Hoofdstuk 2: Algemene anesthesie Flashcards
1
Q
Basisprincipe
Wat zijn de basiselementen van AA?
A
- Bewustzijnsverlies
- Sympathische stabiliteit
+
Eventueel spierrelaxatie
2
Q
Basisprincipe
Waarvoor zorgt bewustzijnsverlies?
A
Onderdrukken van de werking van CZS
3
Q
Basisprincipe
Wat is sympathische stabiliteit?
A
Dempen van reacties op pijnprikkels
4
Q
Basisprincipe
Welke middelen zijn nodig voor AA?
A
-
Hypnoticum/dampvormig anestheticum > bewustzijnsverlies
+ - Analgeticum > sympathische stabiliteit
Toevoeging curares hoeft niet!
5
Q
Basisprincipe
Uit welke 3 onderdelen bestaat het basisprincipe van AA?
A
- Inductie
- Onderhouden
- Uitleiden
6
Q
Basisprincipe
Welke verschillende stadia in de diepte van anesthesie kennen we?
Synoniem?
A
- Stadium I
- Stadium II
- Stadium III
- Stadium IV
Schema van Guedel
7
Q
Basisprincipe
Wat houdt stadium I van anesthesie in?
A
- Start bij inleiding met bewustzijnsverlies
- Pijngewaarwording: intact
8
Q
Basisprincipe
Wat houdt stadium II van anesthesie in?
Synoniem?
A
- Gekenmerkt door onrust
- Wijde pupillen/onregelmatige AH
- Prikkels leiden tot: hoesten, spasmen strottenhoofd, hypertensie & snelle pols
Excitatiefase
9
Q
Basisprincipe
Wat houdt stadium III van anesthesie in?
Synoniem?
A
- Voldoende diepte anesthesie
- Geen reactie op chirurgische prikkels
Chirurgische fase
10
Q
Basisprincipe
Wat houdt stadium IV van anesthesie in?
Synoniem?
A
Volledige ademstilstand door verlamming AHspieren > pt beademen
Toxisch stadium
11
Q
Basisprincipe
Wat wordt er in elk van de stadia van anesthesie geobserveerd?
A
- AH
- Pupilreacties
- Oogbewegingen
- Reflexen
- Circulatie
12
Q
Bewustzijnsverlies
Op welke manieren kan bewustzijnsverlies bekomen worden?
A
- Intraveneuze hypnotica
- Inhalatie anesthetica
Kan ook gecombineerd worden
13
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Hoe gebruikt men intraveneuze hypnotica?
Wie?
A
- Bolusinjectie + onderhoud via spuitpomp of TCI-pomp
Target Controlled Infusion
Volwassenen
14
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Hoe werken intraveneuze hypnotica?
A
- Binden aan receptor voor GABA in CZS > °inhiberend effect neurotransmitter versterkt
15
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Geef enkele voorbeelden van intraveneuze hypnotica
A
- Propofol
- Thiopental
- Etomidaat
- Ketamine
- Midazolam
16
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Geef meer info over Propofol
A
- Bekendste IV hypnoticum
- Snelle werking
- Sterke RR daling door vasodilatie & myocarddepressie
- Onderdrukt luchtwegreflexen > gebruik larynxmasker
- Geschikt voor continue infusie > inductie + onderhoud
- Pijnlijke injectie > lidocaïne toegevoegd
17
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Wat zijn indicaties voor het gebruik van Propofol?
A
- Inleiding & onderhoud anesthesie
- Achtergrondsedatie bij loco-regionale anesthesie
- Sedatie beademde pt op ICU
18
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Geef meer info over Thiopental
Gebruikt bij?
A
- Snelst werkend IV hypnoticum
- Sterke RR daling & ademhalingsdepressie
-
Niet geschikt voor continue infusie
» NIET meer gebruikt op OK
Euthanasie
19
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Geef meer info over Etomidaat
A
- Inleiding van cardiaal belaste pt
- Geringe ademhalingsdepressie
- Misselijkheid
20
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Geef meer info over Ketamine
A
- Sterk analgetisch
- Kleine, korte ingrepen
- Spontane ademhaling blijft intact
- Stijging HR & RR
- Hallucinogene effecten
21
Q
Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Geef meer info over Midazolam
A
- Sederend & anticonvulsieve eigenschappen
- Pre-operatief IM > kalmerend effect
- Milde daling RR & AH
22
Q
Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Wanneer gebruikt men inhalatie anesthetica?
A
- Inductie bij kinderen
- Onderhoud bij kinderen/volwassenen
23
Q
Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Wat is een nadeel van inhalatie anesthetica?
A
Misselijker na operatie
24
Q
Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Wat zijn voordelen van inhalatie anesthetica?
