Hoofdstuk 2: Rechterlijke Organisatie Flashcards
Wat is de burgelijke strafrechtspraak?
De rechtspraak waarmee de burger na het overtreden van het strafrecht mee in aanraking komt.
Wat is de wet op de rechterlijke organisatie?
De wet die de taak en organisatie van de rechterlijke macht regelt
Welke gerechten kent de nederlandse rechtspraak?
- Rechtbanken (11)
- Gerechtshoven (4)
- Hoge raad (1)
Waar begint een zaak in beginsel?
Bij de rechtbank
Waar komt een zaak terecht wanneer er in hoger beroep gegaan wordt?
Bij het gerechtshof
Wie beoordeelt de zaak wanneer één van de partijen besluit om in cassatie te gaan?
De hoge raad
Hoe wordt de gehele rechterlijke macht ook wel genoemd?
magistratuur
Wie behoren er tot de rechterlijke organisatie?
- Rechters
- Raadsheren
- de procureur-generaal bij de hoge raad
- leden van OM
- griffiers
Is iedereen die behoort tot de rechterlijke organisatie rechterlijk ambtenaar?
Ja
Wie zijn de rechtsprekende leden van de rechterlijke macht?
de rechters bij de rechtbank en de raadsheren bij het gerechtshof en de Hoge Raad
Wie zijn de niet rechtsprekende leden van de rechterlijke macht?
- Griffiers
- College van procureurs-generaal
- advocaten-generaal
- officieren van Justitie
- procureur-generaal
Wie zitten er in de staande magistratuur?
Officier van Justitie (OvJ) en advocaat-generaal
In welke magistratuur zit de griffier?
De schrijvende magistratuur
Welke 3 partijen heb je nodig in een rechtzaak?
- De verdachte(n) + raadsheer
- OM als aanklager
- Rechter
Stelling: Zowel een verdachte als het OM kan een zaak voor de strafrechter brengen
Onjuist. Alleen het OM kan dat.
Stelling: een rechter oordeelt alleen over zaken die het OM aan hem voorlegt
Juist.
Hoe worden rechters benoemd?
Rechters worden bij koninklijk besluit genoemd
Voor hoelang wordt iemand benoemd tot rechter?
Rechters worden aangesteld voor het leven om onafhankelijk te blijven handelen.
Wat is absolute competentie?
Absolute competentie is een begrip waarmee wordt aangeduid voor welk gerecht de zaak moet voorkomen. Er wordt gekeken wat voor strafbaar feit het is (misdrijf of overtreding)
Naar welke rechter moet je voor een overtreding?
De kantonrechter
Welke rechter behandeld zaken omtrent jongeren van 12 tot 18 jaar?
De kinderrechter
Welke rechter behandeld misdrijven?
De politierechter
Wanneer is er meer dan 1 rechter aanwezig?
Wanneer er een straf wordt geëist door het OM van langer dan 1 jaar
Welke zaken behandeld de Hoge Raad?
de ambtsmisdrijven en ambtsovertredingen begaan door kamerleden, ministers en staatssecretarissen in eerste en laatste aanleg
Wat is relatieve competentie?
Relatieve competentie is een begrip waarmee wordt aangeduid waar de zaak behandeld wordt
Welke factoren spelen mee om de locatie van de zitting te bepalen?
Binnen welk rechtsgebied:
- het feit is begaan
- de verdachte zijn woon/verblijfsplaats heeft
- de verdachte zich bevindt
- de verdachte het laatst een woon/verblijfsplaats had.
- eerdere vervolgingen behandeld zijn
Wat is een arrondissement?
Een werkgebied van een rechtbank
Hoeveel arrondissementen hebben we in Nederland?
11
Wat zijn de 4 werkgebieden van de gerechtshoven?
> Arnhem - Leeuwarden
Amsterdam
Den Haag
‘s-Hertogenbosch
Wat is een ressort?
Een werkgebied van het gerechtshof.
Wie dagvaardt een gedachte?
De officier van Justitie
Wat is een dagvaarding?
