hoofdstuk 1 bouw van de cel Flashcards
Als wat wordt vacuole vaak beschouwt?
Als het plantaardige lysosoom.
Bij de vorming van wat is het SER betrokken?
Bij de vorming van vetzuren en fosfolipiden.
Bij welke organismen vind je het prokaryote celtype?
Bij bacteriën en archeae.
Bij welke soort cel komt de celwand niet voor?
Bij dierlijke cellen.
De mitochondiën zorgen voorcelademhaling. Wat wilt dat zeggen?
Dat ze de enzymen voor de verbranding van voedingsstoffen bevatten.
De mitochondriën wordt begrensd door twee membranen. Hoe heet het inwendige membraan?
De cristae.
Door verbranding van voedingsstoffen komt er energie vrij. Hoe wordt die energie vastgelegd?
In de vorm van ATP.
Door wat is het cytoplasma van alle cellen omsloten?
Door een celmembraan.
Door wat worden leukoplasten gekenmerkt?
Door de afwezigheid van pigmenten.
Door wat wordt de soepelheid van het celmembraan bij dierlijke cellen bepaald?
Door de cholesterolmoleculen.
Door wat zijn de mitochondriën begrensd?
Door twee dubbele fosfolipidenlagen.
endomembraan en exomembraan
Functies van de celkern?
*Bewaren van het erfelijk materiaal
*kopiëren van het erfelijk materiaal en bijdragen aan de celdeling
*bijdragen aan eiwitsynthese
Geef verschillen tussen de dierlijke en plantaardige cel.
Dierlijke cellen hebben geen celwand, bijna nooit vacuole en ook geen plastiden.
Plantencellen hebben geen lysosoom en centriool.
Hebben bacteriële cellen een celwand?
Ja. Deze bestaat uit mucopeptide.
Het celmembraan bevat twee soorten proteïnen. Welke twee?
De perifere proteïnen en de transmembraanproteïnen.
Het cytoskelet is van belang bij de beweging van cellen zelf. Hoe gebeurt dat?
Door op bepaalde plaatsen het cytoskelet af te breken en het op andere plaatsen op te bouwen.
Het GA bewerkt dus eiwitten. Hoe doen ze dat?
In elke cistern worden er door enzymen specifieke nabewerkingen uitgevoerd.
Daarna worden de afgewerkte proteïnen verpakt in Golgiblaasjes. En afgescheiden als lysosomen of secretieblaasjes.
Wat gebeurt er met de blaasjes die het GA uitscheidt?
Het worden lysosomen (die werken op zichzelf) of secretieblaasjes (secretie in andere celorganellen of buiten de cel).
Het RER stuurt eiwitten via transportblaasjes naar het GA(golgi apparaat).Wat doet het GA dan met deze eiwitten?
Ze bewerken ze.
-> In elke cistern worden mbv enzymen specifieke nabewerkingen op eiwitten uitgevoerd. -> Daarna verpakt het G.A. de afgewerkte eiwitten in Golgiblaasjes.
Hoe heet blaasjestransport naar buiten de cel, hoe heet het naar binnen de cel?
Naar buiten de cel: exocytose
Naar in de cel: endocytose
Hoe heet de geleiachtige vloeistof in het cytoplasma?
Het cytosol
Hoe is de celkern afgescheiden van het cytoplasma?
Door een dubbelmembraan, het kernmembraan.
hoe is de opbouw van een organisme van klein naar groot?
-cel
-weefsel
-orgaan
-stelsel
Hoe kan de mitochondrie ATP produceren met zuurstof?
Door koolhydraten en vetten met zuurstof af te breken.
Hoe komen ribosomen voor in een cel?
Ze komen er los voor in het cytoplasma of gebonden aan het membraan van het RER
Hoe liggen de perifere proteïnen in het celmembraan?
Ze drijven op de dubbellaag.
Hoe liggen de transmembraanproteïnen in het celmembraan?
Ze steken volledig door de dubbellaag.
Hoe noemen we de blaasjes die enzymen bevatten?
Lysosomen.
Hoe noemen we de lipiden en proteïnen waar sacharidenketens op liggen?
