Hoofdstuk 6: aandacht

Question 1

Wat houdt de multiple-resource theorie in?

Answer 1

Er zijn verschillende bronnen die enkel kunnen toegepast worden voor specifieke processen -> grotere capaciteit wanneer verschillende bronnen aangesproken worden

Question 2

Welke vormen van aandacht kunnen we onderscheiden?

Answer 2

• alertheid/arousal
• vigilantie/volgehouden aandacht
• selectieve aandacht

Question 3

Wat is het verschil tussen overte en coverte aandacht?

Answer 3

• overte aandacht: aandacht richten op iets waar je naar kijkt
• coverte aandacht: aandacht lostrekken van waar naar kijken en focussen op iets los van wat je ziet

Question 4

Wat houdt verborgen visuele aandacht in?

Answer 4

Vanuit ooghoek aandacht verschuiven en op die manier objecten waar we niet naar kijken toch identificeren -> oriëntatie van aandacht

Question 5

Wat is het verschil tussen endogene visuo-spatiale aandacht en exogene visue-spatiale aandacht?

Answer 5

• endogene visuo-spatiale aandacht: aandacht die we zelf verplaatsen
• exogene visuo-spatiale aandacht: aandacht wordt automatisch van buitenaf getrokken

Question 6

Welke gebieden/systemen staan in voor altertheid/arousal?

Answer 6

• reticulair activeren systeem
• acetylcholine en noradrenaline systeem
• thalamus

Question 7

Wat zijn de functies van het reticulair activerend systeem?

Answer 7

• glutamaat -> hele cortex activeren/receptief maken voor stimulatie
• belangrijk voor slaap-waak cyclus (formatio reticulairs)

Question 8

Welke neurotransmitters spelen een belangrijke rol bij aandacht?

Answer 8

• acetylcholine
• noradrenaline
• serotonine

Question 9

Welke kernen van de thalamus spelen een rol bij aandacht?

Answer 9

• mediaal dorsale kern
• intralaminaire kern
• reticulaire kern

Question 10

Welke gebieden/systemen staan in voor vigilantie/volgehouden aandacht?

Answer 10

• neurotransmitter systemen
• thalamus
• corticale gebieden

Question 11

Welke 2 neurotransmitter systemen kunnen we onderscheiden bij vigilantie/volgehouden aandacht?

Answer 11

• cholinerg systeem: projecties naar basale voorhersenen
• noradrenaline systeem: maakt hersenen klaar om stimulus te ontvangen

Question 12

Wat is de functie van de thalamus voor vigiliantie/volgehouden aandacht?

Answer 12

schakelstation: interface tussen arousal en andere aspecten van aandacht

Question 13

Wat is het verschil tussen bottom-up en top-down aandachtsselectie?

Answer 13

• bottom-up: aspecten eigen aan stimulus trekken de aandacht
• top-down: persoon bepaald zelf waar ze aandacht naar richten

Question 14

Wat zijn de verschillende mogelijkheden wanneer aandachtsselectie kan plaatsvinden?

Answer 14

• vroeg: voor identificatie van de stimuli
• laat: na afronden sensorische verwerking en na identificatie en categorisatie
• op verschillende momenten wanneer de informatie verwerkt wordt van input naar output

Question 15

Hoe beschouwen we aandacht het best?

Answer 15

Een reeks filters die op verschillende momenten verschillende aspecten van de informatieverwerking moduleren

Question 16

Welke hersenstructuren zijn belangrijk voor aandacht?

Answer 16

• superior colliculi
• thalamus
• pariëtale cortex
  
  • superior pariëtale sulcus
  • inferieure pariëtale sulcus
  • intrapariëtale sulcus
• frontale cortex

Question 17

Wat is de functie van de superior colliculi?

Answer 17

Richten van aandacht -> gevoelig voor opvallendheid van de stimulus

Question 18

Welke 2 soorten saccades kunnen we maken?

Answer 18

1. express saccades: reflexief
   - kort
   - bottom-up
   - superior colliculi
2. regular saccades: vrijwillige controle
   - lang
   - top-down

Question 19

Wat houdt supranucleaire palsy in?

