Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Psychofarmacologie > Hfst 2: het zenuwstelsel > Flashcards

Hfst 2: het zenuwstelsel Flashcards

1
Q

Wat regelt het centraal zenuwstelsel?

A

regelt het lichamelijke en psychisch functioneren?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waaruit is een neuron opgebouwd?

A
  • cellichaam
  • dendrieten: contact met andere neuronen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat bedoeld men met conductie?

A

Wanneer prikkel als elektrisch stroompje overgaat van neuron op neuron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe verloopt de prikkelgeleiding tussen neuronen?

A
  • dendrieten niet in direct contact met elkaar -> aan uiteinde dendriet = synaps: synaptische spleet -> geleiding via neurotransmitters (chemische stofjes)
  • prikkel komt aan in 1e presynaptische neuron -> neurotransmitters komen vrij in synaptische spleet uit blaasjes-> binden aan receptoren van post-synaptisch neuron
  • neurotransmitter past precies op speciefieke receptor
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe werken bepaalde psychofarmaca in op de neurotransmitters?

A

antipsychotica blokkeren de receptoren van dopamine, waardoor dopamine minder sterk of helemaal niet meer werkt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat zijn neurotransmitters?

A

de signaalstofjes die zenuwimpulsen overdragen tussen neuronen
en/of kliercellen en spiercellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Welke neurotransmitters zijn belangrijk binnen GGZ?

A
  • dopamine;
  • serotonine;
  • noradrenaline;
  • gamma-aminoboterzuur (GABA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn de voornaamste neurotransmitters?

A
  • acetylcholine;
  • noradrenaline;
  • dopamine;
  • serotonine;
  • GABA (gamma-amino-zuren);
  • histamine;
  • glutamaat;
  • endorfines;
  • oxytocine
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat doet acetylcholine?

A

nodig om ons geheugen goed te laten werken, om ons energiek en actief te voelen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat gebeurd er wanneer er te weinig acetylcholine wordt aangemaakt?

A

vermindert de communicatie binnen het lichaam en kunnen spieren en hersenen hun taken minder goed uitvoeren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat zijn de functies van acetylcholine binnen het lichaam?

A
  • cholinergische stimulatie: overzetten van signalen van de motorische zenuwen naar de skeletspieren
  • Ter hoogte van de hersenschors de stof draagt bij aan de verwerkingssnelheid van informatie in de hersenen -> redeneren, denkvermogen en geheugenproces
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Welke effecten brengt de cholinergische stimulatie van acetylcholine tweeg?

A

o relaxatie van de meeste spieren in de periferie en coronaire bloedvaten en hersenvaten;
o zorgen voor miosis, erectie, zweetsecretie, speeksel- en traansecretie;
o zorgen voor controle over de sfincter en blaascontractie ter hoogte van de urinewegen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Waar wordt noradrenaline aangemaakt?

A

afkomstig uit het bijniermerg, net zoals adrenaline

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Welk soort neurotransmitter/ hormoon is noradrenaline?

A
  • orthosympatische neurotransmitters met hoofdzakelijk een vasoconstrictische werking
  • werkt samen met adrenaline en cortisol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wanneer wordt noradrenaline geproduceerd?

A

Na een acute, hevige stressprikkel kan de hypothalamus via het ruggenmerg het bijniermerg stimuleren om noradrenaline te produceren en aan het bloed af te geven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is het effect van noradrenaline op het lichaam?

A
  • reactie van lichaam op noodsituaties (sneller kloppen van het hart, openzetten
    van de luchtwegen, stijgen van bloeddruk);
  • contracties van spieren t.h.v. de sfincters en bloedvaten (uitgezonderd coronairen en hersenvaten: bv. ejaculaties, mydriase, vermindering darmmotiliteit en tonus);
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat is het effect van een tekort of te veel aan noradrenaline?

A
  • tekort: depressief
  • teveel: euforisch, gespannen, angstig of opgewonden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Welke stoffen werken in op de receptoren van noradrenaline?

A

Cafeïne versterkt de receptoren voor noradrenaline en zorgen voor een krachtiger effect.
Ook middelen zoals cocaïne en amfetamines stimuleren de werking van noradrenaline

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat is dopamine?

A

een neurotransmitter in de hersenen die het mogelijk maakt voor zenuwcellen
om met elkaar te communiceren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat doet dopamine?

A
  • speelt een belangrijke rol binnen de hersenen bij het ervaren van genot, stemming, welzijn en beweging
  • reguleert de motorische activiteit in de spieren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Waar in de hersenen komt dopamine voor?

A
  • basale ganglia: zorgt er voor dat bepaalde bewegingen gemakkelijker gemaakt kunnen worden, of ongewenste bewegingen juist onderdrukt kunnen worden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welke stoffen hebben een invloed op de werking van dopamine?

