hoofdstuk 4: erfelijke informatie in de cel Flashcards
wat is een nucleotide?
Nucleotiden zijn de bouwstenen van DNA en RNA.
Een nucleotide is een molecule die bestaat uit:
1 fosfaatgroep
1 ribosegroep
1 base
wat is een polynucleotide?
Een polynucleotide is een chemische aaneenschakeling van nucleotiden. Een stuk DNA bestaat uit
een reeks nucleotiden en is dus een polynucleotide.
wat is een fosfaatgroep?
De fosfaatgroep wordt gebruikt om de verschillende nucleotiden aan elkaar te linken.
wat zijn suikers?
Suikers zijn organische chemische verbindingen die bestaan uit koolstof-, waterstof- en zuurstofatomen. De verhouding tussen die atomen is (bijna) altijd 1:2:1. Hun brutoformule is dus
(CH2O)n, waarin n het aantal koolstofatomen voorstelt.
suikers kunnen op 3 manieren worden ingedeeld (sachariden)
monosachariden
disachariden
polysachariden
wat is het verschil tussen ribose en desoxyribose?
ribose is C5H10O5 maar desoxyribose is C5H10O4
wat zijn organische basen?
Organische basen zijn organische stoffen (stoffen met een koolstofskelet) die zich gedragen als een base. Een base heeft als voornaamste eigenschap dat ze een protonacceptor is (een zuur is een protondonor). De organische basen die deel uitmaken van DNA en RNA zijn nucleobasen.
welke nucleobasen komen voor in DNA en RNA?
- cytosine - afgekort C
- guanine - afgekort G
- adenine - afgekort A
- thymine - afgekort T
- uracil - afgekort U
wat zijn purinebasen?
G en A zijn purinebasen. Dat betekent dat ze een purineskelet hebben. Het purineskelet bestaat uit een koppeling van een 5-ring en een 6-ring.
wat zijn pyrimidinebase?
C, T en U zijn pyrimidinebasen. Ze hebben dus een pyrimidineskelet.
wat is een waterstofbrug?
Een waterstofbrug of waterstofbinding is een chemische binding van matige sterkte. Ze is zwakker dan de covalente binding en de ionbinding, maar sterker dan de hydrofobe- of de vanderwaals-binding.
hoe worden waterstofbruggen gevormd?
De negatief geladen atomen van de ene molecule
trekken de positief geladen H’s van de andere
molecule naar zich toe. De H’s vormen een verbinding
tussen de twee moleculen. Het resultaat is een waterstofbrug.
wat zijn complementaire basen?
dat zijn basen die we met waterstofbruggen kunnen binden. bv. G-C en A-T
voor wat staat DNA?
dat staat voor desoxyribonucleïnezuur of desoxyribonucleicacid in het engels.
wat leren we uit de naam van DNA?
- DNA is een nucleïnezuur. Het is dus een aaneenschakeling van nucleotiden. De nucleotiden in
DNA bestaan uit 1 fosfaatgroep, 1 ribosegroep en 1 base. - DNA bevat desoxyribose. De ribosegroep mist 1 zuurstofatoom.
- De fosfaatgroep is zuur en weegt sterker door dan de base. Hierdoor is de molecule als geheel zuur
hoe wordt DNA opgebouwd?
DNA bestaat uit 2 strengen van aan elkaar geschakelde nucleotiden. die 2 strengen hangen alleen aan elkaar met waterstofbruggen die complementaire basen van de ene streng bind met die van de andere streng.
waarom heeft DNA een complementaire structuur?
De strengen liggen zo dat complementaire basen tegenover elkaar liggen en waterstofbruggen kunnen vormen.
waarom kunnen we zeggen dat DNA een antiparallele structuur heeft?
