hista kolokvij Vo.1 Flashcards
1
Q
Kolike veličine mora biti uzorak tkiva histološkog preparata?
A
5 mm * 1 cm2
2
Q
Koji je cilj uziana uzorka tkiva
A
potpuno prožeto tkivo fiksativom
3
Q
Čime se fiksira uzorak tkiva i čemu služi fiksacija
A
formalinom, služi za blokiranje enzimske aktivnosti u svrhu očuvanja strukture tkiva
4
Q
Što se radi s uzorkom nakon fiksacije
A
dehidracija i bistrenje
5
Q
Kako se radi dehidracija
A
istiskivanje alkohola, kompatibilnost s parafinom i bistrenje, kloroform
6
Q
Koji je cilj dehidracije i bistrenja
A
odstranjivanje vode iz tkiva i odstranjivanje alkohola
7
Q
Što se radi nakon dehidracije i bistrenja
A
uklop u parafin
8
Q
koji je cilj uklopa u parafin
A
dobiti tvrde blokove u kojemu je tkivo, pogodno za rezanje na vrlo tanke slojeve
9
Q
kako se uzorak uklopi u parafin
A
u parafinskoj peći - 58 do 60 C, 4 posudice s tekućim parafinom, prva ima i kloroform
10
Q
S ćime se reže uzorak
A
mikrotom
11
Q
Koliko tanko reže miotom
A
3 - 10 mikrometara
12
Q
Kako završava izrada histološkog preparata
A
uklanja se parafin i vraća se voda u tkivo (tkivni isječak se polaže na predmetnicu i ravna u vodenoj kupelji), ksilol (kemijski spoj iz grupe aromatskih ugljikovodika) + padajuće koncentracije alkohola
13
Q
Koji je zadnji korak prije mikroskopiranja
A
prekrivanje uklopnim sredstvom i pokrovnim stakalcem za zaštitu tkivnog isječka
14
Q
Čime se boje acedofilne komponente tkiva i koja su to tkiva
A
HE (hematoksilin eozin) bojenje za tkiva poput mitohondrija, vezivnih vlakana, citoplazma većine stanica
15
Q
Kakva boja je u hematoksilin eozin bojenju
A
kisela boja
16
Q
Čime se boje bazofilna tkiva i koja su to
A
bojanje hemalaun eozinom tkiva poput stanične jezgre, citoplazme bogate RNA, matriks hijalne hrskavice
17
Q
Kakva noja je u hemalaun eozin bojenju
A
bazična boja
18
Q
Čemu služi Mallory trikrom bojanje
A
za prikaz kolagena
19
Q
Koji je rezultat mallory trikrom bojenje
A
plavo obojena kolagena vlakna, mišićno tkivo se oboji u crveno ili žuto
20
Q
Za što služi Verhoeff - van Gieson bojenje
A
za prikaz elastičnih vlakana
21
Q
Koji je rezultat VVG bojanja
A
elastična vlakna obojena u tamnoplavo do crno, a kolagen i ostala tkiva u žuto
22
Q
Za što služi pikusovo bojanje sa kiselim orceinom i giemsom
A
za razlikovanje kolagena od elastičnih vlakana
23
Q
Koji rezultat daje pikusovo bojanje
A
elastična vlakna obojena plavo do ljubičasto
24
Q
Čemu služi aldehid fuksin
A
za razlikovanje kolagen+a od elastičnih vlakana, rezultira elastična vlakna obojena plavo do ljubičasto
25
Kakav je rezultat bojanja retikulinskih vlakana
retikulinska vlakna boji u crno, vlakna imaju afinitet prema srebru, argirofilna su
26
Čime se prikazuje proces okoštavanja
modificirana metoda za prikaz hrskavice i kosti prema zvonimiru kozaricu
27
Koji je rezultat metode prikaza hrskavice i kosti
kost je narančasta, a hijalna hrskavica plava, a eritrociti crveni
28
Koji je rezultat toludinskog modrila
boji granule mastocita u tamno ljubičasto
29
Koja u bojenja z amasti
oil red o i sudan black
30
koja je razlika oil red o i sudan black bojenja
oil red o boji kapljice masti u ctitoplazmi stanice u crveno, a sudan black boji kapljice masti u crno
31
Za što služi May - Grunwald - Giemsa metoda
za bojanje krvnih razmaza i koštane srži
32
Koji je puni naziv PAS bojenja
bojenje perjodnom kiselinom i Schiffovim reagensom
33
Koji je rezuktat PAS bojenja