A
- Gering analgetisch
- Gering spierverslappend
- Goed stuurbaar
25
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Welke 2 groepen inhalatie anesthetica zijn er?
1. Gasvormig
2. Dampvormig
26
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Wat zijn dampvormige anesthetica?
Kamertemperatuurvloeistoffen die met **verdampers** omgezet tot dampvormige anesthetica
27
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Dampvormige anesthetica moet je steeds combineren met..
| Voorbeelden
Een geschikt **draaggas**
| O2 of lachgas + perslucht
28
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Hoe worden dampvormige anesthetica ingedeeld?
**MAC**-waarde volgens sterkte
29
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Waarvoor staat MAC?
& definitie
**M**inimum **a**lveolaire **c**oncentratie
= waarde waarbij 50% pt geen beweging meer vertonen bij standaard stimulatie
| Hoe lager, hoe sterker product
30
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Wat is het effect van dampvormige anesthetica?
* Bewustzijnsverlies
* Sedatie
* Enige spierverslapping
31
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Wat zijn nadelen van dampvormige anesthetica?
* PONV
* Maligne hyperthermie
32
# Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Wat is maligne hyperthermie?
= erfelijke aandoening thv spieren waarbij ze afwijkend reageren op anesthesiegassen & bepaalde spierverslappers
33
# Bewustzijnsverlies - Intraveneuze hypnotica
Wat zijn gevolgen van maligne hyperthermie?
* Temperatuursstijging van hele lichaam
* Hartritmestoornissen
* Nierinsufficiëntie
* Overlijden
34
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Geef enkele voorbeelden van dampvormige anesthetica
* **Sevo**fluraan
* **Des**fluraan
* **Iso**fluraan
35
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Geef wat meer uitleg over **Sevofluraan**
| Voorbeeld
* **Geen** prikkelend effect **luchtwegen**
* Snel **herstel**
* **Inductie**
| Sevorane
36
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Geef wat meer uitleg over **Desfluraan**
* **Sterk** prikkelend effect **luchtwegen** > niet bij inductie anesthesie
* **Zeer snelle** werking > sneller ontwaken
37
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Geef wat meer uitleg over **Isofluraan**
Prikkelend effect **luchtwegen** > niet bij inductie anesthesie
38
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Geef wat meer uitleg over **gasvormig lachgas**
* **Analgetisch** effect
* Voornamelijk als **draaggas** gebruikt in OK
* **Lage dosis** > bevallingen NL & UK
39
# Bewustzijnsverlies - Inhalatie anesthetica
Wat is **Kalinox**?
Geef wat extra info
* **Lachgas** in combinatie met **zuurstof** (50/50)
* Vooral bij **kinderen voor korte ingrepen** > °roes
* **Bevallingen** in UK & NL
40
# Pijnbestrijding
Waarom is pijnbestrijding noodzakelijk?
1. **Laryngeale** reflexen onderdrukken
2. **Sympathische** (pijn)reflexen onderdrukken
41
# Pijnbestrijding
Wat is een subdoel van opioïdengebruik?
Zorgen voor sterke werking hypnoticum > minder hypnoticum nodig
42
# Pijnbestrijding
Waarom wordt opioïdvrije anesthesie meer aangewend?
Er zijn **hypnotica met een hoger veiligheidsprofiel** beschikbaar
43
# Pijnbestrijding
Wat zijn voordelen van opioïdvrije anesthesie?
* Betere **wondheling**
* Minder **chronische pijnsyndromen**
44
# Pijnbestrijding
Bij wie vooral opioïdvrije anesthesie?
* Obesitas
* Opiaataddictie
45
# Pijnbestrijding
Bij wie geen opioïdvrije anesthesie gebruiken?
Cardiaal belaste pt
46
# Pijnbestrijding
Geef enkele voorbeelden van opioïden
* Dipidolor
* Fentanyl
47
# Spierrelaxantia
Welke verschillende spierrelaxantia zijn er?
1. Niet-depolariserende
2. Depolariserende
48
# Spierrelaxantia
Wat zijn synoniemen voor niet-depolariserende spierverslappers?
## Footnote
Voorbeeld
Curare
49
# Spierrelaxantia
Wanneer is het gebruik van curare geïndiceerd?
Bij **abdominale** & **thoraxchirurgie**
50
# Spierrelaxantia
Wat zijn voordelen van curaregebruik?
* Betere intubatiecondities
* Betere operatiecondities
51
# Spierrelaxantia
Hoe ontstaat spierrelaxatie?
**Medicatie** bindt op receptoren > **acetylcholine kan niet binden** > °spierrelaxatie
52
# Spierrelaxantia
Hoe werken niet-depolariserende spierverslappers?
