HC.4 Bloed en Bloedcellen

Question 1

Waarom hebben erytrocyten een biconcave vorm?

Answer 1

• Groter oppervlakte, dus meer stoffen opnemen

- Makkelijker door de capillairen heen

Question 2

Wat gebeurd er als ankyrin afwezig is in een rode bloedcel?

Answer 2

Andere vorm, dus sneller afgebroken (eiwit effect op cytoskelet) en minder zuurstofopnamen. Sferocytose.

Question 3

Wat is kenmerkend voor een plasmacel?

Answer 3

Relatief groot cytoplasma en de kern ligt a-centrisch.

Question 4

Waarmee worden lymfocyten vergeleken?

Answer 4

Rode bloedcel: kleine lymfocyt is kleiner dan rode bloedcel, grote lymfocyten: meer cytoplasma en groter dan rode bloedcel.

Question 5

Wat zijn capillairen en wat zijn de type capillairen?

Answer 5

Deze vaten hebben een endotheelwand die maar een celllaag dik is voor stofwisseling.
Continue: kleine gaatjes voor kleine stoffen.
Gefenestreerde: met dunnere gedeelten (in de darm)
Sinusoïdale: grote gaatje (in beenmerg en lever)

Question 6

Wat is bloedplasma en serum?

Answer 6

Plasma: bloed - cellen
Serum: plasma - stollingsfactoren

Question 7

Wat zijn de soorten cellen in bloed?

Answer 7

Rode bloedcellen (erytrocyten)
Trombocyten (niet echt cellen, maar celfragmenten)
Leukocyten

Question 8

Hoe worden de hoeveelheid rode bloedcellen genoemd en wat zijn de normaal waarden?

Answer 8

Hematocriet waarden.
Vrouw: 0.4 - 0.5
Man: 0.45 - 0.55

Question 9

Hoe wordt de bloedgroepen bepaald?

Answer 9

Door aan- of afwezigheid van antigenen (niet antilichamen).

Question 10

Wat zijn trombocyten?

Answer 10

Bloedplaatjes, functie bij bloedstolling.

Question 11

Waaruit ontstaan trombocyten?

Answer 11

Uit megakaryocyten in het beenmerg.

Question 12

Wat gebeurd er bij schade aan een bloedvat?

Answer 12

• Trombocyten plakken aan het endotheel en werken als plug
• Stollingscascade komt op gang
• Protrombine wordt omgezet in trombine
• Trombine activeert de omzetting van fibrinogeen in fibrine
• Fibrine vormt een netwerk van fibrinedraden dat herstel bevordert en houdt bacteriën tegen

Question 13

Wat zijn leukocyten? En wat zijn de verschillende soorten?

Answer 13

Witte bloedcellen.

• Neutrofiele granulocyten
• Eosinofiele granulocyten
• Basofiele granulocyten
• Lymfocyten (B&T-cellen)
• Monocyten

Question 14

Wat zijn neutrofiele granulocyten en hoe werken ze?

Answer 14

Ze zijn betrokken bij de acute reactie op een ontstekingsmiddel door het fagocyteren en doden van een bacterie middels:

• collagenase (om door het bindweefsel heen te kunnen dringen)
• Lycozym (om door bacteriële wand te knippen)
• Lactoferrine (binding groeifactor aan bacterie: bacterie gaat barsten

Question 15

Wat zijn eosinofiele granulocyten?

Answer 15

Betrokken bij parasitaire infecties, allergische reacties, remming van acute ontstekingen en internalisatie van Ag-Ab complexen.

Question 16

Wat zijn basofiele granulocyten?

Answer 16

Zetten een IgE-resons op gang. Hierdoor wordt histamine gevormd, dat verantwoordelijk is voor vasodilatie en het stimuleren van de activiteit van neutrofiele en eosinofiele granulocyten.

Question 17

Wat zijn lymfocyten (B- en T-cellen)?

Answer 17

In twee vormen aanwezig: klein & inactief en groot & actief.
Klein wordt gereguleerd via bloed- en lymfevaten. Groten migreren vanuit een lymfeklier naar de plaats van ontsteking.

Question 18

Wat zijn plasma cellen?

Answer 18

Vormen eindstadium van B-cel activatie. Kunnen veel antistoffen produceren, veel in het beenmerg.

Question 19

Wat zijn monocyten?

Answer 19

Betrokken bij acute en chronische ontstekingen. Kunnen pathogenen fagocyteren en doden middels enzymen of radicalen de micro-organismen.

Question 20

In welke vormen zijn monocyten aanwezig?

Answer 20

Macrofagen: kunnen via fagocytose pathogenen opnemen en onschadelijk maken.
Dendritische cellen: stimulatie van naïeve T-cellen (nog niet in aanmerking met antigeen).

Question 21

Hoe valt bloed onder de vier basiscomponenten van bindweefsel?

Answer 21

• Cellen: trombocyten, leukocyten en erytrocyten
• Vezels: fibrogeen
• Amorfe tussenstof: eiwitten + stollingsfactoren
• Weefselvloeistof: plasma

Question 22

Wat is nodig voor de vorming van bloed en hoe wordt het getransporteerd?

Answer 22

Ijzer, dmv transferrine.

Question 23

Wat gebeurd er wanneer T-cellen worden gevormd?

Answer 23

Nar de thymus, daar worden ze gekeurd of ze wel aan HLA kunen binden en of ze de lichaamseigen cellen wel herkennen.

Question 24

Waar komen tijdens de prenatale fase de bloedcellen vandaan? En daarna en een paar maanden voor de geboorte?

Answer 24

1. Dooierzak
2. Lever
3. Beenmerg

Question 25

Wat gebeurd er na de geboorte met de bloedcelvorming?

Answer 25

Verdwijnt eerst uit tibia en dan femur. De hoeveelheid aangemaakte bloedcellen in de ribben sterk dalen. Vooral in sternum, vertebrae en pelvis worden de grootste hoeveelheden op hogere leeftijden gemaakt.

Question 26

Cijfers van erytrocyten?

Answer 26

1. Levensduur van 120 dagen.
2. 25*10^12 aanwezig in het lichaam.
3. 240.000 per seconden gemaakt.

Question 27

Waar komen bloedcellen vandaan, waar lijken ze op, waar zijn ze toe in staat en wat zijn andere eigenschappen?

Answer 27

Hematopoietische stamcellen. Lijken op lymfocyten, maar zijn in staat tot zelfvermeerdering. Ze zijn pluripotent, lage delingsfrequentie, maar hoge delingscapaciteit, ze kunnen lange termijn herstel bevorderen na transplantaties.

Question 28

Wat is het geval bij leukemie?

Answer 28

Kwaadaardige ontsporing van bloedcelvorming. Er vindt ongecontroleerde proliferatie plaats en een verminderde celdood. De ontwikkeling van cellen is verstoord, waardoor ze meestal verminderde maturatie en functionaliteit hebben. Genetische aandoening die ingrijpt op niveau van stamcellen.