supstance kao glikogen, neutralni mmucin, glikolipidi, bazalne membrane, hijalin, kolagen tipa 3 i kolois štitne žlijezde se oboje ljubičasto crvene boje
34
Čemu služi bojenje po Nissu
rezultat bojenja su ljubičasto plavo obojena Nisslova tjelešca u citoplazmi perikariona neurona, koristi se za identificiranje strukture neurona i njihovo razlikovanje od glija stanica
35
Koja je podjela tkiva
epitelno, vezivno mišićno i živčano
36
Gdje se nalazi epitelno tkivo
epitelno je površina tijela, šupljine tijela i organa, žlijezde, sva 3 zametna listića
37
Gdje se nalazi vezivno tkivo
kost, krv, manso tkivo, vezivno tkivo - stanice, vlaknati elementi, međustanične tvari ---> mezoderm
38
Gdje se nalazi mišićno tkivo
mezoderm
39
Gdje se načazi živčano tkivo
ektoderm
40
Iz čega se razvija epitelno tkivo
iz 3 zametna listića - ektoderm (epidermis kože), mezoderm (endotel krbnih žila, seroze), endoderm (epitel probavnog sustava, slinovnive jetra, gušterača, mogračnog sustava i crijevi)
41
Koja je funkcija epitelnog tkiva
zaštita, apsorpcija, sonteza i sekrecija (žlijezde), osjetni (nueroepitel), kontraktibilnost (mioepitel)
42
Kakvi oblici epitelne stanice postoje
pločaste, kubične, visokoprizmatične ili cilindrične i nepravilne ili poligonalne te po odnosu jednoslojni i mnogoslojni
43
Na koje dijelove se dijeli epitelno tkivo i kakvi su to spojevi
zonula occludens - spojeni dijelovi susjednih membrana, čvrsti spoj
zonula adherens - povezivanje stanica, aktinski mikrofilamenti
macula adherens ili dezmosom - pričvrsne ploče
nexus - tijesni spoj
44
Koje su posebne tvorevine na epitelnom tkivu
mikrovili, trepetiljke ili cilije, stereocilije i flegella
45
Što su mikrovili
četkasta prevlaka, na površini ih pokriva hlikokaliks koji je izgrađen od glikoproteina i glikolipida
46
Što se nalazi u mikrovilima
25 do 30 aktinskih filamenata, a na površini se nalaze enzimi koji služe za resorpciju i sekreciju
47
Gdje se nalaze mikrovili
epitel tankog crijeva, jer ima veću apsorpciju
48
Što su cilije?
osnovna struktura trepetiljka i bičeva - aksonema
49
Od čega su građene cilije
od mikrotubula u rasponu 9 + 2 i proteina -- devet vanjskih parova okružuje dva središnja smještena mikrotubula
50
Koja je osnova cilija
bazalno tjelešce
51
Štp je stereocilija
dugi nepokretni mikrovili
52
Gdje se nalaze stereocilije
nalazimo ih u osjetnim stanicama uha, nuzsjemeniku i duktusu deferensa
53
Što je flagella
bič, npr rep spermija, 100 mikrometara
54
Na što se dijeli jednoslojni pokrovni epitel
jednoslojni pločasti, kubični ili izoplazmatični i visokoprizmatični epitel
55
Na što se dijeli jednoslojni pločasti epitel
na mezotel i endotel
56
Što je mezotel i jednoslojnom pločastom epitelu
epitelna prevlaka trbušne i prsne šupljine te organima u njima, stanice čine površinu seroznih opni glatkom i sjajnom tj apsorbiraju štetne tvari
57
Što je endotel u jednoslojnom pločastom epitelu
unutrašnjost krvnih i limfnih žila te unutrašnjost srca, ima sposobnost fagpcitoze pomoću koje time sudjeluje u obrani organizama
58
Gdje se nalazi jednoslojni kubični epitel ili izoprizmatilni
terminalni plućni bronhioli, ependim (tip stanice koji se nalazi u ependimnom sloju, koji čini dio živčanog sustava), stijenka folikula štitnjače, odvodni kanal žlijezda, pigmentirani sloj mrežnice
59
Gdje je jednoslojni visokoprizmatični epitel
veći dio probavnog sustava - želudac i crijeva, sinusi glave, žučni mjehur, maternica i jajovod
60
