Hfdstk 7 stemmingsstoornissen Flashcards
Iemand lijdt aan een depressie. Waar kan hij allemaal last van hebben?
- Je bent neerslachtig, verdrietig, somber, huilerig.
- Je schept geen plezier meer in dingen die je voorheen graag deed.
- Je hebt veel minder of net veel meer eetlust dan voordien, je bent afgevallen of juist aangekomen.
- Je kan moeilijk in slaap komen of je slaapt net heel veel.
- Je bent erg nerveus en rusteloos of andersom veel trager dan voorheen zodat het anderen gaat opvallen.
- Je bent moe en je hebt nergens energie voor.
- Je voelt je niets waard of je hebt uitzonderlijk veel schuldgevoelens.
- Je hebt moeite om je te concentreren, helder te denken en besluiten te nemen.
- Je hebt het gevoel dat je beter dood zou zijn of je denkt aan zelfdoding.
Er lijden meer vrouwen aan depressie dan mannen. Waar zou dit mee te maken kunnen hebben
Vrouwen hebben tweemaal zoveel kans om een depressie te krijgen. Mogelijke verklaringen ?
- Hormonale fluctuaties
- Mannen zwijgen over hun depressie
- Vrouwen staan in deze samenleving onder zwaardere stress
- Er is een verschil in strategie om problemen het hoofd te bieden
- Mannen grijpen meer naar alcohol
Wat verstaat men onder een manische episode,
Manische episode: diametraal het tegenovergestelde van depressie:
Heel opgewekt, eufoor, uitgelaten, uitbundig, verhoogde expansieve stemming
Grenzeloze energie: buitengewoon spraakzaam tot overmatig, veeleisend en dominant
Opwinding
Ideeënvlucht
Opgeblazen gevoel van eigenwaarde
slaapbehoefte sterk verminderd
Impulsieve beslissingen door slecht beoordelingsvermogen,
veel geld uitgeven
Roekeloos rijden
Seksuele escapades
druggebruik
Wat is het verband tussen stemmingsstoornissen en zelfmoord?
voelen zich niet begrepen
zien geen uitweg
vaak geisoleerd, geen sociale controle
Is burn-out een ‘aparte’ stoornis ? Of is dit een stemmingsstoornis ?
Het cruciale verschil tussen burn-out en depressie is dat iemand met burn-out wel wil, maar niet kan door gebrek aan energie, terwijl iemand met een depressie wel zou kunnen, maar niet wil . Je kunt zeggen dat een burn-out een energiestoornis is en een depressie een stemmingsstoornis. Bij een burn-out is er sprake van een totale uitputting en als gevolg daarvan is men tot bijna niets meer in staat.
Bij een burn-out is er, als gevolg van de totale uitputting, sprake van uitvalverschijnselen, zoals niet meer kunnen wandelen of hardlopen, ernstig concentratieverlies, geen prikkels meer kunnen verdragen. Bij een depressie kan iemand dat nog wel, maar daar ontbreekt de zin in de activiteit.
Een ander verschil is dat een burn-out het gevolg is van langdurige overbelasting (opgebouwd over vele jaren), terwijl een depressie ook kan ontstaan zonder dat er sprake is van overbelasting.
in hoeverre wordt burn-out veroorzaakt door omgevingsfactoren ?
burn-out is werkgerelateerd.
Wat is affectiviteit?
Affectiviteit is een verzamelnaam voor 3 termen:
Gevoel: te maken met concrete situatie
Emotie: is intenser
Stemming: heeft een langere duur
Welke typen stemmingsstoornissen zijn er?
Depressieve stoornissen -Depressieve stoornis -Dysthyme stoornis (Persisterende depressieve stoornis) -Premenstruele stemmingsstoornis
Bipolaire stemmingsstoornissen
- Bipolaire stoornis - Cyclothyme stoornis
Verder nog in DSM V
- Depressieve stemmingsstoornis door een middel/medicatie
- Depressieve stemmingsstoornis door een somatische aandoening
Wat is een depressie?
Depressie is een stemmingsstoornis.
