Hoofdstuk 5: organisatie van GGZ Flashcards
Welke disciplines zijn werkzaam binnen de GGZ?
- huisarts;
- geneesheer-specialisten: de psychiater;
- klinisch psycholoog;
- (psychiatrisch) verpleegkundige;
- sociaal verpleegkundige;
- maatschappelijk werker;
- kinesitherapeut;
- psychotherapeuten;
- ergotherapeuten;
- …
Welke taken heeft de huisarts binnen GGZ?
- vroegtijdig herkennen van psychiatrische ziektebeelden;
- acute opvang, verwijzing naar lokale instellingen;
- herkennen prodromale fase bij psychose;
- overleg met instelling voor ggz waar zv wordt behandeld;
- overleg met betrekking tot nazorg
Hoe lang heeft een psychiater gestudeerd?
na zijn basisopleiding van 7 jaar een specialisatieopleiding van 5 jaar tot
psychiater
Hoe werkt een psychotherapeut?
via gesprekstherapie zv verder helpen
Wat is de taak van de psychiater?
- nagaan op welke gebieden de oorzaken van iemands geestelijke problemen liggen;
- uitzoeken in hoeverre verschillende aspecten op elkaar inwerken en welke de overhand hebben
Wat doet de klinische psycholoog?
- verantwoordelijk voor globale begeleiding van aantal door psychiater toegewezen zorgvragers,
- niet voor medicamenteuze behandeling
- psychotherapeutische groepsgesprekken
- individuele psychotherapie
Welke taken heeft een psychiatrisch verpleegkundige?
- ondersteunende en begeleidende taak.
- observeren en rapporteren
-> enige van multidiciplinair team 24u/24u op afdeling
Hoe kunnen we de observatie door de verpleegkundige verdelen binnen GGZ?
- observaties en handelingen met betrekkingen tot de lichamelijke functies
- observaties en handelingen bij stoornissen in psychiatrische functies
Waar moet men op letten bij observaties en handelingen met betrekkingen tot de lichamelijke functies?
- herkennen van crisissituaties waarbij vitale functies bedreigd kunnen worden;
- gebruik maken van strategieën om crisissen te voorkomen of de ernst te verminderen;
- doelgericht observeren en beveiligen van zv in crisis
- toedienen van eerste zorgen in de geestelijke gezondheidszorg
- observatie van specifieke lichamelijke klachten
Welke kennis is er nodig bij observaties en handelingen met betrekkingen tot de lichamelijke functies?
- lichamelijke gevolgen van diverse psychiatrische stoornissen;
- bijwerkingen van medicatie en eventuele gevolgen;
- herkennen van psychosomatische klachten en er adequaat op reageren.
Waar moeten we op letten bij observaties en handelingen bij stoornissen in psychiatrische functies?
- uitingen van psychiatrische disfuncties in praktijk kunnen herkennen;
- psychopathologie kennen en weten welke psychiatrische functies vaak verstoord
zijn - adequaat kunnen rapporteren omtrent psychiatrische functies.
Wat doen een sociaal verpleegkundige en een maatschappelijk werker binnen GGZ?
- situeren problematiek zv in zijn sociale context.
- voeren sociaal onderzoek uit,
- regelen administratieve status van zv
Wat doet een kinesitherapeut binnen GGZ?
= bewegingstherapeut
- beoogt geen genezing van het bewegingsstelsel
- lichaamsbeweging een positief effect heeft op de lichamelijke gezondheid
Wat doet een psychotherapeut?
- behandelen personen met psychische problemen tijdens psychotherapeutische sessies
- geen medicatie voorschrijven
- niet erkend beroep en niet beschermd
Wat doet een ergotherapeut binnen GGZ?
- begeleid zv in vinden zinvolle dagindeling
- stimuleert ook de zelfredzaamheid bij zv
Welke dienste zijn er binnen de GGZ?
- klinische psychiatrie of intramurale psychiatrie
- sociale psychiatrie:
- psychogeriatrie of gerontopsychiatrie
- kinder- en jeugdpsychiatrie
- forensische psychiatrie
- liasonpsychiatrie
- preventieve psychiatrie
- etnische psychiatrie
Wat is klinische psychiatrie of intramurale psychiatrie?
- observatie en behandeling van opgenomen zv
- werkterrein: psychiatrische afdelingen binnen algemeen ziekenhuis; psychiatrische ziekenhuizen,
- oudste discipline binnen de geestelijke gezondheidszorg.
- Pragmatische therapieën met curatief doel
Wat is sociale psychiatrisch?
- gericht op wisselwerking tussen de zorgvrager en zijn sociale relaties;
- betrekking van sociale context in behandeling;
- werkt vaak samen met ambulante geestelijke gezondheidszorg
Wat is forensische psychiatrie?
