HC.9 Vaattonusregulatie

Question 1

Waarvoor is de vaattonusregulatie bedoeld?

Answer 1

In stand houden van de juiste bloedtoevoer naar de organen, zodat er een goede uitwisseling van gassen, ionen, nutriënten en signaalstoffen is.

Question 2

Waardoor kunnen de bloeddruk en bloedflow geregeld worden?

Answer 2

Hart, nier en arteriën.

Question 3

Wat kan hypertensie veroorzaken?

Answer 3

Als er een grote hoeveelheid natrium aanwezig is in het bloed dan wordt er meer water vastgehouden waardoor het bloedvolume toeneemt en daarbij meteen ook de bloeddruk omhoog gaat.

Question 4

Waaruit bestaat de adventitia?

Answer 4

Fibroblasten, vetcellen en bindweefsel.

Question 5

Wat is de media?

Answer 5

Glad spierweefsel en receptoren voor het vasometer effect.

Question 6

Wat is de intima?

Answer 6

Endotheelcellen en receptoren voor het vasomotor effect:

• Vormt daarnaast een barrière
• Helpt bij bloedstolling
• Helpt bij angiogenese (vorming nieuwe vaten)
• Zorgt voor vasomotorisch effect

Question 7

Wat bevinden zich in de binnenste twee lagen van grote bloedvaten?

Answer 7

Receptoren voor signaalmoleculen die een vasomotorisch effect kunnen veroorzaken.

Question 8

Hoe verandert de flow en druk in een bloedvat met iedere verandering van de radius?

Answer 8

Een tot de macht 4 verandering.

Question 9

Hoe gaat de regeling van de bloeddruk?

Answer 9

Zowel centraal (hersenen en bijnier) en lokaal gereguleerd. Centraal en perifere organen geven hormonen, neurotransmitters en nucleosiden af voor de vaattonusregulatie. De stoffen komen aan bij de gladde spiercellen (vernauwen of verwijden) en de endotheelcellen in de media en intima laag van de vaatwand.

Question 10

Wat voor functie hebben endotheelcellen?

Answer 10

Bescherming van het bloed tegen ontstekingscellen, voorkomen van stolling en vormt een barrière.

Question 11

In welke vaten vindt uitwisseling plaats?

Answer 11

Capillairen.

Question 12

Via welk systeem gaat de centrale regulatie?

Answer 12

Sympatische en parasympatische systeem, via hersenen, nier en bijnier.

Question 13

Wat zijn de arteriolen?

Answer 13

Vaten (100 - 300 micrometer).

Question 14

Welke vaten regelen de druk en stroom?

Answer 14

Arteriolen.

Question 15

Wat voor effect hebben de aorta en arteriën?

Answer 15

Windpijpeffect.

Question 16

Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen het parasympatische en sympatische systeem in de centrale regulatie?

Answer 16

Overeenkomsten: zenuwuiteinden komen uit op de vaatwanden
Verschillen: alleen het sympatische systeem is de storting van neurotransmitter (nor/adrenaline) aangetoond, acetylcholine van het parasympatische systeem is nooit gevonden.

Question 17

Wat zijn elementen van lokale regulatie?

Answer 17

• Ieder willekeurig orgaan kan eigen regulerend hormoon afgeven.
• Veel vasoactieve signaalstoffen.
• Respons op dezelfde signaalstof varieert per lichaamsdeel of zelfs binnen het lichaamsdeel.
• Respons kan afhankelijk zijn van receptor type (alpha en bèta adrenerge receptoren) of locatie (endotheel of gladde spiercel).
• Adrenaline kan in ene organen vaten dilateren, maar in andere samentrekken.

Question 18

Wat is het Raynauds fenomeen?

Answer 18

Veel constrictie in vaten, wanneer endothyline te veel wordt afgeven door endotheelcellen. Huid kleurt op de plaatsen waar vasoconstrictie optreedt, wit.

Question 19

Wat zijn de klassieke perifere neurotransmitters?

Answer 19

Acetylcholine en norepinephrine.

Question 20

Welke receptoren hebben een dilaterend effect een welke een constrictie effect?

