hoofdstuk 4 Flashcards
hoe ontwikkelt het kind zich fysiek?
germinale fase
De fase waarin de eicel bevrucht wordt, totdat deze zich nestelt in de baarmoederwand. Na zo’n zeven dagen hecht de zygote zich aan de bloedvaten in de baarmoederwand. Dan begint de volgende fase.
ontwikkeling centrale zenuwstelsel
Rond de vierde week. Rond dezelfde tijd beginnen ook de bloedvaten die later het hart zullen vormen te pusleren.
proximaal-distaal
Dat de ontwikkeling van binnen naar buiten plaatsvindt.
embryonale fase
Van de tweede tot de achtste week na conceptie. Er treedt razendsnelle celdeling op en de belangrijkste fysieke structuren ontwikkelen zich. Rond het einde is het organisme herkenbaar als mens.
cephalocaudaal
Dat de ontwikkeling van het hoofd naar beneden gaat.
age of viability
Na 22-26 weken. Dan is het kind zo ver ontwikkeld dat het een redelijke kans heeft om buiten de baarmoeder te overleven.
foetale fase
Van de derde maand tot de geboorte.
Apgar scoringssysteem
Na 1 en na 5 minuten na de geboorte wordt gekeken naar de hartslag, ademhaling, spierspanning, reflexen en kleur van het kind. Deze worden elk beoordeeld met een score van 0, 1 of 2. Als de totaalscore lager dan 4 is, is directe medische interventie nodig. Een score van 7-10 geldt als goed.
teratogenen
Stoffen die allerlei afwijkingen kunnen veroorzaken.
extreem preterm
Als het kind meer dan 10 weken te vroeg wordt geboren.
perinatale complicaties
Moeilijkheden omtrent de geboorte die tot ontwikkelingsdefecten kunnen leiden.
embodied approach
Betoogt dat onze denkprocessen en gedragingen vaak worden bepaald door de natuur van ons lichaam en de mogelijkheden die ons lichaam heeft. Een goed voorbeeld hiervan is de multisensorische perceptie. De manier waarop mensen de omgeving waarnemen, bepaalt hoe men de omgeving ervaart. De manier waarop we waarnemen is echter afhankelijk van wat onze zintuigen kunnen. Voor ontwikkelingspsychologie betekent dit dat de manier waarop kinderen denken aanzienlijk verandert tijdens de ontwikkeling als hun lichaam en vaardigheden veranderen.
groeitempo verschil tussen meisjes en jongens
Meisjes zijn iets langer dan jongens tot 9 jaar, daarna zijn ze beide even lang. Op 11-jarige leeftijd krijgen meisjes echter een groeispurt, die aanhoudt tot het 14de levensjaar. Bij jongens duurt deze groei voort tot hun 18de. Eenzelfde ontwikkelingspatroon geldt voor gewichtstoename.
borstvoeding vs flesvoeding
Moedermelk beschermt tegen infecties en ontwikkelt het zenuwstelsel beter. Kinderen met een bepaald genetisch patroon krijgen bovendien een hoger IQ als ze borstvoeding ontvangen. Ook voor moeders is borstvoeding voordelig. Zo verliezen ze makkelijker het gewicht dat ze er tijdens hun zwangerschap bij hebben gekregen. Tevens stimuleert het de intieme relatie tussen moeder en kind. In ontwikkelingslanden is borstvoeding extra belangrijk. Goede flesvoeding is erg duur en er zijn veel goedkope, gevaarlijke varianten op de markt. Vrouwen van boven de 25 die hoger opgeleid zijn en een hogere sociaaleconomische status hebben, geven hun kind vaker borstvoeding dan armere of jongere vrouwen.
catch-up growth
Als kinderen weer normale voeding krijgen, maken ze vaak een inhaalslag. Ze gaan zich weer normaal ontwikkelen. In welke mate deze inhaalslag gemaakt kan worden hangt echter af van de duur, de ernst en de timing van de ondervoeding.
seculaire trend
Een verandering in een normatief patroon van een kenmerk dat zich voltrekt gedurende een tijdsperiode. Bv dat mensen in ontwikkelingslanden steeds langer worden en dat steeds meer mensen obesitas hebben.
pubertijd
Begint bij de hypofyseklier die hormonen afgeeft. De hormonen stimuleren de bijnierschors en de geslachtsklieren om een groeispurt te initiëren.
secundaire geslachtskenmerken
Bv borstgroei en schaamhaar.
primaire kenmerken
Spermarche bij jongens en menarche bij meisjes.
spermarche
De eerste ejaculatie van sperma. Treedt meestal op als jongens 13 zijn.
menarche
De eerste menstruatie. Treedt gemiddeld op rond 13-14 jaar.
oestrogenen
De belangrijkste hormonen voor de rijping van het reproductiesysteem voor meisjes.
progesteron
Het hormoon dat het belangrijkst is voor de menstruele cyclus en voor het voorbereiden van de baarmoeder op de eicel.
hoe wordt de tijd van menarche beïnvloed?
Meisjes die intensief sporten of een laag gewicht hebben worden later en minder regelmatig ongesteld. Kinderen in minder hechte families rijpen eerder dan kinderen in hechte families. Meisjes die opgroeien in een stressvolle situatie waar geen vader aanwezig is, bereiken eerder hun menarche. Dit zou kunnen komen doordat stress leidt tot vroegrijpheid. Een andere hypothese is dat er een gedeelde genetische factor is, die zowel leidt tot stress als tot vroegrijpheid. Vrouwen die vroeg rijp zijn, krijgen vaak ook eerder kinderen. Dit leidt tot stressvolle situaties. Hun kinderen worden op hun beurt ook weer vroeg rijp.