Answer 19

Mensen zijn niet meer in staat om hun aandacht automatisch te richten op dingen die plotseling gebeuren, maar als je vraagt om hun aandacht te verschuiven, kunnen ze dit wel

Question 20

Welke delen van de thalamus zijn belangrijk bij aandacht?

Answer 20

• medial dorsaal, intralaminair en reticulaire nuclie: moduleren arousal level cortex
• pulvinaire nucleus en laterale geniculate: selectieve aandacht
• laterale geniculate: relay point visuele input/gatekeeper
• pulvinaire nucleus: reguleren info-transmissie tussen corticale regio’s die geattendeerde info verwerken

Question 21

Wat zijn de functies van de pariëtale cortex omtrent aandacht?

Answer 21

• allocatie van algemene aandachtsbronnen
• fijnere controle van (selectieve) aandacht

Question 22

Wat is de functie van de superior pariëtale sulcus omtrent aandacht?

Answer 22

dorsaal aandachtssysteem

Question 23

Wat is de functie van de inferieure pariëtale sulcus omtrent aandacht?

Answer 23

ventraal aandachtssysteem

Question 24

Wat is de functie van de intrapariëtale sulcus omtrent aandacht?

Answer 24

integratie -> constructie van prioriteitskaart: bepalen welke informatie relevant is

Question 25

Wat houdt binding/feature integration in?

Answer 25

Basiseigenschappen worden automatisch verwerkt, maar we kunnen pas zeggen of deze samen voorkomen in een bepaald object als we er onze aandacht op richten

Question 26

Wat is de functie van de frontale cortex?

Answer 26

Selectie, initiatie en inhibitie van (motorische) acties

Question 27

Welke gevolgen kan een laesie aan de frontale cortex hebben?

Answer 27

• directionele hypokinesie: minder snel bewegingen in een bepaalde richting kunnen uitvoeren
• motor neglect: geen beweging meer kunnen uitvoeren naar contralaterale richting

Question 28

Wat is de functie van de anterieure cingulate en supplementaire motor gebieden?

Answer 28

Respons selectie in functie van competitie, voornamelijk conflict taken

Question 29

Welke gebieden zorgen voor inhibitie van reflexieve saccades?

Answer 29

Orbitale en mediale regio’s

Question 30

Op welke manieren kan selectie allemaal gebeuren?

Answer 30

• op basis van spatiale locatie: activatie in contralaterale retiontope gebieden in visuele cortex
• op basis van item eigenschappen: activatie in kenmerk-gerelateerde gebieden
• op basis van objecten: activatie in object-gerelateerde gebieden

Question 31

Wat houdt het model van Corbetta en Shulman over aandacht in?

Answer 31

2 netwerken die worden gebruikt voor het richten van aandacht
1. dorsaal fronto-pariëtale netwerk -> top-down: doelgerichte aandacht
2. ventraal fronto-temporaal-pariëtaal netwerk -> bottom-up: detectie van relevante en opvallen, maar vaak onverwachte stimuli

Question 32

Wat houdt hemi-spatiaal neglect in?

Answer 32

Sterke verstoring in de mogelijkheid om onze aandacht te richten naar het contra-lesionale deel in onze omgeving

Question 33

Wat zijn de symptomen van hemi-neglect?

Answer 33

• negeren contralaterale helft ruimte/objecten
• hoofd/oog en postuur deviatie
• geen ziektebesef/somatoparaphrenie
• amodaal
• apathie
• gradaties

Question 34

Welke verschillende vormen van hemi-neglect zijn er?

Answer 34

• ruimtelijke/egocentrisch en object/allocentrisch
  
  • egocentrisch: hele linkerkant van de omgeving negeren
  • allocentrisch: telkens het linkerdeel van een object negeren
• neglect voor persoolijnke, peripersoonlijke en extra-persoonlijke ruimte

Question 35

Wat zijn mogelijke behandelingen voor hemi-neglect?

Answer 35

• TMS of tDCS
• top-down benadering
• motorische stimulatie
• sensorische stimulatie
  
  • optokinetische stimulatie
  • calorische stimulatie
  • nek-proprioceptieve stimulatie
  • prisma-adaptatie