- richt zich op mensen die een delict hebben gepleegd en die psychiatrische zorg nodig hebben;
- deze zorg kan vrijwillig worden aangenomen, maar ook als voorwaarde worden gesteld of verplicht worden
Wat is liasonpsychiatrie?
- subspecialisatie van de psychiatrie -> medische zorg, onderwijs en onderzoek in niet-psychiatrische instellingen voor GGZ
- opvolging van zv die opgenomen zijn op een somatische afdeling;
- psychiater of een consultverpleegkundige geeft advies of helpt mee bij de behandeling van zv die psychiatrische stoornissen vertonen;
Wat doet preventie psychiatrie?
- omhelst de zorgen en bevordering van het psychisch welzijn op preventieve wijze;
- doelgroep: herstelde zv met psychische kwetsbaarheid die onderhevig zijn aan psychische spanningen, maar niet meer in behandeling zijn
Wat is etnische psyciatrie?
situeert zich binnen een bepaalde cultuur
Welke groepen van formele zorgverlening zijn er binnen GGZ?
- extramurale of ambulante zorg;
- intramurale of klinische zorg;
- semimurale of transmurale zorg
Welke groepen van informele zorgverlening zijn er binnen GGZ?
- zelfzorg;
- mantelzorg;
- vrijwilligerswerk;
- zelfhulpgroepen
Wat zijn de functies van zelfhulpgroepen?
- emotionele steun vinden bij elkaar;
- informatieoverdracht;
- belangen verdedigen, adviezen formuleren en druk uitoefenen (naar overheid toe);
- sociale activiteiten organiseren;
- externe contacten uitbouwen.
Wat is extramuraal of ambulante zorg?
“buiten de muren” (bv. consultatie bij psychiater of psycholoog, dagopvang …).
Wat is intramurale zorg?
- binnen de muren
- residentiële zorgverlening
Wat is semimurale of transmurale zorg?
tussenvoorzieningen voor zv waarbij extramurale zorg onvoldoende is, maar een volledige opname niet aan de orde is
Welke voorbeelden van transmurale zorg zijn er?
- beschermde of beschutte woonvormen;
- psychiatrische deeltijdbehandeling of dagbehandeling
Welke residentiele voorzieningen zijn er?
- algemene ziekenhuizen;
- psychiatrische ziekenhuizen;
- psychiatrische verzorgingstehuizen (PVT)
Welke niet-residentiele voorzieningen zijn er?
- beschut wonen;
- revalidatiecentra
- centrum voor geestelijke gezondheidszorg;
- psychiatrische thuiszorg;
- project artikel 107;
- ambulante consultaties
Welke afdelingen binnen een algemeen ziekenhuis zijn er voor GGZ?
- A-dienst:
- PAAZ (psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis)
- Acute neuropsychiatrie
- SP-dienst
- EPSI
Wat zijn de eigenschappen van de PAAZ?
- urgentiepsychiatrie;
- kortdurende opname;
- laagdrempelig;
- op doorverwijzing of eigen initiatief;
- liaisonpsychiatrie.
Wat zijn de eigenschappen van acute neuropsychiatrie
- voor volwassenen;
- in een crisissituatie;
- voor observatie of behandeling;
- korte tot middellange duur
Wat zijn de eigenschappen van een SP-dienst in het algemeen ziekenhuis?
- gespecialiseerd in revalidatie van psychogeriatrische aandoeningen;
- voor ouderen met psychische problemen;
- multidisciplinaire diagnosestelling en behandeling;
- bv. psychogeriatrie
Wat zijn de eigenschappen van de EPSI?
- eenheid voor psychische spoedinterventie;
- voor opvang van personen in een psychische crisissituatie;
- beperkte verblijfsduur tot maximaal 72u;
- laagdrempelig;
- 24u op 24u psychiatrische bijstand.
Voor wie is een psychiatrisch ziekenhuis?
uitsluitend personen op met een psychische of psychiatrische problematiek al dan niet in combinatie met een somatische problematiek
Welke diensten komen voor in een psychiatrisch ziekenhuis?
- A-dienst
- K-dienst
- T-dienst
- SP-dienst
- forensische eenheid
Wat is de A-dienst?
- opnamedienst;
- voor volwassenen;
- bij acute psychische problemen;
- vaak met specifieke doelgroepen
Wat is een K-dienst?
- kinder- en jeugdpsychiatrie;
- 3 – 18 jaar;
- bv. kinderen met depressie, gedragsstoornissen …
Wat is een T-dienst?