Answer 20

M3 (parasympatisch –> acetylcholine) en soms bèta2 (sympatisch –> noradrenaline) receptoren hebben dilaterend.
Alpha1 (sympatisch –> noradrenaline) soms alpha2 (sympatisch –> noradrenaline) hebben constrictie effect.

Question 21

Welke cellen zorgen voor de motoriek van de arterie?

Answer 21

Gladde spiercellen.

Question 22

Hoe verloopt vasoconstrictie?

Answer 22

Norepinephrine bindt aan alpha1-receptoren –> Ca2+ ontsnapt uit sarcoplasmatisch reticulum –> depolariseert het celmembraan –> actiepotentiaal –> calciumkanalen in celmembraan openen –> Ca-ionen buiten cel naar binnen de cel –> depolariseert de cel verder –> actine- en myosinefilamenten in de cel gaan dan over elkaar heen schuiven –> bloed moet nu door een kleiner vat stromen –> bloedstroom verminderd –> druk wordt groter.

Question 23

Hoe zijn receptoren relevant voor geneesmiddelen?

Answer 23

Alpha1-receptor antagonist voorkomt vasoconstrictie, verlaagt dus de bloeddruk, dus voor hypertensie.
Calciumantagonisten helpen tegen essentiele hypertensie en angina pectoris. Houdt het intracellulaire calcium gehalte laag.

Question 24

Hoe ontstaat vasodilatie?

Answer 24

Wanneer acetylcholine (afgifte locatie is onbekend) bindt aan muscarinereceptor –> endotheelcel geeft EDRF af –> verlagen Ca2+ concentratie door calciumkanalen te sluiten –> ook stimuleren ze synthese van cAMP en cGMP –> direct relaxatie veroorzaken door actine- en myosinefilamenten te ontkoppelen of calciumgehalte verlagen.

Question 25

Wat zijn EDRF?

Answer 25

Endothelium-derived relaxing factors.

Question 26

Wat zijn categorieën van EDRF’s?

Answer 26

• Prostaglandines!
• Nitric oxides!
• ED hyperpolarizing factor (EDHF)
• Vasodilatoire peptiden

Question 27

Hoe werken prostaglandines?

Answer 27

Acetylcholine activeert muscarinereceptor –> afgifte van arachidolzuur uit fosfolipiden van celmembraan van endotheelcel –> door enzym cyclo-oxygenase (COX) omgezet in dilatoire prostaglandines –> migreren naar gladde spiercel met receptor —> binding zorgt voor directe verlaging van calciumconcentratie of via aanmaak van cAMP –> vasodilatatie.

Question 28

Hoe wordt het proces van prostaglandines tegengegaan?

Answer 28

Cyclo-oxygenase remmers die ontstekingen tegengaan (paracetamol).

Question 29

Hoe werkt nitrietoxide?

Answer 29

Muscarine geactiveerd –> verhoging van calciumconcentratie door opening van calciumkanalen in endotheelcel –> activeert eNOS (endotheliale nitrietoxide synthese) –> zet L-arginine (aminozuur) om –> splitst daarbij nitrietoxide af –> diffundeert naar de gladde spiercellen –> bindt daar aan GC die cGMP produceert –> direct voor dilatatie zorgen –> kan dit ook doen via de verlaging van calciumconcentratie. Tegen bijvoorbeeld angina pectoris.

Question 30

Wat is angiotensinogeen en wat doet het?

Answer 30

Hormoon uit lever dat in de nieren wordt omgezet door renine in angiotensine I. Vooral in de longen zet ACE (angiotensin-converting enzym) angiotensine I om in angiotensine II. (Renine-Angiotensine systeem).

Question 31

Wat doet angiotensine II?

Answer 31

Bindt aan type 1 receptor op gladde spiercel. Zorgt voor depolarisatie waardoor de calciumkanalen open gaan staan. Resulteert in contractie van gladde spiercel. Kan ook binden aan type I recepotre op endotheel, zorgt voor calciumverhoging in gladde spiercel, dit veroorzaakt contractie, via de afgifte van endotheline-1, ofwel via constrictieve PG (allebei voorbeelden van EDCF) wat bij trauma’s ervoor zorgt dat je niet leeg bloed.

Question 32

Wat geeft het endotheel ook af?

Answer 32

Contractiele factoren (endothelium-derived contractile factors) EDCF.
Contractiele prostaglandines.