Glycolipiden en glycoproteïnen.
Hoe noemen we een gaatje in de celwand?
een plasmodesmatum
Hoe noemen we een stukje DNA dat informatie bevat om één proteïne aan te maken?
genen
Hoe staan die twee centriolen tov elkaar?
Loodrecht.
Hoe veel groter kun je voorwerpen bekijken met een lichtmicroscoop?
1000
Hoe wordt de energie voor cellen in de cel en het lichaam geleverd?
Door ATP (adenosinetrifosfaat)
Hoe zien de vacuolen eruit in dierlijke cellen als ze er zijn?
Ze zijn klein en er zijn er meerdere
Hoe zien fosfolipiden eruit?
Ze hebben een gevorkte staart die hydrofoob is. En een hydrofiele kop.
hoeveel % van het celmembraan bestaat uit proteïnen?
50%
In de chloroplasten vindt er fotosynthese plaats. Wat bevatten chloroplasten daardoor?
Chlorofyl.
In het kernmembraan komen kernporiën voor. Voor wat zijn deze nuttig?
maken transport van kleine moleculen van en naar de kern mogelijk.
In wat zijn de mitochondriën gespecialiseerd?
In het produceren van ATP met zuurstof.
In welke soort cel komen plasten voor?
Bij de plantencel.
Is er in de cel van een prokaryoot een onderverdeling in celorganellen?
Nee, in de cel van de prokaryoot is er niet echt een opdeling in celorganellen.
Komt de vacuole voor in de planten- en/of dierlijkecel?
In de plantencel.
Met wat zijn celstructuren van 1 nanometer goed zichtbaar?
Met de elektronenmicroscoop.
Microtubuli maakt beweging van cellen mogelijk…
Hoe maken ze dat mogelijk? + Geef een voorbeeld hiervan.
Ze maken dit mogelijk mbv trilharen en flagellen.
++ Een vb is de zweepstaart van spermacellen zijn flagellen.
Naast de chromatine zitten er in de celkern één of enkele donkergekleurde structuren. Hoe noemt men deze structuren?
nucleolen
Naast één grote centrale vacuole, hebben planten vaak ook kleinere vacuole… Voor wat dienen die?
De kleinere vacuole spelen vaak een rol bij de vertering van groter moleculen.
Welke cel onderdelen kun je waarnemen met een lichtmicroscoop?
Het celmembraan en -wand, de kern, het cytoplasma, de vacuole en plastiden.
Raken de celwanden van twee naburige cellen elkaar?
Neen, ze worden gescheiden door een middenlamel.
Tijdens wat spelen centriolen een belangrijke rol?
Tijdens de celdeling.
Uit wat bestaan die twee centriolen?
Uit microtubuli, die in een bepaald patroon gerangschikt zijn.
Uit wat bestaat de celwand van bacteriën?
Uit peptidoglycaan.
Uit wat bestaat de celwand van de meeste funghi?
Uit chitine.
Uit wat bestaat de celwand van plantencellen?
Bij jonge cellen uit pectine. Bij oudere cellen voornamelijk uit cellulose.
Uit wat bestaat het centrosoom?
Uit twee centriolen.
Uit wat bestaat het cytoplasma?
water, opgeloste stoffen en alle cel organellen
Uit wat bestaat het cytosol?
Voor het grootste deel uit water. Ook uitkoolstofverbindingen, proteïnen, sachariden, lipiden en nucleïnezuren.
Uit wat is een nucleolus opgebouwd?
Uit DNA, RNA en proteïnen.
Uit wat is het celmembraan opgebouwd?
Uit een lipidendubbellaag van fosfolipiden en cholesterol en proteïnen en glycolipiden
kop = hydrofiel
staart hydrofoob
Uit wat zijn ribosomen opgebouwd?
Uit rRNA en eiwitten.
Uit welke drie soorten filamenten bestaat het cytoskelet van eukaryote cellen?
- microfilamenten
- microtubuli
- intermediaire filamenten
Voor wat dient de celwand?
Als beschermlaag en stevigheid van de cel.
Voor wat is de vacuole goed in plantencellen?
