HC.10 Embryologie: Embryogenese Hart- en Vaatstelsel

Question 1

Wanneer begint de aanleg van het hart- en vaatstelsel?

Answer 1

Vanaf het einde van de derde week na conceptie.

Question 2

Hoe ziet het hart- en vaatstelsel er uit aan het einde van de derde week na conceptie en wanneer begint het hart te kloppen?

Answer 2

Vorming van de hartbuis en een primitief vaatstelsel. Lijkt op het vaatstelsel van een vis. In week vier gaat het kloppen.

Question 3

Hoe verloopt de rest van de embryogenese?

Answer 3

In week 5-8 ontwikkelt het hart zich van een hartbuis tot een vierkamer hart. Daarna transformeert het vroeg embryonale vaatstelsel tot het foetale stelsel. Aan het einde van de 8ste week is het hart grotendeels af.

Question 4

Als wat functioneert het hart tot en met de geboorte?

Answer 4

Als enkele pomp, omdat de longen niet functioneel zijn.

Question 5

Waar worden bloedcellen gemaakt?

Answer 5

• In de dooierzak tot het verdwijnt
• Dan in de placenta en dorsale aorta
• Dan in de lever en milt
• Vanaf het begin van het tweede trimester begint de bloedcelaanmaak in het beenmerg
• Vanaf eerste maand na de geboorte uitsluitend in het beenmerg

Question 6

Waar begint te ontwikkeling van de eerste bloedvaten en wat gebeurd er dan?

Answer 6

In de dooierzak in derde week na conceptie. Extra-embryonaal mesoderm rondt de dooierzak vormt bloedeilandjes. Daarin worden bloed(stam)cellen als bloedvaten gevormd.

Question 7

Waaruit bestaan bloedeilandjes en waartoe differentiëren die zich?

Answer 7

Uit groepjes gedifferentieerde mesodermcellen (hermangioblasten).
Perifeer hermangioblasten differentiëren tot endotheelcellen.
Centraal hermangioblasten differentiëren tot bloedcellen.

Question 8

Door welke processen worden bloedvaten gevormd?

Answer 8

Vasculogenese: ontstaan van bloedvaatjes via de vorming van bloedeilandjes, hieruit endotheelblaasjes die fuseren tot vaatjes, vooral in begin vindt dit proces plaats.
Angiogenese: vanuit klein vatenstelsel nieuwe vaten ontstaan.

Question 9

Wat gebeurd er bij zuurstoftekort?

Answer 9

Signaalmoleculen worden uitgezonden (VEGF i.c.m. VEGF-receptoren) –> stimuleert angiogenese –> door VEGF wordt Delta-like 4 expressie aangezet –> activeert Notchreceptoren –> activeren aanliggende cellen en ook reguleren VEGF-down –> ontstaat alleen uitgroei bij de tip.

Question 10

Waardoor wordt er al vroeg onderscheid gemaakt tussen arterieel en veneus netwerk?

Answer 10

Middels Ephrin B2 en Ephrin-4. Artheriën ontstaan eerst.

Question 11

Wat vormen de lymfevaten?

Answer 11

Angioblasten in aanwezigheid van de transcripitefactor Prox1.

Question 12

Vanaf wanneer heeft een embryo een bloedsomloop en wat zijn dan de belangrijkste vaten?

Answer 12

Vanaf de vierde week.

• Primitieve navelstreng, de hectsteel
• Arterieel systeem met de dorsale aorta, verbonden met het hart via de kieuwboogarteriën en de ventrale aorta
• Veneus systeem met de vena cardinalis anterior, communis en posterior

Question 13

Waaruit bestaat het bloedvatenstelsel rond de dooierzak?

Answer 13

Vena en arteria vitellina. Vena en arteria umbilicalis

Question 14

Wanneer wordt de placenta gebruikt en onder welke omstandigheden?

Answer 14

In week 8, verloopt bij lage zuurstofconcentraties.

Question 15

Wat vormen de arterie en vena umbicalis na de geboorte?

Answer 15

Ligamenten in de buikwand.

Question 16

Hoe transformeren de venae vitallinae en umbicalis?

Answer 16

Hangt nauw samen met de ontwikkeling van de lever. Uit de vena vitellinea ontstaat de vena porta.

Question 17

Wat ontstaat er in de lever?

Answer 17

Ductus venosus, vormt een tijdelijke verbinding tussen de vena umbilicalis en de vena cava. Daardoor hoeft zuurstofrijke bloed van de placenta niet door het veneuze bloed van de lever. Na de geboorte vormt deze het ligamentum venosum.

Question 18

Hoe en wanneer verandert de embryonale ontwikkelingen qua zuurstof?

Answer 18

In de eerste acht weken lage zuurstofconcentraties. De uteroplacentaire circulatie kom na de negende week op gang. Bloed in de vena umbilicalis is dan relatief zuurstofrijk.

Question 19

Hoe ontwikkelt het hart?

Answer 19

Vanuit een buis ontstaat een tweekamer hart en daarna een vierkamer hart. De buis gaat krommen en allerlei uithollingen vormen. Er ontstaat een linker en recht buis die naast elkaar komen te liggen, waarbij de ingang en uitgang dus samen craniaal komen te liggen.

Question 20

Wat is een persisterende truncus arteriosus?