A

middelen zoalscocaïne en medicatie zoals bv. Rilatine® vertragen de recycling van dopamine, waardoor een over-stimulatie van de dopaminebanen plaats vindt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wat zijn de symptomen van te weinig dopamine in de postsynaps?

A
  • depressie, concentratiestoornissen, gebrek aan zelfvertrouwen, demotivatie, sociale isolatie …
  • galactorroe, amenorroe (door te veel prolactine);
  • ziekte van Parkinson, akinesie, dyskinesie, ADHD
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat zijn de symptomen van te veel dopamine in de postsynaps?

A
  • ontstaan van wanen: doordat binnenkomende informatie niet meer voldoende gefilterd wordt
  • verhoogde spierspanning, spiercontracties in de nek, kloppende hoofdpijn, migraine;
  • overmatige activiteit, niet kunnen ontspannen;
  • creatieve hallucinaties, onrust, onrustige slaap, toxicomanie;
  • zucht naar sensatie;
  • overdreven lustgevoelens, wegvallen van seksuele remmingen;
  • in combinatie met tekort aan noradrenaline: ADHD
25
Wat doet serotonine?
fungeert het in het lichaam als een soort signaalstofje, waardoor hersen- en zenuwcellen optimaal naast elkaar kunnen communiceren. - Samen met andere neurotransmitters en hormonen zoals cortisol, (nor)adrenaline en dopamine, beïnvloedt deze stof hoe je je voelt en gedraagt
26
Hoe wordt serotonine aangemaakt in het lichaam?
- aminozuur tryptofaan aangemaakt en vervolgens omgezet naar serotonine - 90% in de darmen aangemaakt -> darmen, spijsvertering en voeding een enorme invloed op hoe je je dagelijks voelt - tryptofaan uit voeding (bv. in bananen, kikkererwten, 85% pure chocolade)
27
Waarbij speelt serotonine een rol?
* onze stemming, zelfvertrouwen, seksuele activiteit, emoties en eetlust; * de slaap en het humeur * onze lichaamshouding * een verzadigd gevoel na het nuttigen van een maaltijd * het blokkeren van pijngewaarwording * angst en depressie
28
Wat is het effect van serotonine op het humeur?
o bij vrouwen zorgt dit voor slaperigheid; o bij mannen zorgt dit voor kalmte en rust
29
Hoe beïnvloed serotonine de lichaamshouding?
- constante spierspanning nodig om rechtop te kunnen staan. - serotonerge systeem houdt de grote skeletspieren actief. Wanneer we in slaap vallen, neemt de hoeveelheid serotonine af, zodat we kunnen ontspannen -> onmogelijk rechtopstaand slapen
30
Wat zijn de psychische symptomen bij een tekort aan serotonine?
* neerslachtigheid * piekeren * vergeetachtigheid * prikkelbaar * laag zelfbeeld * stemmingswisselingen * sociaal isolement * angst * depressiviteit * burn-out
31
Hoe heeft serotonine een effect op de pijngewaarwording?
- serotonine is actief in neurale netwerken die vanuit de hersenen vertrekken en meehelpen om pijngewaarwording te blokkeren; => zou een rol spelen bij vasculaire stoornissen (bv. migraine) en chronische pijn
32
Wat zijn lichamelijke symptomen bij een tekort aan serotonine?
* slaapproblemen * chronische stress * chronische vermoeidheid * gewichtstoename * trek in koolhydraten * hoofdpijn * lage pijngrens * spijsverteringsproblemen * verminderde seksdrive
33
Waarvoor staat GABA?
gamma-amino-(boter)-zuren
34
Welke functie heeft GABA in het centraal zenuwstelsel?
- remmende functie in ons centraal zenuwstelsel. - voorkomt overactieve hersenen en bevordert ontspanning
35
Wat is GABA?
- een aminozuur (bouwstof van alle eiwitten) dat veelal voorkomt in micro-organismen, planten en gewervelde dieren - staat bekend als één van de belangrijkste neurotransmitters in het centraal zenuwstelsel
36
In welke voeding kan men GABA terugvinden?
bladgroenten, soja- en tuinbonen, noten, zaden, tomaten en eieren
37
Waar in de hersenen vind men GABA?
- in de hypothalamus -> zorgt voor balans in het lichaam -> reguleert onze emotie, behoefte en genot, maar ook onze slaapcyclus en lichaamstemperatuur
38
Wat is de functie van GABA?
de neuronenprikkeling (inhiberende of remmende werking) te remmen
39
Wat kan het gevolg zijn van een dysfunctie in GABA?
kan verband houden met zware angsten
40
Welke medicatie is gerelateerd aan GABA?
- Benzodiazepines, barbituraten en alcohol hebben een gelijkaardige werking als GABA’s - tolerantie voor het ene product verhoogt tolerantie voor het andere -> benzodiazepines gebruikt voor bestrijding van ontwenningsverschijnselen bij alcoholmisbruik