Een officiële schriftelijke oproep om bij de bevoegde rechter op een bepaald gerecht, op een bepaald tijdstip te verschijnen.
Wat staat er in een dagvaarding?
- Het strafbare feit waarvan verdachte wordt beschuldigd
- Op welke locatie en welke dag+tijd het strafbare feit gepleegd is
- De omstandigheden waaronder het feit werd begaan
- welke rechten de verdachte heeft in de strafzaak
Hoe noemen we de uitspraken van een rechter waarbij slechts de wet wordt toegepast?
Jurisprudentie
Hoe kan het dat rechters onafhankelijk zijn van de regering?
Zij worden voor het leven aangesteld bij Koninklijk besluit en hun salaris en dergelijke is bij wet geregeld
Wat doet een rechter commissaris (RC)?
Een rechter-commissaris is een aangewezen onafhankelijke rechter die zijn werk doet tijdens het voorbereidend onderzoek
Waar houdt de rechter-commissaris toezicht op?
- rechtmatige toepassing van opsporingsbevoegdheden en dwangmiddelen
- voortgang en volledigheid van het onderzoek
- evenwichtige bewijsverzameling van belastend en ontlastend bewijs
Wanneer beoordeelt de rechter-commissaris de voortgang van het opsporingsonderzoek?
Wanneer:
> de verdachte of zijn raadsman daarom verzoekt
> de rechter-commissaris al eerder onderzoek in de zaak verrichtte
Wat is een regiebijeenkomst?
Een bijeenkomst waarbij de OvJ en verdachte bij de rechter komen om de stand van het onderzoek te bespreken
Waarom kan de RC toezicht houden op de politie en OvJ?
Omdat de rechter-commissaris een onafhankelijke rechter is.
Hoe noemt je de rechter-commissaris in het gerechtshof?
raadsheer-commissaris
Wanneer kan een RC onderzoekshandelingen verrichten?
Wanneer:
> OvJ dat vordert
> Verdachte of raadsman daarom vraagt
> Verdachte in voorlopige hechtenis is
Wat houdt voorlopige hechtenis in?
Dat de verdachte door de RC in bewaring gesteld wordt voor maximaal 14 dagen of door de raadkamer van de rechtbank vastgehouden wordt voor maximaal 90 dagen
Aan wie kan de RC bevelen geven?
Zowel de algemeen opsporingsambtenaar als de buitengewoon opsporingsambtenaar. Gebeurt zoveel mogelijk via OvJ
welke strafzaken behandelt de rechtbank?
Strafzaken in eerste aanleg
Stelling: de kantonrechter behandelt alleen overtredingen
Juist
Welke strafzaken behandelt een politierechter?
eenvoudig te bewijzen misdrijven, waarbij maximaal 1 jaar gevangenisstraf wordt geëist/opgelegd
Welke strafzaken behandelt de meervoudige kamer?
alle misdrijven die niet eenvoudig te bewijzen zijn of waarbij de opgelegde straf langer dan 1 jaar is
Welke zaken behandelt het gerechtshof?
Zaken (misdrijven en overtredingen) in hoger beroep die al voor een ander gerecht zijn geweest of die door de HR na cassatie of herziening zijn teruggewezen of verwezen
Hoe noem je de uitspraak van het gerechtshof?
Arrest
Wie is de aanklager op het gerechtshof?
De advocaat generaal (die het OM vertegenwoordigt)
Wie kunnen er in hoger beroep gaan?
Het openbaar ministerie en de verdachte
Wat gebeurt er wanneer iemand in hoger beroep gaat?
Er komt een geheel nieuw onderzoek naar inhoud/fouten en de procedure
Hoeveel tijd krijg je om in hoger beroep te gaan?
14 dagen
Met hoeveel raadsheren spreekt de Hoge Raad recht?
drie of vijf
Voor welke zaken is de hoge raad de eerste aanleg?
- ambtsdelicten van Kamerleden, ministers en staatssecretarissen
Kan een rechter die benoemd is voor het leven ontslagen worden?
Ja, door de hoge raad
Waarom zijn een Procureur-Generaal (PG) en de Hoge Raad (HR) onafhankelijk?
