

1. Time- out procedure
2. Inleiding anesthesie
3. Preoperatieve voorbereidingen

Question 3

Leg uit: pretime-out

Answer 3

Vóór de time-out procedure.

Een moment voor de operatieassistent om eventuele onduidelijkheden over de operatie met de chirurg te bespreken.

Question 4

Leg uit: time out

Answer 4

Bespreken en controleren van:
* Identiteit van de patiënt
* Plaats van de ingreep
* Mogelijke risico’s
* Noodzaak voor preoperatieve antibiotica
* Beschikbaarheid van instrumentarium en apparaten
* Keuze van anesthesie met de patiënt
* Verloop van de operatie
* Vragen van de patiënt.

Question 5

Wie is aanwezig bij een time-out? Wie initieert?

Answer 5

• chirurg (initieert),
• anesthesist,
• anesthesieverpleegkundige
• verpleegkundige

Question 6

Leg uit: sign-out

Answer 6

Controle van:
* Is de geplande operatie uitgevoerd en zo ja welke?
* Zijn de kompressen geteld en klopt het aantal?
* Zijn alle naalden, instrumenten en disposables geteld en kloppen de aantallen?
* Zijn alle gebruikte materialen gescand en opgeslagen?
* Is er beeldmateriaal en is het opgeslagen (zo van toepassing)?
* Wat is het postoperatieve beleid en zijn er nog chirurgische of anesthesiologische aandachtspunten?

Question 7

Wat is de taak van de verpleegkundige bij de anesthesiologische inleiding?

Answer 7

• Bij pt blijven: geruststellen, informeren en val vermijden bij onrust
• Pt toedekken
• Correcte positionering van pt voorzien
• Stilte voorzien bij inleiding en uitleiding

Question 8

Algemene aandachtspunten voor de houding van de pt?

Answer 8

• Toedekken (privacy & warmtebehoud)
• Benodigdheden klaarleggen
• Anti-decubitusmatras
• Rekening houden met katheters en slangen
• Zo anatomisch mogelijk positioneren
• Bescherming voor drukgevoelige plaatsen (hielen, knieën)
• Alles ondersteunen
• Samenwerken om te verplaatsen

Question 9

Welke gevolgen indien de pt niet goed gepositioneerd is?

Answer 9

• Huidbeschadiging
• Spierpijn
• Zenuwbeschadiging
• Onderkoeling
• Cirucilatiestoornis
• Luxaties

Question 10

Complicaties bij slechte positionering

Waarom huidbeschadiging?

Answer 10

Drukplekken en decubitus op stuit, hielen en andere drukgevoelige plekken → lokale circulatiestoornissen

• Langdurige dezelfde houding
• Leunen op pt
• Instrumenten op pt leggen

Question 11

Complicaties bij slechte positionering

Waarom spierpijn?

Answer 11

• Retractoren
• Specula
• Lang dezelfde houding
• Overstrekking

Question 12

Complicaties bij slechte positionering

Waarom zenuwbeschadiging?

Answer 12

• Overstrekking
• Continue druk

Question 13

Complicaties bij slechte positionering

Waarom circulatiestoornissen?

Answer 13

• Langdurige dezelfde houding
• Afknelling

Question 14

Complicaties bij slechte positionering

Waarom luxaties? Wat is het?

Answer 14

= ontwrichting van een gewricht

• Abnormale houding
• Abnormale beweging

Question 15

Welke houding is dit? Waar moet je op letten?

Answer 15

Rugligging

! Geen overstrekking van armen
! Benen niet kruisen

Question 16

Welke houding is dit? Waar moet je op letten?

Answer 16

Steensnedeligging

! Stuit tot op de rand
! Benen symmetrisch bewegen
! Niet te ver spreiden
! Benen fixeren
! Hoek heupen-onderlichaam < 90°

Question 17

Welke verpleegkundigen zijn aanwezig in de operatiezaal?

Answer 17

• Omloopverpleegkundige
• Instrumenterende verpleegkundige
• Anesthesieverpleegkundie (vaak ook omloop)

Question 18

Wat zijn operationele taken van de vpk?

Answer 18

1. Beschikbaarheid van materialen
2. Patiëntontvangst
3. Patiënttransport
4. Assistentie anesthesiemedewerker
5. Deelname time-out procedure
6. Preoperatieve voorbereidingen
7. Steriliteit bewaken
8. Aansluiten en instellen apparatuur

Question 19

Wat zijn taken van de anesthesievpk?