Treden in competitie met ACH en winnen (bezetten vlugger receptor) > **geen depolariserende eigenschappen** > geen spiercontractie
Receptorblokkerende werking.
53
# Spierrelaxantia
Geef voorbeeld van niet-depolariserende spierverslappers
Pavulon
54
# Spierrelaxantia
Wat is een antidotum voor niet-depolariserende spierverslappers?
Bridion
55
# Spierrelaxantia
Hoe werken depolariserende spierverslappers?
Medicatie bindt aan receptor > spiervezel depolariseert > **geen repolarisatie** want bezetting receptoren wordt niet hernieuwd > acetylcholine bij volgende stimulus heeft geen effect > uitputting spier
56
# Spierrelaxantia
Wanneer worden depolariserende spierverslappers gebruikt?
Bij spoedintubaties > snelle & korte werking
57
# Spierrelaxantia
Voor welke soort spierrelaxatie bestaat geen antidotum?
Depolariserende spierverslappers
58
# Spierrelaxantia
Wat is het gevolg van geen antidotum?
Dagen na operatie nog spiersamenstrekkingen > spierpijn & hypoxie
59
# Voorbereiding
Wat zijn de verschillende aspecten bij de voorbereiding van de pt?
1. Pre-operatief onderzoek
2. Beleid inzake nuchter zijn
3. Premedicatie
4. Medicamenteuze profylaxe
60
Pre operatief onderzoek, leg uit:
* **klinisch onderzoek en anamnese**
* **ASA score** wordt toegekend = risicoinschatting
-ASA1
-ASA2
-ASA3
-ASA4
-ASA5
-E toevoeging ( spoed ingreep)
aanvullend onderzoek indien nodig, labo, rx, ECG
61
beleid in zake nuchter zijn, leg uit?
veiligheidsreden om **aspiratiepneumonie te voorkomen**
62
richtlijnen nuchter:
* **vast voedsel 6u** voor ingreep
* **BV 4u** voor ingreep
* **helder/vloeibaar 2u** voor ingreep
63
Waarom waterijsjes?
* **morfine** belangrijkste voorspeller misselijkheid na operatie
* na operatie waterijsje **beduidend minder misselijkheid**
* invoering ijsje na OK
64
richtlijnen tot premedicatie?
* vooral uit **angst**, sedatie, amnesie, minder post op pijn, minder kans op aspiratie zure maaginhoud
* voordeel van **NIET** toedienen, heldere patient, **sneller onstlag**
65
Indien er wel premedicatie wordt gegeven welke dan en wanneer?
* niet nodig voor AA, wel voor gevoel patiënt
* vaak **avond voor** operatie slaapmiddel gegeven, 1,5u voor operatie benzodiazepine
* bij dagopname vaak onmogelijk
1. **benzodiazepines**
2. **Opioïden**
3. Anticholinergica (Antropine IV)
66
Wat is een benzodiazepine?
- **angstreducerend**
- kan paradoxale effecten hebben bij ouderen en kinderen
| (**diazepam**, lorazepam, midazolam)
67
Soorten medicamenteuze profylaxe?
1. Preventie DVT
2. Antibiotica
3. diversen zoals bronchodilatoren en ondersteunen hartfunctie
68
Preventie DVT?
* preventie bij **ouderen, grote abdominale of orthopedische operaties**
* indien al anti stollingsmiddel -->protocol stoppen
* onmiddelijke tromboseprofylaxe --> clexane, fraxiparine
69
Waarom preventief antibiotica?
Bij bvb prothese gebruik
70
Inleiden van de AA, leg uit:
1. **Materiaal wordt klaargelegd**
2. Er wordt een **‘SIGN IN’** gedaan
3. Patiënt wordt aangesloten aan **monitor**
4. **Préoxygenatie** met beademingsmasker
5. Toediening van **analgetica**
6. De patient wordt **in slaap gebracht met IV hypnoticum of Inhalatieanestheticum**
7. **Curare** wordt toegediend
8. **luchtwegmanagement:**
Spontane AH
Via beademingsmasker + ev. mayocanule
Via ET-tube of larynxmasker
9. Alvorens chirurg insijdt wordt **‘TIME OUT’** gedaan
71
Bij wie wordt inhalatie anesthesie toegepast?
* voor inleiding bij kinderen
* volwassenen die moeilijk te prikken zijn
## Footnote
bij volwassenen minder graag, duur lang tegen dat narcose bereikt word. --> groter distributievolume
72
Welke manieren bestaan er in het luchtwegmanagement, en waarvoor worden ze gebruikt?