Ze staan buiten het OM en klagen niet aan maar adviseren op cassatie- of herzieningsverzoeken. Zeer uitzonderlijk klagen ze hoge ambtsdragers aan.
Wat voor rechtsmiddel is cassatie?
een gewoon rechtsmiddel
Binnen hoeveel dagen moet een cassatie worden ingediend?
Maximaal 14 dagen.
Waarvoor is een cassatie verzoek?
Om de uitspraak van een rechter te vernietigen van wege een:
- vermeende procedurefout
of
- vanwege onvoldoende motivatie van de uitspraak
Wanneer kan je in cassatie gaan?
Wanneer de verdachte of het OM het niet eens is met de uitspraak van het gerechtshof
Wordt de zaak opnieuw behandeld bij de hoge raad wanneer je in cassatie gaat?
Nee want de hoge raad onderzoekt alleen of het recht, inclusief de procesregels, juist is toegepast.
Waar staat de afkorting PG voor?
Procureur-Generaal
Waar staat de afkorting HR voor?
Hoge raad
Wat voor rechtsmiddel is cassatie in het belang der wet?
Een buitengewoon rechtsmiddel
Wat is cassatie in het belang der wet?
Cassatie in het belang der wet is een beantwoording van een rechtsvraag in het algemeen en geen rechtsvraag in een bepaalde strafzaak.
Heeft cassatie in het belang der wet rechtsgevolgen voor een bestaande uitspraak?
Nee
Wat voor rechtsmiddel is een herziening?
Een buitengewoon rechtsmiddel
Wat is een herziening?
Een vraag om vernietiging van het vonnis bij een onherroepelijke veroordeling
Waar richt een herziening zich op?
feiten die later bekend werden
Wat is het enige dat een obstakel kan vormen bij een herziening?
Verjaring van de zaak.
Welk gerecht behandelt ambtsmisdrijven of ambtsovertredingen gepleegd door de Staten-Generaal, de ministers en de staatssecretarissen in eerste aanleg?
De hoge Raad.
Waarom is er geen hoger beroep of beroep in cassatie mogelijk bij Ambtsmisdrijven en ambtsovertredingen?
Omdat de hoge raad uitspraak in eerste én laatste instantie doet.
Wie heeft bij ambtsovertredingen of misdrijven de rol en bevoegdheid van het OM?
de procureur-generaal
Wie kan een rechter ontslaan?
De Hoge raad
Wie kan een vordening indienen voor het ontslag van een rechter?
De PG
Wanneer kan een rechter ontslagen worden?
Wanneer hij geestelijk/lichamelijk niet meer in staat is om zijn werk te doen of wanneer hij veroordeeld is wegens een misdrijf
Wie kan als enige strafzaken voor de strafrechter krijgen?
Het Openbaar Ministerie
welke functionarissen zitten er in het OM?
- College van procureurs-generaal
- de advocaten-generaal (bij het gerechtshof)
- officieren van justitie (bij de rechtbank)
Wie staan er aan het hoofd bij het OM?
Het College van procureurs-generaal
Stelling: het OM is wél zelfstandig, maar niet onafhankelijk van de regering
Juist
Wat is een parket?
een kantoor waar de officieren van justitie en advocaten-generaal hun werk doen
Waar richt het Functioneel Parket zich voor op?
de financieel-economische criminaliteit, sociale zekerheidsfraude en landbouw- en milieucriminaliteit
Waar houdt het landelijk parket zich vooral mee bezig?
Met de bestrijding van internationale vormen van georganiseerde criminaliteit
Is het parket-generaal de ambtelijke staf van het hoofd van het OM en het College PG?
Ja
Wie behoort niet tot het OM?
De procureur-generaal (en zijn parket) en de hulpofficier van justitie
Door wie wordt een hulpofficier van justitie aangewezen?
De minister van Justitie en Veiligheid
Kan een hovj een BOA zijn?
Ja
Wat is een hulpofficier van justitie?
Een opsporingsambtenaar met zelfstandige bevoegdheden
Mag een hovj zijn bevoegdheden uitoefenen zonder dat hij daarvoor eerst toestemming moet vragen aan de OVJ?