Što je specifično kod jednoslojnog visokoprizmatičnog epitela
između stanica visokoprizmatičnog epitela dolaze jednostanične žlijezde ---> VRČASTE STANICE
61
Gdje se nalazi pseudovišeslojni visokoprizmatični epitel s trepetiljkama
nosna šupljina, dušnik, dijelovi muške mokraćnice, kanli nekih žlijezda, ductus deferens
62
Što je prijelazni epitel
nalazi se u mokraćovofu i mokrećnom mjehuru, ima sposobnost stezanja i rastezanja
63
Od čega se sastoji prijelazni epitel
od matičnih - stratum basale, intermedijarne - stratum intermedium i velike površinske stanice - stratum superficiale
64
Na koje epitele se dijeli mnogoslojni epitel
mnogoslojni pločasti, kubični ili visoko prizmatični/ cilindrični, mnogoslojni pločasti orožani i neorožani s ili sa papilama
65
Gdje se nalazi mnogoslojni pločasti epitel
koža i sluznice
66
Gdje se nalazi mnogoslojni kubični ili izoplazmatični epitel
izvodni kanal žlijezda, jajni folikul u razvoju, žlijezda znojnica
67
Gdje se nalazi mnogoslojni visokoprizmatični ili cilindrični epitel
očna spojnica, prijelazni epitel, mnogoslojni pločasti u pseudovišeslojni
68
Gdje se nalazi mnogoslojni pločasti neoroženi
kutana sluznica, usna šupljina, jednjak, ždrijelo, dijelovi spolnog sustavy
69
Od čeg se sastoji mnogoslojni pločasti neotoženi
stratum basale, intermedius, superficialis
70
Gdje se nalazi mnogoslojni pločasti oroženi s i bez papila
površina kože, sluznica usne šupljine, jednjak peradi, predželuci preživača, analna regaija
71
Od čeg se sastoji MNOGOSLOJNI PLOČASTI OROŽENI S/BEZ PAPILA
stratum basale, spinosum, granulosum, lucidum, i coroneum (conjunctum i disjunctum)---> stratum germinativum (s. basale + s. spinosum) = zametni sloj
72
Od čega se sastoji stratum germinativum
stratum spinosum i stratum basale
73
Što su papile
na mjestima gdje je epitel debeo, stvori se vezivno tkivo s krvnim žilama koje se duboko uvlači između stanica epitela
74
Kakvo je tkivo MNOGOSLOJNI PLOČASTI OROŽENI S/BEZ PAPILA epitel
debljina oroženog sloja ovisi o utjecaju nadražajnih čimbenika, epitelno tkivo nema krvnih žila, osim u dijelu uha (stria vascularis) i sttanice epitela prehranjuju se osmozom iz krvnih žila smještenih u vezivnom tkivu
75
Kakav je žlijezdani epitel prema broju stanica
jednostanične i mnogostanične žlijezde
76
Kako se dijeli žljezdani epitel prema položaju
endoepitelijalne (jednostanične i višestanične žlijezde - probavni dišni i mokraćni sustav) i ekstraepitelijalne (večina višestaničnih žlijezda)
77
Kako se dijeli žljezdani epitel prema mjestu sekrecije
endokrine ( žlijezde s unutarnjim izlučivanjem, nema kanala, izlučujee se u krv), egzokrine žlijezde (žlijezde s vanjskim izlučivanjem, na površini tijela ili organa kroz kanal)
78
Kako se dijeli žljezdani epitel prema luči žlijezdane stanice
merokrino/merekrino, apokrino, holokrino i citokrino
79
Kakvo je to merokrino/ekrino
većina egzokrinih, sve endokrine - gušterača (egzocitoza)
80
Kakvo je to apokrino tkivo
gubitak vršnog dijela stanice i dijela citoplazme - mliječna žlijezda, znojnice
81
Kakvo je to holokrino
cijela stanica izlučenas u sekret - žlijezde lojnice, uz bazalnu membranu ovih žlijezda dolazi red žljezdanih stanica koje svojom
diobom nadomjeste one žljezdane stanice koje su propale i prešle u sekret
82
Kakvo je to citokrino tkivo
sekret predaje stanica - stanici, u koži malanociti trransportiraju melanin u citoplazmu keratinocita
83
Kako se dijeli žljezdani epitel prema izgledu odvodnog sustava