Term depressie:
Als symptoom: stemming wijkt af van de normale emotionele toestand
Syndroom: geheel van symptomen
Wordt pathologisch wanneer de stemming lange tijd aanhoudt en tot beperkingen in het dagelijks functioneren leidt
Wat zijn de symptomen van een depressie?
verandering van emotionele toestand:
- sombere stemming: veel dieper dan down of depri
verandering van motivatie:
- geen interesse
- vereenzamen
- niet uit bed kunnen
verandering van (lichamelijk) functioneren en motorisch gedrag:
- pyschomotorische vertraging : trager spreken enz.
- psychomotorische opwinding: nerveus rondlopen
- weinig/veel slapen
- weinig/veel eetlust
- extreme moeheid leidt tot minder functioneren
cognitieve veranderingen:
- Denken: vertraagd, gedachten draaien in cirkel
- Concentratieproblemen
- Dood willen zijn : de wereld is beter af zonder mij
- Gebrek aan zelfvertrouwen
- Schuldgevoelens
Belangrijk:
het onwaardig voelen
het schuldgevoel
de twijfelzucht
Wat is een seizoensgebonden depressie en wat kan je hieraan doen?
Depressie ten gevolge van verstoring van de interne centrale klok
Melatonineproductie verandert. Melatonine is ook een afbraakproduct van serotonine
Genetische factoren
Cognitieve factoren (leerproces)
Lichttherapie met uv licht kan de stemming verbeteren.
Leg uit: Postnatale depressie
Niet de baby blues: de meeste mama’s kennen (korte) periodes met stemmingswisselingen, huilbuien, prikkelbaarheid,..
Postnatale depressie is ernstiger, duurt langer (tot een jaar of langer) en start 4 weken na de bevalling.
Symptomen:
- Verstoring eetlust en slaap
- Gering gevoel van eigenwaarde
- Problemen met concentratie en aandacht
- Mogelijke biologische factoren: hormonale en
emotionele veranderingen die gepaard gaan met de geboorte
- Verdringen van de pijn, de verantwoordelijkheid naar het kind toe,…
Wat zijn de DSM V criteria voor depressie?
A. Tenminste 5 ervan gedurende minstens twee weken
Zeker een van de eerste twee:
- een depressieve stemming
- duidelijk verminderde interesse of verminderd plezier.
- betekenisvol gewichtsverlies of gewichtstoename
- slapeloosheid, of teveel behoefte aan slaap
- psychomotorische opwinding of geremdheid
- vermoeidheid (verlies van energie
- gevoelens van waardeloosheid
- verminderde bekwaamheid om na te denken
- steeds weerkerende doodsgedachten
B. Symptomen veroorzaken klinisch significant lijden of beperkingen op het sociale of beroepsmatige vlak, of in het functioneren op andere belangrijke terreinen
C. De episode kan niet worden toegeschreven aan de fysiologische effecten van een middel of aan een somatische aandoening.
D. het optreden van de depessieve periode kan niet verklaard worden door schizoaffectieve stoornis, schizofrenie, schizofreniforme stoornis, waanstoornis of door een andere gespecificeerde of ongespecificeerde schizofreniespectrum of andere psychotische stoornis
E. Er heeft zich nooit een manische of hypomanische episode voorgedaan
wat is het verloop van een depressie?
Ontstaat doorgaans in een tijdspanne van enkele dagen tot weken
Kan ook vrij plots optreden
Soms al maanden signalen (prodromale symptomen: algemene angst, paniek aavallen, fobieen, milde depressieve symptomen
Duur is erg variabel
Zonder behandeling: zes maanden of langer
Soms langer dan 2 jaar
Wat zijn de symptomen van een Burn-out?
Uitputting: ernstig verlies aan energie, zowel fysiek (je lichaam is moe) als psychologisch (je ‘op’ en leeg voelen)
Cognitief controleverlies:
geheugenproblemen, aandachtsstoornissen, concentratiestoornissen.
Emotioneel controleverlies:
heftige emotionele reacties (woede, huilbuien,..) waarover men geen controle heeft.
Mentale distantie : mentaal afstand nemen van het werk: sterke weerstand tegen het werk, onverschillige cynische attitude, functioneren op automatische piloot, vermijden van contact met collega’s,…
Bijkomende symptomen:
Depressieve stemming
Psychosomatische klachten
Gedragsmatige spanningsklachten