In plantencellen bevat het waterreserve.
Voor wat zijn de mitochondriën noodzakelijk?
Voor de celademhaling.
Voor wat zijn de mitochondriën essentieel in een cel?
Voor de productie van energie.
Voor wat zijn ribosomen heel belangrijk?
Voor de opbouw van eiwitten.
Voor wat zorgt de cholesterol?
Het zorgt mee voor de vloeibaarheid en flexibelheid van het celmembraan.
Voor welk proces zijn ribosomen niet weg te denken?
Bij eiwitsynthese.
Voor wie vormt het cytoskelet een soort van wegennet?
Voor transport- en secretieblaasjes.
Waar bevindt het centrosoom zich in de cel?
Meestal in de buurt van de celkern.
Waar komen chloroplasten talrijk voor?
In bladcellen.
Waar komt het centrsoom voor? (Dierlijke of plantencellen)
In alle dierlijke cellen.
Waar vind je amyloplasten voornamelijk?
In de wortels van planten.
Waar worden microtubuli gevormd in dierlijke cellen?
In het centrosoom.
Waarom is de vacuole belangrijk voor de plantencel?
Voor de groei van de plantencellen; meer vocht in de vacuole = groter worden van de cellen
Waarom spelen sacharidenketens een rol in de communicatie met andere cellen.
Omdat ze elk celtype een kenmerkende structuur geven.
Waarvoor zorgen de centriolen (samen met microtubuli) tijdens een celdeling?
Voor een precieze verdeling van het genetisch materiaal over de dochtercellen.
Waarvoor zorgt de vacuole samen met de celwand?
Voor de stevigheid van de cel.
Wat betekent hydrofoob?
Water afstotend.
Wat betekent submicroscopisch?
Dat de deeltjes niet kunnen waargenomen worden met een lichtmicroscoop.
Wat is het Ruw endoplasmatisch Reticulum? En wat kan het daardoor?
het deel van het ER waar de ribosomen zich op bevinden. het draagt bij aan eiwitsynthese.
Wat bevatten de chromoplasten?
Pigmenten die bloemen en fruit hun kleur geven.
Wat doen lysosomen?
Ze breken vetten, eiwitten, koolhydraten en andere macromoleculen af.
Ook breken ze bacteriën en organellen die niet meer functioneren af.
Wat doen plasten?
Ze maken belangrijke stoffen voor de cel en slaan die op.
Wat doet het SER?
*opslaan van calciumionen
*synthese van lipiden en fosfolipiden
*detoxificatie van drugs,alcohol en andere gifstoffen
Wat gebeurd er als de vacuole goed gevuld is met celsap?
Dan ontstaat er druk tegen de celwand. Dit geeft de plantencellen en de plant zelf stevigheid.
Wat gebeurt er met chromatine bij celdeling?
Dan veranderen ze in chromosoom die dan als aparte lichaampjes te zien zijn.
Wat gebruiken we om cellen te onderzoeken?
Microscopen
Wat hebben bacteriën bovenop hun celwand?
Een dikke slijmerige laag: glycocalyx.
Wat is autofagie?
Als lysosomen celeigen bestanddelen afbreekt.
Wat is chlorofyl?
Een groen pigment dat licht en enzymen opvangt.
Wat is chromatine?
chromatine is een combinatie van DNA-moleculen en histonen(eiwitten die rol spelen bij opvouwen van lange strenge DNA)
Wat is de celwand?
Een beschermende laag aan de buitenkant van de cel.
wat is de glycocalyx
een laag aan de buitenkant van het celmembraan gemaakt van ketens koolhydraten die vast zitten aan proteïnen of lipiden in het celmembraan.
Wat is de taak van microfilamenten?
De organellen op hun plaats houden.
Wat is de taak van ribosomen?
De genetische informatie van het DNA zodanig decoderen dat er eiwitten worden gesynthetiseerd.
Wat is DNA?
een molecuul dat het erfelijk materiaal van een cel bevat. desoxyribonecleïnezuur
Wat is een ander naam voor chloroplasten?
Bladgroenkorrels.