jednostavne i složene
84
Kako se dijeli žljezdani epitel prema rasporedu stanica u sekrecijskom dijelu
alveolarna, tubulusna i tubuloalveolarna ili alveotubulusna
85
Što je stroma ili intersticij
vezivno tkivni dio žlijezde
86
Što rade trabekule, a što septe
trabekule su potpora, a septe odvajaju
87
Kako se dijeli žljezdani epitel prema kvaliteti sekreta
serozne, mukozne, miješane
88
Kakve su serozne
rijedak sekret, stanice se boje acidofilno
89
Kakve su mukozne
gust, sluzav sekret ili mucin, citoplazma se boji bazofilno
90
Kakve su miješane
mukoserozne, žlijezde slinovnice, gušteraća
91
Koji je ekskretorni dio žlijezde ili žlijezdani paremhim
acini, alveole,tubuli, tubuloacini
92
Što su mioepiteli ili mioepitelne stanice
između bazalne lamine i sekrecijeske stanice i između bazalne stanice i odvodnog kanalića
93
Što je u citoplazmi mioepitelne stanice
aktinski filamenti i miozin (miozin i aktin) i intermedijalni filamenti
94
Gdje se nalaze mioepitelne stanice
žlijezde znojnice, suzna žlijezda, slinovnice. mliječna žlijezda
95
Koje su funkcije vezivnog tkiva
strukturna, razmjena tvari, obrana organizama, termoregulacija, hidroregulacija
96
Koja je struktura vezivnog tkiva
gradi stjenke koje obavijaju organe, ulazi u organe, odjeluje stanice - septum, daje potporu - trabecula osnovnim stanicama tkiva - stroma
97
Koja je uloga vezivnog tkiva
kao rahlo vezivno tkivo isspunjava prostore između stanica i organa - intersticij, pružanje potpore mekim tkivima - kost i hrskavice
98
Na koji način vezivno tkivo prehranjuje
sadrži krvne žile, posrednik između stanica i krvi → izmjena hranjivih tvari
99
Na koji način vezivno tkivo brani sustav
mehanička zapreka širenju mikroorganizama koji prodiru kroz epitel, prisutnost fagocita i plazma stanica
100
Na koji način fagociti sudjeluju u vezivnom tkivu
odstranjuju tvari i mikroorganizme koji prodiru u tijelo, monociti - tkivni makrofag/ histocit
(Monocit je vrsta bijele krvne stanice koja se formira u koštanoj srži i koja cirkulira krvotokom dok ne uđe u tkiva, gdje se transformira u tkivni makrofag ili histiocit.
Kada monocit uđe u tkivo, on prolazi kroz proces diferencijacije i pretvara se u tkivni makrofag ili histiocit. Ti makrofagi su velike stanice s mnogo nesrazmjerno velikih vezikula unutar citoplazme koje se mogu pokretati po tkivu. Makrofagi su ključni uklanjači stranih tijela i uništavaju štetne mikroorganizme, kao i razgradnju mrtvih stanica. Oni također igraju važnu ulogu u regulaciji imunološkog odgovora, poput aktivacije limfocita.)
101
Na koji način plazma stanice sudjeluju u vezivnom tkivu
proizvode specifične bjelančevine, protutijela koja reagiraju sa stranim bjelančevinama, bakterijama i njihovim toksinima te virusima, B limfociti -plazma stanica
(B limfociti su bijele krvne stanice koje igraju ključnu ulogu u imunološkom odgovoru organizma. Jedna od funkcija B limfocita je stvaranje antitijela, što se postiže transformacijom B limfocita u plazma stanice.)
102
Kako vezivno tkivo pomaže u termoregulaciji
termoreceptori za hladno i toplo, potkožje tj masne stanice
103
Kako vezivno tkivo pomaže u hidroregulaciji
koža = epidermis + dermis, 70% dermisa je voda
104
razvoj vezivnog tkiva
mezoderm --> mezenhim --> pluripotentne matične stanice
mezenhimske stanice su embrionalne stanice koje se razvijaju iz mezoderma, jednog od triju zametnih listova u embriju. Mezenhim je tkivo koje se razvija iz mezenhimalnih stanica.