Answer 19

• Assistentie anesthesist
• Parameters monitoren
• Bijhouden van gegeven medicatie
• Oogdruppels inbrengen, ogen dichtkleven
• Tijdsregistratie bijhouden

Question 20

Hoe kan de vpk angst/spanning bij de pt verminderen?

Answer 20

• Voorstellen
• Uitleg geven over wat gebeurt
• Niet over hoofd praten
• Zsm laten slapen
• Aandacht voor ≠ culturen

Question 21

Verklaar: overdruk. Waarom is het belangrijk?

Answer 21

In de operatiekamer: luchtdruk hoog
In de niet- kritische zone: luchtdruk laag.

→ zorgt ervoor dat micro- organismen van buitenaf niet de operatiekamer inkomen

Lucht verplaatst zich van hoge naar lage druk

Question 22

Verklaar: luchtstroom. Waarom is het belangrijk?

Answer 22

Luchtstroom wordt gefilterd.

Loopt van zone A → zone B → zone C

Hoogste eisen van luchtbehandelingssysteem naar laagste eisen

Question 23

Verklaar: zone-indeling. Waarom is het belangrijk?

Answer 23

Het operatiekamercomplex wordt ingedeeld in drie zones
→ het risico dat MO vanuit het ziekenhuis de operatiekamer bereiken verlaagt

Question 24

Welke zones in zone-indeling?

Answer 24

Zone A: aseptische zone: operatiekamer
Zone B: reine zone: nevenvertekken van ok
Zone C: sluiszone: wachtruimtes, kleedkamers, recovery…

Question 25

Welke kledij is van toepassing binnen het operatiekamercomplex?

Answer 25

Twee onderdelen:
1. Het onsteriele uniform/ scrubsuit met:
→ Klompen/ schoenen
→ Muts

2. De steriele jas met:
   → Mondmasker
   → Spatbril
   → Steriele handschoenen

Question 26

Waar draag je wat? Vul aan.

Answer 26

Question 27

Steriele jas. Welke zone is steriel en welke niet?

Answer 27

Steriel:
- De mouw vanaf de cuff tot iets boven de elleboog.
- Frontzijde tot op tafelhoogte.

Niet-steriel:
- Neklijn en schoudergordel
- Onder oksels
- Cuff van de mouw
- Rugzijde

Question 28

Wat mag je niet doen met een steriele jas aan?

Answer 28

• Armen kruisen
• Achter iemand staan met steriele jas
• Rug naar steriel veld
• Niet-steriele delen van jas aanraken
• Handen laten zakken

Question 29

Wat zijn de basisprincipes van een steriele ruimte?

Answer 29

• Efficiënte circulatie
• Maximale afstand van steriele tafel
• Handelingen uitvoeren met gezicht naar steriele tafel
• Omloop buigt nooit over instrumententafel bij aanreiken materiaal
• Materiaal steeds weg van jou openen + randen verpakking wegplooien
• Enkel opgooien van licht materiaal
• Face to face / back-to-back
• Materiaal wordt doorgegeven binnen het zicht van iedereen
• Handen altijd boven navel en onder schouderniveau
• Twijfel = niet steriel
• Geen verschil in steriel niveau (vb. zittend- staand naast elkaar)
• Enkel bovenvlak van steriele tafel = steriel
• Aangeven steriel materiaal door instrumentist aan chirurg steeds met handvat naar de chirurg + zekerheid dat chirurg het vast heeft.

Question 30

Hoe ga je het operatiegebied desinfecteren?

Answer 30

• Scheren (tondeuze/klipper)
• Middelen: chloorhexidine of jodium (in alcohol 70%)
• Van schoon naar vuil
• Van buiten naar binnen indien omliggende omgeving schoner is dan operatiegebied (vervuilde wonden, huidinfecties, rectovaginaal)

Question 31

Wat is diathermie?

Answer 31

Techniek waarbij er in weefsels gesneden kan worden en tegelijkertijd een hemostatisch effect kan bekomen worden

“snijden en coaguleren”

Question 32

Wat is het verschil tussen monopolaire en bipolaire diathermie?

Answer 32

Monopolair:
- Open chirurgie

Bipolair:
- Stroomgebied veel kleiner
- baby’s, kleine kinderen en thv gevoelige weefsels