Wat is een andere benaming voor de celkern?
De nucleus.
Wat is een eukaryoot?
Organismen met een celkern in de cellen.
» Celkern aanwezig
»Organellen aanwezig
Wat is een prokaryoot?
Een eencellig organisme dat geen celkern heeft.
Het erfelijk materiaal ligt los in de cel.
Wat is een vacuole?
Een blaasje begrensd door een membraan: de tonoplast.
wat is het belang van glycocalyx voor immuniteit
de glycocalyx is uniek voor elk type cel, zo herkent het lichaam welke cellen eigen zijn en welke vreemd zijn
Wat is het cytoskelet?
Een netwerk van eiwitdraden en eiwitbuisjes in een cel.
Wat is het Endoplasmatisch Reticulum(ER)?
Een netwerk van membranen dat gelegen is in het cytoplasma van een eukaryote cel.
Wat is het Golgi-apparaat?
Het is een organel dat in nauw contact staat met het ER
wat is het verschil tussen fagocytose en pinocytose?
Fagocytose is de opname van vaste bestanddelen. Pinocytose is de opname van vloeibare bestanddelen.
Wat is heterofagie?
Als lysosomen extracellulair materiaal afbreekt.
Wat is hydrofiel?
Waterminnend.
wat is selectief permeabel?
het laat bepaalde stoffen door en andere niet.
Wat kan er naast allerlei voedingsstoffen nog worden opgeslagen in de vacuole?
Stoffen die schadelijk zijn voor de cel.
Wat komt er voor tussen de lipiden van het celmembraan?
Proteïnen en cholesterol.
Wat kunnen er aan de extracellulaire (buitenkant) kant van het celmembraan nog voorkomen?
Sacharidenketens.
Deze steken dan uit het membraanoppervlak.
wat maken kanaaleiwitten mogelijk?
diffusie
Wat noemen we de inhoud van de vacuole? En uit wat bestaat die inhoud?
Het celsap. Het celsap bevat water, sachariden, ionen en pigmenten (kleurstof).
Wat slaan leukoplasten (amyloplatsen) vooral op?
Ze slaan vooral zetmeel op.
Wat wordt er voorkomen door het cytoskelet?
Het chaotisch verspreiden van organellen.
Wat zijn cisternen in GA
De stapel van afgeplatte zakjes.
Wat zijn 4 functies van het celmembraan?
Het omsluit en isoleert de celinhoud. En het is selectief permeabel.
communicatie van binnen en buiten de cel. interactie met andere cellen
Wat zijn andere woorden voor het celmembraan?
Het plasmamembraan en het eenheidsmembraan.
Wat zijn chromoplasten?
Korrelvormige organellen met rode, oranje of gele pigmenten.
Wat zijn de belangrijkste plasten?
Chloroplasten, chromoplasten en leukoplasten (amyloplasten)
Wat zijn de drie eigenschappen van het celmembraan?
Ze zijn flexibel, zelfsluitend en selectief doorlaatbaar.
Wat zijn de drie functies van het cytoskelet?
- het verstevigt de cel en geeft haar vorm
- het is een verkeersnet voor stoffen en organellen doorheen de cel
- vervorming en beweging van de volledige cel
Wat zijn de mitochondriën?
Staaf- of bolvormige celorganellen die in grote aantallen kunnen voorkomen.
wat zijn de vormen van actief transport door het celmembraan?
eiwitpompen:deeltjes transporteren van lage concentratie naar hoge concentratie, vereist energie
blaasjestransport: bij grotere moleculen vouwt het membraan zich rond de stof en een deel van het membraan komt los van het membraan als een blaasje rond de stof, dit blaasje noemen we vesikel
wat zijn de vormen van passief transport door het celmembraan?
gewone diffusie: stoffen bewegen van hoge naar lage concentratie doorheen het membraan
geleide diffusie: stoffen die te groot zijn om door het membraan zelf te kunnen, kunnen door de kanalen door het membraan
osmose: bij een selectief permeabel membraan gaat water van de kant met lagere concentratie opgeloste stoffen naar de kant met hogere concentratie
Wat zijn enkele verschillen tussen een prokaryoot en een gewone plantencel?