Answer 20

Verstoorde opsplitsing. Aorta en truncus pulmonalis zijn niet gescheiden. Transpositie van grote vaten kan ontstaan door verkeerde aansluiting. Aorta zit vast aan rechter ventrikel in plaats van aan de linker.

Question 21

Welke structuur maakt het mogelijk voor het rechter ventrikel om bloed te laten doorstromen naar de aorta?

Answer 21

Ductus botalli.

Question 22

Wat is het foramen ovale?

Answer 22

Open verbinding tussen de linker- en rechterboezem van het hart zoals die aanwezig is in de foetale bloedsomloop; de kleine bloedsomloop (van en naar de longen) en de grote bloedsomloop van en naar de rest van het lichaam zijn nog niet gescheiden. In principe sluit het foramen ovale vlak na de geboorte.

Question 23

Wat vormt de ductus botalli na de geboorte?

Answer 23

Ligamentum arteriosum.

Question 24

Wat is een persisterende ductus botalli?

Answer 24

Een niet gesloten ductus botalli na de geboorte.

Question 25

Waar ontstaat de hartbuis en wanneer?

Answer 25

Aan het einde van de derde week in het viscerale mesoderm anterior van het oropharyngeale membraan, voordat het paraxiale en intermediaire mesoderm wordt aangelegd.

Question 26

Hoe wordt de hart aanleg genoemd?

Answer 26

Cardiogeen mesoderm (cardiogene plaat).

Question 27

Hoe en wanneer draait het hart?

Answer 27

Tijdens de vorming van de kopplooi draait het gebied van de hart 180 graden en komt het ventraal van de voordarm te liggen.

Question 28

Wat ontstaat gelijktijdig met aan de hartbuis en waarvoor dient het?

Answer 28

Embryonale pericardholte, voor de pompfunctie.

Question 29

Wat gebeurd er met het hart in week 4?

Answer 29

Hartbuis komt van voor het embryo (craniaal) aan de borstzijde te liggen.

Question 30

Waaruit bestaat de primaire hartbuis?

Answer 30

• Endocard (binnenkant)
• Endocardgelei (cardiac jelly, hargelei, tussenin)
• Myocard (buitenkant)

Question 31

Waar zit de veneuze pool ?

Answer 31

Caudale zijde, instroom van het hart.

Question 32

Wat zijn de vijf delen van de kromming en specialisatie van de hartbuis?

Answer 32

• IFT: instroomkanaal (sinus venosus = inflow tract)
• ERA en ELA: rechter en linker embryonale atria
• AVC: atrio-ventriculaire kanaal
• ELV en ERV: linker en rechter embryonale ventrikels
• OFT: uitstroomkanaal (conus arteriosus = outflow tract = conus truncus –> sluit aan op de truncus arteriosus of aortic sac)

Question 33

Wat vindt plaats in week vijf?

Answer 33

Verdere uitgroei van de embryonale kamers. AVC moet verder splitsen zodat linker atrium aansluit op linker ventrikel en rechter op rechter. Ook OFT splitsen zodat linker ventrikel aansluit op aorta en rechter op truncus pulmonalis.

Question 34

Waarvan is de septering van hartcompartimenten afhankelijk?

Answer 34

Uitgroei endocard kussen in het AV-kanaal en endocard richels in het uitstroomkanaal. Vindt plaats voor en na de kromming en opdeling van het hart.

Question 35

Wat gebeurd er na de geboorte?

Answer 35

• Foramen ovale sluit door een lagere druk in de rechter arterie
• Ductus arteriosus (Botalli) sluit snel o.i.v. zuurstof
• Ductus venosus sluit 3-7 dagen na de geboorte en vormt het ligamentum venosus
• Vena umbilicalis wordt het ligamentum hepatis teres
• Arteria umbilicalis wordt het ligamentum umbilicalis medialis

Question 36

Wat zijn de endocard kussens en richels?

Answer 36

Lokale verdikkingen van de hartgelei. Daar transformeren endocard cellen tot mesenchymcellen en dit gebeurd o.i.v. stiumuli van het myocard.

Question 37

Wat ontstaat uit de endocard kussens en richels?

Answer 37

Hartskelet, AV- en semilunaire kleppen.

Question 38

Wanneer gebeurd er na de fusie van de endocard kussens?

Answer 38

AV-kanaal is opgesplitst in linker en rechter helft.

Question 39

Waarin groeien endocard richels uit?

Answer 39

Spiraalvormig septum: septum spirale. Hierdoor ontstaan twee uitstroom kanalen.

Question 40

Wat gebeurd er als het septum spirale de zaak niet goed opsplitst?

Answer 40

Kunnen er allerlei variaties ontstaan: oneerlijke verdeling of helemaal geen opsplitsing. Als je een neurale lijst probleem hebt, heb je vaak problemen aan het septum spirale.

Question 41

Hoe wordt het atrium septum gevormd?

Answer 41

twee septa worden na elkaar gevormd. Eerste is septum primum (linker atrium kant). Groeit deels naar binnen toet met een gat: ostium primum, ook ostium secundum in septum primum. Tweede is septum secundum, daarin ontstaat foramen ovale. Septa werken als ventiel.

Question 42

Wat speelt een rol bij de ontwikkeling van het uitstroomkanaal?

Answer 42

Weefsel uit de neurale lijst.