Mezenhimske stanice su pluripotentne, što znači da imaju sposobnost diferencijacije u različite vrste stanica i tkiva u tijelu. U embrionalnom razvoju, mezenhimske stanice su ključne za razvoj vezivnih i mišićnih tkiva, kostiju, hrskavica, krvi i krvnih žila te raznih drugih tkiva i organa.
Embrionalno vezivno tkivo, također poznato kao mezenhim, sastoji se od mezenhimalnih stanica koje se nalaze u primarnim zametnim listovima, odnosno mezodermu i ekto- i endodermu. Ovo tkivo služi kao prethodnica za razvoj raznih vrsta vezivnog tkiva u organizmu, uključujući hrskavicu, kosti, krvne žile, mišiće, kožu i mnoge druge. U kasnijim fazama embrionalnog razvoja, mezenhimalne stanice diferenciraju se u različite vrste stanica, od kojih se razvijaju specifična tkiva i organi.
105
Što rade stanice mezoderma
putuju od mjesta nastanka do osnova organa koje će tvoriti
106
Što je mezenhim
stanica nepravilnog oblika, 7 - 10 mikrometara, malo citoplazme koja se izlučuje u tanke izdanke, ovalna jezgra s dobro izraženim jezgricama, mala količina vlakana, osnovna tvar nalik na gel
107
Kako se dijeli vezivno tkivo s posebnim svojstvima
masno tkivo (adipocitno), koštano, hrskavično, krvno, fibrozno i limfično vezivno tkivo
108
Što je osnovni dio vezivnog tkiva
međustanična tvar
109
tp je međustanična tvar
glikoproteini - fibronektin (fibroblasti i epitelne stanice), laminin (bazalna membrana), hondronektin (hrskavica)
to je bezbojna, viskozna, prozirna i homogena tj amorfnatvar
110
Koja je uloga međustanične tvari
predtavlja zapreku ulaska stranih tvari u tkiva, povezuje stanice s vlaknima vezivnog tkiva i transport je elektrolita i vode
111
Koja vlakna su dio međustanične tvari
kolagena vlakna (k1,k2,k3,k4,k5, kolagena vlakanca), elastična vlakna (oksitalanska, elauninska i elastična)
112
Gdje se nalaze kolagena vlakna i kakva su
u tetivama su valovita i paralelna, a u fascijama i eponeurozama isprepletena
113
Koje su glavne AK kolagenih vlakana
glicin, prolin, alanin+ sadrži i dvije AK koje su karakteristične samo za tu bjelančevinu --> hidroksiprolin i hidroksilizin
114
Proces razboja kolagena
molekule tropokolagena →polimerizacija→ mikrovlakanca → kol. vlakanca (kolagen II) →
kol. vlakno (kolagen I i III) → snop kol. vlakana
kolagen se sastoji od tropokolagen molekula, koji se polimeriziraju u mikrovlakna. Mikrovlakna se zatim organiziraju u kolagenska vlakna (tip I i tip III), koja su čvrsta i fleksibilna. Ta vlakna zatim tvore snopove kolagenskih vlakana, koji su čvrsti i pružaju mehaničku potporu tkivu. Važno je napomenuti da kolagen nije prisutan samo u vezivnom tkivu, već se nalazi u različitim tkivima tijela, uključujući kožu, kosti, hrskavicu i tetive, te ima ključnu ulogu u održavanju njihove čvrstoće i elastičnosti.
115
Kako se dijele kolagena vlakna
k1 ili kolagena vlakna, k2 ili kolagena vlakanca, k3 ili retikulinska vlakna, k4, k5
116
Gdje je kolagen tipa 1 i koji je drugi naziv
kolagena vlakna, koža, fascija, tetiva, kost, dentin
117
Gdje je kolagen tipa 2 i koji je drugi naziv
kolagena vlakanca, hijalna i elastična hrskavica te staklovina
118
Na što su otporna kolagena vlakna i vlakanca
otporna su prema tlaku
119
Gdje je kolagen tipa 3 i koji je drugi naziv
retikulinska vlakna, koža oko mišića, krvne žile, jetra, bubreg, slezena, građa rastezljivih elemenata
120
Gdje je kolagen tipa 4
dolazi u bazalnim membranama
121
Gdje je kolagen tipa 5
dolazi u fetalnim tkivima, koži, kostima, posteljici i intersticiju
(Intersticij (ili intersticijalni prostor) je prostor između stanica u tkivu koji sadrži međustaničnu tvar (ekstracelularnu matricu) i razne molekule, uključujući vodu, elektrolite, hranjive tvari, hormoni i druge signalne molekule. Intersticij je ključni prostor za razmjenu molekula između stanica i okolnog tkiva, te omogućuje transport hranjivih tvari, kisika i drugih bitnih molekula do stanica, kao i uklanjanje otpadnih produkata i ugljičnog dioksida iz stanica. Intersticij također ima važnu ulogu u regulaciji volumena stanica i održavanju homeostaze u tkivu.)
122
Na što se dijeli elastična vlakna
oksitalanska, elauninska i elastična vlakna
123
Kakva su to oksitalanska vlakna
sastoje se od snopova mikrovlakanaca - u odraslom organizmu nalaze se u suspenzijskom aparatu oka i vezivnom dijelu
kože
124
Kakva su to elauninska vlakna
između snopova mikrovlakanaca javljaju se nepravilne nakupine bjelančevine elastina - oko žlijezda znijnica i u vezivnom djelu kože
125
Kakva su to elastična vlakna
najbrojnija, elastin zauzima cijelo središte vlakna, a na periferiji ostaje tanki sloj mikrovlakanaca
126
Koja je razlika kolagenih i elastičnih vlakana
kolagena su pojedinačno bezbojna poput tankih vlasi kose, a elastična poput štapića a na prijielomu se zavrnu
kolagena su u životinj bijela, a elastična vlakna žuta
kolagen je u HE bojanju acedofilno i valovito, a elastin samo valovit
127
Koje su funkcije stanica vezivnog tkiva
1. strukturna (fibroblast, hondroblast, osteoblast, odontoblast)
2. imunisna - plazma stanice, limfociti, eozinofil
3. obrana - makrofag, mastocit, neutrofil, bazofil
4. spremište energije - adipocit
128
što je fibroblast a što fibrocit
Fibroblasti i fibrociti su dvije različite faze u životnom ciklusu iste stanice.
- fibroblasti su nezrele, aktivne stanice koje proizvode međustaničnu tvar i sudjeluju u rastu i razvoju tkiva, dok su fibrociti zrele stanice koje održavaju međustaničnu tvar i sudjeluju u održavanju tkiva.
- sinteza kolagenih i elastičnih vlakana te međustanične tvar
129
Kako izgleda fibroblast
nepravilan oblik s brojnim izdancima, 10 do 15 mikrometara
obilna citoplazma, blijedo bazofilna, jezgra je ovalna i velika, blijedo obojena
130
Kako izgleda fibrocit
manji od fibroblasta, izdužen, vretenasti oblik, ima manje produžetaka od fibroblasta, citoplazma je oskudna eozinofilna (crvena), jezgra je mala i izdužena, tamna
131
Kakvo je to eozinofiln obojanje
metoda bojenja tkiva koja koristi eozin, koristi se za bojenje kiselih komponenti tkiva, uključujući eozinofilne granule u eozinofilima, citoplazmi stanica, kolagena i drugih proteina u međustaničnoj tvari. Kao kiselo bojilo, eozin se obično kombinira s baznom bojom, poput hemala, kako bi se postigao kontrast i poboljšala vidljivost stanica i tkiva. -
132
Kako nastaju monociti i makrofagi
stanica koštane srži (dioba) → monocit (krv) → makrofag (tkivo)
133
Što su monociti i makrofagi
ista stanica u različitom stadiju sazrijevanja, obrambene stanice, sekrecija kolagenaze i citokina
134
Kakav je to mononuklearni fagocitni sustav
dugi životni vijek - nekoliko mjeseci, potječu od matilnih stanica koštane srži, velika fagocitna sposobnost
135
KOje stanice su mononuklearni fagocitni sustav
kupfferove stanice u jetri, mikroglija stanice u CNS, Langerhansove stanice u koži, osteoklasti u kostima i alveolarni makrofagi koji su u plućima
136
Što je metakromazija
zrnca se boje obrnuto od osnovne boje
137
Kakvo je to vezivno tkivo u užem smislu
rahlo, gusto vezivno tkivo i sluzavo tkivo
138
Kakvo je to rahlo vezivno tkivo
malo vlaknatih elemenata u rijetkoj mreži, više stanica - fibroblasta i makrofaga
slaba rastezljuvost, ograničena elastičnost i pokretljivost
139
gdje je rahlo vezivno tkivo
vezivno tkivo sluznice cjevastih organa i unutar pojedinih organa, podloga epitelnim tkivima, obavija krvne i limfne žile
140
Kakvo je to gusto vezivno tkivo
mbogo vlaknatih elemenata u mreži i nsopovima, malo stanica
manje potpore, veća pokretljivosst i elastičnost
141
Kakva gusta vezivna tkiva postoje i kakva su
formalna i neformalna
neformalno je dermis kože i ovojnice organa, a formalno su tetive i aponeuroze
(Aponeuroze su ravne, široke, fibrozne ploče vezivnog tkiva koje služe kao pričvršćenja mišića na kosti ili druge mišićne skupine.)
142
Kakvo je vezivno tkivo s posebnim svojstvima
masno ( bijele i smeđe masne stanice), potporna tkiva - hrskavično i koštano i krv)
143
kakovo je smeđe, a kakvo bijelo masno tkivo
smeđe je multiokularno tj ima citoplazmu s puno masnih kapljica različite veličine, a bijelo masno tkivo je unilokularno tj citoplazma s jednom masnom kapljicom
144
Od čega smeđa masna stanica dobiva boju
visoka koncentracija mitohondrija i termogenina
145
Koja je uloga hrskavičnog tkiva u tijelu
elastilnostm ublažavanje udaracam rast kosti prije i poslije rođenja
146
Koje su stanice hrskavičnog tkiva
menzehim → hondroblast → hondrocit
hondroblast/hondrocit/hondroklast
perihondrij - gusto vezivno tkivo -- kolagen tipa 1 i fibroblast
147
kakva tvar je hrskavično tkivo
međustanična tvar tj izvanstanični matriks
osnovna tvar, rezultat sinteze hondroblasta, zrnata bazofilna masa ozmeđu stanica
--->hijaluronska kiselina, proteoglikani, glikoprotein, glikozaminoglikan
148
KOji su vlaknati elementi hrskavičnog tkiva
kolaena vlakanca, kolagena vlakna, elastična vlakna
149
razvoj hrskavice
- mezenhimala osnova → zgrušavanje mezenhimalnih stanica intenzivno se dijele →
hondrogeni ventar
- menzenhimalne stanice → hondroblasti
- sintetiziraju vlaknate elemente → sintetiziraju međustanični matriks → prelaze u hondrocite
150
rast hrskavice
apozicijski - diferencijacija hondrocita (Diferencijacija se odnosi na proces kojim se neka stanica ili skupina stanica razvija iz nezrelog ili nediferenciranog stanja u zrelu.)
intersticijski - mitoza hondrocita - epifizne ploče, zglobne hrskavice, što je životinja starija taj je rast manje zastupljeniji
151
regeneracija hrskavice
teško i samo djelomice obnovljiva
manja oštećenja → perihondrij → hrskavica
veća oštećenja → perihondrij → vezivno tkivni ožiljak
152
Koja stanica sudjeluje u obnovi hrskavice
perihondrij
153
Koji tipovi hrskavice postoje
hijalna, elastična, fibrozna ili vezivna i staničasta hrskavica
154
Kakva je to hijalna hrskavica
kolagen tipa dva ili kolagena vlakanca, izvanstanični matriks dobro razvijen
155
Gdje se nalazi hijalna hrskavica
embrionalna, zglobne površine, epifiza hrskavice, nosna hrskavica, larinx, trachea, zvukovod, lopatica, rebra, kopitna hrskavica
156
Kakva je to elastična hrskavica
gusto isprepletena elastična vlakna, izb+vanstanični matriks dobro razvijen
157
Gdje se nalazi elastična hrskavica
uška, epiglotis, Eustahijeva cijev
158
Kakva je to fibrozna ili vezivna hrskavica
kolagen tipa 1 - kolagena vlakna, matrik je rijedak ali prisutan
159
Gdje se nalazi fibrozna hrskavica
intervertebralni i mandibularni disk, meniskus, patela, spoj tetiva i ligamenata s kostima
160
Gdje se nalazi staničasta hrskavica
uška miša i štakora
161
Koja je funkcija kštanog tkiva
potpora - dio apparatus locomotorius, zaštita, metabolička iloga
162
od črga se sastoji kost
99% Ca i 90 %rezervne tvari
163
Koji su stanilni elementi koštanog tkiva
osteoprogenitprne stanice, osteoblasti, osteociti, osteoklasti
164
Što su osteoprogenitorne stanice
mezenhim, periost , citoplazma obojena blijedo acidofilno
165
Što je periost