41
Wat is histamine?
- stofje dat allergische reacties veroorzaakt - een bioactieve stof die niet alleen aanwezig is in dierlijke en plantaardige voedingsmiddelen, maar ook aangemaakt wordt door het lichaam zelf - nodig voor verschillende lichaamsprocessen
42
Bij welke lichaamsprocessen is histamine betrokken?
- regulerende functie: ademhaling, bloedcirculatie, wondgenezing, aanspanning van de spieren, vetvertering, lichaamstemperatuur, dag- en nachtritme - reguleert maagzuurafscheiding - functioneert als neurotransmitter en draagt prikkels in de hersenen over naar het lichaam -> reguleert gevoelsleven - actieve rol in het afweersysteem
43
Hoe heeft histamine een functie binnen het afweersysteem?
de mestcellen in ons lichaam bevatten histamine, deze helpen om indringers en ziekteverwekkers te bestrijden (bv. allergie)
44
Wat is glutamaat?
- neurotransmitter met een stimulerende functie - staat in nauwe verbinding met GABA
45
Wat is de werking van glutamaat?
- werkt in op het cognitieve vermogen van onze hersenen, zoals bv. het geheugen - belangrijke rol bij de mogelijkheden van de hersenen om de synaptische verbindingen te versterken, zodat de boodschappen de synaps beter kunnen oversteken
46
Wat zijn de gevolgen van een onbalans in glutamaat?
- niet in balans met GABA: stress - overmatige activiteit van glutamaat: kan leiden tot het afsterven van neuronen en kan Alzheimer tot gevolg hebben
47
Wat is endorfine?
= “gelukshormoon” - neurotransmitter die ervoor zorgt dat we minder gevoelig zijn voor pijn -> “de pijnstillers van de hersenen”
48
Wat doet endorfine?
- pijnonderdrukking - weerstandsverhogend - zorgt voor geluksgevoel - vermindert angst
49
Hoe verkrijgt men endorfine?
- door het lichaam zelf aangemaakt - verbinden zich met dezelfde receptoren als opiaten en hebben ook dezelfde gedragseffecten
50
Hoe werkt endorfine?
- veeleisend: altijd meer nodig voor zelfde effect - verslavend
51
Wat is het effect van te weinig endorfine?
er kunnen angstgevoelens, moeilijkheden met inslapen, slecht humeur of zelfs een depressie naar voor komen
52
Wat is oxytocine?
= “knuffelhormoon”. - hormoon en neurotransmitter - stof in hersenen -> verantwoordelijk voor gevoel van intimiteit en verbondenheid - vroeger gekend als zwangerschapshormoon
53
Wat doet oxytocine?
- zorgt voor zelfvertrouwen, -helpt ontspannen, - vermindert stress - onderdrukt angstgevoelens - functies bij zwangerschap - rol in hersenontwikkeling baby's: associatie van sociale interactie met plezier - hoog gehalte: gevoel van vertrouwen en verbondenheid - zorgt voor agressiever gedrag naar mensen uit concurrerende groep
54
Waarom was oxytocine vroeger gekend als zwangerschapshormoon?
- bevorderd transport zaadcel voor betere conceptie na een orgasme (zit ook in sprema) - veroorzaakt bij bevalling contracties tijden barensweeën - na 1e baring -> hormoonhuishouding vrouw veranderd -> gevoeliger voor babygehuil - zorgt bij zogen voor snellere aanmaak melk en regelt toeschietreflex - bepaald mate van binding tussen ouder en kind
55
Hoe beïnvloeden psychofarmaca de psychische werking?
werken in op 1 of meerdere neurotransmitters
56
Hoe werken psychofarmaca in op neurotransmitters?
* het blokkeren of bevorderen van de aanmaak ter hoogte van de moedercellen; * het verhinderen van de opslag in synaps-blaasjes * blaasjes te bezetten door stoffen die lijken op de natuurlijke neurotransmitters; * prikkeloverdracht te bevorderen door het beletten van afbraak en heropname van de neurotransmitter * receptoren te blokkeren
57
Hoe verhinderen psychofarmaca de opslag van neurotransmitters?
ze worden afgebroken door enzymen zodat het zenuwuiteinde zonder boodschappers komt te zitten
58
Hoe bevorderen psychofarmaca de prikkeloverdracht?
o afbraak van enzymen beletten door productie van een MAO enzym dat neurotransmitters afbreekt te verminderen; o heropname van neurotransmitters beletten: tricyclische antidepressiva remmen de heropname van noradrenaline en/of serotonine, waardoor hun concentratie verhoogt in de synaptische spleet;
59
Hoe blokkeren psychofarmaca de receptoren voor neurotransmitters?
antipsychotica blokkeren de dopaminereceptoren waardoor dopamine moeilijker overgedragen wordt naar de volgende neuronen

Psychofarmacologie (6 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions