Hoofdstuk 7: metalen Flashcards
wat zijn staalsoorten + bij welke 3 dingen zijn ze een hulpmiddel bij het bouwen ervan
een legering van ijzer en koolstof
+ ze zijn een hulpmiddel voor het bouwen van infrastructuur (bruggen,…), werktuigen en vervoersmiddelen
wat zijn de grondstoffen voor staal
ijzeroxiden
wat zijn 3 belangrijke ijzerertsen
hematiet
magnetiet
taconiet
wat is pelletiseren
dat is wanneer er uit erts ijzerrijke bestanddelen worden geconcentreerd en waarbij die dan aan elkaar gesinterd worden
hoe wordt ijzer bereidt
de gepelletiseerde ijzeroxide wordt in de hoogoven gestort
eerst wordt er een reducerend gas gevormd m.b.v. cokes en zuurstof die de zuurstof uit het ijzeroxide halen
dan wordt er kalksteen toegevoegd wat ervoor zorgt dat de onzuiverheden uit de erts binden tot vloeibare slak da achteraf afgetapt wordt
daarna wordt het gesmolten ijzer onderaan afgetapt = ruwijzer (is nog onzuiver met hoog C%)
teken het proces van het voorbereiden van ijzererts + benoem de delen
wat zijn de 3 soorten chemische samenstellingen van staal
C < 0.005%: zuiver Fe => zacht, ductiel en niet sterk
C tussen 0.06% en 2%: staal
C > 2%: gietijzer => bros
wat is het probleem bij ruwijzer
het bevat 4 à 5% C en bevat ook teveel Si, S, P en Mn
wat is het raffineren van staal + welke 2 heb je bij staalraffinage
dat zijn processen om onzuiverheden uit ruwijzer te halen die gebaseerd zijn op oxidatie
+ het oxystaalproces en het elektro-ovenproces
hoe werkt het oxystaalproces bij het raffineren van staal
het is een peervormig stalen vat dat gevuld is met ruwijzer, schroot en vloeimiddelen
via een zuurstoflans wordt er O2 in het metaalbad geblazen wat zorgt voor de daling van het C-gehalte
Ar en vloeimiddelen helpen bij het raffinageproces
2 eigenschappen van het oxystaalproces
er moet regelmatig controle gedaan worden op de samenstelling
het is het belangrijkste raffinageproces
hoe werkt het elektro-ovenproces
je laadt de oven met schroot en/of ruwijzer die smelten door het trekken van de elektrische boog tussen de smelt en grafiet elektroden
Dit proces wordt uitgevoerd door een in de smelt gebrachte zuurstoflans en door de werking van vloeimiddelen
dit proces geeft meestal meer zuiverder staal
welke 2 speciale raffinageprocessen zijn er nog
gieten van ingots
continugieten
hoe werkt continugieten
staal wordt eerst in een gietpan gegoten dan via trechter naar gietmachine
de matrijs van de gietmachine bepaalt de vorm van het halfproduct
de matrijs wordt met water gekoeld
het gesmolten staal blijft in de matrijs tot een massieve huid gevormd is
wanneer de kern gestold is wordt het versneden in stukken
wat is er speciaal bij continugieten
de aard van de bij stolling gevormde korrels en hoe deze worden gewijzigd heeft grote invloed op eigenschappen van het staal
want korrelgrootte houdt verband met sterkte
wat is het verband tussen korrelgrootte en sterkte bij staalsoorten
staalsoorten met kleine korrels zijn meestal sterker dan staalsoorten met grotere korrel
wat is gewalst staal + welke 2 soorten zijn er in de staalfabriek
plastische vervorming langs talkrijke glijvlakken in de kristallen
+ warmgewalst staal enen koudgewalst staal
wat gebeurt er bij warmgewalst staal
bij het roodheet gloeien van staal door walrollen worden de korrels platgedrukt en daarna direct weer aan elkaar gegroeid = herkristallisatie
wat gebeurt er bij koudgewalst staal
er is geen dynamische herkristallisatie maar de korrels worden platgewalst dur het staan wordt harder waardoor de vervormbaarheid verlaagt
wat zijn 2 belangrijke termen die gebruikt worden bij het beschrijven van de verwerkingsprocessen in de staalindustrie
koolstofstaal
gelegeerd staal
geef de morfologie of vormleer van staal
legering van Fe en C (C% tussen 0,06% en 2,0%)
geef de morfologie of vormleer van ferriet
KRC rooster en α-ijzer (C% max 0,02%)
stabiel op KT, zacht, ductiel en magnetisch
geef de morfologie of vormleer van austeniet
KVC rooster en γ-ijzer (C% max 2%)
wordt gevormd op hogere T, zacht, matig sterk en niet-magnetisch
geef de morfologie of vormleer van cementiet
Fe3C (C% is meer dan 6,0%)
verbinding met ijzer en koolstof, hard en bros
geef de morfologie of vormleer van martensiet
TRC-rooster, ontstaat na afschrikharden
wat is afschrikharden
warmtebehandeling van staal
metalen kunnen onder invloed van temperatuur veranderen van structuur waarmee ze de eigenschappen kunnen beïnvloeden
5 eigenschappen van afschrikharden
wat is perliet
dat is een laagstructuur met afwisselend laagjes ferriet en laagjes cementiet
wat zijn de 3 basiseisen voor een volledig geharde structuur te verkrijgen (100% martensiet)
een koolstof-geholte van 0,6%
verwarmen tot austenitische temperatuur
snelle afkoeling