obaavija kost, vanjska membrna koja obavija kost sisavaca
166
Što su osteoblasti
sinteza organskih sastojaka matriksa, mineralizacija. ugrađuju anorganske sastojke u matriks
167
Što su osteocisti
zrele koštane stanice - osteoblasti okruženi matriksom, smješteni u lakunama. brojni citoplazmatski izdanci koji se međusobno vežu
168
Što rade osteocisti
održavaju koptani matriks, izmjena tvari izmešu krvnih žila i koštanih stanica
169
Što su osteoklasti
stanice uključene u raugradnju i pregradnju kosti, hematopoetskog podrijetla
Hematopoetsko podrijetlo odnosi se na sposobnost određenih stanica tijela da stvaraju krvne stanice. Hematopoeza se odvija u koštanoj srži i predstavlja proces stvaranja krvnih stanica poput crvenih krvnih stanica, bijelih krvnih stanica i trombocita.
170
Što rade osteoklasti
izlučuju kiselinu, kolagenazu i druge protoelitičke enzima
171
Koje su međustanične tvari kosti
anorganska tvar - (fiziološki 65 %) → kristali hidroksiapatita, amorfni kalcij fosfat, bikarbonati, citrati, magnezij, kalij, natrij
organska tvar - (fiziološki 35%) → amorfna osnovna tvar + kolagen
mineralizirana Ca i P, k1, proteoglikani, glikoproteini
172
Koji su vlaknati elementi koštan etvari
kolagena i elastična vlakna
173
Što je periost i koji je drugi naziv
pokosnica, vanjski sloj kolagenih vlakna, fibroblasti, unutrašnji sloj koštanih prastanica, sloj vezivnog tkiva koji sadrži osteoprogenitorne stanice i pokriva vanjsku površinu kosti
174
Što je endost
jedan sloj koštanih prastanica s malo vezivnog tkiva, sloj vezivnog tkiva koji sadrži osteoprogentorne stanice i pokriva unutrašnju površinu
kosti
175
Koje su vrste koštanog tkiva
primarno, bezrelo ili gtubovlaknato koštano tkivo i sekundarno, zrelo ili lamelarno koptano tkivo
176
Kakvo je to primarno koptano tkivo
spužvasto, epifize drugih kosti, građeno od koštanih gredica s brojnim šupljinama
Epifiza je struktura koja se nalazi na kraju kostiju, između dijafize (srednjeg dijela) i zgloba. Epifiza se sastoji od hrskavice u djece i mladih osoba, dok se u odraslih kosti potpuno zamijene koštanim tkivom.
Epifize su važne jer sudjeluju u procesu rasta kostiju, a također imaju ulogu u regulaciji hormona poput melatonina. Epifize su povezane s endokrinim sustavom jer proizvode hormone i izlučuju ih u krvotok.
177
Kakvo je to sekundarno koštano tkivo
kompaktno koštano tkivo, dijafiza dugih kostiju, izgrađeno od lamela
178
Od čega je izgrađeno sekundarno koštano tkivo
od lamela
Sekundarno koštano tkivo, koje se formira nakon što se formira primarno koštano tkivo, sastoji se od koštanih lamela koje se slažu u paralelnim slojevima, a između lamela se nalazi koštana tvar. Ove lamela su obično usmjerene u različitim smjerovima, što pomaže u povećanju čvrstoće kostiju. Stoga, da, sekundarno koštano tkivo je izgrađeno od koštanih lamela.
179
Od čega je građeno primarno koštano tkivo
građeno od koštanih gredica s brojnim šupljinama
180
Kakva okoštavanja postoje
intramembransko ili direktno i endohoralno ili indirektno okoštavanje
181
Kako ide intramembransko ili direktno okoštavanje
mezenhimalne stanice - osteoprogenitor stanica - osteoblast - osteocit
