Hoofdstuk 4: Strafrecht Flashcards
Uitgangspunt civiel recht (artikel Bruning et al.)
minderjarige is niet bekwaam om zelfstandig als procespartij op te treden. ouders/voogd/bijzondere curator treden namens kind op als procespartij
!! uitzondering !!: informele rechtsgang; minderjarige kan rechter verzoeken om bepaalde beslissing te nemen
Wat zijn civiele zaken?
Personen of familierecht
Verbetervoorstellen voor procespositie minderjarigen (3) (artikel Bruning et al.)
- formele procespositie, hoorrecht en ondersteuning van minderjarigen in familie- en jeugdprocedures verdienen aanpassing
- minderjarige moet direct/indirect betrokken worden in procedures
- duidelijkheid over aanstelling bijzondere curators. nu geen garantie dat die wordt toegewezen, mogelijk omdat criterium ‘conflict van belangen tussen de minderjarige en wettelijke vertegenwoordigers’ onvoldoende duidelijkheid biedt
Beginselenwet Justitiële Jeugdinrichtingen (BJJ). Wat regelt deze wet? (3)
Rechtspositie van jongeren in een vrijheidsbenemende situatie
op welke gronden
door wie een minderjarige mag worden beperkt in uitoefening van grondrechten
Regels jeugdstrafrechtprocedures (5)
- deuren blijven in principe gesloten tijdens jeugdstrafzitting
- minderjarige is verplicht om te verschijnen
- inlichtingen over de persoonlijkheid van de minderjarige dienen te worden ingewonnen door RvdK
- minderjarige verschijnt voor 1 rechter
- minderjarige moet altijd raadsman toegewezen krijgen
Nederlands strafrecht is verhard (4)
- strafmaxima omhooggegaan
- meer sancties bij gekomen
- toegenomen populariteit voor aanvragen VOG
- verplichte afgifte DNA-materiaal
Zo Spoedig Mogelijk (ZSM)
Beleidsmotto
Delicten worden besproken door vertegenwoordigers van de ketenpartners (politie, RvdK, jeugdreclassering, slachtofferhulp OM), zodat snel besloten kan worden wat er moet gebeuren
In NL worden delicten vaak buitengerechtelijk afgehandeld. Wat houdt dit in?
Door politie of bureau Halt afgehandeld, het komt dan niet bij de rechter. Alleen ernstige delicten.
Jeugdstrafzaak via officiersmodel afgedaan. Wat kan officier van justitie als straffen opleggen bij lichtere delicten? (4)
- taakstraf van max. 60 uur
- geldboete
- verplichting tot betaling aan de staat voor slachtoffer
- onttrekking aan het verkeer/ontzegging van rijbewijs voor max. 6 maanden
Rechter kan verschillende straffen opleggen bij ernstige delicten. Welke? (3)
- jeugddetentie: max. 1 of 2 jaar
- taakstraf: werk- en/of leerstraf, max. 200 uur
- geldboete: max. 4000 eu > komt weinig voor omdat jongeren vaak weinig vermogen hebben
Plaatsing in een Inrichting voor Jeugdigen (PIJ)
vrijheidsbenemende maatregel, max. 7 jaar wanneer er sprake is van een behandeling van een stoornis
Zijn de straffen van officier van justitie vrijheidsbeperkend of vrijheidsbenemend?
Vrijheidsbeperkend, een PIJ-maatregel is vrijheidsbenemend.
Gedragsbeïnvloedende maatregel (GBM)
Vrijheidsbeperkende maatregel
Voorbeeld: onder begeleiding van jeugdreclassering een programma volgen, contactverbod, meldingsplicht
Leeftijdsgrenzen voor jeugdstrafrecht: ondergrens
12 jaar
in Europa is dit gemiddeld 13,5 jaar, rest van de wereld lager.
GC denkt daar anders over: 14 jaar minimaal
Leeftijdsgrenzen voor jeugdstrafrecht: bovengrens
18 jaar
MACR
Minimal Age of Criminal Responsibility (volgens IVRK en GC)
Justitieel Casus Overleg (JCO+)
samenwerking tussen instanties die vanuit strafrechtelijke en civielrechtelijke hoek werken.
Inquisitoire strafprocestraditie
proces heeft vorm van officieel onderzoek dat wordt geleid en gericht op waarheidsbevinding. het jeugdstrafprocesrecht wordt in Nederland beheerst door de interactie tussen de rechter en verdachte. voor de rechtszitting onderzoek uitegoeverd
Accusatoire/Adversaire traditie
strafproces als een strijd tussen 2 gelijke partijen met onpartijdige rechter die geen actieve rol heeft, maar alleen procedures bewaakt. Rechter heeft geen toegang tot dossier. Rechter/jury beslist over schuld/onschuld. Minderjarige wordt niet gevraagd om eigen rol te spelen.
Bevoegdheden/taken politie (5)
- lichte feiten zelf afdoen
- reprimande of boete tot maximaal 390 eu
- zaak doorsturen naar Halt of vrijwillige jeugdhulp
- zaak doorsturen naar RvdK of OM
- discretie: verdachte jongere meenemen naar politiebureau en verhoren
Bevoegdheden/taken Openbaar Ministerie (OM) (4)
- vervolgingsmonopolie: bevoegdheid om voorgeleiding voor de rechtbank tegen verdachte te initiëren
- opportuniteitsbeginsel: officier van justitie kan beslissen dat een zaak niet hoeft voor te komen, doet hem dan zelf af
- taakstraf opleggen van max. 60 uur, boete of reclasseringsmaatregel max. 6 maanden
- voorwaardelijk sanctioneren als het gaat om zaken waar max. 6 jaar detentie staat
Bevoegdheden/taken kinderrechter (3)
- gespecialiseerd in jeugdstrafrecht
- kinderrechter is voorzitter
- alleensprekende kantonrechter, niet automatisch een advocaat
Inverzekeringstelling vs inbewaringstelling
inverzekeringstelling = lichte vorm, officieer houdt jeugdige langer vast, na maximaal 3 dagen voorgeleid bij rechter-commissaris (RC)
inbewaringstelling = zware vorm, RC besluit om verdachte langer vast te houden (max. 14 dagen) en toestemming te geven voor voorlopige hechtenis in een justitiële jeugdinrichting (max. 90 dagen)
Uiteindelijke rechterlijke beslissing (waar vinden ze plaats voor welke delicten)
- alleensprekende kinderrechter = iets zwaardere delicten
- meervoudige kamer = ernstige delicten