Hoofdstuk 3: Kinderbescherming Flashcards
Maatregelen van kinderbescherming (3)
- gezag beperkt middels ondertoezichtstelling (OTS) > ouders behouden gezag, iemand buiten gezin adviseert ouders over opvoeding en verzorging
- beëindiging van het gezag
- voorlopige OTS en voorlopige voogdij > tijdelijke maatregelen voor crisissituaties
Uitgangspunten kinderbeschermingsmaatregel (3)
- de maatregel is in belang van het kind
- Ultimum Remedium: de maatregel mag alleen worden opgelegd als alternatieve maatregelen zijn onderzocht of kan worden aangetoond dat vrijwillige hulpverlening niet voldoende helpt
- proportionaliteit: maatregel moet zo min mogelijk ingrijpen in de bestaande gezinsverhoudingen
Juridische procedure via inquisitoire traditie
Wordt ingesteld door overheid/rechter, ouder/kind is onderwerp van onderzoek en geen gelijkwaardige partij. Dit is een kortere procedure door voorwerk.
Accusatoire traditie
Rechter doet zelf geen actief onderzoek, ouder/kind is gelijkwaardige partij
Negatieve verplichtingen
Niet in het gezinsleven ingrijpen, tenzij noodzakelijk. Recht van ouders en kind op beschermen van gezinsleven (art. 8 EVRM)
Vals negatief = ten onrechte oordelen dat ingrijpen niet nodig is om ouders nog een laatste kans te geven
Positieve verplichtingen
Ontstaan na ingrijpen in het gezin. Kind beschermen tegen schade op ontwikkeling
vals positief = ten onrechte oordelen dat ingrijpen nodig is, om risico op gezinsdrama uit te sluiten
Gecertificeerde instelling (GI) functie
Bepaalt naar welk gezin/instelling een kind gaat, gezinsvoogd wordt via GI ingesteld bij OTS
Ondertoezichtstelling (OTS)
lichtste maatregel om bedreiging van belangen van het kind te verminderen
tijdelijke maatregel
ouders houden gezag, gezinsvoogd verleent hulp en steun en beslist in overleg met gemeente welke jeugdhulp wordt ingezet
Voorwaarden OTS (3)
- minderjarige groeit zodanig op dat ontwikkeling ernstig wordt bedreigd
- zorg die noodzakelijk is voor wegnemen bedreiging ontwikkeling kind wordt door ouders niet of onvoldoende geaccepteerd
- verwachting is dat ouders binnen aanvaardbare termijn de verzorging en opvoeding van het kind weer zelf kunnen dragen > zo niet, dan gezagsbeëindiging
Netwerkberaad voor ouders na uitspraak OTS
Opstellen van een plan binnen 6 weken met eigen netwerk
Rechten van ouders tijdens OTS (5)
- verschillen van mening over uitvoering van OTS aan kinderrechter voorleggen
- verzoek om schriftelijke aanwijzing van gezinsvoogd vervallen te verklaren of in te trekken
- rechter verzoeken de GI te vervangen
- rechter vragen om opheffing OTS
- GI vragen de uithuisplaatsing te beëindigen of verkorten
Voorlopige ondertoezichtstelling (VOTS)
Spoedmaatregel bij ernstig vermoeden van mishandeling of verwaarlozing
Kinder onder toezicht gesteld van GI
Machtiging uithuisplaatsing (MUHP)
Kan gecombineerd worden met OTS
kind verblijft buiten gezin
ouders hebben nog wel gezag, maar vaak wel met extra inperking
Gezagsbeëindiging wanneer (3)
- ontwikkeling van kind wordt ernstig bedreigd
- ouders kunnen NIET binnen aanvaardbare termijn voor opvoeding/ontwikkeling kind zorgen
- ouders misbruiken het gezag
Wanneer stopt gezagsbeëindiging?
Vaak als kind meerderjarig wordt, ouders kunnen worden hersteld in gezag, mits dit in belang van kind is
Voorlopige voogdij
Als snel ingegrepen moet worden, voogdij wordt dan overgedragen aan GI in afwachting van de uitspraak over de definitieve maatregel
Haags Kinderontvoeringsverdrag
een kind dat is ontvoerd, moet worden teruggebracht naar het land waar het normaal verblijft, tenzij dit een ernstig risico voor het kind is
Centrale Autoriteit
coördineert alle zaken rondom internationale kinderontvoering
in Nederland: ministerie van Justitie en Veiligheid
factoren die meespelen in Nederlandse rechtspraak met betrekking tot gezag (artikel Aalders) (6)
- leeftijd van het kind; nodig voor aanvaardbare terming en mate waarin duidelijkheid over opvoedperspectief nodig is
- duur uithuisplaatsing
- mogelijkheid van kind oom zich positief te ontwikkelen binnen pleeggezin en vraag of het kind gehecht is aan pleegouders
- behoefte van kind aan continuïteit en stabiliteit in opvoeding
- behoefte van kind aan duidelijkheid over opvoedings- en ontwikkelingsperspectief
- duurzame bereidheid van ouder om kind in pleeggezin te laten opgroeien
Duur uithuisplaatsing (artikel Aalders)
Nederland:
zeer jong kind > 6-12 maanden
oudere kinderen > 1-2,5 jaar
Mogelijke redenen gezagsbeëindiging (artikel Aalders) (4)
- verlenging van lichtere maatregel zorgt voor onrust en onzekerheid
- lichtere maatregel zet verhouding tussen ouders en pleeggezin op scherp
- lichtere maatregel zorgt voor loyaliteitsconflict bij kind
- lichtere maatregel zorgt ervoor dat kind belast wordt met wens van ouders om weer terug thuis te wonen
Kinderbeschermingsmaatregelen opgericht in 1901 (3) (artikel S. Rap)
- burgerlijke kinderwet
- kinderstrafwet
- kinderkaderwet
> bevatte bepalingen over de uitvoering en handhaving van maatregelen en sancties
Belangrijke principes in burgelijke kinderwet, kinderstrafwet, kinderkaderwet (8) (artikel S. Rap)
- gezag ouders kon worden beperkt
- delinquente kinderen moeten worden heropgevoed, niet gestraft
- toekomst van het kind was leidend in de beslissing van de rechter, niet het strafbare feit
- wet gold voor kinderen tot 18 jaar
- keuze voor rechter geleid door behoeften van het kind
- kinderen kregen rechten in procedure
- Unus judex; kinderen komen voor bij maar 1 rechter
- gespecialiseerde jeugdrechtbanken in 1921
Welzijnsbenadering gekenmerkt door verschillende principes (4) (artikel S. Rap)
- parens patriae dominant = bevoegdheid van overheid om op te treden namens mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen
- evenredigheidsbeginsel werd verworpen: belang van kind stond voorop in beslissing
- behandeling werd verkozen boven straf
- procedures waren informeel en kinderen kregen minder procedurele beveiliging
