hoofdstuk 2 vwo boek 2.5 Flashcards
celcyclus
de periode waarin een cel ontstaat, groeit, actief is en opnieuw deelt. Bestaat uit g1-, s-, g2-, en m-fase
interfase
de voorbereiding op een celdeling, bestaat uit g1-, s-, en g2,-fase
g1-fase
de fase van de celcyclus waarin de cel groeit
s-fase
de fase van de celcyclus waarin de DNA-moleculen verdubbelen
centromeer
bindingsplaats van de twee identieke chromatiden, deelt bij een celdeling als laatst.
g2-fase
de fase van de celcyclus waarin de cel groeit en de organellen verdubbelen.
m-fase - mitose
de fase van de celcyclus waarin de cel de verdubbelde DNA-moleculen over twee dochterkernen verdeelt
profase
de fase van de mitose waarin de chromosomen spiraliseren tot compacte chromosomen
spoelfiguur
trekdraden en steundraden, gevormd door het celskelet.
metafase
de fase van de mitose waarin de verdubbelde chromosomen in het midden van de cel liggen.
anafase
de fase van de mitose waarin trekdraden de afzonderlijke chromatiden als zelfstandige chromosomen uit elkaar trekken
telofase
de fase van de mitose waarin twee kernen ontstaan en de chromosomen despiraliseren
pectine
bouwstof van de middenlamel
middenlamel
scheidingswand tussen twee nieuw gevormde kernen bij plantencellen, bestaat uit pectine
cellulose
om de pectinelaag te verstevigen -> maken hun celwand weer compleet
celstrekking
het opzwellen van een plantencel door wateropname in de vacuole
g0-fase
fase na de celdeling waarin de cel niet deelt
eiwit p53
controle in g1. met info van een tumorsuppresorgen, een gen dat als een schakelaar genen van de celdeling kan uit zetten.
apoptose
het sterven van een cel als na controle blijkt dat het DNA onherstelbaar beschadigd is.
tumor
een gezwel van cellen ontstaan door ongecontroleerde celgroei
kanker
een kwaadaardige tumor die zich door het lichaam verspreidt.
metastaseren
uitzaaien van tumoren naar andere organen of weefsels elders in het lichaam
chirurgie
verwijdert de arts de tumor uit het lichaam
bestraling
behandeling bij kanker met radioactieve straling die kankercellen doodt
chemotherapie
behandeling bij kanker met cytostatica die celdeling remmen
cytostatica
stoffen die de celdeling remmen
immunotherapie
behandeling bij kanker die het afweersysteem stimuleert, zodat het kankercellen kan doden.