JA
Wat is het doel van strafvordering?
waarheidsvinding, ook wel belastend en ontlastend bewijs vinden op een rechtmatige wijze
Wat zijn de taken van het OM?
- opsporen van strafbare feiten
- vervolgen van strafbare feiten
Wat is het opsporingsonderzoek?
Het opsporingsonderzoek is het onderzoek:
- in verband met strafbare feiten
- onder gezag van de OvJ
- met als doel het nemen van strafvorderlijke beslissingen (Artikel 132a Wetboek van Strafvordering)
Wat is het verdenkingscriterium?
de bepaalde mate van noodzaak om opsporingsbevoegdheden te gebruiken
Waaruit bestaat het voorlopige hechtenis?
maximaal 14 dagen bewaring en 90 dagen gevangenhouding
Wat zijn VH-Feiten?
VH-Feiten zijn misdrijven waarop 4 jaar gevangenisstraf of meer staat + aantal met name genoemde misdrijven
Wanneer mag de opsporingsbevoegdheid gebruikt worden?
Bij een bepaald vermoeden van een bepaald strafbaar feit
Wie heeft het gezag van het opsporingsonderzoek?
De OvJ
Wat voor opsporingsambtenaar is de OVJ?
Algemeen opsporingsambtenaar
Wat kan een OVJ met zijn bevoegdheden doen?
beslissen over vervolgingen en bevelen geven aan overige opsporingsambtenaren
Wat zijn strafvorderlijke beslissingen?
Vervolgstappen in het strafproces
wat zijn voorbeelden van strafvorderlijke beslissingen?
- Meer en andere opsporingshandelingen
- vervolgen
- berechten
- opleggen van straf of maatregel
Wat wordt verstaan onder vervolgen van strafbare feiten?
elke handeling van het OM waardoor de rechter in het strafproces wordt betrokken
of
het betrekken van de RC in het onderzoek, door een vering van de OvJ of door het bevelen van een bewaring door de RC (vorm van VH)
wat is een daad van vervolging?
ter terechtzitting dagvaarden of het uitvaardigen van een strafbeschikking
Wat is het verschil tussen vervolgen en seponeren?
Vervolgen is dat de zaak bij de rechter gelegd wordt en seponeren is dat de zaak ter zijde gelegd wordt en niet bij de rechter komt
Heeft het OM een plicht om een strafzaak te vervolgen?
Nee, het OM heeft geen plicht tot vervolgen
Wat is seponeren op grond van het opportunititeitsbeleid?
Een zaak die op zichzelf haalbaar is seponeren op grond van het algemeen belang
Op welke twee gronden kan een zaak geseponeerd worden?
- op grond van Haalbaarheid (geen strafvorderlijk doel meer)
- op grond van Opportuniteit
Kan een zaak seponeren ook ná het eventuele onderzoek van RC?
Ja, seponeren kan namelijk tot aanvang van het onderzoek ter terechtzitting
Wat is een sepotbeslissing?
de beslissing van het OM om een iemand te vervolgen of niet
Waar kan de benadeelde een klacht over een sepotbeslissing van de OvJ indienen?
Bij het gerechtshof
Wat is een andere term voor de klacht over een sepotbeslissing van de OvJ?
- correctiemiddel
- artikel 12 procedure
Wat is een strafbeschikking?
Een strafbeschikking is een straf die wordt opgelegd buiten de strafrechter om.
Wanneer kan een straf door een strafbeschikking worden opgelegd?
- bij feiten waarop niet meer staat dan 6 jaar gevangenisstraf
- bij vaststelling van het begaan van strafbaar feit
Welke straffen kunnen er opgelegd worden in een straf door een strafbeschikking?
- geldboete
- schadevergoedingsmaatregel
- voorwerpen onttrekken aan het verkeer
wat zijn vrijheidsbeperkende straffen die bij een strafbeschikking kunnen worden opgelegd?