- voor langdurige opname;
- sociale re-integratie
Wat is een SP-dienst binnen een psychiatrisch ziekenhuis?
- voor ouderen met psychische problemen;
- gericht op herstel op fysisch, psychisch en sociaal vlak
Wat is het PVT?
= psychiatrisch verzorgingstehuis
- voor personen met een chronische, gestabiliseerde, psychische aandoening en voor mensen met een mentale beperking
- werkt enkel op doorverwijzing
- niet gefocust op behandelen, wel op verzorgen
Wat is beschut wonen?
kleinschalige woonvorm waarbij bewoners zelfstandig kunnen wonen, onder begeleiding van professionele zorgverleners
Welke types van revalidatiecentra zijn er?
- gericht op verslavingsproblematiek
- centra voor psychosociale revalidatie
Wat doet een revalidatiecentra gericht op verslavingsproblematiek?
- medische en sociale begeleiding aan personen met een drugsverslaving;
- soms verstrekken van substitutieproducten
- verder onderscheid tussen medisch-sociale opvangcentra (MSOC), dagcentra, crisisinterventiecentra (CIC), therapeutische gemeenschap (TG)
Wat doet een centra voor psychosociale revalidatie?
- gericht op kinderen, jongeren en volwassenen;
- ambulante, partiële of residentiële behandeling;
- behandeling verloopt steeds volgens een individueel behandelingsplan;
- subgroep: gericht op kinderen en jongeren tot 19 jaar met een psychiatrische pathologie
Wat is een centrum voor geestelijke gezondheidszorg (CGZ)?
- via doorverwijzing en op eigen initiatief
- psychische, relationele en psychosomatische problemen
- multidisciplinaire samenwerking
Op welke tereinen wordt er gewerkt in CGZ?
- preventie;
- eerste opvang van personen met psychische problemen;
- diagnosestelling en behandeling
Op welke manieren biedt CGZ hulp?
- individuele therapie;
- koppel- of gezinstherapie;
- medicamenteuze behandeling;
- informatie- en adviesverlening
Hoe werkt psychiatrische thuiszorg?
intensief hulpaanbod aan personen met een psychiatrische problematiek
Wat is project artikel 107?
project waarbij een multidisciplinair team thuis kortdurende zorg verleent aan personen met een ernstige psychische kwetsbaarheid in een acute crisissituatie, waarbij een intensief ambulant behandeltraject aan huis wenselijk is
Wat zijn de doelstellingen van een mobiel crisisteam?
- voorkomen en verkorten van een ziekenhuisopname;
- verminderen van het aantal gedwongen opnames;
- hervalpreventie na ontslag uit EPSI of A-dienst.
Wat is het doel van project artikel 107?
ontwikkeling van een gemeenschappelijke geestelijke gezondheidszorg door de realisatie van zorgnetwerken en zorgcircuits
Welke criteria zijn er voor een interventie van het mobiel crisisteam?
- somatische urgentie;
- ernstige intoxicatie;
- dreigend geweld of gevaar
Wat zijn de sleutelfuncties van project artikel 107?
- 1: geestelijke gezondheidspromotie, preventie, vroegdetectie en vroeginterventie.
- 2: mobiele behandelingsteams voor acute en chronische problematiek.
- 3: teams inzake psychosociale rehabilitatie.
- 4: intensieve gespecialiseerde residentiële geestelijke gezondheidsunits;
- 5: specifieke woonvormen en verblijfsformules
Welke niet medische hulpverlening bestaat er voor personen met psychische problemen?
- Informele zorgverleners
- Algemene professionele hulpverlening
- Sociale ondersteuning
- Specifieke professionele hulpverlening
Wat wordt er bedoeld met informele zorgverleners?
- bv mantelzorgers
- hulp bij bv. persoonlijke verzorging, huishoudelijke taken, administratie …
Wat wordt er bedoeld met algemene professionele hulpverlening?
- Algemene en administratieve ondersteuning (ziekenfondsen, OCMW).
- Praktische ondersteuning (diensten voor gezinszorg, poetsdienst, warme maaltijden)
Wat wordt er bedoeld met sociale ondersteuning (wat zijn voorbeelden van diensten)?
- Centra voor algemeen maatschappelijk werk (CAW):
- autonome centra voor maatschappelijk werk;
- centra voor teleonthaal;
- centra voor algemeen welzijnswerk in het kader van de ziekenfondsen
Wat wordt er bedoeld met Specifieke professionele hulpverlening?
- justitiehuizen;
- diensten begaan met geweldpleging;
- andere justitiële diensten (politie, procureur, daderhulpverlening …);
- diensten voor kinderen en jongeren met problemen (CBJ, JAC, CLB …)