In prokaryote cellen is er geen onderverdeling in celorganellen. Het DNA is niet opgesloten binnen een kernmembraan, maar los in cytoplasma.
Wat zijn intermediaire filamenten?
Het zijn proteinedraden die bestaan uit eiwitten die specifiek zijn voor elk type cel. Dit omdat ze celspecifieke functies verrichten.
Wat zijn kernlichaampjes of nucleolen?
Donkere deeltjes in de celkern die belangrijk zijn voor de aanmaak van RNA. Ze bestaan uit RNA en eiwitten.
Wat zijn leukoplasten (amyloplasten)?
Korrelvormige organellen.
Wat zijn microfilamenten?
Eiwitdraadjes, dunner dan microtubuli en dikker dan actinedraden.
Wat zijn microtubuli?
Holle eiwitdraadjes in eukaryote cellen.
Wat zijn plasten (of plastiden)?
Plasten zijn grote organellen in plantencellen, omgeven door twee membranen.
wat zijn receptoreiwitten?
ze kunnen verbinden met stoffen die voorbij komen
Wat zijn ribosomen?
Uiterst kleine korrels die bestaan uit een grote en kleine subeenheid.
Wat zijn Secretieblaasjes?
Een blaasje dat ervoor zorgt dat de stoffen uit de cel kunnen geraken.
Wat zit er in de celkern?
kernplasma met daarin de kernlichaampjes (nucleolen) en chromatine
We zeggen dat een prokaryoot minder organellen heef. Over welke organellen spreken we dan?
Over de mitochondira en plastiden.
Welke 2 delen zitten in het ER?
SER = glad endoplasmatisch reticulum en RER = ruw endoplasmatisch reticulum.
welke soorten cellen hebben bladgroenkorrels?
plantencellen
welke eiwiten spelen eenrol bij actief transport?
eiwitpompen
Welke rol kunnen de transmembraanproteïnen hebben in het selectief doorlaten van stoffen?
Ze kunnen poriën of kanalen vormen.
welke soorten cellen hebben een celwand?
-bacteriën
-schimmelcellen
- plantencellen
welke soorten cellen hebben een of meerdere vacuolen?
plantencellen en soms dierlijke cellen
wat is polymerisatie?
aan elkaar schakelen van moleculen
wat is depolymerisatie?
loskoppelen van moleculen
wat zijn flagellen?
het zijn lange draadvormige structuren die uitsteken uit het celoppervlak.
om voort te bewegen.
wat zijn cilia?
zelfde als flagellen maar veel korter. ze worden gebruikt om stoffen te transporteren over het oppervlak
hoe zijn flagellen en cilia opgebouwd?
9 paar microtubuli in een cirkel en 2 microtubuli in het midden
Wat zijn de functies van het GA?
- productie van eiwitten en enzymen die buiten de cel worden gebruikt
- onderhoud van het celmembraan
wat is het verschil tussen een primaire lysosoom en een secundaire lysosoom?
een primaire lysosoom is nog niet actief. een secundair lysosoom heeft wel al iets beginnen verteren.
Wat gebeurt er met de reststoffen na afbraak in het lysosoom?
De schadelijke stoffen blijven in het lysosoom, dat vormt dat een restlichaampje in de cel. De stoffen die onschadelijk zijn voor de cel worden via diffusie in de cel gestuurd.
etioplasten
als ze aan licht worden blootgestelt vorment ze chloroplasten
chloroplasten
maken fotosynthese mogelijk.
chromoplasten
chloroplasten die van kleur veranderen. ze zorgen voor kleur in planten
leukoplasten
zorgen dat suiker wordt omgezet it zetmeel
amyloplast
kleurloze plasten waarin zetmeel is opgeslaan
elaioplast
zetten koolhydraten om in vetten of oliën
proteïnoplasten
ze bevatten gekristaliseed eiwit en kunnen als enzymen werken
statolieten
ze sturen signaalstoffen naar de strekkende cellen waardoor die weten hoe ze moeten groeien
benoem onderdelen van chloroplast
benoem onderdelen celkern
