Hoofdstuk 1: het centrale zenuwstelsel Flashcards
Welke 3 soorten sneden kunnen we maken van de hersen?
- saggitaal
- coronaal
- horizontaal
Op welke manier kunnen we de hersenen wel volledig in kaart brengen?
- renderende
- inflated
- flat maps
Wat zijn de onderdelen van een neuron?
- dendriet (input)
- cellichaam (verwerking)
- axon (output)
Welke soorten communicatie hebben we bij neuronen?
- binnen neuronen: elektrische communicatie (actiepotentiaal)
- tussen neuronen: chemische communicatie (neurotransmitters)
Wat zijn de verschillende delen van het zenuwstelsel?
- centraal zenuwstelsel (van zintuigen via ruggenmerg naar hersenen)
- hersenen
- ruggenmerg
- perifeer zenuwstelsel
- autonoom: informatie van onze organen naar de hersenen en omgekeerd
- somatisch: info vanuit hersenen via ruggenmerg naar spieren
Hoe zijn het ruggenmerg en zenuwen systematisch georganiseerd?
- dermatomen
- zenuwen aan ventrale zijde zijn motorisch, zenuwen aan dorsale zijde zijn sensorisch
Wat zijn de verschillende delen van de hersenen?
- grote hersenen
- cerebellum
- diencephalon
- hersenstam
Wat zijn de delen van de hersenstam?
- medulla oblongata
- pons
- mesencephalon
Wat zijn de eigenschappen van de medulla oblongata?
- controle basale functies
- cellichamen craniale zenuwen
- sensorisch en motorisch
- zorgt voor kruisen van de motore banen
- controle over vitale functies via nervus vagus
Wat zijn de functies van de pons?
- doorschakelstation
- brug tussen cerebellum en rest van de hersenen
- superior olive: dooschakelstation oor-hersenen
- locus coerules: werkt met noradrenaline -> stress, arousal, paniek, regulatie trade-off exploreren/exploiteren
Wat zijn de functies van de middenhersenen?
- oriëntatie door licht en geluid
- tectum: sensorische functie
- superior colliculi: visuele input
- inferior colliculi: auditieve input
- motorische oriëntatiereacties
- vooral actief bij onverwachte gebeurtenissen
- tegmentum
- substantia nigra: productie van dopamine
Wat is het reticulair activatie systeem?
- Raphé nuclei: productie van serotonine (regeling van gemoed)
- zorgt voor arousal en algemene aandacht + regulatie van slaap-waakcyclus
Hoe verloopt het construeren van forward models in het cerebellum?
- soort commando wordt naar spieren gestuurd om een beweging uit te voeren
- tegelijkertijd wordt er een duplicaat naar het cerebellum gestuurd -> proberen voorspellen welke beweging zal worden uitgevoerd en eventueel vergelijken of de beweging wel klopt of juist moet worden bijgestuurd
- doel: beide toestanden vergelijken, eventueel bijsturen en zorgen dat je het juiste resultaat krijgt
- vb. reden waarom je jezelf niet kan kietelen -> bij maken van beweging worden voorspellingen van gevolgen al gemaakt
Wat zijn de delen van het diëncephalon?
- hypothalamus
- thalamus
Wat zijn de functies van de hypothalamus?
- homeostase
- regeling hormonale systemen
Wat zijn de functies van de thalamus?
- doorschakelstation sensorische informatie naar cortex en motorische informatie vanuit cortex
- laterale geniculate nucleus: organisatie visuele input
- magnocellulaire laag: lichtgevoelig
- parvocellulaire laag: kleurgevoelig
- mediale geniculate nucleus: organisatie van auditieve input
Wat zijn de delen van de basale ganglia?
- caudate nucleus
- putamen
- globus pallidus
- substantia nigra
Wat zijn de functies van de basale ganglia?
- gereguleerd door dopamine
- cognitieve controle
- motorische controle
- leren
Wat zijn de delen van het limbische systeem?
- thalamus
- hypothalamus
- hippocampus
- amygdala
- cingulate cortex
Wat zijn de functies van het limbisch systeem?
- thalamus: sensorisch
- hypothalamus en amygdala: automatische vreesreactie
- hippocampus: geheugen
- cingulate cortex: selectie van aangepaste reacties
Wat zijn de delen van de cerebrale cortex?
- frontale lob
- temporale lob
- pariëtale lob
- occipitale lob
Wat zijn de verschillende delen van de cerebrale cortex bij een functionele onderverdeling?
- sensorische gebieden (input)
- motorische gebieden (output)
- associatieve gebieden (verwerking)
Wat kunnen de gevolgen zijn bij schade aan de visuele cortex?
- hemianopsie: problemen met het zien van informatie aan één kant
- quadropsie: niet kunnen zien bij een vierde van het gezichtsveld
- scotoom: een klein deel van het gezichtsveld niet meer zien
Hoe verloopt de tonotopische organisatie in het oor?
- dicht bij trommelvlies: hoge tonen
- ver van trommelvlies: lage tonen
Hoe is de toonhoogte bepalend voor de manier waarop informatie geprojecteerd wordt op de auditieve cortex?
- lage tonen: anterieur (links)
- hoge tonen: posterieur (rechts)
Wat houdt somatotopische organisatie in?
- lichaamsdelen die op het lichaam dicht bij elkaar zitten, zitten in de hersenen ook dichter bij elkaar
- lichaamsdelen die voor ons belangrijk zijn, zullen ook het meeste aandacht krijgen
Wat zijn de associatieve gebieden?
- frontale lob
- temporale lob
- pariëtale lob
Wat is de functie van de frontale lob?
Plannen en sturen van gedrag -> executieve functies
Waarbij kan men mogelijks problemen ondervinden als er schade is aan de frontale lob?
- organisatie en controle van gedrag
- modulatie van gedrag (psychologische intertie, sociaal ongeremd)
- oordelen en beslissen
- emotioneel functioneren
- geheugenfuncties (meta-memory, online houden van info, volgorde)
Welke delen zien we bij de pariëtale lob?
- superieure parëtale lobule
- inferieure pariëtlale lobule
- supramarginale sulcus
- angulaire sulcus
Wat is de functie van de pariëtale lob?
Multimodale integratie
- zintuigmodaliteiten
- sensorische info - info in geheugen
- interne toestand - externe sensorische wereld (visuomotrische cortex, spatiale aandacht)
Tot wat kan schade aan de pariëtale lob leiden?
- alexie
- agrafie
- apraxie
- problemen met visumotorische controle
- problemen met spatiale verwerking (vb. neglect)
- dyscalculie
Wat houdt numerotopie in?
Systematische mapping van getallen (mediaal naar lateraal)
- mediaal: grote getallen
- lateraal: kleine getallen
Wat zijn de delen van de temporale lob?
- hippocampus
- inferieur temporale cortex
- fusiform fase area
- amygdala
- superieur temporale sulcus
Wat zijn de functies van de temporale lob?
- hippocampus: geheugen
- inferieur temporale cortex: objectidentificatie
- fusiform face area: gezichtsherkenning
- amygdala: emotie
- superieur temporale sulcus: sociaal (empathie, perspectief)
- auditieve verwerking
Wat zijn de mogelijke gevolgen bij schade aan de temporale lob?
- visuele agnosie
- auditieve agnosie