- taakstraf
- ontzegging van de rijbevoegdheid voor maximaal 6 maanden
- gedragsaanwijzing waaraan de verdachte moet voldoen
Wat voor straffen kunnen er niet worden opgelegd bij een strafbeschikking?
vrijheidsbenemende straffen
Wat is een hoorplicht?
De plicht van de OvJ om de verdachte eerst te horen voorafgaand bij het opleggen van een vrijheidsbeperkende straf of een gedragsaanwijzing
Wanneer is een raadsman verplicht aanwezig bij een hoorplicht?
Wanneer de strafbeschikking zorgt voor een betalingsverplichting, door een geldboete en of een schadevergoedingsmaatregel van €2000,- of meer
Wat wordt als een daad van vervolging beschouwd?
Het uitbrengen van een strafbeschikking
Wanneer wordt de verdachte de bestrafte?
zodra er een strafbeschikking is opgelegd
Waarom wordt een bestrafte geen veroordeelde genoemd?
Er wordt geen vonnis door de strafrechter uitgesproken
Wat staat er vermeld op de justitiële documentatie van de bestrafte?
Alle opgelegde straffen inclusief geldboeten van meer dan 100 euro
Hoeveel dagen heeft de verdachte om in verzet te gaan tegen de strafbeschikking?
14 dagen
Hoe kan je in verzet gaan?
In persoon (door verdachte of advocaat) of schriftelijk door een brief aan de OvJ
Wat kan de OvJ doen in de verzetsprocedure?
- verdachte tegemoet komen door strafbeschikking te wijzigen of in te trekken
- De zaak dagvaarden en voorleggen aan de rechter
Wat is bestuurlijke strafbeschikking?
De personen die bevoegd gezag hebben om een strafbeschikking uit te vaardigen.
Wat voor boetes mogen door mensen van de bestuurlijke strafbeschikking geschreven worden?
Alleen geldboetes
Wie behandelt het verzet na het krijgen van een geldboete door een bestuurlijke strafbeschikking?
het OM
Wat is de maximale geldboete die aangewezen opsporingsambtenaren kunnen opleggen bij een strafbeschikking?
350 euro
Wat is een transactie?
één of meer voorwaarden die worden gesteld aan de verdachte. Wanneer de verdachte zich hieraan houdt, kan hij daarvoor niet meer worden vervolgd.
Tot wanneer kan een transactie worden aangeboden?
De aanvang van de terechtzitting
Bij wat voor zaken kan een transactie worden aangeboden door het OM?
Bij misdrijven waarop niet meer dan 6 jaar gevanisstraf staat
Wat zijn belangrijke verschillen tussen een transactie en een strafbeschikking?
- een transactie is geen daad van vervolging
- ingaan op de trasactie maakt niet dat er sprake is van een bestrafte die schuldig is
- bij het niet ingaan op een transactie wordt verdachte gedagvaardigd door OvJ
Wat zijn de taken van het OM bij een uitspraak van de rechter?
- Het incasseren van een boete
- het uitvoeren van een taakstraf
- het laten uitzitten van een gevangenisstraf
Wanneer start een strafprocedure?
Wanneer er een redelijk vermoeden is dat er een een strafbaar feit is of wordt gepleegd
Hoe is de procedure in een strafzaak opgebouwd?
- redelijk vermoeden dat er een strafbaar feit is of wordt gepleegd
- Voorbereidend onderzoek.
- Onderzoek ter terechtzitting
- Beslissing van de rechter (vonnis)
- Eventueel aanwenden van hoger beroep of cassatie
- Onherroepelijke uitspraak gerechtshof of Hoge Raad (arrest)
- Tenuitvoerlegging van het vonnis
- Eventueel aanwenden het buitegewone rechtsmiddel herziening
Kan de RC onderzoek doen in het voorbereidend onderzoek?
Ja, de RC kan bewijs verzamelen
Wat zijn typen bewijs die een RC kan verzamelen tijdens het voorbereidend onderzoek?
- Psychiatrisch onderzoeken van de verdachte
- In bewaring stellen van de verdachte
doorzoeken van de woning ter inbeslagneming
Welke rol heeft de RC in het Voorbereidend onderzoek?
een toezichthoudende en toetsende rol