Een streng loopt van 5’ naar 3’ en de andere streng van 3’ naar 5’. Een “fosfaateinde” komt dus altijd overeen met een “OH-einde”. De strengen lopen in elk geval in tegengestelde richting.
wat wordt er bedoelt met sense en antisense bij de DNA strengen?
als we het hebben over sense dan is het over de streng die van 5’ naar 3’ gaat en bij antisense gaat die van 3’ naar 5’ als we van boven naar onder kijken.
wat is de primaire structuur van DNA?
In DNA worden nucleotiden aaneengeschakeld tot een DNA-streng. Deze aaneenschakeling is de primaire structuur van het DNA. De volgorde van de nucleotiden in de streng bepaalt de
genetische kenmerken.
wat is de secundaire structuur van DNA?
De secundaire structuur van DNA ontstaat wanneer twee strengen DNA tegenover elkaar liggen en de complementaire basen met elkaar binden.
wat is de tertiaire structuur?
Om de genetische informatie extra te beschermen, wordt de dubbele streng gedraaid. Zo ontstaat een dubbele helix.
Je kan de vorm vergelijken met die van een stukje touw.
Deze vorm is de tertiaire structuur van DNA.
wat is de quaternaire structuur van DNA?
Histonen zijn speciale eiwitten. De dubbele helices
worden hieromheen gewikkeld en worden zo extreem compact. Het geheel van histonen en dubbele helices is chromatine. Chromatine is de quaternaire structuur van DNA.
voor wat staat RNA?
RNA staat voor ribonucleïnezuur of ribonucleicacid in het engels.
Wat leren we uit de naam van RNA
- RNA is (net zoals DNA) een nucleïnezuur. De nucleotiden in RNA bestaan uit 3 moleculen: 1 fosfaatgroep, 1 ribosegroep en 1 base. RNA bevat de basen G, C, A en U (nooit T).
- RNA bevat ribose. Op het C-atoom 2’ staat een OH-groep in plaats van enkel een H.
uit hoeveel strengen bestaat RNA?
uit 1 streng nooit 2.
wat is een gen?
een gen is een set instructies om een bepaalde eiwit te maken.
de nucleotiden in hun specifieke volgerde vormen die instructies.
wat is genexpressie? en welke 2 fasen houdt dat in?
het is het proces waarbij het DNA de synthese van eiwitten stuurt. het heeft de transcriptie fase en de translatie fase.
onder de invloed van wat wordt er een RNA-keten gevormd?
RNA-polymerase
voor wat zorgt het enzym RNA-polymerase tijdens dat er een kopie wordt gemaakt van de informatie op de sensestreng?
Het enzym RNA-polymerase zorgt er daarom voor dat er complementair aan de antisensestreng een RNA-keten wordt gevormd
Hoe worden de instructies vervoerd?
Het RNA verlaat de kern via kernporiën en transporteert de instructies om een eiwit te maken naar he tcytoplasma. deze vorm van RNA wordt mRNA genoemd de m staat voor messenger.
is mRNA een polynucleotide?
ja
wat is een triplet?
drie opeenvolgende nucleotiden vormen een triplet.
wat doet een triplet?
Elk triplet codeert voor een specifiek aminozuur.
Daarom krijgen deze tripletten de naam codon.
wat is het verschil tussen essentiële aminozuren en niet-essentiële aminozuren?
essentiële aminozuren kan het menselijk lichaam niet zelf aanmaken. niet-essentiële wel.
hoe werkt de codonzon en wat is het?
de codonzon is iets dat men gebruikt om de codons voor de verschillende aminozuren te vinden.
de binnenste cirkel geeft de eerste letter ven het codon.
de tweede cirkel geeft telkens opnieuw 4 mogelijkheden.
de derde cirkel geeft niet altijd 4 mogelijkheden.
om de mogelijke codons voor een aminozuur te vinden zoek je de naam en lees je daar van binnen naar buiten af.
wat zijn de stop codons?
dit zijn de drie codons die voor geen enkel aminozuur coderen.(UAG, UGA, UAA)
door wat worden aminozuurketens gevormd?
door de ribosomen.