1. **beademingsmasker**
O² toedienen
toedienen dampvormige anestheticum
beademing bij korte ingrepen
2. **larynxmasker**
langer durende ingrepen
3. **endotracheale** tube
ingrepen thorax en buikholte
tijdens ingreep luchtweg nt meer toegankelijk
73
Leg het beademingsmasker specifieker uit
* **goed sluitende** verbinding tussen gezicht en mond en het beademingssysteem
* luchtweg moet wel goed doorgankelijk zijn
* **minste prikkeling** voor pt
* meeste **lekkage**
74
Leg het larynxmasker verder uit?
* beademingsslang die uitloopt tot **elliptisch masker**
* tot aan **oesofagusingang**
* pt kan **spontaan** ademen **of beademd** worden
* in verschillende **maten** beschikbaar
75
Welke voordelen van het larynxmasker?
* geen curares nodig
* **minder trauma**
* **minder pijnlijke keel**
* goede luchtweg zelfs bij moeilijke intubaties
76
Welke nadelen larynxmasker?
* **gn bescherming tegen aspiratie pneumonie**
* nt geschikt bij **obese** pt
* nt elke **positie** mogelijk
77
Leg de ETT verder uit?
* enige methode op **zeker luchtweg**
* meest **invasieve** methode
+**Elke positie** mogelijk
-Meer bijkomende **letsels**
78
Wat zie je bij een correcte plaatsing ETT?
* beide thorax helften gaan op en neer
* de tube dampt aan
79
Welke zijn de gevaren bij ETT?
* **oesophagale** intubatie
* uitlokken **braken**
* intubatie 1 bronchus
* **letsels** aan tand, lip...
80
Wat wordt tenslotte nog gedaan bij inleiding AA?
* **ogen** worden beschermd met zalf, druppels of pleister
* ev maagsonde
* ev urinekatheter
* ev arterielijn
* ev en centrale lijn
81
Welke inleidingstechniek voorkeur bij niet nuchtere patienten?
**locoregionale techniek**
82
Wat is de belangrijkste reden van afkoeling tijdens anesthesie?
* **anesthesie zelf**
* zorgt voor **minder metabole warmteproductie**
* inductie v/d AA algemene **vasodilatatie** waardoor warmteproductie daalt met 5%, verlies van kerntemperatuur
* **blootstellen huid en organen aan koude omgeving**
83
Postoperatieve complicaties door afkoelen?
* **hartslag en contractiliteit** neemt af
* **bloedstolling** wordt ernstig **verstoord** door afname stollingsfactor
84
acties bij temperatuur regulatie?
* pt **toedekken**
* warmeluchtdekens
* OK temperatuur zo hoog mogelijk
* **infuusvloeistoffen** opwarmen
* **beademingsgassen** vochtig en warm maken
85
hoe wordt de AA onderhouden na inleiding?
* **inhalatie** door dampvormige anesthetica via beademingssysteem
* IV door **continue infuus**
86
Hoe wordt een anesthesie met zowel inleiding als onderhoud door IV genoemd?
**TIVA**, totale intraveneuze anesthesie
87
wat is TCI of TCA
* target controlled infusion
* target controlled anesthesia
* gewenste concentratie kan worden ingesteld en pomp dient berekend propofol toe
88
Wat gebruiken ze voor onderdrukking prikkels tijdens onderhoud anesthesie?
**opioïden**
89
Welke manieren van ventilatie tijdens onderhoudsfase?
1. spontaan
2. geassisteerd
3. gecontroleerd
90
Hoe wordt de hemodynamiek bewaakt?
* HF
* RR
* saturatie
* CO²
91
Post operatieve pijn opvangen, hoe?
* Niet- opioïde analgetica => Taradyl ®
* Opioïde
– Zwakke: tramadol ® of Codeïne ®
– Sterke: Dipidolor ® of morfine
92
Postoperatieve nausea en braken opvangen?
**PONV** = postoperatieve nausea en vomiting
* Risico inschatten
* Profylactisch gebruik van anti- emetica
93
Hoe wordt de uitleiding gestart?
* aan eind operatie
* toediening **anesthetica wordt gestaakt** (tijdig-->communicatie)
* beademingsinstellingen worden aangepast
* CO² stijgt en voldoende **ademprikkel onstaat**
* **curares** moeten **uitgewerkt** zijn
* omgekeerde volgorde als de inleiding
94
Welke criteria tot extubatie zijn er?
* pt moet **zelfstandig kunnen ademen**
* pt moet **luchtweg** kunnen **beschermen** vb hoesten
* **stabiele** vitale parameters
95
Procedure extubatie?
* **materiaal re intubatie** klaar
* **aspiratie** keelholte
* fixatie lossen, tube verwijderen
* pt **laten hoesten en diepe AH**
* extra O² toedienen via masker
* indien parameters goed --> recovery
